Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

Οι διεργασίες για την εκλογή προέδρου Δημοκρατίας σε πλήρη εξέλιξη και οι βουλευτές -ειδικά οι ανεξάρτητοι προβαίνουν στις δέουσες δηλώσεις, αλλάζοντας τα δεδομένα της ψηφοφορίας από τη μια στιγμή στην άλλη, αλλά ουσιαστικά όχι το αποτέλεσμα, που μέχρι στιγμής δείχνει ότι η κυβέρνηση δεν συγκεντρώνει τον ποθητό αριθμό των 180 βουλευτών. Στη λίστα των πιθανών θετικά ψηφισάντων για πρόεδρο της Δημοκρατίας προστίθεται τώρα και ο νυν ανεξάρτητος βουλευτής πρώην σημαίνον στέλεχος της ΔΗΜΑΡ, Σπύρος Λυκούδης, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι δεν είναι σημερινή του απόφαση επειδή άναψε η συζήτηση και πλησιάζουμε στη διαδικασία εκλογής Προέδρου. Δήλωση άρση ιδεολογικών ενδοιασμών.

Παρόμοιες δηλώσεις θα ακούσουμε και από άλλους βουλευτές, όσο πλησιάζουμε προς την ημέρα της ψηφοφορίας. Πολλοί θα μιλήσουν για δωροδοκίες των ανεξάρτητων ή ακόμη και για ωμούς εκβιασμούς, άλλοι για αποστασίες και μερικοί για κρίσιμες αποφάσεις υπεύθυνων ατόμων που γνωρίζουν τι πρέπει να πράξουν για να βγει η χώρα από την κρίση. Η συζήτηση έχει για τα καλά ανάψει και τα σενάρια δίνουν και παίρνουν.

Υπάρχει το σενάριο που λέει ότι ο πρωθυπουργός θέλει να ξεμπερδέψει μια ώρα αρχύτερα από τη διακυβέρνηση της χώρας και να παραδώσει την εξουσία στον Αλέξη Τσίπρα, βάζοντας αυτόν να βγάλει το φίδι από την τρύπα, όπως ακριβώς έκανε το 2009 ο Κώστας Καραμανλής με τον Γιώργο Παπανδρέου.

Άλλοι μιλούν για μη ετοιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ να κυβερνήσει τη χώρα και αναζήτηση ευρύτερων συμμαχιών, προκειμένου να αναληφθεί η εν λόγω ευθύνη. Τέλος, άλλο σενάριο περιγράφει ως αδιέξοδη την πιθανή διακυβέρνηση της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ, που θα οδηγηθεί εκ νέου είτε να παραδώσει και πάλι την εξουσία σε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ή θα αναγκαστεί εκ των πραγμάτων λόγω της έλλειψης υποστήριξης των ευρωπαίων εταίρων και της πρόκλησης αναταραχής στις αγορές, να οδηγήσει τη χώρα εκτός ευρωζώνης.

Κατά τη γνώμη μου το εν λόγω σενάριο είναι προπαγανδιστικό από τη δεξιά παράταξη, που καλλιεργεί αίσθημα ανασφάλειας στους πολίτες μπροστά στο ενδεχόμενο διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ, με ρητά του τύπου «Με ΝΔ παραμονή στην Ευρώπη με ΣΥΡΙΖΑ εκτός ευρώ!». Τα σενάρια αυτά εκπορεύονται από διάφορους κύκλους, προκειμένου να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των πολιτών για τις επικείμενες εκλογές, ένα ενδιαφέρον που έχει σαφώς ατονήσει, καθώς οι πολίτες έχουν επηρεαστεί βαθιά από την καθημερινή επίθεση που δέχονται στις τσέπες τους. Υπάρχει κόσμος που πιστεύει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να βγάλει μια και καλή τη χώρα από την κρίση. Άλλοι μιλούν για εφαρμογή του προγράμματος της εικαζόμενης ριζοσπαστικής αριστεράς και άλλοι για μοναδικό φαινόμενο στην Ευρώπη τη στιγμή αυτή, να κυβερνήσει δηλαδή τη χώρα ένα αριστερό κόμμα και δη ριζοσπαστικό. Στην πράξη θα δούμε κατά πόσο θα επιβεβαιωθούν οι ελπίδες αυτές. Πάντως, ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μαλακώσει τις αντιδράσεις μπροστά στο ενδεχόμενο να κυβερνήσει και να βρεθεί απέναντι από αυτούς που μέχρι στιγμής συμπορευόταν.

