Σαράντα επτά έτη μετά την 21η Απριλίου, παρατηρώ φαινόμενα, τα οποία ξύνουν πληγές, ξυπνάνε μνήμες. Κυρίως η δυναμική επανεμφάνιση νοσταλγών της δικτατορίας. Πρώτα υπό το μανδύα της «πολιτικής χριστιανοσύνης» του ΛΑΟΣ. Και εν συνεχεία, με τη δυναμικότερη εμφάνιση των δήθεν περισσότερο «ελληνοφρόνων», νοσταλγών του Χίτλερ, που είναι και πιο προκλητικοί, στην εκδήλωση του θαυμασμού τους έναντι του Παπαδόπουλου.
Αυτό που παρακολουθώ, δεκαετίες τώρα, από τις πικρές εμπειρίες των παιδικών μου χρόνων, ως φαινόμενο συμπεριφοράς ενός τμήματος του λαού μας, μου θυμίζει κάπως το στενό του Ευρίπου. Μοιάζει σαν μια αέναη παλίρροια. Από την αμπώτιδα δημοκρατίας του μετεμφυλιακού κράτους, στην πλημμυρίδα δημοκρατικού φρονήματος και πνευματικής άνοιξης των αρχών της δεκαετίας του εξήντα. Και πάλι αμπώτιδα με το κακέκτυπο «ελληνοχριστιανικού πολιτισμού» των συνταγματαρχών και το πολιτιστικό καρακιτσαριό που το συνόδευσε. Είχαμε τότε μια πλημμυρίδα θαυμαστών του «νόμου και της τάξεως» να χειροκροτούν το Μπιθικώτση άδοντα τον ύμνο της «επαναστάσεως» στο Καλλιμάρμαρο, στον ίδιο θίασο επί σκηνής με τη Βέμπο, τη Μαρινέλα και άλλους. Ακόμη και στην Κρήτη, η συγκέντρωση του Παπαδόπουλου στο Ηράκλειο, έμεινε σταθμός στην ιστορία του νησιού.
Αίφνης, από τον Ιούλιο του 1974, όλοι αυτοί χάθηκαν με μια νέα αμπωτιδα. Και μας κυρίευσε μια πλημμυρίδα «αντιστασιακών». Που χειροκροτούσε ξανά το Μπιθικώτση, τραγουδώντας πια αντιστασιακά άσματα. Και πολλούς άλλους του θεάματος, του ακροάματος, αλλά και της δημοσιογραφίας. Για να μην ξεχνούμε και τους δικούς μας αστέρες που προσκύνησαν δουλοπρεπώς τους συνταγματάρχες, καιγόμενοι για την απώλεια του «Λαχείου Συντακτών», ώσπου εξασφάλισαν την αντιπαροχή του «αγγελιοσήμου». Και μετά την κολυμβήθρα του Ιουλίου έγιναν κήνσορες και τιμητές των φρονημάτων των άλλων.
Η νέα πλημμυρίδα, μετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, είχε πια να κάνει με τη μαρμίτα. Επί της οποίας επέπεσαν άλλος με κουταλάκι και άλλος με κουτάλες, όλοι εκείνοι που σηκώσαμε στους ώμους μας για να φέρουν την «Αλλαγή». Και πολιτιστικώς κυριάρχησαν οι κατά Γιαννόπουλο «ναοί» των σκυλάδικων. Η αισθητική των «κωλόμπαρων» και της πισίνας των νεόπλουτων. Φαινόμενα, που μπορεί να μην δικαιολογούν, αλλά αιτιολογούν την τελευταία πλημμυρίδα: Την άνοδο της νεοφασιστικής ακροδεξιάς από τη μία πλευρά και την αναζωογόνηση της ακροαριστερής τρομοκρατίας από την άλλη. Αλλά θα επανέλθω.

Γ. Π. ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ
www.massavetas.gr