Η Ύβρις του υπό κοινοβουλευτικού μανδύα ημιδικτάτορα της Τουρκίας, με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος, δεν αφορά μόνο τον ελληνικό πολιτισμό, ούτε μόνο την ορθοδοξία. Είναι μια κραυγαλέα επίδειξη περιφρόνησης, μια τεράστια προσβολή, προς τις συνολικές πνευματικές και πολιτιστικές αξίες της ανθρωπότητας. Πρωτίστως δε, είναι μια πρόκληση προς τις χριστιανικές δημοκρατίες της Ευρώπης και όλον τον δυτικό πολιτισμό.

Είναι βεβαίως και περιφρόνηση προς τις αρχές του «κοσμικού κράτους» που καθιέρωσε ο ιδρυτής του σύγχρονου τουρκικού κράτους, μετά την κατάρρευση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο Μουσταφά Κεμάλ. Αλλά, πέρα από το ειρωνικό σχόλιο του νέου δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και την δηκτική δήλωση του νομπελίστα συγγραφέα Ορχάν Παμούκ, καμία σοβαρή εσωτερική ενόχληση για τον «σουλτάνο». Άλλωστε, ο Ερντογάν, ξηλώνει συστηματικώς αυτό το «κοσμικό κράτος» από τότε που κατάργησε, ως πρωθυπουργός, την απαγόρευση της ισλαμικής μαντήλας στα πανεπιστήμια.

Εκείνο που πρωτίστως ενδιαφέρει, στην συγκεκριμένη περίπτωση, είναι το πώς θα αντιδράσουν οι κυβερνήσεις των χριστιανικών χωρών, ιδίως δε εκείνων που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά, μέχρι στιγμής, οι αντιδράσεις αυτές είναι κυρίως ...φιλολογικού χαρακτήρα. Και απογοητευτικώς χλιαρές. Με κύριο στοιχείο την «έκφραση λύπης». Χωρίς κανενός είδους αντίμετρο, που να «πονέσει» το καθεστώς της Άγκυρας.

Και για να μην έχουμε αυταπάτες ως προς την στάση που θα κρατήσει ο «ομόδοξος» νεοτσάρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, που πορεύεται, σε όλα, σε αγαστή συνεργασία και αποδοτικό συνεταιρισμό με τον Ερντογάν, δείτε το σχόλιο που έκανε, για την υπόθεση, ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Βερσίνιν: «Εν γένει, θεωρούμε ότι αυτή είναι εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας, στην οποία ούτε εμείς, ούτε κάποιος άλλος πρέπει να παρέμβει, προφανώς».  Δηλαδή, πλήρης ευθυγράμμιση με την επιχειρηματολογία και την «γραμμή» του Ερντογάν.

Πίσω από τις γραμμές αυτής της δήλωσης κρύβεται η δόλια γραμμή της Μόσχας. Η οποία είναι πια φανερό ότι έχει προεγκρίνει την Ύβρη του Ερντογάν, στα πλαίσια της πολιτικής της να μειώσει την αίγλη του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης, ως Οικουμενικού Θρόνου, καθώς επιδιώκει, σταθερώς, να επιβάλει την Μόσχα ως «Τρίτη Ρώμη», διεκδικώντας την παγκόσμια ηγεσία της Ορθοδοξίας.

Πραγματική στήριξη περιμένουμε μόνον από την Ευρώπη. Αν αντιληφθεί τον κίνδυνο και πάψει να ...κανακεύει τον Ερντογάν, ο οποίος την προκαλεί συστηματικώς και καθημερινώς.

Γ.Π. ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ

giorgis@massavetas.gr