«Η αγάπη μπορεί»

Της Στέλλας Πετρίδου

Εκδόσεις «Ελκυστης»

Τιμή: 17 ευρώ

Η Κατερίνα είναι μια νέα κι ερωτευμένη κοπέλα, που, όμως, λόγω του αυταρχικού της πατέρα, αποφασίζει να βάλει τέλος στη ζωή της. Η απόπειρά της αποτυγχάνει κι έτσι καταλήγει να αναρρώνει στο θάλαμο ενός νοσοκομείου. Εκεί συναντά τη Ζωή, την ηρωίδα αυτής της ιστορίας, που αναλαμβάνει να παίξει το ρόλο του εμψυχωτή και συμβουλάτορά της.

Αναβιώνοντας στιγμές από το παρελθόν της, η Κατερίνα μαθαίνει για το Μάνο, τον ένα και μοναδικό έρωτα της Ζωής, καθώς και για το Θωμά, το μικρό της μαθητή, που έμελε να σημαδέψει για πάντα το παρόν της και να διαγράψει ελπιδοφόρα το μέλλον της. Ένας συγκλονιστικός μονόλογος της ηρωίδας που στόχο έχει να αναδείξει τη δύναμη της αγάπης, εκείνης, που μπορεί όλα να τα υπομείνει, όλα να τα ανατρέψει και εντέλει όλα να τα νικήσει.

 

«Εκεί που ανθίζουν οι κραυγές»

Του Νίκου Βαρδάκα

Εκδόσεις «Ελκυστης»

Τιμή: 10 ευρώ

Την ώρα που χιλιάδες μαχαιριές προσγειώνονται στην καρδιά της απάθειας. Την ώρα που η αποχαύνωση κάνει περιπολία στα σπίτια των αστών και η συνήθεια χαράζει τις πρώτες ρυτίδες στη ζωή τους, βαθιά μέσα στη νύχτα ανατέλλει μια κραυγή. Και η σιωπή βρυχάται σαν νεογέννητη κατάρα για όλες τις λέξεις που μπόλιασαν στο υποδόριο στρώμα της δειλίας. Ουρλιάξτε πριν σας βρουν στον ύπνο οι ενοχές κι απαλλαχτείτε από τη δικτατορία της ευτυχίας, φτύνοντας τα αγκάθια του βολέματος.

 

«Πέντε μέρες και ένας μήνας»

Της Παρασκευής Μπακέλλα

Εκδόσεις «Ελκυστης»

Τιμή: 15 ευρώ

Εκεί που πιστεύεις ότι η ζωή σου προσφέρει απλόχερα όλη την ομορφιά της, κάτι συμβαίνει και σου παίρνει την ευτυχία με μιας, λες και ήταν δανεική. Όταν έρθει εκείνη η στιγμή, πού να στρέψεις το βλέμμα σου; Στη ζωή που γκρεμίζεται ή στο άγνωστο που πάντα θα ελκύει; Ένα κόσμημα με γαλάζια πέτρα, σαν τον απέραντο ωκεανό, θα αλλάξει για πάντα τη ζωή της Αλίνας και του Λουκά. Ένα ταξίδι μέχρι την Καστοριά θα προκαλέσει χιονοστιβάδα συναισθημάτων και θα οδηγήσει στην αποκάλυψη συνταρακτικών μυστικών, γιατί οι προορισμοί που βρίσκονται στα βάθη της ψυχής μας, μπορεί να είναι δυσπρόσιτοι, αλλά είναι ταυτόχρονα και ειλικρινείς. Η δερμάτινη βαλίτσα έκλεισε και ο χρόνος άρχισε να μετρά ανάποδα για τούτο το ταξίδι, που θα διαρκέσει πέντε μέρες και έναν μήνα.

