«Όταν η παιδεία νοσεί... η χώρα πεθαίνει»

Του Ηλία Β. Παπαγεωργίου

Ένα νέο πόνημα Από τον Δρ. Φιλολογίας Ηλ. Παπαγεωργίου, κυκλοφορεί τις τελευταίες εβδομάδες στα βιβλιοπωλεία της πόλης μας, με τίτλο «Όταν η παιδεία νοσεί... η χώρα πεθαίνει».

Μέσα από μια σειρά μικρών ευκολοδιάβαστων κειμένων, χωρίς σύνθετες και περίπλοκες έννοιες και αναλύσεις, με τρόπο κατανοητό, ο Ηλ. Παπαγεωργίου παρουσιάζει την πορεία της παιδείας και την πτώση της σε πολλούς τομείς, με άμεσο αντίκτυπο στους ίδιους τους πολίτες, την πολιτεία, την κοινωνία, είτε πρόκειται για το οικογενειακό περιβάλλον, είτε για το σχολικό, ή τον επαγγελματικό περίγυρο. Είναι κείμενα, που όπως λέει ο ίδιος, έχουν γραφτεί στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Κείμενα διαχρονικά, με σκοπό την καταγραφή της εκπαιδευτικής κατάστασης στην Ελλάδα εκείνης της εποχής, όπως την βίωσε ως εκπαιδευτικός και Σχολικός Σύμβουλος, ως Δ/ντής και Επιμορφωτής του Περιφερειακού Επιμορφωτικού Κέντρου Μυτιλήνης.

Μέσω των κειμένων αυτών, δίνεται έναυσμα για προβληματισμό σε εκπαιδευτικά κυρίως ζητήματα και κατά συνέπεια πιθανή βελτίωση των τρωτών σημείων της περιόδου στην οποία συντάχθηκαν και στην οποία αναφέρονται. 

Ζητήματα που τέθηκαν στο παρελθόν, αλλά ενίοτε διατηρούν την διαχρονικότητά τους, καθώς δεν έχουν επιλυθεί ή βελτιωθεί και αποδίδονται με ομαλή ροή λόγου, που μέσα από παραδείγματα καθημερινά, προσεγγίζουν την κοινωνία, τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς, αλλά και τα ίδια τα παιδιά.

Ο Ηλ. Παπαγεωργίου εστιάζει στην ουσία της Παιδείας, υπογραμμίζοντας το πρακτικό της αποτέλεσμα, αυτό καθεαυτό:

«Μέσα από τα 100 κείμενα αυτού του βιβλίου, γίνεται προσπάθεια να αποδειχτεί ότι η γενική κατάσταση της χώρας μας και κάθε χώρας, είναι αποκλειστικά υπόθεση Παιδείας. Η σωστή Παιδεία θα παράγει τους ικανούς τεχνικούς, τους άριστους επιστήμονες, τους ισορροπημένους πολίτες, τους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς, τους συνεπείς πολιτικούς, τους ολοκληρωμένους, γενικά, πολίτες, οι οποίοι με τη σειρά τους θα αξιοποιήσουν όλες τις δυνατότητες της χώρας, για να την κάνουν σεβαστή στους φίλους και φοβερή στους εχθρούς.

Στην αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή η Παιδεία ασθενεί, όταν λειτουργεί κατά τη διάθεση του κάθε εκπαιδευτικού, του εκάστοτε Υπουργού Παιδείας και χωρίς εθνική στρατηγική, τότε οδηγούμαστε στο θάνατο της χώρας».

Η πείρα που αποκτήθηκε από την πολυετή διδακτική και διοικητική εμπειρία του Ηλ. Παπαγεωργίου, περικλείεται στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου του, στο κεφάλαιο «Οδηγίες προς τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς». Μέσα σε έξι σελίδες παραθέτει πρακτικές, διαχρονικού και παγκόσμιου εκπαιδευτικού κύρους, που πρέπει να εφαρμόζονται εάν επιθυμούμε να διαμορφώσουμε ισορροπημένους ανθρώπους και ενεργούς πολίτες, τόσο για το ατομικό, όσο και το γενικότερο συμφέρον.

Με το τελευταίο του, τούτο βιβλίο, βάζει ακόμα ένα κομμάτι στο παζλ της γνώσης, που έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια με την συγγραφή βιβλίων, για τη διοίκηση των σχολείων, για θέματα διδακτικής και παιδαγωγικής και βιβλία για σχολική χρήση, χωρίς να ξεχνάμε τις λαογραφικές μελέτες, αλλά και κείμενα λογοτεχνικού περιεχομένου. Η πορεία και του νέου βιβλίου και η απήχησή του, όπως και των προηγούμενων, θα είναι αξιοσημείωτη και σίγουρα θα τύχει αποδοχής.  

