«Άγρια όνειρα θα' βλεπα»

Της Μισέλ Μπυσσί

Μετάφραση: Μυρτώ Καλοφωλιά

Εκδόσεις «Πατάκη»

Τιμή: 20 ευρώ

Οι πιο όμορφες ερωτικές ιστορίες δεν πεθαίνουν ποτέ. Ζουν παντοτινά στις αναμνήσεις μας και στις ανελέητες συμπτώσεις που επινοεί το μυαλό μας. Στη ζωή της Νατύ, όμως, οι συμπτώσεις αυτές γίνονται ξαφνικά υπερβολικά πολλές. Σαν κάποιος να προσπαθεί να την κάνει να ξαναζήσει την ερωτική περιπέτεια που εξαιτίας της παραλίγο να τινάξει τη ζωή της στον αέρα. Αλλά ποιος; Παρελθόν και παρόν επαναλαμβάνονται σε σημείο που κάθε λογική εξήγηση καταρρίπτεται θα αναγκαστεί άραγε, η Νατύ να παραδεχτεί πως ο χρόνος μπορεί στ' αλήθεια να γυρίσει πίσω; Μήπως πρέπει να πιστέψει ότι δεν υπάρχουν τυχαία γεγονότα; Ότι είναι όλα προκαθορισμένα;

Στο "Άγρια όνειρα θα βλεπα" με τέσσερα ταξίδια, στο Μόντρεαλ, στο Σαν Ντιέγκο, στη Βαρκελώνη και στην Τζακάρτα, και ένα κατοπτρικό παιχνίδι ανάμεσα στο 1999 και το 2019 ξεδιπλώνεται μια αριστοτεχνική παρτιτούρα πάθους και σασπένς, στον ρυθμό των πιο δυνατών χτύπων της καρδιάς.

 

«Έξι βαλίτσες»

Του Μάξιμ Μπίλλερ

Μετάφραση: Πελαγία Τσινάρη

Εκδόσεις «Πατάκη»

Τιμή: 12 ευρώ

Σε όλες τις οικογένειες υπάρχουν μυστικά και ιστορίες ανεπιβεβαίωτες που επιβιώνουν από γενιά σε γενιά. Καμιά φορά, όμως, αφορούν ζητήματα ζωής και θανάτου... Ο Μάξιμ Μπίλλερ αφηγείται εδώ, από έξι διαφορετικές οπτικές γωνίες, την ιστορία μιας οικογένειας Ρωσοεβραίων στον δρόμο της φυγής από την Ανατολή στη Δύση, από τη Μόσχα, μέσω Πράγας, στο Αμβούργο και στη Ζυρίχη, την ιστορία μιας μεγάλης προδοσίας, που οδήγησε στην εκτέλεση ενός ανθρώπου το 1960 στη Σοβιετική Ένωση. Θύμα της ο παππούς του αφηγητή. Ποιος λοιπόν, πρόδωσε τον Σμιλ Γκριγκόρεβιτς; Κάποιος από τους ωραίους, ταλαντούχους γιους του; Η φιλόδοξη, μελαγχολική νύφη του; Ή μήπως τελικά έφταιγε ο ίδιος, ο μαυραγορίτης και καλόκαρδος πάτερ φαμίλιας, που συνελήφθη από την Κα Γκε Μπε και καταδικάστηκε σε θάνατο; Οι Έξι βαλίτσες είναι ταυτόχρονα ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, ένα ψυχολογικό οικογενειακό δράμα, ένα μυθιστόρημα που θέτει στον ίδιο τον αναγνώστη το ερώτημα: Ως πού θα έφτανα εγώ για να σωθώ;

«Οι Έξι βαλίτσες είναι ένας περίτεχνα επεξεργασμένος πολύτιμος λίθος. Κάθε τόσο εμφανίζεται μια διαφορετική πτυχή, αναδύεται μια άλλη λάμψη. Κλείνει μέσα του μια ολόκληρη εποχή, με όλη της τη σκληρότητα, δοσμένη με αινιγματική σαφήνεια. Αριστοτεχνικός ή, μάλλον, όχι: άριστος και μεγάλος τεχνίτης ο Μάξιμ Μπίλλερ». Ρόμπερτ Μενάσσε

