Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Οι Ευρωπαίοι είναι αισιόδοξοι για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης -πρόκειται για τα καλύτερα αποτελέσματα σε 5 χρόνια

Μια νέα έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, δείχνει μια αισθητή αύξηση της θετικής αντίληψης των πολιτών για την  ΕΕ σε όλους τους τομείς, από την οικονομία έως την κατάσταση της δημοκρατίας. Πρόκειται για τα καλύτερα αποτελέσματα από την έρευνα του Ευρωβαρόμετρου του Ιουνίου 2014, η οποία διεξήχθη πριν από την ανάληψη καθηκόντων της Επιτροπής Γιούνκερ.

Το «Τακτικό Ευρωβαρόμετρο Άνοιξη 2019» πραγματοποιήθηκε μέσω προσωπικών συνεντεύξεων από τις 7 Ιουνίου έως την 1η Ιουλίου 2019 στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ και στις υποψήφιες χώρες. Πραγματοποιήθηκαν 27.464 συνεντεύξεις στα κράτη μέλη της ΕΕ-28 από τις 7 έως τις 25 Ιουνίου ε.ε.

Οι αιτίες για την αυξημένη ικανοποίηση των πολιτών από την ΕΕ έχει πολλούς λόγους, αλλά πάνω απ' όλα την ανάγκη για κοινωνική συνοχή και αλληλέγγυες πολιτικές που θα αφορούν όλους τους πολίτες της ΕΕ. Τα νέα βέβαια, δεν είναι μόνο αισιόδοξα, αλλά συνοδεύονται και από την ανησυχία των ευρωπαίων πολιτών για την κλιματική αλλαγή.

Πράγματι, στην τελευταία έρευνα του τακτικού Ευρωβαρόμετρου, μεταξύ των κύριων ευρημάτων συγκαταλέγονται η πρωτοφανής στήριξη υπέρ του ευρώ, αλλά και το γεγονός ότι η κλιματική αλλαγή είναι το δεύτερο θέμα που προκαλεί ανησυχία σε επίπεδο ΕΕ μετά τη μετανάστευση.

Εμπιστοσύνη & αισιοδοξία για το μέλλον της ΕΕ στο υψηλότερο επίπεδο από το 2014

Ας ξεκινήσουμε, όμως, από τα αισιόδοξα νέα. Η εμπιστοσύνη στην ΕΕ βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2014 και παραμένει υψηλότερη από την εμπιστοσύνη στις εθνικές κυβερνήσεις ή στα εθνικά κοινοβούλια. Η εμπιστοσύνη στην ΕΕ έχει αυξηθεί σε 20 κράτη μέλη, με τα υψηλότερα ποσοστά στη Λιθουανία (72%), τη Δανία (68%) και την Εσθονία (60%). Επιπλέον, πάνω από τους μισούς ερωτηθέντες «τείνουν να εμπιστεύονται» την ΕΕ στο Λουξεμβούργο (59%), τη Φινλανδία (58%), την Πορτογαλία (57%), τη Μάλτα και τη Σουηδία (56% και στις δύο χώρες), τη Βουλγαρία και την Ουγγαρία (55% και στις δύο χώρες), την Ιρλανδία, την Πολωνία, τις Κάτω Χώρες και την Κύπρο (και στις τέσσερις 54%), τη Ρουμανία και την Αυστρία (52% και στις δύο χώρες) και τη Λετονία και το Βέλγιο (51% και στις δύο χώρες).

Από την τελευταία έρευνα του Ευρωβαρόμετρου το φθινόπωρο του 2018, η αναλογία των ερωτηθέντων που έχουν θετική εικόνα για την ΕΕ (45%) αυξήθηκε σε 23 κράτη μέλη της ΕΕ, με πιο εντυπωσιακό τρόπο στην Κύπρο (47%, +11), την Ουγγαρία (52%, +9), την Ελλάδα (33%, +8), τη Ρουμανία (60%, +8) και την Πορτογαλία (60%, +7). Από το φθινόπωρο του 2018 καταγράφηκε αύξηση δύο ποσοστιαίων μονάδων (+10 από την άνοιξη του 2014), η οποία έφτασε το υψηλότερο επίπεδό της τα τελευταία 10 χρόνια. Το 37% (+1, σε σύγκριση με το φθινόπωρο του 2018) των ερωτηθέντων έχουν ουδέτερη εικόνα για την ΕΕ, ενώ λιγότερο από το ένα πέμπτο έχει αρνητική εικόνα (17%, -3) πρόκειται για το χαμηλότερο ποσοστό σε 10 χρόνια.

Η πλειονότητα των Ευρωπαίων αισιοδοξεί για το μέλλον της ΕΕ (61%, +3 ποσοστιαίες μονάδες), ενώ μόνο το 34% (-3) είναι απαισιόδοξοι. Η αισιοδοξία είναι μεγαλύτερη στην Ιρλανδία (85%), τη Δανία (79%), τη Λιθουανία (76%) και την Πολωνία (74%). Στο άλλο άκρο, η αισιοδοξία είναι λιγότερο έντονη στο Ηνωμένο Βασίλειο (47% έναντι 46%) και στη Γαλλία (50% έναντι 45%).

Το 55% των Ευρωπαίων δηλώνουν ικανοποιημένοι από τον τρόπο με τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η δημοκρατία στην ΕΕ· πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό από το φθινόπωρο του 2004 (+5 ποσοστιαίες μονάδες από το φθινόπωρο του 2018· +11 από την άνοιξη του 2014), ενώ ο αριθμός όσων δήλωσαν «μη ικανοποιημένος» μειώθηκε κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες, και είναι 36%.