 

 

«Ομάδα Opcop 2: Μουσικές καρέκλες»

Της Arne Dahl

Μετάφραση: Γρηγόρης Κονδύλης

Εκδόσεις «Μεταίχμιο»

Τιμή 18,80 ευρώ

Στη διάρκεια μόλις λίγων ημερών τρεις ανησυχητικοί θάνατοι λαμβάνουν χώρα σε διαφορετικά σημεία της Ευρώπης. Ένας πλαστικός χειρουργός που είχε την εποπτεία σε ένα μυστικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα βρίσκεται νεκρός στο σπίτι του στο Βέλγιο - δεν είναι ξεκάθαρο αν πρόκειται για δολοφονία ή αυτοκτονία. Ένας αλβανός έμπορος όπλων δέχεται πυροβολισμούς και σκοτώνεται σε ένα μπαρ στη Στοκχόλμη. Λίγο αργότερα, το πτώμα ενός τσέχου ευρωβουλευτή ανακαλύπτεται σε ένα νησί-φυλακή κοντά στην Τοσκάνη, τον έχουν μαχαιρώσει έως θανάτου.

Παρόλο που δεν υπάρχει καμιά προφανής σύνδεση μεταξύ αυτών των τριών θανάτων, ο Πολ Γελμ και οι συνάδελφοί του στην Opcop  υποψιάζονται πως τα τρία περιστατικά έχουν σχέση μεταξύ τους. 

Η ομάδα Opcop αν και αποσυντονισμένη λόγω της δολοφονίας δύο μελών της αναλαμβάνει να κυνηγήσει τους δολοφόνους.

Τα ίχνη οδηγούν στο διαβόητο νησί-φυλακή.

 

«Αγνοούμενη μέχρι αποδείξεως του εναντίου»

Της Susie Steiner

Μετάφραση: Γωγώ Αρβανίτη

Εκδόσεις «Μεταίχμιο»

Τιμή: 17,70 ευρώ

Μέσα Δεκεμβρίου και η περιοχή του Κέιμπριτζ έχει καλυφθεί από χιόνι. Η υπαστυνόμος Μανόν Μπράντσο προσπαθεί να αποκοιμηθεί ύστερα από ένα ακόμα καταστροφικό ραντεβού με μια online γνωριμία. Το σιγανό μουρμουρητό του ασύρματου της αστυνομίας είναι η μόνη της παρηγοριά.

Μέσω των ραδιοκυμάτων φτάνει στα αυτιά της η αναφορά για την εξαφάνιση μιας γυναίκας: η πόρτα του θύματος μισάνοιχτη, αίμα στο πάτωμα της κουζίνας. Μόλις η υπαστυνόμος βλέπει τη φωτογραφία της Ίντιθ Χιντ, μεταπτυχιακής φοιτήτριας στο Κέιμπριτζ από μια πολύ καλά δικτυωμένη οικογένεια, ξέρει πως αυτή η υπόθεση θα πάρει διαστάσεις.

Η Μανόν ξέρει ότι οι πρώτες 72 ώρες είναι οι πιο κρίσιμες: είτε θα βρεις την αγνοούμενη είτε θα πρέπει ν' αρχίσεις να ψάχνεις για το πτώμα της.

 

«Το κορίτσι που διψούσε για εκδίκηση»

Του Νταβιντ Λαγκερκραντζ

Μετάφραση: Παγκαλιας Ξενοφών

Εκδόσεις «Ψυχογιός»

Τιμή: 16,60ευρώ

Η Λίσμπετ Σαλάντερ εκτίει μειωμένη ποινή στις γυναικείες φυλακές Φλουντμπέργια και κάνει ό,τι μπορεί για να αποφύγει οποιαδήποτε σύγκρουση με τις συγκρατούμενές της. Όταν προστατεύει μια κοπέλα από το Μπανγκλαντές που κρατείται στο διπλανό κελί, μπαίνει αμέσως στο στόχαστρο της Μπενίτο, της ανεπίσημης αρχηγού της φυλακής.

Ο Χόλγκερ Παλμγκρέν επισκέπτεται τη Λίσμπετ για να την ενημερώσει πως έχει λάβει κάποια έγγραφα από το Αρχείο Ερευνών Γενετικής και Περιβάλλοντος, τα οποία ρίχνουν νέο φως στην κακοποίηση που υπέστη ως παιδί. Η Λίσμπετ ζητά από τον Μίκαελ Μπλούμκβιστ να τη βοηθήσει στην έρευνά της. Τα στοιχεία τούς οδηγούν σε κάποιον άντρα ονόματι Λέο Μανχάιμερ, συνεργάτη του χρηματιστή Άλφρεντ Έγκρεν.

Πώς συνδέεται το παρελθόν ενός πλούσιου νεαρού άντρα από τους χρηματοοικονομικούς κύκλους με αυτό της Λίσμπετ Σαλάντερ; Και πώς θα διαχειριστεί η Λίσμπετ τις αυξανόμενες απειλές που δέχεται από την Μπενίτο και τη συμμορία της;

Στο «κοριτσι που διψουσε για εκδικηση», το πέμπτο μέρος της σειράς Millennium, ο Ντάβιντ Λάγκερκραντζ πλέκει μια συναρπαστική ιστορία για την κακοποίηση, τα προβλήματα τιμής και τις σκιές από το παρελθόν που στοιχειώνουν ακόμα τη Λίσμπετ.