 

«Η Τοσοδούλα»

Του Νταβίντ Σολντί

(διασκευή από το κείμενο του Χ. Κ. Άντερσεν)

Μετάφραση: Εύη Γεροκώστα

Εκδόσεις «Κόκκινη κλωστή δεμένη»

(κυκλοφορεί τον Οκτώβριο)

Τιμή: 17,90 ευρώ

Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (18051875) εμπνεύστηκε την Τοσοδούλα από μια φίλη του μικροκαμωμένη και με καμπούρα και αναμφίβολα από τη σκανδιναβική προφορική παράδοση και τα παραμύθια που άκουσε ως παιδί.

Το γαλλικό κείμενο στη συγκεκριμένη έκδοση ανήκει στον Γάλλο συγγραφέα Νταβίντ Σολντί, που έγινε γνωστός για τις πρώτες μεταφράσεις των παραμυθιών του Άντερσεν στα γαλλικά.

Η Τοσοδούλα, ψηλή όσο ο αντίχειράς μας και γεννημένη σε μια γλάστρα, είναι σίγουρα διαφορετική. Την απαγάγουν και την ταξιδεύουν στον αέρα παρά τη θέλησή της. Τη διεκδικεί ο βάτραχος, ο μπάμπουρας και ο τυφλοπόντικας. Χάρη στο χελιδόνι, που την έσωσε και την φρόντισε, φτάνει στις ζεστές χώρες, κι εκεί συναντά το ξωτικό των λουλουδιών που της μοιάζει. Το ξωτικό θέλει να την παντρευτεί και να την κάνει βασίλισσα των λουλουδιών...

Πέρα από την αξία της ως κλασικό έργο και πολιτιστική κληρονομιά, η ιστορία της πολύπαθης αλλά προνοητικής Τοσοδούλας που τελικά καταφέρνει να μεταμορφωθεί, έχει πολλά να πει και για την εποχή μας.

Ο Μάρκο Ματσόνι δουλεύει με ξυλομπογιές, το απλούστερο υλικό που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει κάποιος. Ωστόσο, ο Μάρκο το χρησιμοποιεί με τέτοιο τρόπο, που ξεχνάμε ότι πρόκειται για μολύβια (πολλοί αναρωτιούνται μάλιστα τι υλικά χρησιμοποίησε). Οι εικονογραφήσεις του με ξυλομπογιά, πολύ δημοφιλείς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνδυάζουν σχήματα και υφές, παίζουν με τις αντιθέσεις των χρωμάτων και χαρακτηρίζονται από τη λεπτομέρεια. Συχνά αναπαριστούν γυναικεία πρόσωπα, λουλούδια και ζώα, πορτρέτα και νεκρές φύσεις που διαπλέκονται σε μια εύθραυστη και λεπτή ισορροπία.

 

«Οι περιπέτειες του Πινόκιο»

Του Κάρλο Κολόντι

Μετάφραση: Εύη Γεροκώστα

Εκδόσεις «Κόκκινη κλωστή δεμένη»

(κυκλοφορεί τον Οκτώβριο)

Τιμή: 19,90 ευρώ

Οι Περιπέτειες του Πινόκιο είναι ένα αριστούργημα της παιδικής λογοτεχνίας, γνωστό σε ολόκληρο τον κόσμο (έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 400 γλώσσες και διαλέκτους). Πρόκειται για ένα μυητικό κείμενο που βυθίζει τον αναγνώστη στον εγωισμό, την επιπολαιότητα και το πείσμα ενός παιδιού που περνά δοκιμασίες που κόβουν την ανάσα, περιπλανιέται, αναρωτιέται για το καλό και το κακό και παρασύρεται πάντα από την καλοπέραση και το κέφι του. Σίγουρα ο συγκεκριμένος ήρωας δεν ήταν χαρακτηριστικός της ηθοπλαστικής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα! Ισορροπώντας ανάμεσα στην ηθική και το χιούμορ, τη μαγεία και τον ρεαλισμό, την αναστάτωση και τη γαλήνη, αφηγείται τη συχνά επώδυνη σχέση ανάμεσα σ' έναν πατέρα και το παιδί του, που τελικά οδηγεί στη μεταμόρφωση του παιδιού-ή το αντίστροφο.