«Πώς φυλάς ένα οικογενειακό μυστικό; Το αποκαλύπτεις στους πάντες! Το βιβλίο αυτό είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα». Ντουρς Γκρύνμπαϊν

«Ο αναγνώστης μπορεί στο τέλος να ανακαλύψει πως τα πράγματα δεν είναι όπως τα περίμενε, έχει, όμως, στο μεταξύ γνωρίσει την Πράγα και την πολιτική πραγματικότητα του ανατολικού μπλοκ, τη δυναμική στους κόλπους μιας εβραϊκής οικογένειας στη δίνη του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα, και όλα αυτά σε ένα απολαυστικό πυκνό ανάγνωσμα». Μπράντλεϋ Σμιντ.

 

«Λάζαρος»

Του Λαρς Κέπλερ

Μετάφραση: Μαρία Φακίνου

Εκδόσεις «Πατάκη»

Τιμή: 19 ευρώ

Σε ένα διαμέρισμα στο Όσλο ανακαλύπτεται ένα πτώμα σε κατάσταση προχωρημένης αποσύνθεσης. Η έρευνα της αστυνομίας θα φέρει στο φως μακάβρια ευρήματα: το θύμα αποδεικνύεται τυμβωρύχος που συνέλεγε «τρόπαια». Και ανάμεσά τους βρίσκεται το κρανίο της νεκρής γυναίκας του επιθεωρητή Γιούνα Λίννα.

Λίγες μέρες αργότερα, μια Γερμανίδα αστυνομικός ζητά τη βοήθεια του Γιούνα για την εξιχνίαση μιας υπόθεσης φόνου στο Ρόστοκ. Και τότε αυτό που στην αρχή φάνταζε σαν μια παράλογη διαίσθηση μετατρέπεται σε τρομακτική βεβαιότητα. Ο διαβόητος κατά συρροή δολοφόνος Γιούρεκ Βάλτερ έχει επιστρέψει. Ο επιθεωρητής ξέρει ότι μονάχα ένα πράγμα τού μένει να κάνει: να προστατέψει πάση θυσία την κόρη του. Και δεν μπορεί να υπολογίζει στη βοήθεια των συναδέλφων του, γιατί κανείς δε συμμερίζεται τις παρανοϊκές θεωρίες του. Ποιος τρελός θα φοβόταν ένα φάντασμα; Όμως δε βλέπουν όλοι την ίδια πραγματικότητα. Όταν οι νεκροί επιστρέφουν, κάποιοι πιστεύουν στα θαύματα, κάποιοι ξαναζούν τους χειρότερους εφιάλτες τους.

 

«Το μαύρο βιβλίο»

Του Ορχάν Παμούκ

Μετάφραση: Στέλλα Βρετού

Εκδόσεις «Πατάκη»

Τιμή: 20,50 ευρώ

Ο Γκαλίπ είναι δικηγόρος και ζει στην Ιστανπούλ. Μια έρα εξαφανίζεται ξαφνικά η γυναίκα του Ρουγιά. Μήπως τον εγκατέλειψε για να επιστρέψει στον πρώην σύζυγό της ή για χάρη άραγε, του ετεροθαλούς αδελφού της Τζελάλ, γνωστού δηοσιογράφου, που έχει και εκείνος εξαφανιστεί; Καθώς ο Γκαλίπ προσπαθεί να βγάλει άκρη, διαπιστώνει ότι σταδιακά υιοθετεί την ταυτότητα του Τζελάλ: φοράει τα ρούχα του, απαντά στις τηλεφωνικές κλήσεις που εκείνος δέχεται, γράφει ακόη και τα κείενά του για την εφηερίδα. Ο Γκαλίπ προσπαθεί να βρει στοιχεία τριγυρνώντας στην ατοσφαιρική πόλη, όπου κάθε γωνιά της είναι κι ένα σηάδι της ιστορίας της, αλλά η φύση του υστηρίου αλλάζει διαρκώς ώσπου δέχεται απειλές για τη ζωή του, και τότε αρχίζει να φοβάται το χειρότερο. Στο αγευτικό περιβάλλον της Ιστανπούλ, ο Γκαλίπ, εκτός από τη Ρουγιά και τον Τζελάλ, αναζητά εντέλει και την αληθινή φυσιογνωία της πόλης του, κυρίως όως τον ίδιο του τον εαυτό.