 

«Τα απομεινάρια μιας μέρας»

Του Καζουο Ισιγκουρο

Μετάφραση: Αργυρώ Μαντόγλου

Εκδόσεις «Ψυχογιός»

Τιμή: 14,20ευρώ

Εντέλει, τι έχουμε να κερδίσουμε αναλογιζόμενοι συνεχώς το παρελθόν, κατηγορώντας τον εαυτό μας για το γεγονός πως η ζωή μας δεν εξελίχθηκε όπως θα θέλαμε;

Ο Καζούο Ισιγκούρο ζωγραφίζει με την πένα του το συγκινητικό πορτρέτο του Στίβενς, του τέλειου μπάτλερ, και του κόσμου του, που ξεθωριάζει στον απόηχο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Στίβενς, ύστερα από δεκαετίες υπηρεσίας στο Ντάρλινγκτον Χολ, μόνος του μια μέρα στην αγγλική ύπαιθρο, ξεκινά ένα ταξίδι στο παρελθόν σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τον εαυτό του ότι έχει υπηρετήσει την ανθρωπότητα προσφέροντας τις υπηρεσίες του στον «μεγάλου ηθικού αναστήματος τζέντλεμαν» Λόρδο Ντάρλινγκτον. Όμως, στη μνήμη του παραμονεύουν αμφιβολίες για την αληθινή φύση της «μεγαλοσύνης» του Λόρδου Ντάρλινγκτον, και ακόμα μεγαλύτερες αμφιβολίες για τη φύση της δικής του ζωής. Ένα σύγχρονο κλασικό μυθιστόρημα, μια όμορφη αναπόληση της ζωής ανάμεσα σε δύο πολέμους σε μια αγγλική έπαυλη, μια καθηλωτική επίκληση σε χαμένα όνειρα και χαμένους έρωτες.

 

«Γαλάζιος λαβύρινθος»

Της Έλση Τσουκαράκη

Εκδόσεις «Ψυχογιός»

Τιμή: 16,60ευρώ

Ο αιφνίδιος και ύποπτος θάνατος ενός μικρού αγοριού έρχεται να ταράξει την καθημερινότητα του εισαγγελέα Σάββα Νίκα, ο οποίος βιώνει για πρώτη φορά στη ζωή του τον έρωτα με τη φλογερή κοκκινομάλλα Λούσι.

Την ίδια ταραχή νιώθει κι ο έμπειρος ιατροδικαστής Βλάσης Φωτίου, κοντά στη δύση της καριέρας του, γεγονός που εγείρει μέσα του πολλά αναπάντητα ερωτήματα.

Το τραγικό γεγονός αναστατώνει και τον αστυνόμο Ανέστη Βαγενά, φέρνοντάς τον αντιμέτωπο με την αληθινή αγάπη.

Όταν ακόμα ένα παιδί χάνει με τον ίδιο παράξενο τρόπο τη ζωή του, οι τρεις άντρες συνεργάζονται για να εξιχνιάσουν αυτούς τους αποτρόπαιους θανάτους.

Ποιο άρρωστο μυαλό οργανώνει την εξόντωση μικρών παιδιών; Ποιες είναι οι αιτίες μιας τόσο αποκρουστικής πράξης; Πόσο εύκολη είναι σύμφωνα με τις επιταγές του Νόμου η ανακάλυψη της αλήθειας και η σύλληψη του δολοφόνου;

 

«Πεθαίνοντας την άνοιξη»

Του Ραλφ Ρότμαν

Μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου

Εκδόσεις «Καστανιώτης»

Τιμή: 12,72 ευρώ

Ο πατέρας είναι απόμακρος και λιγομίλητος, ένας δύσκολος άνθρωπος. Αλλά ο γιος είναι περίεργος για το παρελθόν του. Αποφασίζει, λοιπόν, να του δωρίσει ένα σημειωματάριο με σκοπό να τον ωθήσει να το καταγράψει. Όμως ο πατέρας πεθαίνει και το μόνο που αφήνει πίσω του είναι ο σκελετός μιας ανολοκλήρωτης ιστορίας. Ο γιος καλείται να γεμίσει τα κενά, όπως μπορεί. Στο μυθιστόρημα Πεθαίνοντας την άνοιξη ακολουθούμε τον Βάλτερ Ούρμπαν και τον Φρίντριχ Καρόλι, δύο νεαρούς από τη Βόρεια Γερμανία, οι οποίοι τον Φεβρουάριο του 1945 στρατολογούνται «εθελοντικά» και στέλνονται στο Μέτωπο. Ο ένας γίνεται οδηγός στη Μονάδα Ανεφοδιασμού των SS και ο άλλος λιποτακτεί και συλλαμβάνεται. Οι δυο τους θα ξαναβρεθούν, όμως αυτό θα γίνει υπό τραγικές συνθήκες. Ο Ραλφ Ρότμαν αφηγείται με τρόπο θαυμάσιο, απέριττο, τον τελευταίο χρόνο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ουγγαρία, όταν οι αξιωματικοί των ναζί πετούσαν χειροβομβίδες πίσω από τους στρατιώτες για να τους σπρώξουν σε μάχες ολότελα χαμένες.

