Πόροι υπάρχουν, η κατανομή είναι περιέργως άδικη

Του Γιώργου Μαρκατάτου

Μια το πρόγραμμα SURE, για την υποβοήθηση του τομέα εργασίας στα κράτη μέλη και τη μείωση της ανεργίας, στην εποχή της πανδημίας, μια τα συμπεράσματα ανά χώρα του Ευρωπαϊκού Φθινοπωρινού Πακέτου Εξαμήνου, για άλλα υποβοηθητικά προγράμματα, όπως το REACT-EU, διαπιστώνει κανείς ότι η χώρα μας έχει ξεχάσει να διεκδικεί όσα λογικά της ανήκουν και αποδέχεται αδιαπραγμάτευτα ό,τι της χορηγήσουν. Αυτό μειώνει τους πόρους που εισάγονται στη χώρα και βαθμιαία θα ανακύψουν σοβαρά προβλήματα που δε θα αργήσει να φανεί η μέρα και η ώρα, δυστυχώς. Και η απάντηση είναι ότι για όλα φταίει ο COVID-19. Και με αυτά και με τ' άλλα, το πέρασμα από τα  υπερ-πλεονάσματα στα υπερ-ελλείμματα, μυρίζουν νέο μνημόνιο.

Στις 18/11/20 η Κομισιόν παρουσίασε το Ευρωπαϊκό Φθινοπωρινό Πακέτο Εξαμήνου, όπου ο τόνος δίδεται στην υποστήριξη μιας βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψης εν μέσω μεγάλης αβεβαιότητας.

Αυτή ήταν η θέση της Κομισιόν, παρουσιάζοντας το πακέτο οικονομικής πολιτικής της. Και δεν παραλείπει να τονίσει ότι το σημερινό πακέτο βασίζεται στην οικονομική πρόβλεψη του φθινοπώρου 2020 -προετοιμάστηκε σε ένα πλαίσιο μεγάλης αβεβαιότητας- το οποίο προέβλεπε ότι το οικονομικό σοκ που προκλήθηκε από την πανδημία του κορωνοϊού θα άφηνε την παραγωγή στη ζώνη του ευρώ και στην ΕΕ πολύ χαμηλά.

Οι γνώμες σχετικά με τα σχέδια δημοσιονομικών εξελίξεων των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ λαμβάνουν υπόψη την τρέχουσα κρίση υγείας, το υψηλό επίπεδο αβεβαιότητας και τη σοβαρή οικονομική ύφεση που προκύπτει από το ξέσπασμα του COVID-19. Και εκφράζονται φόβοι ότι τα υποστηρικτικά δημοσιονομικά μέτρα για το 2021 είναι προσωρινά και θα  προγραμματιστούν αντισταθμιστικά μέτρα.

Για το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, δεδομένου του επιπέδου του δημόσιου χρέους και των υψηλών προκλήσεων βιωσιμότητας μεσοπρόθεσμα πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας COVID-19, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι, κατά τη λήψη δημοσιονομικών ενισχύσεων μέτρα, διατηρείται η δημοσιονομική βιωσιμότητα μεσοπρόθεσμα. Εδώ ακριβώς είναι το πρώτο σημείο που θεωρούμε ότι αφήνει τη χώρα μας πολύ πίσω από μια «δίκαιη» κατανομή πόρων συμπληρωματικών ενεργειών που έχουν θεσπιστεί λόγω  της πανδημίας. Και συγκεκριμένα, η σύσταση της ευρωζώνης, για την απασχόληση ναι μεν συμπεριλαμβάνει την πολιτική απασχόλησης, αλλά στην κατανομή του κοινοτικού προγράμματος SURE, ύψους 100 δις ευρώ, όμοιες χώρες σε πληθυσμό, όπως το Βέλγιο και η Ελλάδα, προικοδοτήθηκαν το μεν Βέλγιο με 7,8 δις ευρώ, η δε Ελλάδα με 2,7 δις ευρώ, αλλά πώς; με ανεργία η Ελλάδα υπερ-διπλάσια! εκείνης του Βελγίου.