«Επειδή το Μαύρο βιβλίο ξεκινά από την παιδική ου ηλικία εκεί όπου έζησα το εγαλύτερο έρος της ζωής ου και διηγείται τις περιπέτειες ενός ήρωα συνοηλίκου ου, όπως είναι φυσικό, ε έχουν πολλές φορές ρωτήσει: Πόσο Γκαλίπ είσαι;. Ίσως οι λεπτοέρειες της ζωής ου τα ψώνια, οι ατιές που έριχνα από το παράθυρό ου στο αγαζί του Αλαντίν απέναντι, οι κουβέντες ου ε την κυρία Καέρ, που ήταν πραγατικό πρόσωπο, τα οναχικά σαββατόβραδά ου, οι περίπατοί ου τις νύχτες στα άδεια σοκάκια της πόλης να οιάζουν ε του Γκαλίπ. Αλλά η βαθιά οναξιά του Γκαλίπ, η ελαγχολία που είχε εισβάλει σαν αρρώστια έσα του, το θλιβερό σκοτάδι της ζωής του δεν είναι ευτυχώς και δικές ου βαθιές πληγές. Ζηλεύω τον Γκαλίπ για την καρτερικότητά του, τη σοβαρότητά του, τη δύναη ε την οποία κουβαλάει τον πόνο του τον θαυάζω και γιατί, παρ' όλα όσα του συνέβησαν, εκείνος σιωπηρά επιδοκιάζει τη ζωή. Έγινα συγγραφέας επειδή δεν είχα τη δική του δύναη για όλα αυτά». Από το επίετρο του Ο.Π.

 

«Γράμματα από το Παρίσι»

Της Γεωργίας Κακαλοπούλου

Εκδόσεις «Λιβάνης»

Τιμή: 15 ευρώ

Όταν ο καναλάρχης Πιερ άφησε την Αθήνα για να γίνει εγαλοέτοχος σε ένα από τα καλύτερα τηλεοπτικά κανάλια του Παρισιού, πρόσφερε την ευκαιρία στους υπαλλήλους του να τον ακολουθήσουν στα νέα του γραφεία, πρόταση εξαιρετικά θελκτική για την Καρίνα. Ως σεναριογράφος θα της δινόταν η ευκαιρία να αποδείξει το ταλέντο της, αλλά κυρίως να αναγκάσει τον Πιερ να την προσέξει κι επιτέλους να την αγαπήσει. Μια συνεργασία της ε τον νεαρό-θαύα του σύγχρονου κινηατογράφου, Ζαν Περί, θα εξελιχθεί σε εταξύ τους ανίερη συφωνία για την κατάκτηση της πολυπόθητης καρδιάς του προέδρου. Στην προσπάθειά τους, θα χαθούν στα λόγια ενός εραστή έσα από γράατα που βρίσκουν κρυμένα στο Παρίσι. Θα οδηγηθούν σε γραφικούς και ιστορικούς δρόους, θα αγευτούν από τη ροαντική ατόσφαιρα, ενώ ταυτόχρονα θα παίξουν παρακινδυνευένα παιχνίδια ε τον έρωτα και τις ζωές τους.

«Επίσης... δε συπαθώ τις άσκες γιατί κρύβουν το οορφότερο υστήριο», σηείωσε εκείνος αναγκάζοντάς τη να σηκώσει το κεφάλι και να τον κοιτάξει ερωτηατικά.

