Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η κρίση του κορωνοϊού θα διαρκέσει πολύ περισσότερο απ' όσο είχαμε φανταστεί. Ήδη οι παρενέργειες στην αγορά είναι αλματώδεις, οι απολύσεις ετοιμάζονται από Σεπτέμβριο κατά χιλιάδες σε πανευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, η κατ' αποκοπή, η περιστασιακή, αλλά πάνω απ' όλα η τηλεργασία κερδίζουν σταθερά έδαφος, και γενικότερα η κοινωνικο-οικονομική κατάσταση πνέει τα λοίσθια.

Το θέμα είναι ότι όλο αυτό δεν έχει γίνει κατανοητό στους πολίτες, οι οποίοι εξακολουθούν να δέχονται ολοένα και περισσότερα μέτρα που οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο θεωρούν ότι είναι απαραίτητα, μέτρα φυσικά όχι τόσο για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, αλλά για την προσπάθεια τεχνητής σταθεροποίησης της οικονομίας. Με λίγα λόγια, για να μην χαθούν τα κέρδη των παγκόσμιων παικτών, αλλά και να ανεβοκατεβαίνει σαν ασανσέρ το διεθνές χρηματιστήριο.

Τίποτε λοιπόν, δεν γίνεται έτσι απλά, για να σωθεί ο κόσμος από την πανδημία παρά για να προστατευθεί το διεθνές σύστημα κυριαρχίας, ένα σύστημα που σαφώς πλέον μπάζει από παντού. Αν αυτό το είχαν αντιληφθεί οι πολίτες, αν στην θέση των προστατευτικών μασκών ήταν η υψωμένη γροθιά για έναν καλύτερο κόσμο, όλα αυτά που ζούμε σήμερα δεν θα τα είχαμε ζήσει.

Χωρίς να εμπλέκομαι σε συνομωσιολογίες για το πώς προέκυψε αυτός ο ιός και με μόνο σίγουρο ότι παρασκευάσθηκε και διέφυγε από τα εργαστήρια, αυτό που παρατηρώ είναι μια διεθνή κινητοποίηση ουσιαστικά χωρίς λόγο, αφού η ζημιά έχει ήδη γίνει και οι άνθρωποι πλέον έχουν εισέλθει σε μια πραγματικά νέα εποχή.

Εν μέσω καλοκαιριού, με την ζημιά στον τουρισμό να είναι απερίγραπτη, με οικονομίες που καταρρέουν υπό το βάρος της νέας κρίσης, αυτό που απομένει δεν είναι παρά μία γενικότερη αφύπνιση αλλά και επαγρύπνηση για όλα αυτά που σχεδιάζονται για μας χωρίς εμάς.

Παλαιότερα έλεγαν πως κάθε καταστρατήγηση εργασιακών ή άλλου είδους δικαιωμάτων θα επέφερε κοινωνική αναστάτωση αφού τα δικαιώματα αυτά είχαν κατακτηθεί με αγώνες και ποταμούς αίματος. Κάθε κατάργηση δικαιώματος επέφερε αυτόματα και κινητοποιήσεις. Σήμερα, παρά το γεγονός ότι η κατάργηση αυτή είναι μαζική, δεν διαφαίνεται κάποιας μορφής αντίδραση από τον κόσμο. Έχουν αλλάξει κατά πολύ τα δεδομένα ζωής, αυτό είναι το πρόβλημα. Έχει διοχετευθεί το ενδιαφέρον του κόσμου αποκλειστικά και μόνο στο να έχει μια εργασία με οποιοδήποτε κόστος και τίμημα, την ίδια στιγμή που νέα νομοθετήματα περισφίγγουν την ανθρώπινη δραστηριότητα.

Ένα άλλο μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι οι πνευματικοί άνθρωποι σιωπούν, σε αντίθεση με τις προηγούμενες δεκαετίες όπου η φωνή τους ήταν ακόμη δυνατή. Σίγουρα γίνονται πράγματα στον κόσμο, σίγουρα η τεχνολογία έχει φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά, η ταχύτητα μετάδοσης της πληροφορίας ή επικοινωνίας, όμως, έχει τον πρώτο λόγο και όχι η ποιότητα. Σε έναν τέτοιο κόσμο, όπου το ζητούμενο δεν είναι να φτάσεις στον προορισμό σου απολαμβάνοντας την διαδρομή, αλλά το πώς και με ποια βοηθήματα θα μεταβείς πιο γρήγορα, σαφώς δεν υπάρχει πλέον χώρος για συζητήσεις και περίοπτες αναλύσεις. Πάραυτα, πολλοί είναι αυτοί που τις αναπολούν αλλά μέχρι εκεί.

Τι πρέπει να γίνει; Συνταγές δεν υπάρχουν. Οι άνθρωποι δεν είναι βολεμένοι, παρά απομακρυσμένοι ο ένας από τον άλλον. Ίσως και δεν θέλουν να πλησιάσουν μεταξύ τους και να σχεδιάσουν το εγγύς μέλλον. Ακριβώς αυτή την στιγμή έρχεται το σύστημα κυριαρχίας και επιβάλλει το lifestyle. Είναι η κατάλληλη στιγμή για να διοχετευθεί η ενεργητικότητα - κυρίως των νέων - σε άλλα μονοπάτια.

Κρίση του κορωνοϊού λέγεται σήμερα, άλλος ιός και ασθένειες αύριο, με την συνοδεία της κατάλληλης απομυθοποίησης και ωραιοποίησης της παρακμής, επέρχεται η ποθητή σιωπή. Απλά το facebook γίνεται εργαλείο δουλειάς και τα social media ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις με αφορμή κάποια tweets. Σε κάθε περίπτωση, ένας σαρωτικός εφιάλτης που καταπίνει μέσα του ακόμη και τους ίδιους τους οραματιστές του.