Του Παναγιώτη Ν. Κρητικού *
Η γεοστρατηγική θέση της χώρας μας επιβάλλει την άσκηση πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, μια πολιτική την οποία ενστερνιζόταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, την είχε ασκήσει με επιτυχία ο Ανδρέας Παπανδρέου και την ασκεί σήμερα ο Κώστας Καραμανλής. Η ανάπτυξη των οικονομικών και ενεργειακών σχέσεων τα τελευταία χρόνια με την αναδυόμενη υπερδύναμη, τη Ρωσία, όχι μόνο είναι αναγκαία, αλλά και ιδιαίτερης ζωτικής σημασίας. Δεν χρειάζεται να αναλύσει κανείς τους λόγους γεοστρατηγικούς, οικονομικούς κλπ, οι οποίοι υπαγορεύουν μια τέτοια πολιτική. Και δεν χρειάζεται να επισημάνει τη σημασία της περαιτέρω διεύρυνσης αυτής της πολιτικής και με άλλες δυνάμεις του γεωπολιτικού περίγυρου των Βαλκανίων, αλλά και δυνάμεις οι οποίες αποτελούν ενδοπεριφερειακούς στρατηγικούς πόλους εκείθεν και κάτωθεν της Μεσογείου. Η σταθερότητα στην περιοχή, η ανάπτυξη πολιτικών, πολιτιστικών και οικονομικών σχέσεων, απαιτεί ενεργητική και όχι παθητική εξωτερική πολιτική γιατί τίποτε δεν προσφέρεται, τα πάντα κατακτώνται. Και προπαντός η Ειρήνη. Έτσι, μια επιτυχής άσκηση της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής συμβάλλει, ώστε η Ελλάδα να πάψει να αποτελεί χώρα πίεσης και επιρροής ηγεμονικών δυνάμεων και ταυτόχρονα την καθιστά παράγοντα, εγγυητή σταθερότητας και ισότιμο συνομιλητή ε όλους όσοι θέλουν μια διεθνή συνεργασία στηριζόμενη, φυσικά, στην αμοιβαιότητα και την ισορροπία συμφερόντων. Μια επιτυχής πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική μπορεί να μεταβάλει την επίζηλη γεωγραφική θέση - σταυροδρόμι της Χώρας μας - από μειονέκτημα σε πλεονέκτημα. Από γέφυρα συγκρουσιακών δυνάμεων, σε γέφυρα δυνάμεων συνεργασίας. Είναι όμως προφανές ότι μια τέτοια πολιτική πρέπει να ασκείται με μετρημένους βηματισμούς και στο πλαίσιο της ευελιξίας που παρέχουν οι δεσμεύσεις μας σε διεθνείς θεσμούς γιατί είναι βέβαιο ότι δεν «αρέσει» σε όσους ηγεμονεύουν σε αυτούς τους θεσμούς, γιατί μια τέτοια πολιτική διαταράσσει άλλου είδους ισορροπίες και κυρίως δυσχεραίνει μελλοντικούς σχεδιασμούς, καθώς και τον έλεγχο των εξελίξεων.
Συνεπώς, πολλοί είναι εκείνοι και κυρίως οι πέραν του Ατλαντικού, που μια τέτοια πολιτική τη βλέπουν με «μισό μάτι». Όμως, το εθνικό μας συμφέρον επιβάλλει η πολιτική αυτή να έχει αρραγή και αταλάντευτη εθνική στήριξη. Σε αυτή την πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που χάραξαν όλες οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις - με εξαίρεση εκείνη του εκσυγχρονισμού - μπορεί και πρέπει να οικοδομηθεί ο διεθνής ρόλος της Ελλάδας.

Υ.Γ. Το επικείμενο ταξίδι του κ. Πρωθυπουργού στην Άγκυρα, στη συγκυρία που γίνεται, μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα. Προς αποφυγή τέτοιων εξελίξεων πρέπει να υπάρξει σοβαρή διπλωματική προετοιμασία, ύστερα μάλιστα από το επιτυχές ταξίδι στη Μόσχα. Οι παγίδες που μπορούν να στηθούν από τη γείτονα και όχι μόνο από αυτή, είναι πολλές.

* Ο Παναγιώτης Ν. Κρητικός είναι πρ. Αντιπρόεδρος της Βουλής