«Υπάρχει ένας παλιός γιαπωνέζικος ύθος, που λέει πως το πρόσωπό ας σε αυτή τη ζωή είναι το ίδιο ε το πρόσωπο του ανθρώπου που αγαπήσαε βαθιά και ανεξίτηλα στην προηγούενη ζωή ας», είπε κοιτώντας τη ε νόηα. «Κάθε φορά που το κρύβουε, στην ουσία υποτιούε την αγάπη που εταφέρθηκε ε τόσο εγάλη δύναη από τη ια ζωή στην άλλη, κουβαλώντας ένα τόσο βαρύ φορτίο έσα από τον θάνατο», κατέληξε γεάτος νόηα και ε την ελπίδα εκείνη να έκανε την κίνηση και να τραβούσε τη άσκα.

 

«Ο Σκορπιός»

Του Χ. Καραθύμιου

Εκδόσεις «Λιβάνης»

Τιμή: 17,00 ευρώ

O θάνατος ενός δεκαεφτάχρονου έρχεται να αναστατώσει τη ζωή ενός ορεινού χωριού. Οι κάτοικοι εύκολα θα πιστέψουν ότι ια οντότητα που πλανιέται στο δάσος είναι η υπεύθυνη. Θεωρούν ότι το χωριό τους είναι στοιχειωένο εδώ και πολλά χρόνια. Οι έρευνες θα ενταθούν όταν ο πατέρας δέχεται ένα τηλεφώνηα και ακούει τη φωνή του νεκρού παιδιού του. Την υπόθεση αναλαβάνει ο ιδιωτικός ερευνητής Γαβριήλ Γάκος.

Όλοι είναι αθώοι και ένοχοι ταυτόχρονα, την ίδια στιγή που άλλες τρεις δολοφονίες θα τους συγκλονίσουν. Ποιος είναι αυτός που κρύβεται πίσω από τη άσκα του Σκορπιού; Μια σκιά από το παρελθόν ή κάποιος που ζει σε αυτή τη ικρή κοινωνία;

Τα ψηλά δέντρα του βουνού ήταν καλυένα από άσπρο χιόνι, σαν βαβάκι, και οι ξύλινες οικίες στο χιονισένο τοπίο έοιαζαν λες και ήταν ζωγραφισένες πάνω σε λευκό καβά. Από το ύψος αυτό το Καστρί φαινόταν απ' άκρη σ' άκρη. Το χωριό ήταν περικυκλωένο από πανύψηλα δέντρα και όρη ως εκεί που έφτανε το άτι. Μέσα στο πυκνό δάσος διαφαινόταν και η ρεατιά. Η γραή του νερού εφανιζόταν και χανόταν κάθε τόσο, διαγράφοντας ζικ ζακ κάτω από τα δέντρα. Κάπου εκεί ήταν και το σηείο όπου είχε βρεθεί το πτώα του Ντέη Πολύβιου. Τι θλιβερή σκέψη για να κάνει κανείς βλέποντας αυτό το παρθένο και γαλήνιο τοπίο...

..........................  ..........................  ...............

 

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Παρουσιάζει ο Δημήτρης Πατίλας

 

Πέρθας Καλέμη, Αταξίδευτα όνειρα, Ποιήματα. Αθήνα 2017

Προλογικά σχόλια: Δ. Νικορέτζος, Εικονογράφηση: Κ. Μεσσηνέζη

 

 «Στην ποίηση της Πέρθας Καλέμη προτάσσεται και προβάλλεται αποκλειστικά ο συναισθηματικός της κόσμος. Τα πάντα εκπορεύονται και ηνιοχούνται από το συναίσθημα, που καθορίζει όλο τον ποιητικό της αμητό, δηλαδή όλο το ποιητικό της σύμπαν.... Ωραία γραφή, ευαισθησία τρυφερότητα, άπεφθος λυρισμός».