 

«Το πρόσωπο του ολέθρου»

Της Κατσούρη Αναστασίας

Εκδόσεις «Ωκεανίδα»

Τιμή: 14.00ευρώ

Η δολοφονία μιας Αμερικανίδας φοιτήτριας στο ρωμαίικο κοιμητήριο του Σισλί στην Κωνσταντινούπολη, μοιάζει να συνδέεται με μια σειρά από αποτρόπαια εγκλήματα σε άλλα μέρη του κόσμου. Η υπόθεση περιπλέκεται περισσότερο όταν ακόμα πιο άγριες δολοφονίες σκορπούν ανησυχία, αίμα και φόβο στην ευρωπαϊκή πλευρά της Πόλης. Ο έμπειρος Τούρκος αστυνομικός Τόλγκα Σιτσάκ καλείται να βρει τους ενόχους μαζί με τη γοητευτική εγκληματολόγο Λένια Ουίλιαμς απ' την Ουάσινγκτον, και η σχέση τους, αν και καθαρά επαγγελματική στην αρχή, εξελίσσεται σε έναν παράφορο έρωτα. Το αδιέξοδο της Λένιας και του Τόλγκα μεγαλώνει όταν υποψιάζονται ότι τα μυστηριώδη αντικείμενα που βρίσκουν στους τόπους των εγκλημάτων θυμίζουν ανθρωποθυσίες λαών της Λατινικής Αμερικής. Ένα εξαιρετικό θρίλερ που εκτυλίσσεται στα σοκάκια της Πόλης των πόλεων....

 

«Η τραγική αναμέτρηση. 1945-1949 Ο μύθος και η αλήθεια»

Του Ζαούση Λ. Αλέξανδρου

Εκδόσεις «Ωκεανίδα»

Τιμή: 17.00ευρώ

Η Τραγική Αναμέτρηση, το βιβλίο-ορόσημο του Αλέξανδρου Λ. Ζαούση για τον Εμφύλιο, πρωτοεκδόθηκε από την Ωκεανίδα σε δύο τόμους την περίοδο 1992-1993. Αναφέρεται στα τραγικά γεγονότα των ετών 1946-1949, αλλά και σε όσα προηγήθηκαν του Εμφυλίου πολέμου κατά το έτος 1945, προκειμένου να αναλυθούν τα πραγματικά αίτια της αναμετρήσεως. Χρησιμοποιήθηκαν πάνω από 100 πηγές και σημαντικός αριθμός εφημερίδων της εποχής πάσης αποχρώσεως.

Το συγγραφικό έργο του Αλέξανδρου Λ. Ζαούση εκτιμάται ιδιαίτερα για την αντικειμενικότητα και την ικανοποιητική τεκμηρίωση, αλλά και για τη γλαφυρότητα της γραφής του.

 

«Η πρώτη παγωνιά»

Της Σάρα Άντισον Άλεν

Εκδόσεις «Κλειδάριθμος»

Τιμή: 14,40ευρώ

Μια ιστορία για τη δύναμη της αγάπης και τη μαγεία των μικρών πραγμάτων

Είναι Οκτώβριος στη Βόρεια Καρολίνα. Καθώς τα φύλλα παίρνουν τα φθινοπωρινά τους χρώματα, μια... ιδιόρρυθμη μηλιά ετοιμάζεται όπως πάντα ν' ανθίσει με την πρώτη παγωνιά. Όμως φέτος οι αδερφές Γουέιβερλι έχουν μεγαλύτερες έγνοιες από την τρελή μηλιά του κήπου τους...

Η Κλερ έχει δοθεί ολόψυχα στην επιχείρησή της, τις Καραμέλες Γουέιβερλι, και, παρότι τα πηγαίνει μια χαρά, ανησυχεί. Νιώθει πως από τα γλυκά της λείπει αυτό ακριβώς που υπόσχεται στους πελάτες της: η αληθινή μαγεία.

Η Σίντνεϊ λαχταρά ένα ακόμη παιδί, αλλά, όσο το προσπαθεί, τόσο η επιθυμία της γίνεται άπιαστο όνειρο με αποτέλεσμα να μη χαίρεται τη ζωή της.

Στο μεταξύ, η κόρη της η Μπέι, που ζει για πρώτη φορά την αγωνία του έρωτα, ίσως να έχει πραγματικά ανάγκη τη βοήθειά της.

Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα, όταν ένας μυστηριώδης ξένος εμφανίζεται στο κατώφλι τους γνωρίζοντας ένα μυστικό που μπορεί να αμφισβητήσει τα ίδια τα θεμέλια της οικογένειάς τους. Και οι δυο αδερφές πρέπει να επιστρατεύσουν όλες τις δυνάμεις τους για να τον αντιμετωπίσουν και να παραμείνουν ενωμένες, καθώς πλησιάζει η πρώτη παγωνιά...!

 

«Όταν πέφτουν οι μάσκες»

Του Ματς Ούλσον

 Εκδόσεις «Κλειδάριθμος»

Τιμή:15,50ευρώ

Νύχτα καλοκαιρινή, προχωρημένη, και ο Χάρι Σβένσον πετάγεται από το κρεβάτι του από τα απανωτά δυνατά χτυπήματα στην πόρτα του εξοχικού του, στο Σούλβικεν. Ανοίγει την πόρτα κι ένα κοριτσάκι ορμά μέσα τρέχοντας και χώνεται κάτω από το κρεβάτι του. Ελάχιστα λεπτά μετά, ο Χάρι αντιλαμβάνεται πως απ' έξω βρίσκονται δύο άνδρες που αναμφίβολα αναζητούν τη μικρή.

