Σε μια ειλικρινή και εκ βαθέων συζήτηση, ο καθηγητής Λιμενικών Έργων στο ΕΜΠ, τ. Πρύτανης της μεγάλης αυτής Πολυτεχνικής Σχολής, που μετά τη θέση του Γ.Γ. Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής, επιλέχθηκε για την προεδρία της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων (ΡΑΛ) Κ. Μουτζούρης, μιλά στο «Δ» για τα τρωτά του συστήματος, τις αδυναμίες μας, τα λιμενικά έργα και τις ευθύνες των τοπικών παραγόντων.
Η ραστώνη της αυτάρκειάς μας, κατά την άποψή του, μειώνει τους ρυθμούς λειτουργίας του διοικητικού συστήματος, τη στιγμή που οι εξελίξεις και οι κινήσεις των υπολοίπων, είναι ιλιγγιώδεις και αλλάζουν το τοπίο.
Υπογραμμίζει δε, την ανάγκη αποκέντρωσης της διοίκησης και κατανομή ευθυνών και υποχρεώσεων σε περισσότερους. Παράλληλα, δεν κρύβει το γεγονός ότι η πολιτική σκηνή έχει εξάψει το ενδιαφέρον του, ενώ θεωρεί ότι είναι ακόμα νωρίς για τις τελικές του αποφάσεις σχετικά με το αν θα συμμετάσχει στις επόμενες εκλογές, χωρίς να κρύβει ότι δέχεται πιέσεις για ανάμιξη στα αυτοδιοικητικά.

1. Καθώς έχουμε διανύσει πολύ χρόνο από την τελευταία εκλογική αναμέτρηση, πού καταλήγετε τελικά: Θα επιθυμούσατε να είχατε εκλεγεί βουλευτής ή προτιμάτε την παρούσα εξέλιξη, κατέχοντας το σημερινό πόστο;
Σαφώς και θα επιθυμούσα να είχα εκλεγεί. Όποιος επιδιώκει την εκλογή, κατάκτηση ή κατάληψη μιας θέσεως, καταβάλλει κάθε προσπάθεια και επιθυμεί διακαώς επιτυχή έκβαση του εγχειρήματος.
Η Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός επέλεξαν να μου προτείνουν τη θέση του Γενικού Γραμματέα Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής κυρίως, θέλω να πιστεύω, επειδή ήμουν και είμαι εν ενεργεία Καθηγητής Λιμενικών Έργων στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Βεβαίως και επηρέασε το γεγονός ότι ήμουν πρώτος επιλαχών βουλευτής στο Νομό Λέσβου. Από τη θέση αυτή θεωρώ ότι μπόρεσα να προσφέρω στο σύστημα των Ελληνικών λιμένων και κατακολουθία, της Λέσβου. Ως απλός βουλευτής δεν θα μπορούσα να προσφέρω ανάλογα.
Εν κατακλείδι: Οι δύο κυβερνητικές θέσεις, που εν συνεχεία μου εμπιστεύτηκε η Κυβέρνηση, με ικανοποιούν πλήρως. Όμως θα πρέπει να σημειώσω εδώ, ότι το Πολυτεχνείο είναι η ζωή μου, η ψυχή μου. Ειλικρινώς, με γεμίζει που υπηρετώ στο μεγάλο αυτό Ίδρυμα, το Ε.Μ.Π., το οποίο με τίμησε αναθέτοντάς μου όλες τις διοικητικές του θέσεις: Διευθυντή Εργαστηρίου, Διευθυντή Τομέα, Πρόεδρο Σχολής με 4 θητείες, Πρύτανη επί 4 έτη. Και υπάρχουν προοπτικές.


