Μικρή βελτίωση έχει εμφανίσει η εικόνα του ελαιώνα της Λέσβου, μετά τις βροχοπτώσεις των προηγούμενων ημερών, ωστόσο η αλλαγή δεν είναι τόσο μεγάλη, ώστε να επιτρέψει στους παραγωγούς να αισιοδοξούν για πλήρη ανατροπή της υφιστάμενης κατάστασης.

Μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, όπου η ξηρασία είχε επηρεάσει σημαντικά τα ελαιόδεντρα, ο καρπός αν και είχε αναπτυχθεί πλήρως, το μέγεθός του παρέμεινε μικρό και η εμφάνισή του θύμιζε περισσότερο σταφίδα παρά ελιά. Σε πολλές περιοχές μάλιστα, παρουσιάστηκε το φαινόμενο της έντονης καρπόπτωσης, όταν είχαμε συνδυασμό ξηρασίας και δακοπροσβολής.

Οι εκτιμήσεις των γεωπόνων τις Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Λέσβου, μιλούν για μια δύσκολη χρονιά, ωστόσο επισημαίνουν ότι οι πρώτες βροχές που έπεσαν την προηγούμενη εβδομάδα βελτίωσαν ελαφρώς την εικόνα του ελαιοκάρπου, που σε κάποιες περιπτώσεις εμφάνισε σημάδια ανάκαμψης.

Το κρίσιμο σημείο στο στάδιο που βρισκόμαστε, επισημαίνουν, είναι να συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις μέχρι το τέλος του χρόνου, για να μπορέσει να αναπτυχθεί ο υγιής καρπός που έχει παραμείνει στα δέντρα και να δώσει καλύτερες αποδόσεις ελαιολάδου.

Σε περίπτωση που δεν ακολουθήσουν και άλλες βροχές, τότε το φετινό εισόδημα θα συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο και δεν αποκλείεται οι απώλειες να αγγίξουν το 40 με 50%.

Συγκεκριμένα, με τα σημερινά δεδομένα και εφόσον συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις, η παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να φτάσει τους 11 με 12 χιλιάδες τόνους, από 15 που ήταν η αρχική πρόβλεψη.

Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συνέχεια, η προβλεπόμενη παραγωγή δεν θα ξεπεράσει τους 8 χιλιάδες τόνους ελαιολάδου.

Ήδη αυτή την περίοδο, πολλοί μικροπαραγωγοί έχουν ξεκινήσει σταδιακά την ελαιοσυγκομιδή και το ράβδισμα της ελιάς κυρίως στα κτήματα που δεν έχουν τοποθετηθεί δίχτυα.  

Οι αποδόσεις από τα πρώτα στοιχεία άλεσης απ' τα ελαιοτριβεία της Λέσβου, δίνουν καλή περιεκτικότητα λαδιού σε αναλογία 1 κιλό ελαιολάδου μετά την άλεση 5 κιλών ελιάς, δηλαδή 1 προς 5.

Σε περίπτωση που ακολουθήσει υγρή περίοδος μέχρι τον Ιανουάριο τουλάχιστον, τότε οι ελιές θα αναπτυχθούν σε μέγεθος, αλλά και θα αποκτήσουν ακόμη μεγαλύτερη ποσότητα λαδιού, αν φυσικά οι παραγωγοί δεν βιαστούν να τις ραβδίσουν.

Η δακοπροσβολή, σύμφωνα με τα δεδομένα μέχρι σήμερα, είναι διάσπαρτη και εντοπίζεται κυρίως σε περιοχές όπου είτε υπήρχαν πολλά ποτιστικά κτήματα, είτε ήταν βιολογικά και στα οποία δεν τοποθετήθηκαν παγίδες για την δακοπροστασία.

Ήδη υπό το πρίσμα των εξελίξεων αυτών και με δεδομένο ότι ένα μεγάλο μέρος της φετινής παραγωγής θα χαθεί, οι φορείς του νησιού και η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου κινούν τις διαδικασίες για την αποζημίωση των αγροτών.

Υψηλόβαθμο στέλεχος του ΕΛΓΑ από το Τμήμα Εκτιμήσεων, επισήμανε σε ερώτηση του «Δ», ότι ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει φαινόμενα γενικού χαρακτήρα, όπως είναι η ξηρασία:

«Γνωρίζουμε πολύ καλά την κατάσταση που επικρατεί στη Λέσβο και τη μεγάλη απώλεια παραγωγής λόγω ξηρασίας και ανομβρίας. Μέσα στο θεσμοθετημένο πλαίσιο του ΕΛΓΑ μέχρι σήμερα δεν προβλέπεται η αποζημίωση λόγω ξηρασίας. Ωστόσο, οι παραγωγοί και οι φορείς της Λέσβου, μπορούν να διεκδικήσουν και να πάρουν αποζημιώσεις μέσω άλλων υπηρεσιών, όπως είναι το ΠΣΕΑ. Η διαδικασία είναι κάπως πιο γραφειοκρατική και χρονοβόρα, εκτιμούμε, όμως, ότι λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης, οι φορείς του νησιού και η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, πρέπει να προχωρήσουν τις ενέργειές τους και να διεκδικήσουν ενισχύσεις και αποζημιώσεις».

Αξίζει να σημειωθεί ότι το πλαίσιο των φαινομένων που αποζημιώνει ο ΕΛΓΑ μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή, με πολιτική απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Εκτιμάται ότι σε περίπτωση που ενταχθεί στις αποζημιώσεις ένας γενικός και μη συγκεκριμενοποιημένος όρος όπως είναι η ξηρασία, τότε ο προϋπολογισμός του Οργανισμού κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα από συνεχή αιτήματα που θα έρχονται. Ήδη με το υφιστάμενο πλαίσιο αποζημιώσεων, ο ΕΛΓΑ καλύπτει οριακά τις περιπτώσεις και τα αιτήματα που υπάρχουν ανά τη χώρα.