Η Ζυστίν Μπραξ, μας παρουσιάζει ένα νέο πρόσωπο της Γαλάζιας Νεράιδας, του Τζεπέτο, του διευθυντή του θεάτρου των μαριονετών... Όσο για τον δικό της Πινόκιο, μας τον παρουσιάζει σαν χάρτινη μαριονέτα συναρμολογημένη με καρφίτσες, ανάλαφρο και δυνατό, εύθραυστο και ανθρώπινο. Χάρη στην αινιγματική ομορφιά και τη λαμπρή δύναμη της εικονογράφησης, ο αναγνώστης θ' ανακαλύψει μια αλληγορική ιστορία που βάζει στο προσκήνιο τις αγωνίες και τις αντιφάσεις της παιδικής ηλικίας με εξαιρετικά σύγχρονο τρόπο. Μεταφέρει, με πυκνότητα και ποιητικότητα, και τη σκοτεινή και τη μυητική πλευρά του κειμένου του Κολόντι. Είναι η δική της συγκινητική ανάγνωση του Πινόκιο, ο δικός της φόρος τιμής στην παιδικότητα.

.............................. ............................

 

Σύνδεσμος Προάσπισης Μακεδονίας Θράκης

Δημ. Καραμήτσος Ομ. καθηγητής ΑΠΘ

Συγγραφέας

Ο «Σύνδεσμος Προάσπισης Μακεδονίας Θράκης» κυκλοφόρησε σε Γ' έκδοση επικαιροποιημένη το βιβλίο του με τίτλο Ψηφίσματα και κείμενα για το Σκοπιανό ζήτημα και τη «Συμφωνία των Πρεσπών» με επιμέλεια του προέδρου του Δημ. Θ. Καραμήτσου. Με την παράθεση ψηφισμάτων από σοβαρούς συλλόγους και φορείς, καθώς και δημοσιευμάτων από σημαντικές προσωπικότητες καταγράφεται με εμφαντικό τρόπο η αντίθεση της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού στην απαράδεκτη συμφωνία των Πρεσπών. Ένα από τα κείμενά του (του Γιώργου Ρωμανού) αναφέρεται σε 12 λόγους για τους οποίους η εν λόγω συμφωνία είναι ακυρώσιμη. Επίσης, στο βιβλίο καταχωρίζονται μερικές σημαντικές ανακοινώσεις της International Hellenic Association και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Μακεδόνων, Πρέσβεων, Καθηγητών, Στρατιωτικών, Μητροπολιτών, του Μίκη Θεοδωράκη, καθώς και χαρακτηριστικές επιστολές σε εφημερίδες. Το συμπέρασμα είναι ότι η Μακεδονία είναι μια και ελληνική, οι Μακεδόνες δεν ξεχνούν και ο αγώνας συνεχίζεται. Τέλος, το βιβλίο αποτελεί ένα πολύτιμο ντοκουμέντο για τον ιστορικό του μέλλοντος.

 

«Οι καλικάντζαροι στην ελληνική λογοτεχνία»

Του Στρατή Αλ. Μολίνου

Εκδόσεις «Φιλιππότη»

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Φιλιππότη»-Αθήνα το έργο του Στρατή Αλ. Μολίνου, «Οι καλικάντζαροι στην ελληνική λογοτεχνία», σε σχήμα 14Χ21 εκ. σύνολο σελίδων 233.

         Πρόκειται για μία λαογραφική πραγματεία γύρω από τη φύση και τις δραστηριότητες των δαιμονίων αυτών κατά τη διάρκεια του Δωδεκαήμερου, καθώς και την εμφάνιση και το ρόλο τους στην ελληνική λογοτεχνία.