(Δημήτρης Νικορέτζος, Πέρθα Καλέμη Ένα χριστουγεννιάτικο άστρο στον ουρανό της Λεσβιακής ποίησης)

 

(..) κι ο φτερωτός ο στίχος μου φως πήρε από το φως σου

κλέβοντας χρώμα απ' τ' όνειρο κι απ' τη νεροποντή.

(Πέρθα Καλέμη  «Ανυποψίαστο φως», στη συλλογή Αταξίδευτα όνειρα)

 

          Η ποιητική συλλογή «Αταξίδευτα όνειρα», η πρώτη της γνωστής για την πλούσια κοινωνική και πολιτιστική δράση συντοπίτισσάς μας  Πέρθας  Καλέμη, περιλαμβάνει 41 λυρικά ποιήματα. Προλογίζουν η ίδια και ο Δημήτρης Νικορέτζος, ο πολυβραβευμένος ποιητής και δοκιμιογράφος, ο οποίος την ενθάρρυνε, τη βοήθησε με πολύτιμες υποδείξεις τεχνικής και την παρότρυνε να εκδώσει τα ποιήματά της. Τη συλλογή εικονογράφησε με πολλή μαστοριά και ευαισθησία η ζωγράφος Καίτη Μεσσηνέζη.

         Η Πέρθα Καλέμη ακολουθώντας τρόπους και τόπους της παραδοσιακής λυρικής ποίησης και αντλώντας εμπνεύσεις από το εξαιρετικό ποιητικό έργο του αξιότιμου δασκάλου της Δημήτρη Νικορέτζου, έκλωσε σε αξιοπρόσεκτους στίχους καημούς και θλίψεις, αγάπες και χαρές. «Ομιλίες μιας ασύχαστα τρεμάμενης καρδιάς» θα έλεγε ο αείμνηστος ποιητής και κριτικογράφος Μήτσος Τσιάμης τα πρωτόλεια αυτά με την αμεσότητά τους, την πλούσια εικονοποιία, το συγκινησιακό φορτίο, μας κερδίζουν.      

          Ο τίτλος «Αταξίδευτα όνειρα» είναι  λειτουργικός. Το μοτίβο  του ταξιδιού ή της αδυναμίας πραγματοποίησής του υποβάλλεται συχνά. Το ανεκπλήρωτο ταξίδι λ.χ. αποδίδει ο στίχος: «δεμένα στα μουράγια τα όνειρά μου».     

         Ο ρομαντισμός είναι διάχυτος σε όλα τα ποιήματα. Χαρακτηριστικό δείγμα το ποίημα «Λαψαρνιώτικο φεγγάρι», αφιερωμένο στο Δημήτρη Νικορέτζο. (Λάψαρνα είναι μια εξοχή  της  Άντισσας,  όπου η ποιήτρια περνούσε τα παιδικά της χρόνια).

 

Γαλάζιο λαψαρνιώτικο της νιότης μου φεγγάρι / ξεπρόβαλες ολόφωτο με χάρη κι ομορφιά / ως πέζευες στ' αλώνι μας σου κράταγα λυχνάρι / κι εσύ μ' αχτίδες έβαφες τα στάχια χρυσαφιά.

 

        Ο τελευταίος στίχος του προαναφερθέντος ποιήματος «ταξίδι με τον Πήγασο  στου κόσμου την ψευτιά» απηχεί το λυρικό ταξίδι της ποιήτριας  στα θαύματα του μέσα και του  έξω κόσμου, πέρα από τις ασχήμιες και στρεβλώσεις μιας ανοίκειας για την ευαισθησία της πραγματικότητας. Ο Πήγασος είναι το ακτινοβόλο φτερωτό άτι που πετά πέρα από περιορισμούς και συμβατικότητες, σύμβολο της δημιουργικής φαντασίας,  της τέχνης, της ποίησης.

