Πόσο έχουν αλλάξει οι άνθρωποι... Παντού και πάντα προέχει το ατομικό συμφέρον, η δική μου ξεγνοιασιά, η δική μου υπόθεση, το δικό μου κόμμα, ο δικός μου γνωστός και φίλος. Η εμπορευματοποίηση των πάντων στο όνομα μιας αυστηροποιημένης μονοτονίας, μιας ζωής που δεν εμπλουτίζεται στο παραμικρό από αισιόδοξα νέα που αφορούν την πρόοδο των ανθρωπίνων σχέσεων παρά μονάχα από την υποβάθμιση όλων των ανθρωπιστικών αρχών στο όνομα μιας ουσιαστικά κατευθυνόμενης διαβίωσης, όλο αυτό επιφέρει μία ριζική ανατροπή στα ως τώρα ισχύοντα δεδομένα.

Η ανατροπή αυτή συνίσταται στο ακαριαίο πάγωμα των συναισθηματικών δεσμών μεταξύ των ανθρώπων και στην αιφνίδια τελμάτωση της εναπομείνασας αλληλεγγύης στο όνομα της εξυπηρέτησης ή παγίωσης ατομικών συμφερόντων, με παράλληλη την τακτοποίηση προσωπικών φιλοδοξιών. Οι εποχές που διανύουμε χαρακτηρίζονται από την απροκάλυπτη επεμβατικότητα στις ανθρώπινες σχέσεις, στον ατομικό εγκλεισμό και την οριστική εξάλειψη της όποιας εκφρασθείσας άποψης ότι η συλλογικότητα μπορεί ακόμη να επιφέρει θετικά αποτελέσματα στον κοινωνικό ιστό.

Αυτό το κυριολεκτικά αποκλεισμένο μοντέλο ζωής παράγει ανθρώπους - σκιές του εαυτού τους και αν μη τι άλλο απομακρύνει την ελπίδα για έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, μακριά από έριδες, κακόβουλο σχολιασμό και ανταγωνισμό, προβαλλόμενο ως δήθεν ουτοπία τον κόσμο αυτό.

Δεν είναι το θέμα ποιο κόμμα βρίσκεται στην εξουσία και ρυθμίζει τα πολιτικά πράγματα, παρά το ότι οι πολιτικές υποθέσεις εξακολουθούν να είναι δουλειά επαγγελματιών που έχουν λαμβάνειν από όλη αυτή την διαδικασία, όπου ο λαός απουσιάζει παντελώς όταν αποφασίζουν οι γνωστοί άγνωστοι βουλευτές για την τύχη του.

Δεν είναι το ότι το κάθε προσωποπαγές κόμμα επιδεικνύει κάθε φορά την ισχύ του, επιβάλλοντας κατ' ουσίαν τα κενά και την απόσταση από τους πολίτες, αλλά το ότι τα κενά αυτά όχι μόνο είναι δυσαναπλήρωτα, αλλά κατά την περίσταση τροποποιημένα προς το χείριστον. Και κενά στις σχέσεις εξουσίας με τους πολίτες σημαίνει επιβεβλημένα εν τοις πράγμασιν νομοθετήματα και εσκεμμένη καλλιέργεια απόστασης για να μην μπορέσουν ποτέ οι πολίτες να αντιληφθούν τι διαμείβεται πίσω από τις πλάτες τους. 

Οι άνθρωποι, όμως και οι ίδιοι έχουν αλλάξει από όλη αυτήν τη διαδικασία ή τουλάχιστον δείχνουν να βολεύονται από το καθορισμένο μοντέλο ζωής. Δεν επιζητούν την αλλαγή στην καθημερινότητά τους και όταν διαμαρτύρονται, το κάνουν χάριν άλλων αφορμών που αφορούν κυρίως δευτερεύοντα ζητήματα. Βλέπουμε για παράδειγμα πως στην Γαλλία, ενώ τα κίτρινα γιλέκα μάχονται για σοβαρά κοινωνικά ζητήματα, στον αντίποδα δημιουργούνται αντιδιαδηλώσεις υπέρ της πολιτικής Μακρόν. Κοινώς η εξουσία πάντα έχει την δύναμη να απαντήσει και το κάνει με τον καλύτερο τρόπο στρατολογώντας άλλους πολίτες.

Γίνονται λίγα πράγματα λοιπόν, την σημερινή εποχή και κάποιοι που είχαν προβλέψει πως κάποτε θα φθάσουμε σε αδιέξοδο, μάλλον είχαν δίκιο. Απλά, το πρόβλημα είναι ότι κανείς δεν τους άκουσε και μόλις προέκυψε αυτό το χάος στις μεταξύ των ανθρώπων σχέσεις, απλά τους επικαλέστηκαν.

Το αποκλεισμένο μοντέλο ζωής, η εικόνα των εγκλωβισμένων στα γρανάζια μιας κατευθυνόμενης ζωής πολιτών, δείχνει ότι τα περιθώρια από την απαγκίστρωση έχουν απελπιστικά στενέψει, γιατί μια μεγάλη μερίδα των πολιτών έχει αποφασίσει να μην συμμετέχει στις διαδικασίες που την αφορούν.

Το ατομικό συμφέρον, η προσωπική εξυπηρέτηση και οι αυθαίρετες πράξεις, αλλά πάνω απ' όλα η ικανοποίηση των προσωπικών αναγκών και πουθενά το λόγον διδόναι να δίνει κανείς λόγο και λογαριασμό για τις αθέμιτες πράξεις που υπηρετούν ατομικά συμφέροντα.

Σήμερα το τάδε κόμμα με τους χιλιάδες υπερασπιστές αύριο οι ίδιοι που επιλέγουν από τις τάξεις ενός άλλου κόμματος μια ακόμη λιτότητα και μια φτώχεια που αντί να φέρει τους ανθρώπους κοντά, τους απομακρύνει.

Σε κάθε περίπτωση, άνθρωποι που αλλάζουν δραματικά, μετατρέποντας την ζωή σε βασίλειο ανομίας και αυθαίρετου. Το αν αυτό ονομάζεται και πως δημοκρατία, θα το κρίνει η ιστορία, που έχει κρίνει τόσα και τόσα άλλα γεγονότα. Το αν θα αλλάξει, όμως, η κατάσταση, αυτό επαφίεται αποκλειστικά και μόνο στην θέληση των πολιτών. Αυτοί που πρέπει να αποφασίσουν αν θα συνεχίσουν να ζουν αποκλεισμένοι ή θα ψαλιδίσουν την απόσταση μεταξύ τους.