         Η παράδοση, η από γενιά σε γενιά προφορική μεταβίβαση των διάφορων ιστορημάτων σχετικών με την ανθρώπινη καθημερινή ενασχόληση, ο πολύτιμος συνοδός του ανθρώπου στις χαρές και στις λύπες του, αποκτά ιδιαίτερη αίγλη και διαδραματίζει μοναδικό ρόλο στις μεγάλες γιορτές της χριστιανοσύνης, προπαντός εκείνες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Τότε το «πάνω χέρι» παίρνουν οι καλικάντζαροι και στο σύντομο τούτο χρονικό διάστημα κάνουν το βίο των απλοϊκών ανθρώπων αβίωτο, ενοχλούν τις καλόπιστες νοικοκυρές, τρομάζουν τους ξενύχτηδες, γίνονται φόβητρα των άτακτων παιδιών.

         Στο βιβλίο τούτο ο αναγνώστης θα πληροφορηθεί σε εκτεταμένη εισαγωγή για τη φυσιογνωμία των δαιμονικών αυτών, για την προέλευσή τους, τα ονόματά τους, τις αταξίες τους, τα αποτρεπτικά μέσα και τις ποικίλες δοξασίες και προλήψεις που τα περιβάλλουν.

         Στη συνέχεια, θα διαβάσει για τους καλικάντζαρους όπως τους είδαν διάφοροι ξεχωριστοί και διακεκριμένοι Έλληνες λογοτέχνες στο γραπτό τους λόγο. Κατ' αρχήν σε γοητευτικές, ελκυστικές διηγήσεις για παιδιά, μετά στην παλιότερη εποχή μέσα από γραπτά των σπουδαίων Αλ. Μωραϊτίδη, Αλ. Παπαδιαμάντη, Γ. Βιζυηνού, Γ. Βλαχογιάννη, Α. Καρκαβίτσα κ.α. καθώς και στη νεώτερη εποχή μέσα από κείμενα της Τατιάνας Αβέρωφ, του Δ. Ψαθά και βέβαια των  διακριτών Λέσβιων συγγραφέων Στρ. Μυριβήλη, Στρ. Παπανικόλα κ.α.

         Εδώ τα δαιμόνια φαίνονται να παίζουν διττό ρόλο. Από τη μια ως λαογραφικό αντικείμενο αυτό καθ' αυτό, ανακατεμένοι σε ευχάριστες ή πονηρές ιστορίες που διασκεδάζουν αναγνώστες κάθε ηλικίας, όπου εκεί διαφαίνεται και η φιλοσοφία της δοξασίας της ύπαρξής των. Και από την άλλη, ως αυτουργοί για να δικαιολογηθούν ατοπήματα μικρών και μεγάλων και να καλυφθούν πράξεις ή ενέργειες που ξέφυγαν από τη νομοτέλεια των εορτών και την ηθική της απλοϊκότητας. Ο αναγνώστης με άλλα λόγια θα έχει την ευκαιρία να έρθει σ' επαφή με κείμενα εξαιρετικά των λογοτεχνών μας και να μελετήσει τον τρόπο που ο καθένας φαντάζεται τους καλικάντζαρους και τους χρησιμοποιεί στην εργασία του, καθότι τα δαιμόνια αυτά των εορτών διαθέτουν αναμφισβήτητη και ισχυρή λαογραφική προσωπικότητα.

                                           ***

 

Χρήστου Αν. Σταυράκογλου

Τα Ταξίδια μου

Τα ταξίδια δεν προσδίδουν μόνο ευχάριστες εμπειρίες και απολαυστικές διαδρομές, αλλά πλουτίζουν με ποικίλες γνώσεις και αποτελούν κατά κάποιο τρόπο και επιμόρφωση.

Ο Χρήστος Σταυράκογλου είχε την τύχη να ταξιδέψει σε μέρη υψηλού ενδιαφέροντος και σε τόπους εξαίσιας περιοπής. «Τα ταξίδια μου» είναι μια καλαίσθητη έκδοση με ζωντανές περιγραφές των ταξιδιών.