          Κυρίαρχη θέση έχει ο ρομαντικός έρωτας (ως επιθυμία, αναμονή, πληρότητα αλλά και ερωτική στέρηση). Η ζωγραφιά του εξώφυλλου:   μισάνοιχτα, ολοκόκκινα χείλη (το κόκκινο είναι το χρώμα της έντασης, του πάθους, του έρωτα, της γέννησης και του θανάτου,  του παράφορου πάθους) σε φόντο βιολετί, (συνηθισμένο στη νεορομαντική - συμβολιστική ποίηση της υφέρπουσας θλίψης), σηματοδοτεί την  ανοιχτή, ευθύβολη έκφραση έντονων συναισθημάτων και μάλιστα ερωτικών. Στο ποίημα «Ανεμώνη» (αφιερωμένο στον άντρα της)  τονίζεται η ευεργετική επίδραση του έρωτα. (Ο αγαπημένος αποκαλείται  εδώ ήλιος, αλλού ουρανός). 

  

Ήλιε την ανεμώνη μου δέξου την τρυφερά / είναι χειμώνας μέσα μου κι είναι βροχή το δάκρυ / αν την αγγίξουν του έρωτα τα ολόλευκα φτερά / θ' ανθίσουν χίλιοι Μάηδες στη γης απ' άκρη σ' άκρη.

 

      Η νοσταλγική καταφυγή στην ομορφιά της φύσης, στα απλά καθημερινά πράγματα, σε μνήμες της παιδικής ηλικίας, της άτρωτης αθωότητας, τρυφερότητας και αμεριμνησίας είναι μια παροδική έστω διέξοδος από τις δυσχέρειες του παρόντος.

 

Στη γη του Λαψαρνιώτικου πετρόχτιστου βουνού / στέκει για χρόνους και καιρούς η πατρική μου κούλα / σ' άξαφνο σκίρτημα καρδιάς ήρθε ξανά στο νου / και λες σα θάμα θάρρεψα πως έγινα παιδούλα.

 

Απ' τ' ανοιχτό παράθυρο του πίσω μπαλκονιού / ξανάδα στα μεσούρανα τον ήλιο, την αυγούλα / κι ένιωσα στα μαλλάκια μου το χάδι του χτενιού / που με τ' αβρά χεράκια της με χτένιζε η μανούλα.

 

(Η πατρική μας κούλα)

Και η  ποίηση καταφύγιο στις αντιξοότητες του βίου και του ονείρου.

 

Όμως κι αν είν' ο πόνος μου μες στην καρδιά κρυφός/ εγώ δεν απελπίζομαι κι ας με θολώνει η ζάλη / μου φτάνει μόνο ν' αγροικώ της ποίησης το φως / κι ένα γαλάζιο σύννεφο να' χω για προσκεφάλι.

                                                                                                       (Μοναξιά)

      Η Λέσβος, το αγαπημένο μας νησί με τις απαράμιλλες φυσικές ομορφιές και τη μακραίωνη πολιτισμική παράδοση εξυμνείται θαυμάσια  στο ποίημα «Στη Λέσβο», αφιερωμένο στον κορυφαίο Λέσβιο  Γραμματολόγο Κώστα Μίσσιο.

Μεσ' στο Αιγαίο κολυμπάς στ' ακρόγιαλα ανασαίνεις / νησί με χίλια χρώματα γητεύτρας πινελιάς / νανούρισες στους κόλπους σου σοφούς της οικουμένης / εσύ θεά της Άνοιξης και κόρη της Ελιάς.

Είσαι λαχτάρα και καημός νησί μου ευλογημένο / που με το φως σου σκέπασες θάλασσα κι ουρανό / μήτρα της γης απέθαντη, ζαφείρι τιμημένο /  που κάθε ωραίο κάρπισες, μεγάλο και τρανό.

== == == = == =  =

 

Το «Λόγου Αντίλογος/Σήματα Λυγρά»

του Αλέξανδρου Ι. Τσαγκαρέλλη

 

Ιδού η εξαίρεση στα ήθη και τα έθη της ενεστώσας Λεσβιακής Γραμματείας. Έτσι στις επόμενες αράδες αφοσιώνομαι στοχαστικά στην πρώτη τυπωμένη ποιητική συλλογή του γνωστού δόκιμου πεζογράφου  Αλέξανδρου Γ. Τσαγκαρέλλη «Λόγου Αντίλογος/Σήματα Λυγρά», μια ολοκληρωμένη πενταμερή σουίτα μπαλέτου, έμπλεη δραματικής θεατρικότητας.

