Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η Κομισιόν εξέδωσε τη δωδέκατη έκθεση προόδου της σχετικά με τα προγράμματα επείγουσας μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης της ΕΕ, στην οποία αξιολογούνται οι ενέργειες που έγιναν από τις 12 Απριλίου 2017.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έκθεσης, ο αριθμός των ατόμων που έχουν μετεγκατασταθεί μέχρι σήμερα, εντός του 2017, είναι σχεδόν ίσος με τον συνολικό αριθμό των μετεγκατασταθέντων κατά το 2016. Ο συνολικός αριθμός των μετεγκαταστάσεων ανέρχεται πλέον σε 18.418. Ωστόσο, ενώ τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν δραστηριοποιηθεί και πραγματοποιούν τακτικά μετεγκαταστάσεις, ορισμένα δεν έχουν ακόμη πραγματοποιήσει ούτε μία, παραβλέποντας τη νομική υποχρέωσή τους. Όσον αφορά την επανεγκατάσταση, τα κράτη μέλη εξακολούθησαν να σημειώνουν σημαντική πρόοδο, καθώς μέχρι στιγμής έχουν παράσχει ασφαλείς και νόμιμες οδούς σε 16.163 άτομα, αριθμός που υπερβαίνει τα δύο τρίτα των επανεγκαταστάσεων, που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΕ. Χρησιμοποιώντας ως βάση τις συστάσεις του προηγούμενου μήνα, η  έκθεση εστιάζεται ιδίως στα κράτη μέλη που δεν τηρούν τις δεσμεύσεις τους.

Θετική τάση στην μετεγκατάσταση

Η θετική τάση στον τομέα της μετεγκατάστασης συνεχίζεται, καθώς από την τελευταία έκθεση και μετά έχουν μετεγκατασταθεί άλλα 2.078 άτομα (1.368 από την Ελλάδα και 710 από την Ιταλία). Με βάση τα στοιχεία που υπήρχαν στις 12 Μαΐου, έχουν πραγματοποιηθεί συνολικά 18.418 μετεγκαταστάσεις: 5.711 από την Ιταλία και 12.707 από την Ελλάδα. Εντούτοις, παρά τη συνεχιζόμενη θετική πρόοδο, σημειώνει η Κομισιόν, ο σημερινός ρυθμός της μετεγκατάστασης εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος από αυτόν που απαιτείται. για να εκπληρωθούν οι στόχοι που ορίστηκαν, προκειμένου να διασφαλιστεί η μετεγκατάσταση όλων των επιλέξιμων ατόμων εντός των επόμενων μηνών.

Σταθερός ο αριθμός στην Ελλάδα

Μολονότι στην Ελλάδα ο τρέχων αριθμός των 12.400 αιτούντων μετεγκατάσταση που έχουν καταγραφεί αναμένεται να παραμείνει σταθερός, η Ιταλία δεν έχει ακόμη διασφαλίσει την καταγραφή όλων των ατόμων που είναι επιλέξιμα για μετεγκατάσταση. Εκτός από τους 2.500 επί του παρόντος καταγεγραμμένους υποψηφίους για μετεγκατάσταση στην Ιταλία, 700 επιπλέον άτομα αναμένεται να καταγραφούν σύντομα. Απομένει, επίσης, να καταγραφούν και οι Ερυθραίοι που έφθασαν στην Ιταλία το 2017 και υπερβαίνουν τους 1.100.

Συστάσεις σε Ουγγαρία - Πολωνία

Μολονότι τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν πλέον δραστηριοποιηθεί, αναλαμβάνουν δεσμεύσεις και πραγματοποιούν μετεγκαταστάσεις τακτικά, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Αυστρία εξακολουθούν να είναι τα μόνα κράτη μέλη που δεν έχουν πραγματοποιήσει ούτε μία μετεγκατάσταση, επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση προόδου. 

Οι συστάσεις που περιλαμβάνονται στην εν λόγω έκθεση εστιάζονται κυρίως στα κράτη μέλη που δεν έχουν εφαρμόσει ακόμη τις αποφάσεις του Συμβουλίου. Ειδικότερα, καλούν την Ουγγαρία και την Πολωνία να ξεκινήσουν αμέσως να αναλαμβάνουν δεσμεύσεις και να πραγματοποιούν μετεγκαταστάσεις, την Τσεχική Δημοκρατία να ξεκινήσει εκ νέου τις μετεγκαταστάσεις χωρίς καθυστέρηση και την Αυστρία, η οποία έχει πλέον ξεκινήσει να αναλαμβάνει δεσμεύσεις για μετεγκαταστάσεις από την Ιταλία, να ξεκινήσει να αναλαμβάνει δεσμεύσεις και έναντι της Ελλάδας.

Συστάσεις σε άλλα κράτη μέλη

Η Κομισιόν προέβη σε συστάσεις και σε άλλα κράτη μέλη αναφορικά με την επιτάχυνση των διαδικασιών για μετεγκατάσταση προσφύγων.

Συγκεκριμένα:

-η Βουλγαρία και η Σλοβακία θα πρέπει να επιδείξουν μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τις προτιμήσεις τους και θα πρέπει να αρχίσουν να πραγματοποιούν μετεγκαταστάσεις από την Ιταλία το συντομότερο δυνατόν·

-η Ιρλανδία και η Εσθονία, σε συνεργασία με την Ιταλία, θα πρέπει να βρουν αμοιβαία αποδεκτές λύσεις για τη διεξαγωγή πρόσθετων συνεντεύξεων ασφαλείας προκειμένου να ξεκινήσουν τις μετεγκαταστάσεις το συντομότερο δυνατόν·

-ορισμένα κράτη μέλη θα πρέπει να αυξήσουν τις μηνιαίες δεσμεύσεις τους (η Ισπανία, το Βέλγιο και η Κροατία για την Ιταλία και την Ελλάδα - η Γερμανία, η Ρουμανία και η Σλοβακία για την Ελλάδα και η Γαλλία για την Ιταλία), ενώ η Κύπρος θα πρέπει να ξεκινήσει να αναλαμβάνει δεσμεύσεις για την Ιταλία και να πραγματοποιεί μετεγκαταστάσεις το συντομότερο δυνατόν·

-τα κράτη μέλη μετεγκατάστασης συνολικά θα πρέπει να αυξήσουν την ικανότητά τους να επεξεργάζονται αιτήματα επανεγκατάστασης, να αποφεύγουν τις υπερβολικά περιοριστικές προτιμήσεις και τις καθυστερήσεις, να περιορίσουν τις απαιτήσεις που προκαλούν καθυστερήσεις στη διαδικασία μεταφοράς και να δώσουν προτεραιότητα στις αιτήσεις που αφορούν ευάλωτους αιτούντες, ιδίως ασυνόδευτους ανηλίκους·

-επιπλέον, η Ιταλία θα πρέπει να επιταχύνει επειγόντως τις διαδικασίες για τον εντοπισμό και την καταγραφή όλων των επιλέξιμων αιτούντων το συντομότερο δυνατόν και να διασφαλίσει ότι τα άτομα που φθάνουν στην Ιταλία και είναι επιλέξιμα για μετεγκατάσταση κατευθύνονται με συντεταγμένο τρόπο σε ειδικά κέντρα μετεγκατάστασης. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή χορήγησε πρόσφατα βοήθεια έκτακτης ανάγκης ύψους 15,33 εκατ. ευρώ για να βελτιώσει τη λειτουργία του προγράμματος μετεγκατάστασης στην Ιταλία.