Στον «Πρόλογο» οικονομεί το λόγο, τον εμπλουτίζει με την αγωνία της κίνησης και τον ισορροπεί μεταξύ ποιητικότητας και συγκεκριμένης ορατότητας.

Στο «Άγιο Όρος» περιγράφονται οι θρησκευτικές μαρτυρίες αγιοποίησης, καθώς πλέκουν τον ιστό του μεγαλείου της Ορθοδοξίας.

Στην «Καππαδοκία» ο συγγραφέας αποθεώνει την ιστορία καθώς συμπλέκεται με τη μυθολογία, χωρίς η πραγματικότητα και το όραμα να απομακρύνονται απ' την ανθρώπινη υπόσταση.

Στον «Πόντο» ρίχνει τα σύνορα και η ταξιδιώτικη κούρσα οδηγείται σε μέρη ιστορικής πληρότητας, όπου δοκιμάστηκαν αρχέγονα βιώματα.

Στη «Μάρμαντο» προβάλλονται χαρακτηριστικά πλήρους και στοχευμένης γραφής, για να εκφραστούν οι ρηγματώσεις με το άδηλο παρόν και το συγκαλυμμένο παρελθόν. Στην «Αυστραλία I & II» αξιολογούνται οι θαυμαστές εκπλήξεις και εντυπώσεις με την πλούσια λογοτεχνική περιγραφή και με την προφανή σκοπιμότητα συγκριτικής αναμέτρησης του απόδημου ελληνισμού.

Στην «Κωνσταντινούπολη» ο πολυταξιδεμένος συγγραφέας δίνει με έμφαση όλη τη φιλιστορική του δεινότητα σε μια συνειδητή εξιστόρηση ανατροπής δεδομένων του πανένδοξου ελληνοϊστορικού παρελθόντος.

Στον «Κουρατσών-Το εμβληματικό βουνό» κυριαρχούν εφηβικές αναμνήσεις με συναισθηματικές εκφάνσεις ανεξίτηλης αποτύπωσης.

Στις «Φώκαιες» περιγράφεται παραστατικά το ταξίδι με συγγραφική λογοτεχνικότητα, ακόμα και σαν προσκύνημα στις αλύτρωτες πατρίδες.

Στην «Ιθάκη» καταγράφεται και το ταξίδι τούτο με αξιώσεις λεπτομερειακής και εύδροσης αναφοράς εντυπώσεων, καθώς κλείνει ο κύκλος των ταξιδιών.

Ο Χρήστος Σταυράκογλου με «Τα ταξίδια μου» έκανε μια ακόμα εντυπωσιακή παρουσία στον συγγραφικό περίγυρο της Λέσβου. Η ανάγνωσή του δεν είναι μόνο απόλαυση χαράς, αλλά και γνώση πλούσιων και άγνωστων ιστορικών στοιχείων.

Στρατής Μισγίρης

Καλλονή

*******              ***********           ********

 

Στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη

50 χρόνια από τον θάνατο του Στρ. Μυριβήλη

Στις 15 τρεχ., στις 7 το απόγευμα, στο αμφιθέατρο Cotsen Hall, της Γενναδείου Βιβλιοθήκης (Αναπήρων Πολέμου 9, Κολωνάκι) θα μιλήσουν για τον Στράτη Μυριβήλη οι: Μάριος Κυπαρίσσης-συγγραφέας, Παντελής Μπουκάλας- συγγραφέας, μεταφραστής, δημοσιογράφος και Γιώργος Συρίμης- διευθυντής Ελληνικών Σπουδών και Λέκτορας Συγκριτικής Λογοτεχνίας, Πανεπιστήμιο Yale, ΗΠΑ.

Η ηθοποιός Λένα Παπαληγούρα θα διαβάσει αποσπάσματα από το έργο του Μυριβήλη "Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια".

