Η φωνή ενός λαού γιγαντώνεται, όταν τα προβλήματα προκαλούν έναν προφανή αποπροσανατολισμό, με τους πολίτες να μην μπορούν πλέον να συντονίσουν τις δυνάμεις τους, για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν επαρκεί πλέον το λεκτικό και συνθηματολογικό οπλοστάσιο και από κάποια στιγμή και μετά επειδή η θεωρία επιζητά επιμόνως την πράξη τα οράματα θα πρέπει να πάρουν σάρκα και οστά.

Είναι οι στιγμές εκείνες, όπου ο πυρήνας των σκέψεων μετατρέπεται σε καταιγίδα πράξεων, το σημείο όπου ο καθένας αποκτά αίφνης μια αστείρευτη δύναμη που στερήθηκε επί πολλές δεκαετίες από την αποτυχημένη άσκηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.

Οι χρόνιες υπαναχωρήσεις, η συσσώρευση οργής και αγανάκτησης, γιατί κανείς δεν έδωσε στους πολίτες αυτά που δικαιούνται, μετατρέπονται σε θύελλα αντιδράσεων στα πεζοδρόμια και τους δρόμους, είτε με την μορφή των κίτρινων γιλέκων, είτε με καθιστικές διαμαρτυρίες, είτε ακόμη και με βίαιες ενέργειες.

Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε πλέον, καθώς τα περιθώρια υπομονής έχουν εξαντληθεί και οι λαοί της Ευρώπης δεν βλέπουν άλλη λύση από το να εγερθούν και να αξιώσουν δικαιοσύνη για όλα όσα έχουν υποστεί και όσα δεν απέκτησαν.

Αν σήμερα ο Μακρόν αποκαλεί ταραξίες και βάνδαλους τα κίτρινα γιλέκα στην Γαλλία, αν η Μέρκελ και ο Σταινμάιερ εκλιπαρούν στο Χριστουγεννιάτικο μήνυμά τους για την αναγνώριση των δικαιωμάτων των προσφύγων και μεταναστών και τον σεβασμό της διαφορετικότητας, καθώς απ' ό,τι φαίνεται τα φτηνά εργατικά χέρια αξίζουν πολύ περισσότερο από μια ξενοφοβική άσκηση πολιτικής, αν ο Ορμπάν στην Ουγγαρία προκαλεί τον ξεσηκωμό των Ούγγρων με τις ρατσιστικές του πολιτικές, αν ο Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει την πολιτική απομόνωσης της χώρας του με την ανέγερση τείχους στα σύνορα με το Μεξικό, αφού πριν έχει αναγνωρίσει ως πρωτεύουσα του Ισραήλ την Ιερουσαλήμ και τέλος, αν ο Βλαντιμίρ Πούτιν συνεχίζει να προκαλεί με την κατακτητική του μανία, αυτά τα γεγονότα από μόνα τους μπορεί να αποτελέσουν μια πρώτης τάξεως αφορμή και ευκαιρία, για να αφυπνιστεί ο κόσμος και να αναλογιστεί ποιες κοινωνίες οραματίζονται οι προαναφερόμενοι.

Όλες αυτές οι στερήσεις και οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πολιτών δεν αντισταθμίζονται από καμία καταναλωτική μανία, από καμία σύγχρονη τεχνολογία, δεδομένου ότι αυτό που λείπει δεν είναι παρά η ανθρωποκεντρική άσκηση πολιτικής και η ισότιμη αντιμετώπιση των πολιτών. Η νοσταλγία για την χαμένη επικοινωνία αλλοτινών εποχών γίνεται έντονη και ο πόθος για επιστροφή στον άνθρωπο, κάτι παραπάνω από εμφανής.

Αυτή είναι και η ουσία των διεκδικήσεων των ανθρώπων στην σημερινή εποχή, την ίδια στιγμή που ρεπορτάζ τηλεοπτικών σταθμών στην Γερμανία απορούν πώς είναι δυνατόν σε μια τόσο πλούσια χώρα να υπάρχουν χιλιάδες άστεγοι ή στην δικτατορική Κίνα εκατομμύρια άνθρωποι να εργάζονται σε μεσαιωνικές συνθήκες. Περίπου ως το ύψιστο σημείο ανοχής και εγκράτειας μπορούμε να χαρακτηρίσουμε, από την άλλη, την συμπεριφορά των πολιτών στην Ελλάδα, αλλά και γενικότερα στον φτωχό ευρωπαϊκό Νότο μετά την άσκηση σφοδρής λιτότητας που εξακολουθεί να επιβάλλεται από την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Πρόκειται για την θύελλα των περικοπών και της επιβολής φόρων στο όνομα της καταπολέμησης των ελλειμμάτων, ελλείμματα, όμως, που προκαλούνται από πολιτικές, οι οποίες προκαλούν διόγκωση της ανεργίας και δημοσιονομικά κενά.

Αν ο πολίτης σήμερα αποζητά μια καλύτερη ζωή, αυτή δεν θα επιτευχθεί από ασφυκτικές οικονομικές πολιτικές, ούτε μειώσεις μισθών και συντάξεων, μη εξαιρεμένης βέβαια, της επιτηδευμένης κατάρρευσης του κοινωνικού κράτους.

Η φωνή των πολιτών θα ορθωθεί με μεγαλύτερη δύναμη, καθώς δεν θα επαρκεί πια η δυναμική της ιδιώτευσης που κλείνει τον καθένα στο καβούκι του. Θέλω να πω, πως από ένα σημείο και μετά, επειδή το αίτημα για δημοκρατία είναι εξαιρετικά επίκαιρο, τα δεδομένα αλλάζουν και η κατάσταση στις κοινοβουλευτικές κατ' ευφημισμόν δημοκρατίες παίρνει άλλη τροπή.

Αν πρόκειται για ανεξέλεγκτη τροπή, δεν το γνωρίζω. Αυτό που ξέρω είναι ότι οι ηγεσίες των χωρών ανά τον κόσμο ενίοτε βρίσκονται σε πανικό. Και κυβερνήσεις σε πανικό είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους πολίτες να διεκδικήσουν δραστικά τα δικαιώματά τους.