Την επομένη ο Χάρι προσπαθεί να βγάλει άκρη, αλλά η δεκάχρονη Έμμα είναι τόσο τρομοκρατημένη, που δεν ανοίγει καν το στόμα της. Και ο Χάρι πρέπει να βρει απαντήσεις σ' ένα σωρό ερωτήματα: Ποιοι ήταν οι δύο τύποι που έψαχναν την Έμμα μες στη νύχτα; Πώς σχετίζεται μια συμμορία μηχανόβιων με μια ονομαστή οικογένεια της Σουηδίας που μένει το καλοκαίρι στην ίδια περιοχή; Τι έχουν απογίνει οι γονείς της Έμμα;

Σιγά σιγά, θα αρχίσει να ξετυλίγεται το νήμα ενός μυστικού πολύ πιο σκοτεινού και επικίνδυνου απ' ό,τι θα μπορούσε να φανταστεί κανείς. 

Μετά το ντεμπούτο του στα Θανάσιμα παιχνίδια, ο δημοσιογράφος Χάρι Σβένσον σε μια νέα, συναρπαστική περιπέτεια!

 

«Όσα δεν τόλμησα να ονειρευτώ»

Της Θεώνης Μπριλή

Εκδόσεις «Εξη»

Τιμή: 14.00ευρώ

Η Θάλεια από πολύ μικρή έμαθε ότι ο δρόμος της ζωής δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, ότι ο έρωτας είναι ένας έρωτας προδότης και ότι εκεί έξω δεν υπάρχουν ιππότες των παραμυθιών. Μέχρι τη στιγμή που γνώρισε τον Φίλιππο. Έναν άντρα που νιώθεις τη δύναμη της γοητείας του. Έναν άντρα που ξέρει τι θέλει στη ζωή του και της δηλώνει απερίφραστα πως θα τη διεκδικήσει σαν γυναίκα και πως θα γίνει ο πρίγκιπας του παραμυθιού της.

Το πρόσωπο της ζωής, όμως, είναι πιο σκληρό από το παραμύθι τους. Το παρελθόν της Θάλειας επιστρέφει και τους καταδιώκει. Aποκαλύψεις, πλεκτάνες, αναπάντεχες καταστάσεις και πρόσωπα στέκονται εμπόδιο στο δρόμο τους. Ο Φίλιππος δεν παραιτείται, η Θάλεια είναι η γυναίκα της ζωής του και θα κάνει τα πάντα γι' αυτήν...

Γιατί μπορεί να μην υπάρχουν πραγματικοί ιππότες, αλλά οι άντρες που σου δίνουν απλόχερα όσα δεν τόλμησες να ονειρευτείς, είναι αυτοί που θα κάνουν τη ζωή σου να μοιάζει παραμύθι...

 

 

 

                               Βιβλιοκριτικές

«Ο άνθρωπος που έκανε τις κυδωνιες να ανθήσουν»

της Ειρήνης Βεκρή - Τρουμπούνη

 

         Ανυπόκριτα διερωτώμαι πόσο στερρά και στιβαρά κανείς δύναται να χαλιναγωγήσει την έντιμη γραφίδα του, για την πλέον ταπεινή και χαμηλόφωνη γραμματολογική κι αισθητική εκθείαση, μιας τόσο εθνοφρονηματιστικής μονογραφίας, πλαστουργημένης περίτεχνα ως αφήγησης και ιστοριογραφίας, ομοφώνως επιβραβευμένης από το Κέντρο Σπουδής κι Ανάδειξης του Μικρασιατικού Πολιτισμού του ρέκτη Δήμου Νέας Ιωνίας Αττικής.

         Το συγκεκριμένο πυκνό κείμενο αναφέρεται στην πολύτροπη ακμή κι ελευθεροφροσύνη της πολιτείας των Κυδωνιών αρχής γενομένης από το σωτήριο έτος 1773, καθώς άκρως θεληματικός εδραστηριοποιήθηκε ο παπάς και βοεβόδας της Ιωάννης Δημητρακέλλης τε και Οικονόμος. Η συγκεκριμένη περίοπτη αυτή ακμή διατηρήθηκε ως τον τραγικό Ιούνιο του Εθνοσωτήριου 1821.

         Αυτό το σχετικό ιστορικό αφήγημα διαρθρώνεται ως τη εκ βαθέων εξιστόρηση του κυρού Μιλτιάδη Μαΐστρου εκ Βασιλικών Λέσβου, επίλεκτου σπουδαστή της περίφημης Ακαδημίας των Κυδωνιών, κατά το συγκλονιστικά εμβληματικό έτος 1818, σε μια ξέχωρη και σθεναρή Ελευθερόφρονη κι αυτοδιοίκητη κοιτίδα του Συνελληνισμού.

         Στο προοίμιο αυτής όλης της εξιστόρησης ενέχει ιδιαίτερη σημειολογία κατά πρώτον η εξομολόγηση του ναυαγισμένου Τζεζαϊρλή Χασάν και κυρίως η γενναιόφρονη φιλοξενία του παπά Δημητρακέλλη, μετά από την καταναυμάχηση του Οθωμανικού στόλου από τους Ορλώφ, στην Κρήτη της Ερυθραίας κατά τις 5 Ιουλίου 1770, αποσοβώντας τον από τη θανάσιμη οργή του Σουλτάνου.

