Στους δύσκολους καιρούς, όταν η ζωή των πολιτών καθίσταται προβληματική, ως αποτέλεσμα των επίλογων των πολιτικών ηγεσιών, οι απλοί άνθρωποι στρέφονται προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Περιμένουν από εκείνους, τους οποίους θεωρούν ως πνευματική ηγεσία του τόπου, τους ακαδημαϊκούς, πανεπιστημιακούς, λογοτέχνες και καλλιτέχνες, να αντιδράσουν για λογαριασμό τους. Να λειτουργήσουν ως «μπροστάρηδες». Και υπήρξαν, σε δύσκολες περιόδους του ελληνικού δημόσιου βίου, όπως στην κατοχή, τον εμφύλιο, την δικτατορία, αληθώς «πνευματικοί άνθρωποι», που ανταποκρίθηκαν με συνέπεια σε αυτή την αποστολή τους.

Σήμερα, δυστυχώς, την θέση των «πνευματικών ηγετών», έχουν καταλάβει, προωθούμενοι και προβαλλόμενοι συστηματικώς από τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, οι... «τηλεπερσόνες», που το ίδιο το σύστημα δημιουργεί. Ενώ εκείνοι που θα έπρεπε να οδηγούν την κοινή γνώμη βρίσκονται σε παρατεταμένη φάση ...αγρανάπαυσης. Ανώτατοι δικαστικοί, πανεπιστημιακοί και καλλιτέχνες, προτιμούν να συναλλάσσονται με την εξουσία, εξασφαλίζοντας κάποια θέση στο σύστημα εξουσίας.

Και το μήνυμα της ευθύνης τους δεν εκπορεύεται από την «Ελλάδα του πνεύματος». Μας έρχεται έξωθεν.

Ένα από τα φαβορί για το βραβείο ερμηνείας πρώτου ανδρικού ρόλου, για τα φετινά βραβεία Όσκαρ, είναι ο ηθοποιός Ίθαν Χοκ. Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης ασχολούνται εκτενώς με την συγκλονιστική ερμηνεία του 48χρονου Αμερικανού ηθοποιού στον ρόλο του ιερωμένου, που βρίσκεται αντιμέτωπος με τραγικά ηθικά διλήμματα, στη δραματική ταινία, με τίτλο «Ακρότητες». Ήδη, για τον ρόλο αυτό, πήρε το πρώτο βραβείο, στα βραβεία Ανεξάρτητου Κινηματογράφου «Gotham».

Ο λόγος για τον οποίο σήμερα αναφέρομαι σε αυτόν, είναι το περιεχόμενο της ομιλίας του κατά την τελετή της βράβευσής του. Από την οποία δανείζομαι ένα μικρό απόσπασμα:

«Ζούμε σε μία χρονική περίοδο, όπου δεσπόζει ένα μεγάλο κενό πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας. Σε τέτοιους καιρούς, το βάρος πέφτει στις τέχνες. Έχουμε τη δυνατότητα, εμείς, τα μέλη της καλλιτεχνικής κοινότητας, να ενισχύσουμε τις δυνάμεις της συμπόνιας, της κατανόησης, της δράσης».

Λες και τα έλεγε ακριβώς για μας. Για την δική μας «πνευματική ηγεσία». Που ασχολείται είτε με την ατομική εξασφάλιση ενός εκάστου των μελών της, είτε, το πολύ, με τα «κλαδικά» της συμφέροντα. Μια ηγεσία συναλλαγής με το σύστημα εξουσίας. Με διαφόρων μορφών αντιπαροχές. Που την εκπροσωπούν άνθρωποι σαν τον Τσακνή, τον Μυλόπουλο, τον Λαζόπουλο, την Θάνου και όλους εκείνους που λειτουργούν είτε ως θεραπαινίδες, είτε ως ξεσκονιστήρια της εξουσίας.

Γ. Π. ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ

giorgis@massavetas.gr