Τα πέντε δραματικά της μέρη σε αντιστοιχία με τρία στάσιμα έκαστο, συναποτελούνε αυτή την ποιητική σουίτα ως: η «Γένεσις», η «Πτώση», η «Ελπίς», τα «Σήματα Λυγρά» και «Τ' αναποδογύρισμα της Κλεψύδρας».

Το δραματικό μέρος της «Γενέσεως», περιστρέφεται γύρω από τον επιστρακισμό του Αισχύλου, αναφερόμενο στα κοσμικά στοιχεία της αιώνιας Ελλάδας, ως δυστοπίας μεταξύ Ανατολής και Δύσης, ελαυνόμενης από την αείφορη συμπαντική δημιουργία, εν μέσω της θείας Ευχαριστίας του ανθόφορου έρωτα.

Στο αντίστοιχο δραματικό μέρος της «Πτώσης» ιχνογραφείται η αρχαιοημιτονοειδής καμπύλη, της υποδούλωσης της καθημερινής ζωής, ως εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, καταπιεστικού ανακτά στον καταναγκασμό της φρικτής πενίας και της συντριπτικής δουλείας.

Στο σχετικό δραματικό μέρος της αείφορης «Ελπίδος» οιστρηλατείται η ομοθυμία και η αγαστή ομόνοια μιας εποχής, δημιουργικότητας. Αντιστικτικά διατραγωδεί την άοκνη προσπάθεια διαστρέβλωσης και φαλκίδευσης του Καθαρού Λόγου. Ωστόσο, υφίσταται πάντοτε εις πείσμα όλων των δαιμόνων, το ροδαλό χαμόγελο της ελπίδας και της ακραιφνούς ομορφιάς, έναντι στον ένοχο αποφορτισμένο διαλεκτικό Λόγο.

Στα «Σήματα, Λυγρά» τα δύστηνα δαιμόνια στέργουνε να «φρίττουσιν οι Νόες» κι εν παντί καιρώ να εντέλλονται όπως «σπεύσον εξαναστήναι».

Στην εποχή μας της αλλοτρίωσης καθίσταται ανύπαρκτη ως έλλογη κάθε σύγκρισης και κάθε αξιολογικής κρίσης. Έτσι απαξάπαντες οι εχέφρονες αισθανόμαστε ανέστιοι, με μύριους όσους πολυσήμαντους αναστεναγμούς, ενάντια στην αναίρεση των αισιόδοξων χαιρετισμών των εκάστοτε ούριων ανέμων.

Στο «Αναποδογύρισμα της Κλεψύδρας» ανά τους αλλεπάλληλους αιώνες, οι επερχόμενες αλληλοδιάδοχες γενιές καταρχάς οφείλουν κι εν συνεχεία πασχίζουν, όπως αναποδογυρίσουν την απαισιόδοξη κλεψύδρα της Ιστορίας, προτάσσοντας τα στήθη τους ενάντια στους εκάστοτε ποικιλώνυμους εξουσιαστές.

Στην ούτως ή άλλως πανδαισία της Ζωής απαξάπασες στέργουν, όπως αναποδογυρίζοντας, την κλεψύδρα προσφέρουνε μιαν υποσχόμενη ανάκαμψη.

Επιλογικά στην πλέον πρόσφατη τυπωμένη «Φιλολογική Πρωτοχρονιά» Νο 70 του 2021, συμπεριληφθήκανε τα υπέροχα ποιήματα του «Είμ' Εγώ», το «Ερωτικό», η «Προσευχή», η «Σιωπή», και τα «Έπιπλα Παλιά», που παλινδρόμησαν από τον επικολυρισμό έως το διθύραμβο.

