Για τη σωτηρία της Τουρκίας

Του Γιώργου Μαρκατάτου

Λέει λοιπόν, το δελτίο τύπου του Κοινοβουλίου:

·       Οι ισχύοντες κανόνες δεν εξασφαλίζουν δίκαιη κατανομή ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών.

·       Οι χώρες πρώτης γραμμής επιβαρύνονται δυσανάλογα όσον αφορά την καταγραφή και την υποδοχή των αιτούντων άσυλο.

·       Περισσότεροι πόροι για ταχείες και δίκαιες επιστροφές όσων δεν επιτρέπεται να παραμείνουν.

Και δικαίως υποστηρίζει ότι ο κανονισμός Δουβλίνο ΙΙΙ του 2013 επιφέρει «δυσανάλογη ευθύνη σε μια μειοψηφία κρατών, ιδίως σε περίπτωση υψηλού αριθμού αφίξεων», όπως έγινε στο πρόσφατο παρελθόν και εξακολουθεί καθημερινά στη χώρα μας.

Και ναι μεν το ψήφισμα υιοθετήθηκε με 448 ψήφους υπέρ, 98 κατά και 149 αποχές, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε την απάντηση της εκτελεστικής εξουσίας (βλέπε Κομισιόν) στους ευρωβουλευτές που  ζητάν έναν μηχανισμό αλληλεγγύης για τη διασφάλιση του θεμελιώδους δικαιώματος ασύλου στην ΕΕ και την ισότιμη κατανομή των ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών.

Η αναποτελεσματικότητα στις μεταφορές αυξάνει την πίεση σε ορισμένες χώρες, και συγκεκριμένα στην Ελλάδα, την Ιταλία, τη Μάλτα, την Κύπρο και την Ισπανία.

Το Συμβούλιο δεν ενέδωσε στις λειψές πιέσεις του Κοινοβουλίου. Πόλεμος χωρίς όπλα!

Το Κοινοβούλιο ενέκρινε δεύτερο ψήφισμα σχετικά με την εφαρμογή της ισχύουσας οδηγίας για τις επιστροφές με 512 έναντι 134 και 49.

Με άλλο ψήφισμά τους οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι μια αποτελεσματική πολιτική επιστροφών είναι ένα από τα βασικά στοιχεία μιας εύρυθμης πολιτικής της ΕΕ για το άσυλο και τη μετανάστευση.

Το Κοινοβούλιο επισημαίνει, ωστόσο, ότι η αποτελεσματικότητα της πολιτικής επιστροφών της ΕΕ δεν θα πρέπει να αξιολογείται μόνο με βάση τα ποσοστά επιστροφής, αλλά και με βάση τη βιωσιμότητά της και την εφαρμογή των διασφαλίσεων και των διαδικαστικών εγγυήσεων για τα θεμελιώδη δικαιώματα κατά την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών.

Ως προς το δελτίο τύπου της Κομισιόν την ίδια μέρα προχθές 17 Δεκεμβρίου, κάνει λόγο για τις τελικές συμβάσεις που συνήψε στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προϋπολογισμού 6 δισεκατομμυρίων ευρώ της Διευκόλυνσης για τους Πρόσφυγες στην Τουρκία. Η υπογραφή των οκτώ τελευταίων συμβάσεων αξίας 780 εκατομμυρίων ευρώ καλύπτει υποστήριξη για βασικές ανάγκες, υγειονομική περίθαλψη, προστασία, δημοτικές υποδομές, καθώς και εκπαίδευση, απασχόληση και ανάπτυξη επιχειρήσεων για πρόσφυγες και τοπικούς ευάλωτους πληθυσμούς.

Και ο αρμόδιος αξιωματούχος της Κομισιόν δηλώνει μεταξύ άλλων ότι «Θα ήθελα να συγχαρώ τις τουρκικές αρχές για τη συνεργασία τους σε αυτήν την κοινή προσπάθεια, ιδίως στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να υποστηρίζει τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής στην Τουρκία». Πράγμα το οποίο σημαίνει ότι κάθε φορά που οι Έλληνες θα ζητάν κυρώσεις κατά της Τουρκίας για την αδυσώπητη κατακρεούργηση των κανόνων του διεθνούς δικαίου, οι εταίροι μας θα της στέλνουν μερικά δις ευρώ, για να καλύπτει τη στεναχώρια του σουλτανίσκου!

