Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

Η υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος διεθνώς, η έντονη βιομηχανική δραστηριότητα, αλλά και η αδιαφορία αναφορικά με την εξάντληση των φυσικών πόρων από τις κυβερνήσεις παγκοσμίως, έχουν εξοργίσει τους πολίτες, που πλέον αξιώνουν ανοιχτά την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος με κάθε τρόπο και μέσον. Μεταξύ των περιοχών όπου αποκαλύπτεται κάθε φορά το μέγεθος της φυσικής καταστροφής, είναι και η Αρκτική. Οι πολίτες ζητούν την προστασία της σε πρόσφατη δημοσκόπηση. Πράγματι, το 74% των πολιτών ζητούν την ουσιαστική προστασία της Αρκτικής από βιομηχανικές δραστηριότητες, όπως η εξόρυξη υδρογονανθράκων και η βιομηχανική αλιεία, σε δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Greenpeace σε 30 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε από την καναδική εταιρία RIWI για λογαριασμό της Greenpeace και διεξήχθη σε 30 χώρες από 6 διαφορετικές ηπείρους. Το ποσοστό ήταν ιδιαίτερα υψηλό στη χώρα μας, με το 79% των Ελλήνων ερωτηθέντων να τάσσεται υπέρ της δημιουργίας παγκόσμιου καταφυγίου.
Με αφορμή τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων διεθνώς, ακτιβιστές της Greenpeace έστειλαν το δικό τους μήνυμα από τις κορυφές διάσημων κτιρίων και βουνοκορυφών σε όλο τον κόσμο. Στη χώρα μας, μία μικρή ομάδα ακτιβιστών ανέβηκε στην κορυφή του Ολύμπου μεταφέροντας το μήνυμα «Σώστε την Αρκτική». Παρόμοιες δράσεις πραγματοποιήθηκαν σε δεκάδες μνημεία, κτίρια και κορυφές, όπως το Σινικό Τοίχος στην Κίνα, το υψηλότερο πράσινο κτίριο του κόσμου στην Ταϊπέι, στις Άλπεις κα. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν σαφέστατα την ισχυρή δημόσια υποστήριξη για επίσημη ανακήρυξη της Αρκτικής σε παγκόσμιο καταφύγιο. Ωστόσο, σήμερα μόλις το 1,5% του Αρκτικού Ωκεανού βρίσκεται υπό κάποιο καθεστώς προστασίας, λιγότερο από οποιονδήποτε άλλο ωκεανό. Για την προστασία της Αρκτικής έχουν υπογράψει περίπου 5 εκατομμύρια πολίτες από όλο τον κόσμο. Επιπλέον, 800 προσωπικότητες από το χώρο της τέχνης, της πολιτικής και του αθλητισμού υπέγραψαν πρόσφατα τη Διακήρυξη για την Αρκτική. Σε λίγες εβδομάδες, αντιπροσωπείες της Greenpeace θα παραδώσουν τη Διακήρυξη μαζί με τη λίστα με τις υπογραφές στις πρεσβείες των Αρκτικών χωρών.
Να σημειωθεί ότι το ενδιαφέρον για την Αρκτική έχει μεγαλώσει για Ρωσία και ΗΠΑ, καθώς η περιοχή θεωρείται πλούσια σε κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πριν από λίγες ημέρες μάλιστα, ο ρώσος πρόεδρος επεσήμανε ότι η χώρα του θα πρέπει να ενισχύσει τη θέση της στην πλούσια σε πόρους περιοχή της Αρκτικής, τόσο οικονομικά, όσο και στρατιωτικά. Η περίοδος 2005-2010 υπήρξε η θερμότερη που έχει καταγραφεί ποτέ στην Αρκτική και η περιοχή προβλέπεται ότι δεν θα έχει πάγους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού εντός των επομένων 30 έως 40 ετών. Οι ραγδαίες αυτές αλλαγές θα μπορούσαν να ελευθερώσουν την πρόσβαση σε τεράστιους φυσικούς πόρους, όπως πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Το 2012, οι πάγοι της Αρκτικής υποχώρησαν κατά 1600 χιλιόμετρα και πλέον κατά τους θερινούς μήνες. Οι ισχυροί άνεμοι που πνέουν στην περιοχή είναι μεγάλης διάρκειας, με αποτέλεσμα τα αφρίσματα να γίνονται μικρά κύματα και αυτά μεγάλα, τα οποία μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας. Η καμπάνια της Greenpeace «save the Arctic» επισημαίνει, ανάμεσα στα άλλα, ότι για περισσότερα από 800.000 χρόνια, ο πάγος αποτελούσε ένα από τα μόνιμα χαρακτηριστικά του Αρκτικού Ωκεανού. Εξαιτίας της εμμονής όμως, των παγκόσμιων κυβερνήσεων στα ορυκτά καύσιμα, ο πάγος λιώνει και στο κοντινό μέλλον η Αρκτική κινδυνεύει να μείνει χωρίς πάγο, για πρώτη φορά από τότε που οι άνθρωποι εμφανίστηκαν στη Γη. Αυτό θα ήταν καταστροφικό, όχι μόνο για τους κατοίκους, τις πολικές αρκούδες, τις φάλαινες, τους θαλάσσιους ίππους και τα άλλα είδη που ζουν εκεί, αλλά και για τους ίδιους τους πολίτες. Ο πάγος της Αρκτικής αντανακλά μεγάλο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας στο διάστημα και διατηρεί ολόκληρο τον πλανήτη δροσερό, σταθεροποιώντας το κλίμα.