Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η φτώχεια είναι τόσο μεγάλη στον ευρωπαϊκό Νότο, που οι συντηρητικές κυβερνήσεις στην κεντρική Ευρώπη αναγκάζονται να κάνουν έστω και μικρές υποχωρήσεις, προκειμένου να μην διαταραχθεί η ισορροπία εντός της ευρωζώνης. Μιλάμε για ακραία φτώχεια, για πολύ μεγάλα ποσοστά ανεργίας και υποαπασχόλησης που προβληματίζουν σοβαρά Μέρκελ και Ολάντ, φέρνοντάς τους παράλληλα προ των ευθυνών τους.

Ακόμη και τα πιο σκληρά και ανένδοτα στελέχη της γερμανικής κυβέρνησης αναγνωρίζουν πως αν δεν γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες προς την κατεύθυνση της παύσης των περικοπών, η ίδια η γερμανική ηγεμονία στην ΕΕ θα διαταραχθεί, με απρόβλεπτες συνέπειες για την οικονομία τους. Το έχει συνειδητοποιήσει ήδη η γερμανίδα καγκελάριος, το ίδιο όπως και ο Γάλλος πρόεδρος, η χώρα του οποίου παραπαίει.

Στον ευρωπαϊκό Νότο, όμως, όχι απλά απουσιάζουν οι επενδυτικές ευκαιρίες αλλά και όσες υπήρχαν, πήραν τον μακρύ δρόμο της υπανάπτυξης λόγω της παρατεταμένης ύφεσης. Δεν είναι τόσο ότι ο Αλέξης Τσίπρας είναι ο μπροστάρης των αλλαγών αλλά ότι η ευρωζώνη από μόνη της με τόσες χώρες σε κρίση, δεν θα άντεχε από την θύελλα της λιτότητας. Κατά συνέπεια, καλές και χρήσιμες οι παρεμβάσεις για τον τερματισμό στις περικοπές, αναπόφευκτη όμως και η στροφή σε πιο ήπιες πολιτικές για να μην καταρρεύσει ολόκληρη η ευρωζώνη.

Η υπόθεση της Ελλάδας έχει από χρόνια διεθνοποιηθεί γιατί ενδεχόμενη κατάρρευσή της θα κλυδωνίσει σθεναρά την υφήλιο, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά με τις εξελίξεις ντόμινο στην ευρωπαϊκή οικονομία. Το ίδιο ισχύει και για Ιταλία, Πορτογαλία και Ισπανία, που απ΄ ότι φαίνεται θα ακολουθήσουν την Ελλάδα στην αποφυγή του οικονομικού στραγγαλισμού.

Όσο είναι καιρός λοιπόν, οι Γερμανοί συντηρητικοί αποπειρώνται να βάλουν τάξη στο χάος, ακριβώς για να μην ξεπεραστούν τα επιτρεπτά όρια. Δεν το κάνουν από συγκίνηση ούτε από συμπόνοια προς τους λαούς του ευρωπαϊκού Νότου. Τα συμφέροντά τους προασπίζονται με κάθε δυνατό τρόπο, στοχεύοντας στην ευημερία της Κεντρικής Ευρώπης, που ούτως ή άλλως είναι η πρώτη και πιο δυναμική  ευρωταχύτητα.

Ο διαχωρισμός με τον Νότο είναι χαρακτηριστικός και αποκαλύπτεται με τον πλέον ιδανικό τρόπο για τους Γερμανούς όταν δέχονται τα κύματα της εσωτερικής μετανάστευσης, αποκομίζοντας σημαντικά οφέλη από εργατικά χέρια που δουλεύουν με μικρά ημερομίσθια για την νέα ευρωπαϊκή αυτοκρατορία των τριών τεσσάρων χωρών  της  Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. Η κατάσταση έχει φτάσει εδώ μετά τις αλλεπάλληλες επιθετικές πολιτικές λιτότητας στον ευρωπαϊκό Νότο αλλά και στην ίδια την Κεντρική Ευρώπη, στο όνομα του πολλαπλασιασμού των κερδών και της μηχανιστικής καπιταλιστικής θεώρησης που υπηρετεί την λογική της ασύδοτης κατανάλωσης παραγωγής.

Φτηνά εργατικά χέρια, λιτότητα, περικοπές μισθών και συντάξεων, υποαπασχόληση και απολύσεις των πολλών χάριν της εργασία των λίγων, δεν είναι παρά η ιδιοσυστασία του νέου πολεμικού  δόγματος  της Δύσης.

Η Ευρώπη είναι το πεδίο δοκιμών και η περιοχή εκείνη όπου η ευημερία συγκρούεται με την φτώχεια. Η Ελλάδα και οι υπόλοιπες υπό καθεστώς ομηρίας χώρες δεν είναι παρά τα πρώτα και τελευταία πειραματόζωα της νέας μορφής καπιταλισμού, που δεν στηρίζεται τόσο στην λογική της ελεύθερης αγοράς αλλά στην ανελεύθερη βιωματική εμπειρία του να θες να καταναλώσεις αλλά να μην στο επιτρέπουν όχι γιατί δεν θέλουν, αλλά επειδή δεν ήρθε η ώρα σου να ξαναγίνεις το πιόνι στην σκακιέρα των αθρόων προϊοντικών συναλλαγών.

Και επειδή κανείς δεν πρέπει να λείπει από αυτή την νεοκαπιταλιστική ομήγυρη, τα πράγματα δεν διευθετούνται από αλληλεγγύη παρά από την πορεία των μετοχών, των τιμών και του ενιαίου νομίσματος. Η Ελλάδα, όπως είπα, δεν πρόκειται να αλλάξει όψη ακόμη και αν περάσουν δεκαετίες, καθώς στατιστικά από οικονομικής άποψης πήγε πολλά χρόνια πίσω από την ύφεση. Της κατάστασης αυτής όμως προηγήθηκε η απίθανη σπατάλη υπό τα όμματα των υπολοίπων Ευρωπαίων.

Καιρός να καταλάβουμε λοιπόν, το παιχνίδι που παίζεται, αλλά και την ενοχή ημών και εκείνων μαζί. Γιατί κοινή είναι η ευθύνη για την τωρινή κατάντια της Ευρώπης, που παραπαίει από τις συντηρητικές πολιτικές. Όπως κοινός υποτίθεται πως είναι ο στόχος για μια ευημερία που δεν θα πάψει να είναι τεχνητή, όσο υπάρχουν θεμελιακές διακρίσεις. Κοινός ο τόπος της - ελέω καπιταλιστικής επέλασης κατακρήμνισης όλων των δημοκρατικών θεσμών. Κοινή και η μοίρα του.