Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Ο μόνος λόγος για να παραιτηθεί κάποιος από την προσπάθειά του να αλλάξει την κοινωνία είναι είτε να έχει συμβιβαστεί με την τωρινή παρακμή, είτε να έχει θυσιάσει τον εαυτό του για χάρη μιας ανίερης καθημερινότητας που σφύζει από ρουτίνα και επανάληψη.

Υπάρχει, βέβαια και μια άλλη οδός, να επαφίεται κανείς σε αυτά που του προσφέρουν και να μην κοιτά πέρα από το καθιερωμένο πεδίο δράσης.

Αυτή η πρακτική που αναθεωρείται στην πορεία των χρόνων, καθώς οι άνθρωποι αδυνατούν από ένα σημείο και μετά να ανέχονται την μιζέρια, έχει επανειλημμένως κατηγορηθεί γιατί είναι αυτή που οδηγεί στον εφησυχασμό.

Υπάρχει βέβαια και το άλλο, ο άνθρωπος να φυραίνει γερνώντας και να παριστάνει τον σοφό χωρίς να είναι.

Παίρνω για παράδειγμα τον Κίσινγκερ, που ξέθαψαν από το παρελθόν, που μας θυμίζει τον υποτιθέμενο ιστορικό ρόλο της Ρωσίας που έσωσε, όπως λέει, στο παρελθόν την ανθρωπότητα. Βέβαια, τέτοιες ανοησίες είναι αναμενόμενες του διαμετρήματος αυτού του εν λόγω πολιτικού Νεάτερνταλ, καθώς από την πολλή αμνησία της ασκούμενης πολιτικής του έχει ξεχάσει την γενοκτονία που διαπράττουν οι Ρώσοι στην Ουκρανία.

Δεν έχει βέβαια κανείς απαιτήσεις από ανθρώπους που εξακολουθούν να είναι επικίνδυνοι για αυτά που πρεσβεύουν.

Έχει, όμως, την αξίωση να ακούει πραγματικά σοφούς ή αν θέλετε τελευταίους πρεσβευτές μιας σκεπτόμενης εποχής, όπως τον Διευθυντή Ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας (CNRS) της Γαλλίας, Edgar Moren, (συνοδοιπόρο του Κορνήλιου Καστοριάδη και του Κώστα Αξελού) που έφτασε τα 101 και εξακολουθεί να γράφει, παροτρύνοντας τους πολίτες να αλλάξουν δρόμο και εξηγώντας για τα μαθήματα που μας δίνει η πανδημία του κορωνοϊού.

«Βλέπουμε πολλές συγκρούσεις να αναδύονται στον κόσμο. Και βλέπουμε επίσης, να λαμβάνουν χώρα στοιχεία ενός ολοκληρωτισμού που δεν έχει καμία σχέση με τον προηγούμενο αιώνα. Έχουμε όλα τα μέσα παρακολούθησης. Drones, κινητά τηλέφωνα, αναγνώριση προσώπου. Έχουμε όλα τα μέσα για τη δημιουργία ενός ολοκληρωτισμού της επιτήρησης. Όλα τα στοιχεία βρίσκονται εδώ».

Συγκρίνετε τα λεγόμενα του Morin με τις ανοησίες του Κίσινγκερ. Οι εναπομείναντες διανοούμενοι αυτού του κόσμου με τις όποιες περιστασιακές λάθος εκτιμήσεις, όπως ο Νoam Chosmsky, θα χαρακτηρίζουν πάντα μία εποχή όπου οι αντιστάσεις ήταν δυνατές.

Υπάρχει λόγος για να μην παραιτηθεί κανείς από τον αγώνα για έναν άλλο κόσμο. Όχι γιατί ο κόσμος αυτός είναι ντε και καλά εφικτός, όπως φαντασιώνονται κάποιοι υπεραισιόδοξοι του «προοδευτικού χώρου», όσο διότι οι σημερινές κοινωνίες αφοδεύουν στην κυριολεξία την κοινωνική αντίσταση.

Σε πείσμα των καιρών και όχι για κάποια εικονική διαφοροποίηση που προσθέτει πόντους στο κοινωνικό φαίνεσθαι, το σκεπτόν επί παντός σκεπτού παραμένει ζωντανό και επίκαιρο μήνυμα στους δύσκολους και εν πολλοίς αδιέξοδους τωρινούς καιρούς.    

Θα πρέπει να είναι κανείς πολύ παραιτημένος και μη διψασμένος για ζωή για να ενστερνίζεται αυτή την μιζέρια, μέσα στην οποία λιμοκτονεί η σκέψη και η διανόηση. Θα πρέπει να έχει αφιερωθεί ψυχή τε και σώματι στο Υπέρτατο Ον που αναζητά εναγωνίως τώρα που τα χρόνια πέρασαν και ο θάνατος πλησιάζει.

Αντιδιαστέλλω τον άνθρωπο αυτόν με εκείνον που αδημονεί να βιώσει συγκινησιακή ατμόσφαιρα όχι από την δόξα και τα βραβεία, αλλά από την πόρευση προς έναν πραγματικά δημοκρατικό κόσμο, που δικαιολογεί την αλήθεια και αυθεντικότητά του από την μη ενατένιση της απλής μετάβασης παρά την συνεχή προσπάθεια για έναν ακόμη πιο δίκαιο κόσμο.

Κατάντια λοιπόν, μπορεί να αναζητηθεί και να ανιχνευθεί απλά και μόνο σε εκείνους που δεν επιθυμούν πλέον παρά αναπαράγουν την μιζέρια.

Βρισκόμαστε στο χείλος της Αβύσσου, όπως βρισκόμασταν πάντα. Δική μας υπόθεση αν θέλουμε να βιώνουμε κοινωνίες χωρίς απολιθώματα της αρρωστημένης σκέψης ή σύγχρονους Νέρωνες. Στο χέρι του καθενός είναι να απαλλαγεί από όλους αυτούς που παριστάνουν ακόμη τους εκπροσώπους μιας ζωής γεμάτης μιμητισμό και πνευματικής υποβάθμισης.

Σε τελευταία ανάλυση, από τον καθένα εξαρτάται αυτή η ανακολουθία σκέψης και πράξης σε ότι αφορά την κοινωνική αλλαγή ή ανατροπή.

Ακόμη και αν αυτοί που έχουν υιοθετήσει την παραίτηση σε όλα τα επίπεδα κάνουν στην άκρη και «δεν μπλέκονται με δυσκολίες» γιατί το μυαλό τους έχει φυράνει.