2. Το κεφάλαιο των ιδιωτικοποιήσεων σίγουρα είναι τεράστιο, απαιτεί ιδιαίτερα λεπτούς, προσεκτικούς και λεπτομερείς χειρισμούς. Να υποθέσουμε ότι τα λιμάνια μας περνούν σε δεύτερη μοίρα και να τολμήσουμε να πούμε ότι χάσαμε το δεξί μας χέρι και το αυτί στη Γενική Γραμματεία, στην επίλυση και προώθηση θεμάτων που αφορούν τα νησιά μας;
Τολμώ να πω ότι με τη νέα μου θέση τα νησιά μας θα ενισχύσουν περαιτέρω τη θέση τους στο λιμενικό τομέα. Η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων (Ρ.Α.Λ.), στην οποία τοποθετούμαι, θα έχει ενισχυμένο ρόλο στην εποπτεία των λιμένων, στην προσέλκυση επενδύσεων, τη μελέτη κατασκευή έργων, στην ανάπτυξη του λιμενικού συστήματος.
Όμως εδώ θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι είναι οι άνθρωποι, οι οποίοι καταβαραθρώνουν ή αναδεικνύουν θέσεις, υπηρεσίες, λειτουργίες. Η Γενική Γραμματεία Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής δεν είχε κατά το παρελθόν ιδιαίτερο ρόλο στην ανάπτυξη του λιμενικού μας συστήματος. Δεν χρηματοδοτούσε βελτιωτικά έργα. Δεν χάραζε λιμενική πολιτική μέσω έργων. Οι εμπειρίες μας βοήθησαν να την οδηγήσουμε σε νέους δρόμους. Οι εμπειρίες μας θα βοηθήσουν, ώστε η Ρ.Α.Λ. να καταστεί ένα ισχυρότατο εργαλείο, για όσο χρόνο θα είμαι εκεί, που θα εξαρτηθεί από τις λοιπές μου επιδιώξεις.

3. Πώς σας αντιμετωπίζουν οι ντόπιοι; Εμπιστεύονται τις κινήσεις σας και «εκμεταλλεύονται» όπως και όσο θα έπρεπε το πόστο σας ή αισθάνεστε ότι η πολιτική ταυτότητα ή το κόμμα που ανήκετε εξακολουθούν ν αντιμετωπίζονται μ αντιπαλότητα;
Θα σας απαντήσω με ένα συγκεκριμένο πρόσφατο γεγονός. Όλοι οι ερασιτέχνες αλιείς της Μυτιλήνης με διαδοχικά τους διαβήματα μου έθεταν ορθώς το θέμα της προστασίας του φανού και του καφενείου στο αριστερό ακρομόλιο του εσωτερικού λιμένα Μυτιλήνης, ο οποίος δέχεται κυματική δράση από νότιους κυματισμούς. Το διαπίστωσα ιδίοις όμμασι. Ζήτησα από το Λιμενικό Ταμείο Λέσβου να υποβάλει στη Γενική Γραμματεία Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής αίτημα αδειοδοτήσεως για δομική παρέμβαση, ώστε να κατασκευαστεί η απαραίτητη προστασία. Το αίτημα υποβλήθηκε, η άδεια δόθηκε προ της κατασκευής, το έργο εκτελέστηκε εν συνεχεία και πολλοί αισθάνονται ευχαριστημένοι που ένα έργο κοινής ωφέλειας κατασκευάστηκε σε ελάχιστες ημέρες.
Ολίγοι ντόπιοι διερεύνησαν, αν θα μπορούσε να δημιουργηθεί θέμα για την παρέμβαση αυτή. Πιθανόν να μην γνώριζαν ότι υπήρχε νόμιμη άδεια. Πιθανόν να το γνώριζαν. Όμως το έργο κατασκευάστηκε νομίμως, είναι εκεί, εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. H συντριπτική πλειοψηφία επικρότησε.
Ερμηνεύστε τα παραπάνω όπως νομίζετε, στο πνεύμα της ερωτήσεώς σας.