Η πλειονότητα των Ευρωπαίων συμφωνεί ότι «η φωνή τους μετράει στην ΕΕ». Ο μέσος όρος της ΕΕ των 28 φθάνει το 56% (+7 ποσοστιαίες μονάδες από το φθινόπωρο του 2018· +11 από την άνοιξη του 2018· +14 από την άνοιξη του 2014)· το υψηλότερο ποσοστό παρατηρείται στη Σουηδία (86%), τη Δανία (81%) και τις Κάτω Χώρες (76%).

Η στήριξη προς το ευρώ υψηλότερη από ποτέ

Η στήριξη για την Οικονομική και Νομισματική Ένωση και για το ευρώ φθάνει σε νέο ρεκόρ, με πάνω από τρία τέταρτα των ερωτηθέντων (76%, +1 ποσοστιαία μονάδα· +9 από την άνοιξη του 2014) στην ευρωζώνη να είναι υπέρ του ενιαίου νομίσματος της ΕΕ. Στην ΕΕ συνολικά, η στήριξη για το ευρώ είναι σταθερή στο 62%.

Υπερισχύουν οι θετικές γνώμες για την κατάσταση των εθνικών οικονομιών (με το 49% να κρίνει ότι η κατάσταση είναι καλή και το 47% ότι είναι κακή). Η πλειονότητα των ερωτηθέντων σε 17 κράτη μέλη (16 το φθινόπωρο του 2018) δηλώνουν ότι η εθνική οικονομική κατάσταση είναι καλή. Το Λουξεμβούργο (94%), η Δανία (91%) και οι Κάτω Χώρες (90%) είναι οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά. Τα χαμηλότερα ποσοστά θετικών γνωμών παρατηρούνται στην Ελλάδα (7%), την Κροατία και τη Βουλγαρία (20% και στις δύο χώρες), την Ιταλία (22%), την Ισπανία (26%) και τη Γαλλία (29%).

Η ιθαγένεια της ΕΕ & η ελεύθερη κυκλοφορία θεωρούνται κύρια επιτεύγματα της ΕΕ

Και στα 28 κράτη μέλη, πάνω από τους μισούς ερωτηθέντες θεωρούν ότι είναι πολίτες της ΕΕ. Στην ΕΕ συνολικά, το 73% των ανθρώπων σκέφτονται με τον τρόπο αυτό (+2 ποσοστιαίες μονάδες από το φθινόπωρο του 2018), και σε εθνικό επίπεδο τα ποσοστά κυμαίνονται από 93% στο Λουξεμβούργο, 88% στη Γερμανία, 87% στην Ισπανία έως 57% στην Ελλάδα και στην Ιταλία και 52% στη Βουλγαρία.

Μια μεγάλη πλειονότητα των πολιτών της ΕΕ υποστηρίζει «την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών της ΕΕ που μπορούν να ζουν, να εργάζονται, να σπουδάζουν και να ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα οπουδήποτε στην ΕΕ» (81%, -2 ποσοστιαίες μονάδες από το φθινόπωρο του 2018), και σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ περισσότερα από τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων συμμερίζονται αυτήν την άποψη, από τη Λιθουανία (94%) έως την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο (68% και στις δύο χώρες).

Βασική ανησυχία η κλιματική αλλαγή & το περιβάλλον

Η μετανάστευση παραμένει η κύρια πηγή ανησυχίας σε επίπεδο ΕΕ -δηλώθηκε ως τέτοια από το 34% των ερωτηθέντων, παρά τη σημαντική μείωση που παρουσίασε (-6 ποσοστιαίες μονάδες από το φθινόπωρο του 2018). Η κλιματική αλλαγή, η οποία κατέλαβε την πέμπτη θέση το φθινόπωρο του 2018, είναι πλέον η δεύτερη πιο σημαντική πηγή ανησυχίας μετά από μια σημαντική αύξηση (+6 από το φθινόπωρο του 2018). Τρεις είναι οι ανησυχίες που συγκεντρώνουν το ίδιο ποσοστό μεταξύ των ερωτηθέντων: η οικονομική κατάσταση (18%, αμετάβλητη), η κατάσταση των δημόσιων οικονομικών των κρατών μελών (18%, -1) και η τρομοκρατία (18%, -2), κατόπιν ακολουθούν το περιβάλλον αφορά κυρίως το 13% των ερωτηθέντων, όπου σημειώθηκε αύξηση τεσσάρων ποσοστιαίων μονάδων.

Η ανεργία, η οποία βρίσκεται πλέον στην έβδομη θέση σε επίπεδο ΕΕ (12%), παραμένει η κύρια ανησυχία σε εθνικό επίπεδο (21%, -2 ποσοστιαίες μονάδες), μαζί με τις αυξανόμενες τιμές, τον πληθωρισμό, το κόστος ζωής (21%, αμετάβλητο) και την υγεία και την κοινωνική ασφάλιση (21%, +1). Τα θέματα που αφορούν το περιβάλλον, το κλίμα και την ενέργεια ακολουθούν με μικρή διαφορά, ύστερα από σημαντική άνοδο (20%, +6). Η μετανάστευση, που αναφέρθηκε από το 17% των ερωτηθέντων (-4 ποσοστιαίες μονάδες από το φθινόπωρο του 2018, και -19 από το φθινόπωρο του 2015), δεν είναι πλέον στις τρεις κύριες ανησυχίες σε εθνικό επίπεδο για πρώτη φορά από την άνοιξη του 2014. Η οικονομική κατάσταση βρίσκεται στην έκτη θέση (16%, +1).