«Βία & Φόβος». Έτσι τιτλοφορείται η νέα ατομική έκθεση του Λέσβιου ζωγράφου Στρατή Αθηναίου, που άνοιξε τις πύλες της στη Δημοτική Πινακοθήκη του Πειραιά, στο κτήριο του παλαιού ταχυδρομείου και θα διαρκέσει ως το τέλος του έτους, 31 τρεχ.

Εντυπωσιακές όπως πάντα οι δημιουργίες του, αποδίδουν τα έντονα συναισθήματα και τα μεταφέρουν ως βίωμα στους επισκέπτες της έκθεσης.

Έργα οξύτατου εξπρεσιονισμού, οι πίνακές του εμπνέονται από την απειλή, τη βία και τον φόβο της εποχής μας, αλλά δεν αναφέρονται σε συγκεκριμένο χρόνο ή τόπο. Οι μορφές που εκθέτουν τραυματισμένες και σε άκρα ταπείνωση προσλαμβάνονται ευθέως ως σύμβολα της τραγικότητας του ανθρώπου.

Χαρακτηριστικό το απόσπασμα της κριτικής του Καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης του Παν. Αθηνών Μ. Βλάχου, για τα νέα δημιουργήματα του Στ. Αθηναίου.

«Το νέο θέμα που εισάγεται είναι ο βασανισμός και το άλγος του σώματος. Εμφατική επίσης, είναι η προσήλωση του ζωγράφου στη χρήση συμβόλων και η ροπή του να ανάγει την εικαστική παράσταση σε πεδίο μάχης του ανθρώπου με δυνάμεις που τον υπερβαίνουν.

Καθοριστική είναι η μεταβολή της γυναίκας: τη νεαρή αμαζόνα των επικίνδυνων διαδρομών διαδέχεται η μάνα, η οποία βρίσκεται συνεχώς σε εγρήγορση, έχει γνώση της ευθύνης και των αδυναμιών της. Η αλλαγή οφείλεται, κατά μέγα μέρος, στη μητρότητα που προσέδωσε εύρος στην προσωπικότητά της, αλλά και την κατέστησε περισσότερο ευάλωτη. Απεικονίζεται γυμνή, βαδίζουσα ή πεσμένη στα γόνατα, απειλούμενη από σκυλιά ή τερατώδη αρπακτικά, ενώ προσπαθεί να σώσει το παιδί της. Προκαλεί έκπληξη η τρομακτική όψη των ζώων και η αγριότητα με την οποία επιτίθενται. Παρόμοιες σκηνές σπανίως απαντούν στην ελληνική ζωγραφική, η οποία γενικώς αποφεύγει την απεικόνιση του κακού. Υπάρχουν εντούτοις, ανάλογα στην ελληνική αγγειογραφία και την ευρωπαϊκή τέχνη, ήδη από τον Μεσαίωνα. Με σχετική αφθονία παρεμβάλλονται σε πίνακες της Αναγέννησης και του Μπαρόκ, ενώ συνιστούν πλήρη θεματική ενότητα στην κυνηγετική εργογραφία του Rubens. Στη ζωγραφική του Αθηναίου, οι επιθέσεις των σκύλων και των αρπακτικών, παρά την ισχυρή εντύπωση που προκαλούν, απωθούνται γρήγορα στην περιοχή των συμβόλων και θεωρούνται ως απεικόνιση της βίας, με την οποία η φύση αντιμετωπίζει τον άνθρωπο.

Με επίκεντρο τη γυναίκα, ένα μικρό σύνολο έργων παρουσιάζει τον βασανισμό και τον θάνατο. Η γυναίκα αιωρείται στο κενό, κρεμασμένη από άγκιστρο ή κείτεται στο δάπεδο νεκρή, με τα χέρια δεμένα και το άγκιστρο μπηγμένο στη σάρκα της. Ζωντανό ακόμη, το παιδί της έχει καταφύγει στις εσοχές που σχηματίζουν τα μέλη της. Σε άλλους πίνακες, το σώμα, βαρύ και ακάθαρτο, εκτίθεται μόνο. Απωθεί και έλκει τον θεατή. Τον αναγκάζει να περιέλθει τους όγκους και τις πτυχές του και να σταθμίσει την οξύτητα του άλγους. Προβεβλημένο στο πρώτο επίπεδο, παραμένει αδιάφορο στην πολιορκία του βλέμματος. Επιδεικνύει απλώς την οχληρή παρουσία του και την εγκατάλειψη.

Όσον αφορά το άλογο, η περισσότερο τολμηρή και απροσδόκητη απεικόνισή του είναι αυτή στην οποία αποδίδεται ως Εσταυρωμένος, με τα μέλη του σε διάταξη όρθιου χιαστού σχήματος.

Οι εκρήξεις και η δίνη που λαμβάνουν χώρα στον πυρήνα των συνθέσεων, προκαλούν αποκλίσεις από την κανονικότητα, για την οποία ο ζωγράφος αδιαφορεί, ενώ συχνά παραγκωνίζει το μέτρο, την ανατομία ή την άρθρωση. Οι επιμηκύνσεις, οι βραχύνσεις, οι συνιζήσεις, τα πλέγματα και οι περικοπές μελών του σώματος εδώ έχουν την αρχή τους, όπως επίσης οι παραμορφώσεις του προσώπου και οι μεγάλες χειρονομίες».

Αξίζει όποιος βρεθεί τις μέρες των γιορτών στην Αθήνα, να επισκεφθεί την έκθεσή του, που λειτουργεί καθημερινά από τις 10 το πρωί έως τη 1 το μεσημέρι και από τις 6 το απόγευμα έως τις 9 το βράδυ.

Την Κυριακή είναι ανοιχτή από τις 10 π.μ. έως τις 3 μ.μ.

Τη Δευτέρα η έκθεση παραμένει κλειστή.