ΔΗΜΟΣ Α. ΚΑΡΑΤΖΟΓΛΟΥ

Ροδόπολη Αττικής,

15-07-2021

 

******                    ********                *******

Βιβλιοπαρουσίαση

«Μικρές Ιστορίες της Λέσβου εδγις σα π' τα μ'λούμι»

Της Στέλλας Καρνά

 

Στην ευρύχωρη βεράντα του ξενοδοχείου «Nifida beach» στη Νυφίδα Πολιχνίτου, το απόγευμα της 4ης Αυγούστου, ξεκίνησε η παρουσίαση του βιβλίου της πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέα Στέλλας Καρνά «Μικρές Ιστορίες της Λέσβου έδγις σα π' τα μ'λούμι».

Όλοι, γνωστοί και άγνωστοι, ξενιτεμένοι και μη, έγιναν μια παρέα που τους ένωνε το γλωσσικό ιδίωμά τους, η Πολιχνιάτικη ντοπιολαλιά, η καταγωγή τους και η αγάπη για τον τόπο τους και τους συγχωριανούς τους.

Την εκδήλωση συντόνισε η πολύ άξια κ. Κατερίνα Πατακού Πολυχρονοπούλου, με μεγάλη προσφορά στο σύλλογο των Πολιχνιατών της Αθήνας, ένα σύλλογο δραστήριο, που ενώνει όλους τους Πολιχνιάτες της Αττικής.

Στο έργο της η Στέλλα Καρνά, μας ταξιδεύει στα σοκάκια και στις γειτονιές της Λέσβου και ειδικότερα «στου Μακρύ Σουκάτς» του Πολιχνίτου, όπου έζησε τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια τις δεκαετίες '50, '60, '70.

Μέσα από τη βιωματική προσέγγιση της καταγραφής της καθημερινότητας, διακωμωδεί με έναν απολαυστικό, χαλαρωτικό, ευρηματικό και αριστοτεχνικό τρόπο, καταστάσεις και πρόσωπα που ανακουφίζουν και ψυχαγωγούν τον αναγνώστη.

Το έργο της είναι γραμμένο πιστά και τέλεια στην Πολιχνιάτικη ντοπιολαλιά, πράγμα δύσκολο να το καταφέρει κάποιος.

Το βιβλίο παρουσίασαν με τη σειρά, οι Πολιχνιάτες φιλόλογοι κ. Κατερίνα Αρχοντούλη, η οποία έκανε μια αναφορά στην προσωπικότητα της συγγραφέα και μία γενική θεώρηση του έργου της, αναφερόμενη ιδιαίτερα στην ντοπιολαλιά και ο κ. Ιγνάτης Ψάνης, ο οποίος λόγω σοβαρού κωλύματος, δυστυχώς δεν μπόρεσε να μεταβεί από την Αθήνα, έστειλε, όμως, τα πολύ εμπεριστατωμένα γραπτά του, με την καταπληκτική φιλολογική ανάλυση και τα ανέγνωσε η κ. Κατ. Πατακού Πολυχρονοπούλου.

Ο κ. Τάσος Μακρής, συνταξιούχος δάσκαλος με μεγάλη πείρα, ήταν ο τελευταίος ομιλητής, ο οποίος αναφέρθηκε ως ειδικός ερευνητής της Πολιχνιάτικης διαλέκτου σε πολλές αποσπασματικές φράσεις και λέξεις από το έργο, εμβαθύνοντας παράλληλα και αναλύοντας την καταγωγή κάθε λέξης, αποδεικνύοντας έτσι ότι οι περισσότερες λέξεις του γλωσσικού ιδιώματος κατάγονται από αρχαιοελληνικές ρίζες, προσαρμοσμένες, όμως, στην προφορά μας.

Άλλωστε, οι Λέσβιοι διακρίνονται για την ευφάνταστη και πολύ καίρια γλωσσοπλαστική ικανότητά τους.

Η εκδήλωση έκλεισε με την πολύ επιτυχημένη ανάγνωση αντιπροσωπευτικών αποσπασμάτων του βιβλίου από την ίδια τη συγγραφέα.