Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Πόσες φορές θα χρειαστεί ακόμη να υπερτονίσουμε ότι τα μεγάλα μυαλά χάθηκαν και οι άνθρωποι έχουν πλέον αρκεστεί σε κενές περιεχομένου ζυμώσεις, που σε καμία περίπτωση δεν αλλάζουν στο παραμικρό τα δεδομένα;

Πόσες φορές θα υπενθυμίσουμε πως οι κοινωνίες έχουν πορευθεί προς ασήμαντους τρόπους ζωής, που σε καμία περίπτωση δεν εξασφαλίζουν στους πολίτες επαρκή και ολοκληρωμένο βίο από όλες τις απόψεις και διαστάσεις;

Θα χρειαστεί πολλές φορές ακόμη να γίνει αυτό κατανοητό, όσο και αν είναι δυσάρεστο σε κάποιους, που δήθεν αγωνίζονται για να αλλάξουν την κατάσταση. Το γεγονός της απουσίας των μεγάλων μυαλών όχι μόνο δεν πτοεί τους πολίτες αυτούς που επιπλέουν στην επιφάνεια από όλη αυτή την πνευματική εξαθλίωση, αλλά τους δίνει δύναμη για την συνέχεια, με δεδομένο ότι η έλλειψη στοιχειωδών κανόνων επικοινωνίας αλλά πάνω απ' όλα Παιδείας, προλειαίνει το έδαφος για περαιτέρω στερήσεις. Οι τύραννοι λοιπόν, είναι παντού.

Και αυτός ο καιρός με τα κάθε λογής εμπόδια στην κίνηση της σκέψης, είναι ο ιδανικός για την αποπεράτωση όλου αυτού του εφιαλτικού σκηνικού για την ανθρωπότητα.

Και περνούν οι μέρες και τα χρόνια και ο κόσμος αντί να αλλάζει και να γίνεται πιο εξωστρεφής, κλείνεται ολοένα και περισσότερο, με αποτέλεσμα το δίκτυο κατευθυνόμενης εξουσίας να πυκνώνει και η όλη ιστορία να περιορίζεται απλά και μόνο στην υλοποίηση στοχευμένων εντολών με συγκεκριμένους στόχους και πλάνα.

Τα πλάνα αυτά προφανώς και δεν έχουν να κάνουν με συνωμοσιολογικά σενάρια, καθώς οι προθέσεις είναι αρκούντως ορατές. Και πώς γίνεται αυτό; Μα με την πλήρη αποδοχή των νέων κανόνων ζωής.

Θα μπορούσαμε να πούμε πως το ζητούμενο είναι να εκτελεστεί η γνωστή συνταγή των εντολοδόχων κυβερνήσεων, που εδώ και δεκαετίες έχουν πάρει τα ηνία στην Ευρώπη αλλά και όλο τον κόσμο, μη αφήνοντας τους ανθρώπους να ορίσουν οι ίδιοι το μέλλον και την τύχη τους.

Και οι ίδιοι οι άνθρωποι, όμως, δεν φαίνεται να θέλουν έναν άλλο κόσμο, έναν κόσμο λεύτερο, στο καλό μάλιστα δίνουν προθεσμία. Ενώπιον του φάσματος μιας νέας τυραννίας;

Στα σημειωματάρια του Αλμπέρ Καμύ λέγεται σε διάλογο το εξής: «Αν ο κόσμος είναι τραγικός, αν ζούμε μέσα στον σπαραγμό, δεν φταίνε τόσο οι τύραννοι. Εσύ και εγώ ξέρουμε ότι υπάρχει ελευθερία, δικαιοσύνη, χαρά βαθιά και μοιρασμένη, μια σύμπραξη τελικά κατά των τυράννων. Ο αλληλοσπαραγμός, όμως, γεννιέται επειδή άνθρωποι που θέλουν και αυτοί το καλό του ανθρώπου, το θέλουν αμέσως ή του δίνουν προθεσμία τριών γενεών, και αυτό αρκεί για να τους χωρίσει για πάντα».

Ζητούμενο λοιπόν, είναι και παραμένει, να αλλάξει ο κόσμος εδώ και τώρα χωρίς χρονοτριβή, να δημιουργηθούν αυτές οι προϋποθέσεις ζωής, ώστε αυτή να αποκτήσει κάποιο στοιχειώδες ενδιαφέρον. Το διαπιστώνουμε αυτό στις κατ' ιδίαν συζητήσεις, όπου σχεδόν όλοι διαμαρτύρονται για το τωρινό μοντέλο ζωής, αλλά που είναι οι ίδιοι πάντα που το αναπαράγουν.

Θα ακούσουμε βέβαια, να μιλάν στις γιορτές και τα συμπόσια ότι τα «περασμένα μεγαλεία» με τα έθιμα και τις παραδόσεις χάθηκαν στον χρόνο, πως «παλιά οι άνθρωποι ήταν κοντά ο ένας με τον άλλο» και πως η αλληλεγγύη ήταν βασικό αγαθό. Ακόμη και οι πολιτικάντηδες μιλάν για αυτό όταν θέλουν να χρησιμοποιήσουν τις λέξεις ως προκάλυμμα και ασπίδα άμυνας.

Δοξάζοντας, όμως, το παλιό, δεν αφήνεται περιθώριο για την γέννηση του καινούργιου. Ωραιοποιώντας ή εξιδανικεύοντας το παρελθόν, δεν απομένει χώρος για να κινηθεί κανείς στο παρόν.

Και σίγουρα σήμερα είναι που πρέπει να ασφαλιστούν τα εναπομείναντα περάσματα που παρέχουν ακόμη προστασία από την τρομερή επίθεση που υφίσταται η Παιδεία. Αν κλείσουν και αυτά, δεν απομένει τίποτε άλλο παρά η οριστική ψυχοσωματική συνθηκολόγηση, με τραγικούς όρους επιβίωσης και εκβιαστικούς κανόνες.

Είναι ανάγκη λοιπόν, να περάσουμε σε νέες σοβαρές προσπάθειες όχι υπενθύμισης των περασμένων μεγαλείων, αλλά στην υλοποίηση νέων ιδανικών για μια αυτόνομη ζωή με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Δεν είναι εύκολος, όμως, αυτός ο δρόμος, γιατί δεν είναι και λίγοι αυτοί που αποθεώνουν την επικρατούσα κατάσταση.

Εδώ, όμως, δεν πρόκειται για ολομέτωπη σύγκρουση με αυτούς που συντηρούν νοσηρότητες, αλλά για διάνοιξη ενός ειλικρινούς διαλόγου χωρίς προθεσμίες στην βάση μιας κοινής συμφωνίας, πως η ζωή έχει απολέσει σημαντικές παραμέτρους από την συνολική της αξία.

Διάλογος, με λίγα λόγια, και όχι αντιπαράθεση που εξυπηρετεί την επιβαλλόμενη από το σύστημα εξουσίας αλλοτρίωση ή αποξένωση. Γιατί οι τύραννοι είναι παντού και χρειάζονται προσοχή.