Το θέμα είναι, όμως, άλλο: Πιστεύουν πια οι πολίτες πως πράγματι θα έλθει μια νέα εποχή για τη χώρα και την τραυματισμένη οικονομία της; Κατά πόσο ο ελληνικός λαός εναποθέτει τελικά τις ελπίδες του στον ΣΥΡΙΖΑ; Πώς και με ποιο τρόπο θα βγάλει τη χώρα από το αδιέξοδο της ΝΔ; Εύλογα ερωτήματα που απασχολούν τους πολίτες. Τα λόγια είναι καλά, οι θεωρίες ακόμη καλύτερες, οι πράξεις, όμως, είναι το ορόσημο. Και ο ΣΥΡΙΖΑ πέρα από κάποια εξαγγελλόμενα μέτρα ανακούφισης των χαμηλών οικονομικά στρωμάτων- δεν έχει ξεκάθαρο προσανατολισμό σε ότι αφορά την παραμονή στην Ευρώπη και υπό ποιο καθεστώς. Το σίγουρο, βέβαια, είναι ότι -παρά τις όποιες κακές Κασσάνδρες- δεν θα επιχειρήσει ως κυβέρνηση καμία έξοδο από το ευρώ τουναντίον θα προσπαθήσει να αποκομίσει τα πλεονεκτήματα της παραμονής της χώρας στην ευρωζώνη.

Όμως, από την άλλη, ποια θα είναι η στάση απέναντι στους δανειστές που ήδη κινδυνολογούν στο ενδεχόμενο κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ; Εκτός αν πέρα από κάποια προσχηματικά μέτρα, δεν κάνει τίποτε άλλο, επικαλούμενο τις μνημονιακές δεσμεύσεις της τωρινής κυβέρνησης που «φέσωσαν» τη χώρα. Τι θα είναι, όμως, αυτό; Δεν θα παραπέμπει σε αθέτηση υποσχέσεων και νέο εγκλωβισμό; Πώς θα αντιδράσουν οι πολίτες απέναντι σε μια νέα αδύναμη κυβέρνηση;

Υπάρχουν πολλές δυσκολίες με το που αναλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ τη διακυβέρνηση της χώρας. Θα πρέπει πολύ απλά να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις του, απαντώντας ταυτόχρονα στις αξιώσεις των δανειστών. Η πολιτική εμπειρία λέει ότι σε ανάλογες στιγμές όλες οι κυβερνήσεις έκαναν πίσω, επικαλούμενες πάντοτε το «αμαρτωλό παρελθόν», για να δικαιολογήσουν την τωρινή τους αδυναμία. Θα είναι μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αγκιστρωμένη στο κακό παρελθόν της αποτυχημένης διακυβέρνησης της χώρας από τα δύο ως τώρα μεγαλύτερα κόμματα εξουσίας; Θα πρυτανεύσει και πάλι η στείρα παρελθοντολογία ως ασφαλές καταφύγιο της πολιτικής ανημπόριας; Πιθανά. Προς το παρόν πάντως, βρισκόμαστε ακόμη στις διεργασίες για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας. Τα κομματικά επιτελεία στενάζουν από την πίεση. Και ο πρωθυπουργός επιμένει πως θα βρεθούν οι 180. Λέτε να υπάρχει και άλλο σενάριο στα σκαριά; Λίγες ημέρες μένουν ακόμη. Λίγος χρόνος για να μιλήσουν για μια ακόμη φορά σθεναρά για αποστασίες, δωροδοκίες και ανταλλάγματα. Κάθε δήλωση και ένας πόντος. Κάθε υπόθεση εργασίας και ένα ακόμη στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί. Με τους πολίτες - μπαλάκι του εκάστοτε κυβερνητικού σχεδιασμού. Και με ρητά του τύπου ότι μέχρι την κάλπη, η εκλογή προέδρου είναι «εσωτερική υπόθεση» της Βουλής, όπου οι πολίτες δεν έχουν ακόμη λόγο. Και τον λαό να παρακολουθεί προς το παρόν αμέτοχος μέχρι να του δώσουν την εντολή, όπως γινόταν πάντα. Και ως την εκλογική εντολή, χίλιες δύο απειλές μη τυχόν και παρεκκλίνει από τη συνήθη επιλογή του να ψηφίζει πάντα ένα κόμμα στη λογική του «μη χείρον βέλτιστον».