         Προτού περαιτέρω ανελιχθεί επιμελώς η όλη αναδίφηση αυτού του γενναιόδωρου ιστοριογραφικού της πονήματος, προβαίνω σε μια χρήσιμη αναδρομή, αναφέροντας τη σύντομη φοίτηση του παπά Δημητρακέλλη στην αξιομνημόνευτη Αθωνιάδα Σχολή, που ιδρύθηκε το 1748 και παρέμεινε όσο την διεύθυνε ο Ευγένιος Βούλγαρης φωτισμένη παιδευτική εστία εθνεγερτικής παιδείας, όπου διασταυρώθηκε με τον τρισευλογημένο Διδάσκαλο του Γένους Κοσμά τον Αιτωλό.

         Μετά την εμβληματική φιλοξενία που δωρήθηκε ο τοτινός ικέτης ναυαγός, εξελίχθηκε με τα χρόνια πλέον ο Γαγή Χασάν Καραοσμάνογλου Τζεζαϊρλή ως Μέγας Βεζύρης, με τη μεσολάβηση του οποίου το Μεγάλο Ντιβάνι εξέδωσε σχετικό φιρμάνι που καθίδρυε τις ελευθερόφρονες κι αυτοδιοικούμενες ελληνότροπες Κυδωνίες.

         Τοιουτοτρόπως οι ευνοϊκές βιωτικές συνθήκες εδημιούργησαν ελευθερόφρονες βιοτέχνες, επιτυχημένους εμπόρους, τολμηρούς καραβοκύρηδες και κιμπάρηδες κτηματίες. Τότε λοιπόν ο ρέκτης βοεβόδας Ιωάννης Δημητρακέλλης Οικονόμου εσχεδίασε αξιοθαύμαστα δημόσια έργα και πνευματικά δώρα.

         Κοντολογίς εκατάφερε να ενοποιήσει τις Πάνω, τις Μεσαίες και τις Κάτω Κυδωνίες ως ενιαίο πόλισμα. Ίδρυσε ελληνοδιδακτικά Γραμματοδιδασκαλεία κι Ελληνοδιδασκαλεία, προτιμούμενα από πληθώρα σπουδαστών από σύμπασα την Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια.

         Έτσι άφησαν εσαεί όλβια νοσταλγία κι αναπόληση τα περίφημα εγκαίνια του καθεδρικού ναού της Κάτω Παναγιάς.

         Η όλη αυτή επινοητικότητα και η κοινωνική προκοπή, με τις ιδιοφυείς εμπνεύσεις και τον νεωτερικό προγραμματισμό του δημιουργικού βοεβόδα Ιωάννη Δημητρακέλλη Οικονόμου εξερέθισε κι εξεσήκωσε θυελλώδη κοινωνικοταξική οργή κι αντίθεση των συντηρητικών μεγαλονοικοκύρηδων και του οπισθοδρομικού Πατριαρχικού ιερατείου και κατεστημένου.

         Συνεχώς οι ενάντιοι επινοούσανε διχόνοιες, παντοειδή θεσμοδιοικητικά προσκόμματα κι εμπόδια και πάμπολλες υπονομευτικές προκλήσεις, εις ό.τι ευφάνταστο νεωτερικό προγραμμάτιζε ο φωτισμένος βοεβόδας προς το γενικό κοινωνικόν όφελος.

         Εντέλει δεν άντεξε όλη αυτή τη δόλια, καταχθόνια και βάναυση πολεμική, κι έτσι μια μεσανοιξιάτικη πνευμονική λοίμωξη τον ξέκανε και τον αποτέλειωσε, κατά τον Απρίλιο του 1791 ημέρα Μεγάλη Παρασκευή, χωρίς ατυχέστατα να βιώσει το μεγάλο του όνειρο, την πνευματική ακμή της Ακαδημίας των Κυδωνιών.

         Απότοκο του ανεπιθύμητου θανάτου του υπήρξε η καθίδρυση καινούριου οπισθοδρομικού αυτοδιοικητικού πολιτεύματος και καθεστώτος, στυγνώς επιβάλλοντας απόλυτη απαξιωτική αχλή και ανάλγητη λησμονιά της σεπτής μνήμης του κι άφατη παραδειγματική κοινωνική κι εθνική αχαριστία.

         Ωστόσο το επιγενόμενο παιδευτικό μέλλον της Ακαδημίας επιφύλαξε μια λαμπρή πνευματική ακμή, έστω και πολύ περιορισμένου χρονικού διαστήματος έως το τραγικό θέρος του 1821, όταν απέκτησε δύο πνευματικούς ηγήτορες από το 1800 και στο εξής, του εκτοπίσματος του Βενιαμίν του Λέσβιου και του Γρηγορίου Σαράφη.

         Όμως βάσκανη νεκρόφιλη κι αμφιλεγόμενη χριστομάθεια και ηθικολογία θαυματούργησε, αναδεικνύοντας δύο περιώνυμους ευπροσήγορους λαθρεπιβάτες της Νεοελληνικής Ιστορίας, τους Αγιορείτες Σαμουήλ εξ Άνδρου και Ιάκωβο εκ Θήρας, οίτινες εδιέβαλαν αβασάνιστα και σκοταδιστικά τον άμεμπτο πνευματικό ταγό Βενιαμίν τον Λέσβιο στον Οικουμενικοί Πατριάρχη.