Θα υπάρξει έκθεση χειρογράφων και φωτογραφιών από το αρχείο του συγγραφέα στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη.

 

Σαπφώ: Η δέκατη Μούσα

Της Μαρίας Σκαμπαρδόνη

Η Σαπφώ αποτελεί την σπουδαιότερη ποιήτρια των αρχαίων χρόνων με καταγωγή από τη Λέσβο, μία ποιήτρια εξίσου σύγχρονη με τους Αλκαίο και Πιττακό. Παραμένει μία ποιήτρια που το όνομά της έχει ταυτιστεί με τον έρωτα, την έντονη απόλαυση, την ομορφιά. Από εκείνη προέρχεται η φράση «λεσβιακός έρως», λόγω της στενής σχέσης που φημολογείται πως είχε με μαθήτριές της, στις οποίες δίδασκε μουσική.

Παραμένει μία από τις πιο διακεκριμένες λυρικές ποιήτριες ανά τους αιώνες, είναι πολλές οι σπουδαίες προσωπικότητες της αρχαιότητας που μιλάν για αυτή με τιμητικά λόγια. Αξίζει να αναφέρουμε τον Πλάτωνα, ο οποίος την περιγράφει ως «σοφή» και ως «δέκατη Μούσα». Ο Στράβων αναφέρεται σε αυτή ως «θαυμαστό τέρας», ο Ιουλιανός ως «θηλυκό Όμηρο», ενώ ο Οράτιος γράφει σε μία έκσταση θαυμασμού, πως ακόμα και από τον κάτω κόσμο επιθυμούν να ακούσουν τα ποιήματά της. Τα ποιήματά της που άντεξαν στο χρόνο, θεωρούνται ένα διαχρονικό και εξαίσιο δείγμα λυρικής τέχνης. Είναι γραμμένα στην αιολική διάλεκτο.

Γνωρίζουμε λίγα για την προσωπική ζωή της Σαπφούς. Γνωρίζουμε πως γεννήθηκε στην Ερεσό της Λέσβου, πως είχε για γονείς τον  Σκαμανδρώνυμο και την Κλεΐς και πως είχε άλλα τρία αδέλφια. Έχουμε ελάχιστες πληροφορίες για την εξωτερική της εμφάνιση: από όσο γνωρίζουμε, ήταν μελαχρινή και μικρόσωμη. Παρά την έλξη που φημολογείται πως αισθανόταν για μαθήτριές της, παντρεύτηκε τον Κερκύλα, έναν πλούσιο από την Άνδρο και απέκτησε μαζί του και μία κόρη, την Κλεΐδα. Ένας μύθος μάλιστα λέει αν και δεν έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα- πως η Σαπφώ αυτοκτόνησε επειδή δεν άντεξε την απόρριψη του αγαπημένου της Φάωνα.

Ποιήματα της Σαπφούς έχουν σωθεί και αναγράφονται τόσο σε αγγεία, όσο και στην Παλατινή Ανθολογία. Αλεξανδρινοί φιλόλογοι προσπάθησαν να διασώσουν σε τόμους τα ποιήματά της. Υπάρχει και η αντίληψη πως η ίδια η Εκκλησία ήθελε να εξαφανιστούν ποιήματά της, διότι αποδοκίμαζε την ηθική τους και τον έντονο ερωτισμό, τον οποίο τα χαρακτήριζαν. Από την «Ωδή στην Αφροδίτη», το γνωστότερο ποίημά της, σώζονται περίπου 650 γραμμές.

Η Σαπφώ παραμένει μία μαγική ποιήτρια, σύμβολο της ελεύθερης γυναίκας που απολαμβάνει ελεύθερα την ομορφιά και σεξουαλικότητά της, δίχως να αισθάνεται άσχημα για αυτό. Μπορούμε να πούμε πως ώθησε την ανθρωπότητα ολόκληρη να αντιληφθεί το μεγαλείο και τη δύναμη του έρωτα.