Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

Σε δύσκολη θέση η κυβέρνηση, καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να καταλήξει σε μια συμφωνία με τους δανειστές, τη στιγμή που και στο εσωτερικό της χώρας αλλά και από τους ίδιους τους εταίρους, οι αντιδράσεις είναι πολλές. Είναι, όμως, το μέλλον προκαθορισμένο;  Ο πρωθυπουργός μιλώντας στην κεντρική επιτροπή του κόμματος, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Θέλω να στείλω ένα καθαρό μήνυμα. Αυτές τις τελευταίες μέρες πριν τη συμφωνία, όσοι μπορούν να συμβάλλουν ας το κάνουν. Όσοι δεν το επιθυμούν, ας σιωπήσουν. Σε κάθε περίπτωση, εμείς παραμένουμε σαφείς, ειλικρινείς και καθαροί απέναντι στους εταίρους και τον ελληνικό λαό. Κάναμε βήματα προσέγγισης, ώστε να βρεθεί κοινό έδαφος για τη συμφωνία, έχουμε, όμως και κόκκινες γραμμές. Έχουμε και όρια, τα οποία η λαϊκή εντολή, η ανάγκη της χώρας να μπει στην ανάπτυξη και η κοινή λογική, μας υποχρεώνουν να μην τα υπερβούμε».

Και κόκκινες γραμμές, λοιπόν και παύση των αντιδράσεων και επιλογή της σιωπής, αν δεν έχει να ειπωθεί κάτι άλλο. Η κυβέρνηση κατά τον Αλέξη Τσίπρα, έχει κάνει ήδη υποχωρήσεις απέναντι στους δανειστές. Είναι καιρός να κάνουν και αυτοί, λέει, τονίζοντας πως ο λαός έχει δώσει ξεκάθαρη εντολή στην κυβέρνηση: «Ο ελληνικός λαός έβγαλε εισιτήριο χωρίς επιστροφή. Και εμείς δεν πρόκειται να τον γυρίσουμε πίσω. Όλο αυτό το διάστημα έχουμε αποδείξει ότι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε υποχωρήσεις, ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε σε μια αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία.  Απαιτούμε και από τους εταίρους ανάλογο σεβασμό και ανάλογες υποχωρήσεις». Αυτά και άλλα πολλά διαμηνύει ο πρωθυπουργός, που σε κάθε περίπτωση δείχνει έτοιμος να θυσιάσει ακόμη και τη συνοχή του κόμματός του, προκειμένου να επιτευχθεί η πολυπόθητη συμφωνία.

Πόση σχέση, όμως, έχει η συμφωνία αυτή με τις κόκκινες γραμμές που έχουν προ πολλού τεθεί; Με ποιο τρόπο θα πειστούν οι εταίροι να βάλουν νερό στο κρασί τους, αν προηγουμένως η κυβέρνηση δεν προβεί στις πιεστικά επιζητούμενες μεταρρυθμίσεις; Και σε τελική ανάλυση, είναι δυνατή μια συμφωνία χωρίς το σπάσιμο των κόκκινων γραμμών που τόσο οι εταίροι επιθυμούν; Από την κυβέρνηση δηλώνουν χωρίς περιστροφές, πως αυτό μπορεί να γίνει.

Από την άλλη πλευρά βέβαια, ουδείς λόγος γίνεται περί υποχώρησης, τουναντίον η κατάσταση σπρώχνεται στα άκρα, εξαναγκάζοντας τον πρωθυπουργό να προειδοποιεί τους πιστωτές να μην παίζουν με τη φωτιά: «Δεν θα πληρωθεί το χρέος αν πρόκειται να μην πληρωθούν συντάξεις και μισθοί. Θα προτιμήσουμε το δεύτερο». Η δήλωση αυτή περνά στην ιστορία, καθώς θα κρίνει το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, αλλά πάνω απ' όλα θα δείξει αν η κυβέρνηση θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, αν δηλαδή πράγματι θα επιλέξει να πληρώσει συντάξεις και μισθούς αντί του χρέους.

Και οι δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα συνεχίζονται και ολοκληρώνονται ως εξής: «Δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε σε παράλογες απαιτήσεις. Στο θέμα του ΦΠΑ, του ασφαλιστικού συστήματος, της αγοράς εργασίας ή σε οποιοδήποτε άλλο τομέα, οι αρχιτέκτονες του πιο αποτυχημένου προγράμματος στην ιστορία του ΔΝΤ, επιμένουν σε ακρότητες, προκειμένου να μην παραδεχθούν την αποτυχία τους. Δεν πρόκειται να δεχθούμε ακρότητες, όχι απλώς γιατί δεν πιστεύουμε σε αυτές, αλλά γιατί τις θεωρούμε και βαθιά αντιαναπτυξιακές. Η κοινωνική καταστροφή και ο οικονομικός παραλογισμός της πολιτικής του Μνημονίου τελείωσε μια και καλή στις 25 Γενάρη. Ο ελληνικός λαός έβγαλε εισιτήριο χωρίς επιστροφή. Και εμείς δεν πρόκειται να τον γυρίσουμε πίσω».

Κρατώ αυτές τις δηλώσεις για τη συνέχεια, για τον πολύ απλό λόγο ότι πολλές φορές στο παρελθόν έχουν ειπωθεί πολλά, που στο τέλος αναιρούνται. Ο ελληνικός λαός περιμένει και αυτός με μεγάλη αγωνία τον Ιούνη, τότε που πιθανά ανακοινωθεί η συμφωνία. Όμως, το θέμα δεν θα τελειώσει εκεί. Θα περάσει ένα ακόμη θερμό καλοκαίρι και από Σεπτέμβρη και πάλι θα βρεθούμε με την πλάτη στον τοίχο. Κρατώ όλες αυτές τις δηλώσεις του πρωθυπουργού γιατί θα μας χρειαστούν το φθινόπωρο. Δεν έχει τελειώσει τίποτε για την Ελλάδα. Το παιχνίδι δεν έχει έναν μόνο παίχτη. Οι αντίπαλοι είναι πολλοί και αυτό το ξέρει πολύ καλά ο πρωθυπουργός. Οι διαπραγματεύσεις δεν τελειώνουν εδώ. Καλές οι δηλώσεις, βέβαια. Προέχουν, όμως, τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων. Οι τονωτικές ενέσεις χρειάζονται όπως και οι κόκκινες γραμμές, αρκεί, όμως, το εισιτήριο για το μέλλον να το έχει πάρει η Ευρώπη στο σύνολό της.

Και γίνομαι σαφής: Αν στο μυαλό κάποιων η ευρωζώνη πρόκειται να πορευτεί με τις γνωστές χώρες και υπάρχει πραγματικά Plan B χωρίς την Ελλάδα, τότε κάθε συζήτηση είναι περιττή. Τότε απλά θα έχουμε πάρει το εισιτήριο της επιστροφής σε μια κατάσταση πολλές δεκαετίες πίσω. Δεν εννοώ βέβαια, πως θα φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ για αυτό, ούτε οι κόκκινες γραμμές του. Μάλλον κάποιοι άλλοι θα έχουν σκεφθεί πριν από όλους, πως το καλύτερο σενάριο είναι το σπάσιμο της ευρωπαϊκής συνοχής ή ο κατακερματισμός της Ευρώπης σε μικρότερα κομμάτια. Και το ζήτημα είναι το τι θα προκύψει μετά τη διάλυση αυτή. Ενδέχεται, λοιπόν, κάποιοι να έχουν προκαθορίσει το μέλλον. Και η ελληνική κρίση χρέους, απλά να ήταν η αφορμή.