         Ο φωτισμένος δημογέροντας Χατζηπαρασκευάς Σαλτέλλης απέστειλε τον Βενιαμίν τον Λέσβιο στην Πόλη, όπου αναφανδόν απέκρουσε όλες τις αιτιάσεις και τις αβάσιμες κατηγορίες, πλην όμως ο Οικουμενικός Πατριάρχης εκαρατόμησε τον Βενιαμίν τον Λέσβιο, που απήλθε νηφάλιος προς Μολδαβία. Το 1811 το ίδιο ακριβώς επαναλήφθηκε και στο διάδοχό του Θεόφιλο Καΐρη.

         Ωστόσο, στα 1814 ψηφίστηκε από την τοτινή δημογεροντία σχετική ετήσια κοινοτική εισφορά προς εμπλουτισμό της Βιβλιοθήκης της Ακαδημίας. Όμως όταν έπειτα από την έξωση του Θεόφιλου Καΐρη, αλλάξανε τα πνευματικά ανεμολόγια κι ως μακάβριο παιδαγωγικό επίμετρο καθιερώθηκε η Διδότεια Καθαρολογία.

         Οφείλω να ομολογήσω πως αυτό το χθαμαλό κείμενο που προηγήθηκε, δεν το συνέταξα προς γραμματολογικό σχολιασμό κι αισθητικό κριτικισμό, μα προς αναστοχαστική και μάλιστα ιδία σπουδή και νοηματική δοκιμή.

         Ως πρώτο υστερόγραφο εναγώνια διερωτώμαι μήπως επάναγκες καθίσταται η εγκατάλειψη παντοτινά της φαιδρής αρχαιολαγνείας μας και της ευτράπελης αρχαιοπληξίας μας κι επιτέλους αξιωθούμε υπεύθυνα κι επιμελημένα να διδάσκουμε παρόμοια πολυπληθή φρονιματιστικά κι εθνεγερτικά κείμενα στο ζωτικό πλαίσιο του καθόλου επιστητού της Νεοελληνικής Παιδείας και Παράδοσης.

         Ως δεύτερο υστερόγραφο εναγώνια διερωτώμαι μήπως αργοπορήσαμε, όπως απεικάσουμε πως εκτός της Αρχαία έκπαγλη Κλασική Ελλάδα υφίσταται η διόσκουρη ανάλγητα λησμονημένη και ασπαίρουσα Ρωμιοσύνη.

 

                                                               ΔΗΜΟΣ Α. ΚΑΡΑΤΖΟΓΛΟΥ

Γράφτηκε στη Μυτιλήνη, 03-09-17

 

Μικρές καθημερινές ιστορίες της Μαρίας Σαμαρτζή - Παπαδοπούλου

 

         Περιδιαβάζοντας ανά τις παραγράφους και τα διάφορα κεφάλαια του συγκεκριμένου αισθαντικού πονήματος εδιαπίστωσα ενεός, ότι αποτελεί θαυμαστό υπερβατικό παλίμψηστο τριάντα μικρών καθημερινών αφηγημάτων κι αθιβολών, ενίων προκλητικών αλλαγών της ανθρώπινης ειμαρμένης, τραγικών βιωματικών προκλήσεων, άφατης ανθρωπιστικής κρίσης και δυστυχίας κι αλτρουιστικού μεγαλείου.

         Αμέσως ως ιντερλούδιο ήρθε η «Ωδή στην Πατρίδα που με γέννησε», πλαστουργημένη σε κρυπτική γραφή με μιαν άμετρη θυμική εμπάθεια να θυμίζει ασυμπτωτικά το συγκλονιστικό διήγημα «Πατημασιές στην άμμο» του πολλού Αμερικάνου μύστη λογογράφου Ναθάνιελ Χόθορν.

         Επίσης, εκστατικός αδυνατούσα να μη σταθώ ενώπιον ενός εσωτερισμού και μιας εκ βαθέων διπλόφαρδης παραληρηματικής αγάπης προς τον Ήλιο του Αιγαίου, τα πετεινά του αιθέρα και την οργιαστική πλάση.

         Σε διόσκουρο και παράλληλο πλαίσιο δεν αποτόλμησα φυσικά, όπως αντιπαρέλθω τις έντονες αρετολογικές έλλογες τάσεις της ερίτιμης κι ευγενικής δέσποινας, αποδίδοντας εμφατική κι ολωσδιόλου ξεχωριστή σημασία στο Προσωπικό Χρέος και την ιώβεια Νεοελληνική Απαντοχή του συνηθισμένου μας ανθρώπου της συγκαιρινής καθημερινότητας.

         Εξειδικεύοντας την ενορατική μου εποπτεία στην αναμφισβήτητη πεζογραφική της δεξιότητα καταφάσκω κι ενεός απαριθμούμαι στους εμπαθείς θιασώτες των μικρών αφηγηματικών αδαμάντων, ενδεικτικά της υπέροχης «Κυρίας Κούλας», της αδικοχαμένης και τραγικής «Μικρής Μαρίας», της του δόλιου μετανάστη σαρκαστικής κι αποκαρδιωτικής «Φυλακής» και της εωθινής ανθρωπιστικής κατανόησης του εμβληματικού «Εσύ Χριστό κι εγώ Αλλάχ». Όσο για το σπαρταριστό και συναρπαστικό απείρου κάλλους κι άμετρης Βενέζικης καλοσύνης επίμετρο «Η Ωδή στη Μικρή Πατρίδα που με και sic μας έθρεψε» πιστεύω τωόντι αποτελεί συγκλονιστική ομολογία Πίστεως.

