Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

Δεν αναμένεται κάτι το σημαντικό μέχρι την Κυριακή, την ημέρα του δημοψηφίσματος, όπου τα κόμματα έχουν ποντάρει πολλά σε ότι αφορά την επικράτηση του «Ναι» ή του «Όχι». Κάποιες υποχωρήσεις του πρωθυπουργού που συνοδεύτηκαν από τις άκαμπτες δηλώσεις Σόιμπλε περί μη σοβαρής αντιμετώπισης του όλου θέματος από την κυβέρνηση, δεν τάραξαν τα νερά του Εurogroup, καθώς ήταν σε όλους λίγο - πολύ γνωστό, πως οι υποχωρήσεις αυτές δεν ισχύουν σε περιόδους εκβιασμών. Ναι, εκβιάζεται η Ελλάδα από την υπόλοιπη Ευρώπη και οι ίδιοι οι δανειστές το γνωρίζουν πολύ καλά. Αυτοί που θα ψηφίσουν το «Ναι» την Κυριακή ας έχουν υπόψη τους πως θα πρέπει να καταβάλλουν τα πάντα μετά και θα υποθηκεύσουν με τη θετική τους ψήφο, όχι μόνο το μέλλον των παιδιών τους, αλλά και άλλων γενεών. Είναι πραγματικά εξοργιστικό να παρατηρείς ανθρώπους που λένε πως «αναγκάζονται» να ψηφίσουν το «Ναι» γιατί τάχα θέλουν να παραμείνουν στην Ευρώπη. Αν τους ρωτήσεις γιατί, βέβαια, θα σου πουν πέραν του ότι δεν μοιάζουν σε τίποτε με τους ευρωπαίους- ότι απλά θέλουν το ευρώ και να λέγονται ευρωπαίοι. Είναι τόσο μεγάλη η άγνοια για το τι σημαίνει η παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη με τα μέτρα που θα τη συνοδεύουν, που σκέφτεται κανείς πως τους έχουν μπολιάσει τα μυαλά με αχαλίνωτο φιλοευρωπαϊσμό.

Από την άλλη, υπάρχουν και αυτοί του «Όχι» -«ευρωπαίοι και αυτοί»- που εκ πρώτης όψεως και είναι σωστό- δεν ανέχονται άλλη λιτότητα. Με μια δεύτερη ανάγνωση, όμως, και αυτοί δέχονται τα μέτρα της κάθε Κομισιόν στο όνομα του εξαναγκασμού. Και εδώ μπορεί βέβαια, οι απορίες να είναι λιγότερες, όμως και αυτοί θα πρέπει να εξηγήσουν ποια ακριβώς Ευρώπη οραματίζονται, με δεδομένο ότι ο Τσίπρας θεωρεί ότι στο τέλος θα υπάρξει συμφωνία, αλλά δεν εξηγεί τους όρους της.

Και αυτό είναι το ζητούμενο τελικά: ποιος από όλους εγγυάται στους πολίτες ότι δεν θα υποστούν περαιτέρω μειώσεις και λιτότητα; Πριν το δημοψήφισμα, πολλά θα ειπωθούν ακόμη. Ενδέχεται αυτές τις τελευταίες ημέρες ακόμη και να υπάρξουν υποσχέσεις χωρίς καμία βάση. Όμως, το ερώτημα παραμένει: Ποια είναι η Ευρώπη σήμερα; Ποιες οι αξίες της και πόσο μεγάλοι είναι οι εκβιασμοί μεταξύ της πρώτης και δεύτερης ταχύτητας στην ευρωζώνη; Είναι η Ευρώπη της μισαλλοδοξίας και της ανόδου της ακροδεξιάς και του συντηρητισμού ή η Ευρώπη που δέχεται τα κύματα των μεταναστών και που τους μεταχειρίζεται σαν ανθρώπινα σκουπίδια; Είναι η Ευρώπη της ισότητας που όλοι επικαλούνται και των ίσων δικαιωμάτων, όταν στις φτωχές χώρες του Νότου η πλειοψηφία των πολιτών λιμοκτονεί; Είναι η Ευρώπη των ίσων ευκαιριών, όταν ο Έλληνας, ο Ιταλός, ο Ισπανός και ο Πορτογάλος αντιμετωπίζονται ως  παρίες, εργαζόμενοι σε άθλιες συνθήκες στη Γερμανία του πλούτου ως Gastarbeiter εν έτει 2015; Είναι αυτή η Ευρώπη που επιθυμούν οι ψηφοφόροι του «Ναι», αλλά και του «Όχι»; Μην έχετε αυταπάτες. Το να θεωρεί κανείς τον εαυτό του ευρωπαίο δεν σημαίνει ότι πρέπει να ζει εντός των τειχών μιας αστυνομοκρατούμενης Ηπείρου, όπου στοιχειώδη δικαιώματα καταπατούνται στο όνομα του κοινοτικού ελέγχου. Πολύ περισσότερο δεν σημαίνει φόροι, μέτρα, τρόικα και παρακολούθηση της τσέπης του. Αυτό, όμως, συμβαίνει εδώ και πολύ καιρό. Τα μέτρα που θα έρθουν, θα διαψεύσουν ακόμη και αυτούς που θα πουν «Όχι» την Κυριακή.

Ο Τσίπρας θα συρθεί να κάνει θεαματικές υποχωρήσεις και ας έχει ένα «Όχι» στα χέρια. Για δε αυτούς που θα ψηφίσουν «Ναι», το μέλλον είναι προδιαγεγραμμένο. Ας μην διαμαρτυρηθούν λοιπόν, στο παραμικρό για το μέλλον. Το δημοψήφισμα αυτό ήταν άκαιρο κατά την άποψή μου. Πολύ δε περισσότερο, όταν αναδεικνύει μια συμπαγή μάζα ανθρώπων που θα πουν «ναι» σε σκληρά μέτρα, αδιαφορώντας για τις επόμενες γενεές. Όμως και αυτοί του «Όχι», δεν είμαι και τόσο σίγουρος αν ξέρουν τι μέρα θα τους ξημερώσει -και αφήνω στην άκρη τα μάλλον υποκινούμενα σενάρια περί δραχμής. Η Κυριακή, όμως, πλησιάζει. Και οι φήμες πολλαπλασιάζονται. Στο τέλος θα ψάχνουμε, πιστεύω, να βρούμε όλοι ποια είναι η Ευρώπη που θέλουμε. Και αν πράγματι υπήρξε ποτέ αυτή η Ευρώπη, η Ευρώπη της αλληλεγγύης και των ίσων ευκαιριών. Η Ευρώπη της πολυπολιτισμικότητας και της ανέχειας και όχι μια Ευρώπη που κλείνει τα σύνορά της ή δημιουργεί και άλλες Λαμπεντούζα στο όνομα της «ασφάλειας» των Ευρωπαίων. Ποια είναι, λοιπόν, η Ευρώπη του σήμερα; Σκεφθείτε το και αποφασίστε την Κυριακή.