Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

Μεγαλώνει το κύμα προσφύγων και μεταναστών στη χώρα μας και τη γειτονική Ιταλία κυρίως εξαιτίας των θρησκευτικών διωγμών αλλά και του φόβου για την απώλεια της ανθρώπινης ζωής. Οι περισσότεροι πρόσφυγες προέρχονται από τη Συρία, όπου συνεχίζονται ασταμάτητα οι σφαγές. Το θέμα έχει γίνει αντικείμενο διαμάχης στην Ελλάδα μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποία όπως αναμενόταν θα αντιδρούσε στην αθρόα εισροή μεταναστών. Η κυβέρνηση πάντως, μέχρι στιγμής αντιμετωπίζει με σοβαρότητα το θέμα, παρά τα αλλεπάλληλα δημοσιεύματα όχι τόσο για τις άθλιες συνθήκες διαμονής των προσφύγων, όσο για τον υποτιθέμενο κίνδυνο που προκαλεί η παρουσία τους στη χώρα μας. Πράγματι στην κυβέρνηση διαπιστώνουν ότι το τελευταίο διάστημα παρατηρείται αυξημένη ροή προσφύγων για λόγους που έχουν να κάνουν όμως, με τη διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση στη Συρία, αλλά και σε άλλες περιοχές.

Αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι την ίδια ακριβώς περίοδο σημειώνεται έντονα αυξητική τάση εισροής προσφύγων και στην Ιταλία. Από τις πρώτες καταγραφές, προκύπτει ότι το κίνητρο της συντριπτικής πλειοψηφίας αυτών των ανθρώπων δεν είναι τόσο η οικονομική ανέχεια, αλλά ο άμεσος κίνδυνος για τη ζωή τους.

Και πώς να μην είναι αλήθεια αυτό, όταν διαβάσει κανείς παρακάτω από την ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, την αγωνιώδη αφήγηση μιας γυναίκας, η οποία περιγράφει το δράμα της; Η 27χρονη Ραουάν, ανήκει στη θρησκευτική μειονότητα των Αλεβιτών που κυβερνά τη Συρία και κατάγεται από μια εύπορη οικογένεια: ο πατέρας της είναι πολιτικός μηχανικός, όπως και ο αδελφός της, η μητέρα της καθηγήτρια γαλλικών, η αδελφή της σκηνοθέτης, η ίδια φαρμακοποιός. Είχαν μια άνετη ζωή μέχρι που ξεκίνησε ο πόλεμος και πολλοί Αλεβίτες βρέθηκαν στο στόχαστρο των εξτρεμιστών. «Αυτό που ζούμε είναι μια εξέγερση κατευθυνόμενη από τη θρησκεία, που μας έφερε μόνο τρομοκράτες και το Ισλαμικό Κράτος. Δεν έχεις δικαίωμα να έχεις άλλη πίστη, ούτε βέβαια άλλη γνώμη, παρά μόνο να συμφωνείς μαζί τους, αλλιώς μπαίνεις σε μαύρη λίστα και σε σκοτώνουν. Αυτό δεν είναι ελευθερία. Πριν κανείς δεν σε ρωτούσε τη θρησκεία σου. Τώρα όλοι ρωτούν «είσαι Μουσουλμάνα ή Χριστιανή; Σουνίτισσα ή Σιιτίσα; Και από την απάντηση μπορεί να εξαρτηθεί η ζωή σου».

Η μαρτυρία καταχωρήθηκε στις ιστορίες προσφύγων στην ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας μαζί με άλλες που πραγματικά συγκλονίζουν και αποκαλύπτουν τις πραγματικές πτυχές του προβλήματος. Τα καραβάνια των προσφύγων λοιπόν, δεν αποτελούν απειλή για κανέναν, παρά μόνο η ζωή τους απειλείται είτε στην πατρίδα τους, είτε στα σαπιοκάραβα των διακινητών. Βέβαια, πολλοί είναι εκείνοι που, ενώ γνωρίζουν το πρόβλημα, εντούτοις το παραβλέπουν ή  λαμβάνουν ως αφορμή την αύξηση του προσφυγικού ρεύματος για να ξεσπαθώσουν και να ξεδιπλώσουν τις ακροδεξιές τους αντιλήψεις.

Η κυβέρνηση, όπως προανέφερα, αντιμετωπίζει μέχρι στιγμής το θέμα με προσοχή. Στη διυπουργική σύσκεψη, που πραγματοποιήθηκε υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, αποφασίστηκε, μεταξύ άλλων, η μεταφορά των νεοεισελθέντων από τα νησιά σε κέντρα υποδοχής στην ηπειρωτική Ελλάδα και ο διαχωρισμός τους εκεί σε πρόσφυγες και σε μετανάστες, αλλά και η έγκριση σχεδίου για τη διαμόρφωση ειδικών χώρων διαμονής σε κλειστούς χώρους, σε καταυλισμούς αλλά και σε υπάρχουσες υποδομές, όπου θα γίνονται και όλες οι απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις και θα τηρούνται όλοι οι κανόνες υγιεινής και ασφάλειας. «Το προσφυγικό ζήτημα είναι διεθνές και όχι ελληνικό. Απαιτεί σοβαρότητα, ψυχραιμία και πάνω από όλα ανθρωπιά. Αυτή την ώρα δεν νοούνται πολιτικά παιχνίδια και ανέξοδοι λαϊκισμοί με τις ανθρώπινες ζωές», τονίζεται χαρακτηριστικά από την κυβέρνηση.

«Στην πατρίδα μου δεν υπάρχει πια έλεος», τονίζει  με έμφαση η πρόσφυγας από τη Συρία. «Προσπαθήσαμε να φύγουμε νόμιμα ζητώντας βίζα, αλλά κανείς δεν μας έδωσε. Σε όποια πρεσβεία κι αν πάμε, μας κλείνουν τις πόρτες. Βοηθούν στον πόλεμο, αλλά δεν βοηθούν τους ανθρώπους που πληρώνουν τις συνέπειές του». Η 27χρονη Ρουάν αποτυπώνει με τα λόγια αυτά το δράμα των προσφύγων και αφηγείται με τα πιο μελανά χρώματα πώς έφτασε από τη Συρία -μέσω Λιβάνου και Τουρκίας- στην Ελλάδα. Τι κάνει άραγε, η ΕΕ για τους ανθρώπους αυτούς, πέρα από μεγαλόστομες διακηρύξεις και υποσχέσεις για ανθρωπιστική συμπεριφορά; Πώς και με ποιο τρόπο κατευνάζουν την οργή των φασιστικών και εθνικιστικών κύκλων στις χώρες τους, που δράττονται της ευκαιρίας να διαδώσουν τις μισαλλόδοξες απόψεις τους;

Άλλοι υποφέρουν και άλλοι μιλούν για εισροή «τζιχαντιστών», όταν οι ίδιοι οι πρόσφυγες ήταν υποψήφια θύματά τους. Άλλοι παλεύουν με τη θάλασσα για ένα σωτήριο αλλά επικίνδυνο πέρασμα στη ζωή και άλλοι κομπορρημονούν πάνω από τα πτώματα των πνιγμένων της Μεσογείου. Οι πλευρές δεν είναι δύο, όπου ένας πάει από τη μια και ο άλλος από την άλλη. Πολύ απλά γιατί το δράμα δεν έχει πάντα δύο όψεις, αλλά πολλές πτυχές. Στην πατρίδα της κάθε Ρουάν όντως δεν υπάρχει έλεος. Στην Ευρώπη όμως, περισσεύει ο κυνισμός.