         Η ερίτιμη κυρία Μαρία Σαμαρτζή - Παπαδοπούλου όντας έγκριτη επιστημόνισσα, γεννήθηκε στα Λουτρά της Μυτιλήνης. Μόλις ενηλικιώθηκε κατέβηκε για λαμπρές σπουδές στην Αθήνα. Ευδόκιμα σπούδασε Ανθρωπιστικές Επιστήμες ημεδαπά και στο Ηνωμένο Βασίλειο.

         Θήτευσε με αφοσίωση στο ΕΚΚΕ και σε γνωστό Νοσηλευτικό Ίδρυμα, πάντοτε με ιδιαίτερη διακονία στον ανθρώπινο πόνο και τα πολλαπλά Γυναικεία Ζητήματα.

         Ο πλούτος του μακροχρόνιου κάματού της αποθησαυρίστηκε ως αντικείμενο διεθνών δημοσιευμάτων κι επιστημονικής διεθνούς συνεδριακής έρευνας.

         Άλλα προηγούμενα σημαντικά πονήματά της αποτελούνε τα παρακάτω: «Όνομα Γυναίκα» (1992), «Γυναίκες στο χορό της οργής» (1996), «Τραγουδώντας και κουβεντιάζοντας στα Λουτρά» (1998), «Η Καλυψώ και οι άλλες» (1999).

                                                                  ΔΗΜΟΣ Α. ΚΑΡΑΤΖΟΓΛΟΥ

 

 

Ιωάννης Κ. Μουτζούρης

12 χρόνια μετά...

Απ' το Πλωμάρι κατάγεται ο πασίγνωστος Γιάννης Μουτζούρης, θεολόγος Καθηγητής στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης, Σχολικός Σύμβουλος, συγγραφέας πολλών βιβλίων και θεμελιωτής της λεσβιακής ιστορίας.

Μια προσωπικότητα που ξεπέρασε τα νησιωτικά όρια κι έγινε γνωστός στο πανελλήνιο. Ο ίδιος πορευόταν με σεμνότητα στο εκπαιδευτικό και συγγραφικό του διάβα. Το δημιουργικό έργο του, όμως, τον ανύψωνε σε ορίζοντες υψηλής αναγνώρισης και αποδοχής.

Ο κόσμος της παιδείας και της διανόησης έκρινε το επωφελές έργο του με τα πιο κολακευτικά λόγια, αξιολόγησε τον Λέσβιο στοχαστή με κορυφαίες κριτικές απόψεις και τον ενθρόνισε στα πιο υψηλά επίπεδα της επιστήμης του και της παλλεσβιακής λογιοσύνης.

Μας κληροδότησε παρακαταθήκη μέγιστης σπουδαιότητας, πολύτιμου περιεχομένου και πανάξιας αποτίμησης.

Η Εταιρεία Λεσβιακών Μελετών και ο Φιλοτεχνικός Όμιλος Μυτιλήνης οργάνωσαν μια λαμπρή εκδήλωση προς τιμήν του σπουδαίου επιστήμονα και κορυφαίου συγγραφέα Γιάννη Μουτζούρη, στην οποία έγινε και η παρουσίαση του βιβλίου «Ιωάννης Κ. Μουτζούρης - 12 χρόνια μετά...» από διακεκριμένους ομιλητές.

Είναι ένας φροντισμένος με επιμέλεια ογκώδης τόμος, μέσα στον οποίο αντανακλάται όλη η εκπαιδευτική - παιδαγωγική προσφορά του, το εργογραφικό ιστορικό του έργο και οι πολυπληθείς βραβεύσεις και τιμητικές εκδηλώσεις.

Είναι μια αναφορά εκδήλωσης και θαυμασμού και εκτίμησης και αγάπης από το γιο του π. Πρύτανη Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αθηνών Κωνσταντίνο και τη σύζυγό του, καθώς και από τα τρία εγγόνια του. Γράφουν στον πρόλογο: Τούτη η παρουσίαση του ακάματου διανοούμενου και Λεσβολάτρη, ας είναι ένα πνευματικό μνημόσυνό του για τα 12 έτη από την έξοδό του.

Δεν παρέλειψαν από την επιτομική τούτη έκφραση ευγνωμοσύνης και την εξαίρετη και αλησμόνητη Καθηγήτρια και Διευθύντρια Λυκείου: Ταυτοχρόνως, όμως, είναι και ένα μνημόσυνο στην Χαρίκλεια Καμπάνη - Μουτζούρη, τη σύζυγό του, μητέρα και γιαγιά μας, χωρίς την οποία πολλά δεν θα είχαν επιτευχθεί.

Τον αναπολούμε μέσα απ' τις σελίδες του εκδοτικού αφιερώματος με ευγνώμονα αισθήματα, και περίσσια εκτίμηση και τον τιμούμε απεριόριστα.

Ο μεγάλος Φλέτσερ, μας το υπαγορεύει με έμφαση: Να τιμάμε κάθε πράγμα που δίνει φως, που δίνει ζωή και πιο πολύ απ' όλα τον άνθρωπο.

Στρατής Μισγίρης

Καλλονή