4. Τι λείπει από την οργάνωση της Λέσβου; Τι θα μπορούσαν να κάνουν που δεν πράττουν οι τοπικές αρχές παράγοντες;
Οι τοπικές αρχές, οι εκλεγμένοι μας και οι παράγοντές μας ειλικρινώς πιστεύω, ότι πράττουν πολλά. Προσπαθούν, επιδιώκουν να επιτύχουν ακόμη περισσότερα, να βοηθήσουν τη Λέσβο. Όμως αρκετές φορές συνθλίβονται από τις αντικειμενικές συνθήκες της παρούσας δύσκολης περιόδου.
Πιστεύω ότι στη Λέσβο λείπει η αποκέντρωση της διοικήσεως σε μεγαλύτερο βαθμό. Λείπει η ανάθεση καθηκόντων και ευθυνών σε περισσότερους τοπικούς υπεύθυνους. Μια μεγάλη νήσος, όπως η Λέσβος, δεν μπορεί να διοικηθεί συγκεντρωτικώς, από μόνο το κέντρο. Και βεβαίως η Μυτιλήνη είναι η έδρα, η πόλη, ο αδιαμφισβήτητος ρυθμιστής. Όμως, η νήσος χρειάζεται άμεσα μεγαλύτερη αποκέντρωση, ανεξαρτήτως του εάν μεταβληθεί η Καλλικρατική χωροταξία της, όπως είναι απαραίτητο να γίνει. Και ευελπιστώ, ότι θα γίνει, όπως διαβεβαιώνει ο εξαίρετος Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών φίλος κ. Αθανασίου.

5. Ποιες οι διαφορές από άλλες νησιωτικές κυρίως περιοχές με πολλές λιμενικές εγκαταστάσεις, αλιευτικά καταφύγια κλπ;
Να τονίσω μια διαφορά της Λέσβου από άλλες νησιωτικές περιοχές της χώρας μας. Έχουμε περισσότερες λιμενικές εγκαταστάσεις ανά χιλιόμετρο ακτογραμμής. Αυτή είναι μια σημαντικότατη διαφορά. Δημιουργεί διευκολύνσεις, αλλά και υποχρεώσεις. Υποχρεώσεις συντηρήσεως, διατηρήσεως, βελτιώσεως. Υποχρεώσεις για εξεύρεση οικονομικών πόρων.
Μια άλλη διαφορά που διαπίστωσα το τελευταίο διάστημα, είναι η μεγάλη αδράνεια του διοικητικού συστήματος μας αλλά και όλης της κοινωνίας μας. Αντιδρούμε με αργότερους ρυθμούς από άλλες περιοχές. Πιθανόν να ζούμε ακόμη στην εποχή της αυτάρκειάς μας ή του αυτοθαυμασμού. Όμως οι ρυθμοί της εποχής έχουν γίνει πολύ γρήγοροι έως εξουθενωτικοί. Ας εγερθούμε, ας γρηγορήσουμε, ας αρπάξουμε το ρυθμό και τις ευκαιρίες. Θα είμαστε ανάξιοι, αν συνεχίσουμε ραθυμούντες.

6. Πώς μπορούν να βελτιωθούν τα λιμάνια, μικρά και μεγάλα, που υπάρχουν στη Λέσβο;