Επειδή βεβαίως πρέπει να αιτιολογούνται και η Κομισιόν είναι μανούλα στις αιτιολογήσεις, τα 6 δις ευρώ ακολουθούν μερικοί διθύραμβοι που δεν πρέπει να παραβλέψουμε για να δέσει η κρέμα:

1.   Πάνω από 1,7 εκατομμύρια πρόσφυγες στην Τουρκία λαμβάνουν υποστήριξη μέσω του μεγαλύτερου συνεχώς ανθρωπιστικού προγράμματος της ΕΕ, του δικτύου κοινωνικής ασφάλειας έκτακτης ανάγκης (ESSN). Αυτό το πρόγραμμα παρέχει βοήθεια σε μετρητά στους πιο ευάλωτους Σύρους πρόσφυγες που ζουν στην Τουρκία για την κάλυψη βασικών αναγκών.

2.   Το πρόγραμμα υπό όρους μεταφοράς μετρητών για εκπαίδευση (CCTE), το μεγαλύτερο πρόγραμμα ανθρωπιστικής εκπαίδευσης που χρηματοδοτείται από την ΕΕ, παρέχει υποστήριξη σε οικογένειες των οποίων τα παιδιά παρακολουθούν τακτικά το σχολείο. Πάνω από 620.000 παιδιά προσφύγων πηγαίνουν στο σχολείο και θα υποστηρίξουν 700.000 το 2021 χάρη σε αυτό το πρόγραμμα.

3.   Μέσω της υποστήριξης της Διευκόλυνσης, περισσότερα από 750.000 παιδιά και νέοι πρόσφυγες έχουν πρόσβαση στο σχολείο και θα χτιστούν έως και 365 σχολεία.

4.   Πάνω από 3.400 υπαλλήλους υγειονομικής περίθαλψης απασχολούνται σε 177 κέντρα υγείας μεταναστών. Έχουν παρασχεθεί 13 εκατομμύρια συμβουλές για την υγειονομική περίθαλψη και έχουν δοθεί πάνω από 4 εκατομμύρια δόσεις εμβολιασμού σε μετανάστες βρέφη και έγκυες γυναίκες.

Η Διευκόλυνση για τους Πρόσφυγες, βασική συνιστώσα της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας για το 2016, επέτρεψε μια σημαντική αύξηση της στήριξης της ΕΕ για τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής στην Τουρκία. Η διευκόλυνση συνδυάζει 3 δις Ευρώ προϋπολογισμού της ΕΕ και 3 δις Ευρώ συνεισφορών των κρατών μελών της ΕΕ. Μια πρώτη δόση 3 δισεκατομμυρίων ευρώ κινητοποιήθηκε το 2016-2017 και μια δεύτερη το 2018-2019. Από το 2016, η ΕΕ συνεργάζεται με τουρκικά υπουργεία, τράπεζες ανάπτυξης των κρατών μελών της ΕΕ, διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οργανισμούς του ΟΗΕ και ΜΚΟ για την υλοποίηση περισσότερων από 100 έργων στην Τουρκία.

Η Τουρκία φιλοξενεί πάνω από 4 εκατομμύρια πρόσφυγες, τη μεγαλύτερη κοινότητα προσφύγων στον κόσμο. Αυτό περιλαμβάνει 3,6 εκατομμύρια εγγεγραμμένους Σύρους πρόσφυγες και περίπου 370.000 εγγεγραμμένους πρόσφυγες κυρίως από το Αφγανιστάν, το Ιράκ, το Ιράν και τη Σομαλία. 

Η Τουρκία συνεχίζει να κάνει αξιέπαινες προσπάθειες για την υποδοχή, υποστήριξη και φιλοξενία προσφύγων και μεταναστών.

Κανείς, όμως, δεν υποστήριξε ότι για να πάρει αυτά τα σωτήρια 6 δις ευρώ έπρεπε να βάλουμε σε είκοσι τριάντα πλοία καμιά 50ριά χιλιάδες πρόσφυγες να τους γυρίσουμε στους  αξιέπαινους τούρκους.

Ας μην αναρωτιόμαστε γιατί διατυπώνω μόνιμα τη θέση περί «ελληνικής μοναξιάς».