Σε όλον αυτόν τον αχταρμά πήραμε και τα εύσημά μας, από την όγδοη έκθεση ενισχυμένης παρακολούθησης για την Ελλάδα, όπου διαπιστώνεται ότι, παρά τις αντίξοες συνθήκες που προκαλούνται από την πανδημία COVID-91, οι ελληνικές αρχές έχουν λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την επίτευξη των συμφωνημένων δεσμεύσεων, επιφέροντας μια σειρά θεμελιωδών μεταρρυθμίσεων. Δεν παραλείπουν, όμως, να υπερτονίζουν  και το ότι η πανδημία COVID-19 επηρεάζει σημαντικά την ελληνική οικονομία. Η οικονομία συρρικνώθηκε κατά -14,2% το δεύτερο τρίμηνο του 2020, καθώς η δραστηριότητα περιορίστηκε για να σταματήσει η εξάπλωση της πανδημίας.

Την ίδια ώρα που δόθηκαν στη δημοσιότητα η έκθεση του εξαμήνου, η Προεδρία και το Κοινοβούλιο καταλήγουν σε πολιτική συμφωνία για το REACT-EU, κοινοτικό πρόγραμμα που διαθέτει πρόσθετους χρηματοδοτικούς πόρους στα κράτη μέλη για να ενισχύσει τη συνοχή και να ενισχύσει την οικονομική ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19.

Το REACT-EU , είναι μια επείγουσα νομοθετική πρωτοβουλία για την αποδέσμευση 47,5 δις ευρώ μέσω των διαρθρωτικών ταμείων στα κράτη μέλη και τις περιφέρειες που επλήγησαν περισσότερο. Αυτή η πρόσθετη χρηματοδότηση θα προέλθει από το ευρωπαϊκό μέσο ανάκαμψης. Είναι ένα σημαντικό βήμα προς την ανάδυση από την κρίση μαζί. Το REACT-EU θα διασφαλίσει ότι οι ευρωπαϊκές περιφέρειες, ιδίως εκείνες που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία, θα λάβουν γρήγορα πρόσθετη χρηματοδότηση τα επόμενα δύο χρόνια για επενδύσεις σε μια πράσινη, ψηφιακή και σταθερή οικονομία.

Οι πρόσθετοι πόροι θα είναι διαθέσιμοι για δύο χρόνια:

-37,5 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021

-10 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022

Το REACT-EU, το οποίο αντιπροσωπεύει τη βοήθεια ανάκτησης για τη συνοχή και τα εδάφη της Ευρώπης, αποσκοπεί πρωτίστως στην ενίσχυση των υπηρεσιών υγείας , των θέσεων εργασίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ενώ ταυτόχρονα τονώνει τις δίδυμες πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις.

Προσωρινός υπολογισμός 2021 πιστώσεων σε εκατομμύρια ευρώ

Ιταλία και Ισπανία παίρνουν τη μερίδα του λέοντος, γιατί; δε διευκρινίζεται πουθενά, αν είναι για τα θύματα που είχαν, ή για τις δουλειές που χάθηκαν, ή για την κατρακύλα του τουρισμού; Αν η ελληνική κυβέρνηση πήρε έγκαιρα μέτρα και τώρα είμαστε στο ίδιο επίπεδο, πώς θα αναπληρωθούν οι χαμένες θέσεις εργασίας, πώς θα μειωθεί η ανεργία που έχουμε σπάσει όλα τα ρεκόρ;

Τα κράτη μέλη θα μπορούν να διαθέσουν μέρος των πρόσθετων πόρων στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, στο Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας στους απόρους (FEAD), στην Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων, καθώς και στα διασυνοριακά προγράμματα (Interreg).

Το συμπέρασμα στο σημερινό σημείωμά μας είναι ένα: Η πανδημία δε δημιούργησε για τη χώρα μας, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τις συνθήκες να εισρεύσουν θεμιτοί πόροι, όπως γίνεται με τα άλλα κράτη μέλη. Η Ελλάδα θα εξακολουθεί να βαδίζει με θεμιτές και αθέμιτες πληγές.