Στη νήσο Λέσβο έχουμε καταγράψει έως σήμερα περίπου 80 λιμενικές υποδομές, με μεγαλύτερες αυτές της Μυτιλήνης και του Πλωμαρίου. Αναμφισβήτητα πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο αριθμό λιμένων, από κάθε άποψη και σχεδόν όλες έχουν ανάγκες τεχνικών παρεμβάσεων, συμπληρώσεων, επιδιορθώσεων.
Στους 11 μήνες παρουσίας μας στη Γενική Γραμματεία Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής εγκαινιάσαμε ένα πρόγραμμα χρηματοδοτήσεως τέτοιων έργων, με αδειοδότηση από μόνο το Γενικό Γραμματέα για επίσπευση των διαδικασιών (one stop shop). Για το 2012 εγκρίναμε χρηματοδότηση, μετά από αιτήματα του Λιμενικού Ταμείου Λέσβου (Λ.Τ.Λ.), για τους λιμένες Πλωμαρίου και Περάματος. Οι πιστώσεις έχουν μεταφερθεί εδώ και κάποιους μήνες. Για το 2013 εγκρίναμε χρηματοδοτήσεις για άλλους επτά λιμένες, πάλι μετά από αιτήματα του Λ.Τ.Λ. Ήδη έχουμε αρχίσει την επιλογή των προς χρηματοδότηση λιμένων για το 2014.
Με τα έργα αυτά, εφόσον υλοποιηθούν, θα υπάρξει σημαντική βελτίωση στους υπόψη λιμένες. Τονίζω το εφόσον υλοποιηθούν, επειδή ακόμη εκκρεμεί η υποβολή στο Υπουργείο προς έγκριση των αντιστοίχων μελετών. Άλλες περιοχές της Ελλάδας, στις οποίες χρηματοδοτούμε με τον ίδιο τρόπο, έχουν ήδη υποβάλει και απορροφήσει τα κονδύλια.
Πέραν αυτών η με μεριμνά μας ανάθεση με πόρους της κεντρικής κυβερνήσεως της εκπονήσεως των Master Plan των λιμένων Μυτιλήνης και Πλωμαρίου θα θέσει τις βάσεις για βελτίωση. Υπογραμμίζω εδώ ιδιαιτέρως, ότι το Λ.Τ.Λ. εκτελεί μια σειρά βελτιωτικών παρεμβάσεων σε διάφορους λιμένες (Μιστεγνά, Θερμή, Σκάλα Καλλονής κ.α), οι οποίες αλλάζουν την εικόνα τους. Αξίζει συγχαρητηρίων.
Ουδείς μπορεί να ισχυριστεί, ότι με όλες αυτές τις ενέργειες αυτομάτως επιλύονται όλα τα προβλήματα των λιμένων της Λέσβου. Όμως έχει αποκτηθεί μια αδιαμφισβήτητη δυναμική. Ας τη διατηρήσουμε!

7. Γιατί «κολλά» το λιμάνι Σιγρίου; Στην τελευταία δήλωσή σας επισημάνατε ότι οι τοπικοί παράγοντες πρέπει να σπεύσουν, ρίχνοντας ουσιαστικά το μπαλάκι των ευθυνών και των ενεργειών σ αυτούς.

Η πολυπόθητη και πολύπαθη ένταξη για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ των έργων στο λιμένα Σιγρίου έχει φθάσει στο πιο κρίσιμο σημείο της. Με τροπολογία στον προσφάτως ψηφισθέντα νόμο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου δώσαμε τη δυνατότητα της διατηρήσεως του υφισταμένου, χωρίς άδεια, αλιευτικού λιμενίσκου, όπως ήταν πάγκοινη απαίτηση. Τώρα εκκρεμεί η τελευταία γνωμοδότηση, αυτή του Υπουργείου Οικονομικών. Μετά τη θετική γνωμοδότηση έπεται η απόφαση της Αποκεντρωμένης Αυτοδιοικήσεως, η ένταξη και εν συνεχεία η δημοπράτηση. Όλες αυτές οι διαδικασίες μπορούν να διαρκέσουν από ολίγες ημέρες έως ατελείωτες ή άπειρες. Αναλόγως με τη διάθεση και την πίεση. Η παρέμβαση τοπικών παραγόντων είναι τελείως απαραίτητη για την επίσπευση. Πράττω τα κατ εμέ αναλογούντα για την επίσπευση.

8. Μπορεί ν αξιοποιηθεί το λιμάνι της Λήμνου;
Ο κύριος λιμένας της Λήμνου, η Μύρινα, έχει ένα πολύ κρίσιμο και καθοριστικό ρόλο στην επιβίωση, λειτουργία και άνοδο της νήσου. Αποτελεί την κύρια πύλη εισόδου εξόδου ανθρώπων και προϊόντων. Η πλημμελής λειτουργία του έχει άμεσες και καταστροφικές συνέπειες στους 16.000 μόνιμους ακρίτες και στους επισκέπτες της. Όμως ο λιμένας αυτός έχει σοβαρότατες τεχνικές ελλείψεις: η προστασία από κυματισμούς είναι ελλιπής, ο εξοπλισμός στα κρηπιδώματα ανεπαρκής, δεν υπάρχουν οι απαιτούμενες κτιριακές εγκαταστάσεις κλπ. Με παρέμβασή μου, μετά από αίτημα του Δήμου, χορηγήθηκαν δωρεάν από τον Ο.Λ.Π. προσκρουστήρες, όμως λείπουν ακόμη πολλά.
Για να απαντήσω ευθέως στο ερώτημά σας: Ναι, ο λιμένας Μύρινας πρέπει να αξιοποιηθεί, όμως ταυτοχρόνως θα πρέπει να επιλυθούν τα προβλήματά του. Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη της κρουαζιέρας, η οποία έχει δυνατότητες στη Λήμνο.

9. Παρατηρούμε ότι με τα όσα ισχύουν με τις επιδοτήσεις στις άγονες γραμμές, δύσκολα εταιρείες τις αναλαμβάνουν. Πώς σχολιάζετε την εξυπηρέτηση των ακριτικών νησιών;
Ανεπαρκέστατη και πολύ μέτριας ποιότητας. Τείνει να επικρατήσει η αρχή της εξαρτήσεως του βαθμού εξυπηρετήσεως μιας νήσου από τον αριθμό κατοίκων της. Η αρχή αυτή της καταναλωτικής κοινωνίας μας δεν μπορεί να έχει εφαρμογή στην ακτοπλοϊκή εξυπηρέτηση των νήσων μας. Η εδαφική συνέχεια της χώρας, η συνοχή του χώρου θα πρέπει να είναι αρχές που να διέπουν την πολιτική στο θέμα αυτό. Η πολιτεία μας θα πρέπει να καταλήξει στην κατάλληλη πολιτική, η οποία απαιτεί οικονομικούς πόρους. Ακόμη και σε τούτη τη δύσκολη περίοδο πρέπει να εξευρεθούν πόροι. Προέχει η εδαφική μας συνοχή.

10. Πόσο ικανοποιημένος ή δυσαρεστημένος είστε από τη μέχρι σήμερα πορεία της τρικομματικής κυβέρνησης;
Η τριτοκομματική κυβέρνηση επί σχεδόν ένα έτος τώρα απέδειξε, ότι διαθέτει συνοχή, ανοχή και σύμπνοια. Υπήρξαν και υπάρχουν σημεία τριβών και διαφωνιών, όπως είναι λογικό και αναμενόμενο, αφού συντίθεται από τρεις διαφορετικούς πολιτικούς χώρους με απόψεις έως και τελείως αντίθετες, αλλά και με πολύ άνισες δυνάμεις στο εκλογικό σώμα, το οποίο δεν θα πρέπει να λησμονούμε. Όμως έχει επιτύχει να υπερβαίνει τα εμπόδια και να έχει μια σαφή πορεία υπό μια στιβαρή ηγεσία. Είμαι αρκετά ικανοποιημένος ως πολίτης από την πορεία της κυβερνήσεως. Περιμένω ακόμη περισσότερα.

11. Σας απογοήτευσε τελικά η πολιτική, δεδομένου ότι ήταν και το βάπτισμα του πυρός; Σας γλύκανε το άρωμα και η γεύση της πολιτικής ή σας πίκρανε;
Στην κεντρική πολιτική σκηνή όντως είμαι νεοφερμένος. Όμως θα σας θυμίσω, ότι στην Πανεπιστημιακή πολιτική σκηνή είμαι παλαιός. Διετέλεσα εκλεγμένος Πρόεδρος Σχολής τέσσερις φορές, εκλεγμένος Πρύτανης μεγάλου Ιδρύματος με μεγάλα εκλεκτορικά σώματα. Συνεπώς, είχα εμπειρίες παρά τις διαφορές ανάμεσα στις δυο σκηνές.

Είναι πάρα πολύ νωρίς ακόμη για να εξαγάγω συμπεράσματα και να μιλήσω για \"γλύκα\" ή \"πίκρα\" από την πολιτική σκηνή. Το γεγονός είναι ότι έχει εξαφθεί το ενδιαφέρον μου.

12. Στις επόμενες εκλογές προτίθεστε και πάλι να πολιτευτείτε ή θα επιστρέψετε στον οικείο χώρο του Πολυτεχνείου;
Σας προανέφερα τα συναισθήματα μου για το Πολυτεχνείο. Είναι η καταφυγή μου.
Επόμενες εκλογές στην πολιτική σκηνή θα έχουμε για την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση μάλλον στο συγκεκριμένο χρόνο και για την κεντρική σκηνή σε κάποια στιγμή μεταγενέστερη. Ας επικεντρωθούμε στις πρώτες. Είναι αλήθεια ότι δέχομαι έντονες πιέσεις και προτροπές για ανάμιξη στην αυτοδιοίκηση, όπως είχε συμβεί και το 2010. Τις δέχομαι με ικανοποίηση. Όμως θεωρώ, ότι είναι πολύ νωρίς για αποφάσεις, όταν υπάρχουν πολλά αδιευκρίνιστα σημεία. Π.χ. πόσοι Δήμοι θα υπάρχουν στη Λέσβο; Πότε θα γίνουν οι δημοτικές εκλογές; Είναι ασαφές το περιβάλλον. Κανείς σώφρων δεν θα αποτολμούσε να αποφασίσει. Δεν νοιώθω υπό πίεση.


13. Η επιλογή σας στη θέση του προέδρου της ΡΑΛ αποτελεί αναμφισβήτητα αναβάθμιση για σας και ουσιαστικά σημαίνει αναγνώριση. Μήπως αφήνει και κάποιο ενδεχόμενο για ουσιαστικότερο πόστο στο μέλλον; ή καλύτερη αξιοποίησή σας;
Η αναγνώριση και η αξιοποίηση ενός στελέχους θα πρέπει να βασίζονται στις ικανότητες, στις δεξιότητες του, στην παραγωγή έργου και όχι σε διαδικασίες διαδρομών. Η παρούσα Κυβέρνηση έχει στα θετικά της και την υιοθέτηση της αρχής αυτής σε πολλές περιπτώσεις. Θα αποτελέσει σημαντική πρόοδο για τη χώρα η πλήρης επικράτησή της, αν και δεν είναι εύκολο.
Το μόνο που μπορώ να απαντήσω στην ερώτησή σας είναι, ότι θα προσπαθήσω και στη νέα θέση να παραχθεί έργο και να υπάρξει απόδοση. Και με βάση αυτά, θα επανακριθώ.

14. Στην Ελλάδα με τα μεγάλα μυαλά, πώς μπορούμε να συνδυάσουμε τα Πανεπιστήμια με την παραγωγή;
Όντως η Ελλάδα γεννά τέκνα με υψηλή ευφυΐα, εργατικότητα, προσαρμοστικότητα. Το βλέπω στα Ελληνικά και ξένα Πανεπιστήμια, το βλέπω στο εξωτερικό, το βλέπω στις επιτυχίες Ελλήνων, όπως προσφάτως στο μεγάλο επιστημονικό επίτευγμα του φίλου οφθαλμιάτρου Γιάννη Μάλλια από την Λέσβο, τον οποίο ειλικρινώς συγχαίρω.
Η εποχή μας είναι εποχή γνώσεων. Η πρόοδος της κοινωνίας θα βασίζεται όλο και περισσότερο στη γνώση. Στην Ελλάδα έχουμε ορισμένα άριστα έως πολύ καλά Πανεπιστήμια, κυρίαρχη θέση μεταξύ των οποίων κατέχει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Όλοι πληροφορηθήκαμε την περασμένη εβδομάδα και νοιώσαμε υπερήφανοι για την κατάταξη της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Ε.Μ.Π., στην οποία έχω την τιμή να υπηρετώ, στην 25η θέση παγκοσμίως. Θα πρέπει να απευθυνόμαστε στα Πανεπιστήμια μας για παροχή γνώσεων.
Η Ελληνική κοινωνία οφείλει να βασίσει την πρόοδο της στα Ελληνικά Πανεπιστήμια. Εκεί υπάρχει η γνώση, η ορμή, οι νέες ιδέες. Η Λέσβος και οι νήσοι του Β. Αιγαίου είναι τυχερές, διότι φιλοξενούν το δυναμικό και επιτυχημένο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.