Ο Γιώργης Μασσαβέτας απεργεί. Αντί της στήλης του προδημοσιεύουμε απόσπασμα από το βιβλίο «Γυναικείες Ιστορίες» που κυκλοφορεί στις 15 Απριλίου. Για το ρόλο που έπαιξε στην διαμόρφωση της πολιτικής του σκέψης ένα πηγάδι στο κτήμα του Τόλη Βοσκόπουλου και οι επ' αυτού διδαχές της Μάνας του:

Τη μια μέρα λοιπόν έρχονταν οι χίτες και οι γερμανοτσολιάδες, που τους έκαμε εξουσία ο Παπατζής (έτσι αποκαλούσε τον Γεώργιο Παπανδρέου) και το γέμιζαν τούτο το πηγάδι με κορμάκια από τους δικούς μας. Αλλά την άλλη μέρα έρχονταν οι δικοί μας, το άδειαζαν από τα δικά μας κορμιά και το γέμιζαν από τα κορμάκια των άλλων. Το τι έχουν δει τα μάτια μου, δεν το χωράει ο νους σου. Θυμάμαι μια παπαδοπούλα που πριν την εκτελέσουν της έκοψαν τα βυζιά.

Και δεν φαντάζομαι να πιστεύεις ότι όλοι αυτοί που πέρασαν από τούτο το πηγάδι, ριγμένοι πότε από τους άλλους και πότε από τους δικούς μας, ήταν καλά και σώνει ένοχοι. Έφτανε μόνο, για τους χίτες, που ήταν αριστεροί. Και ας μην είχαν κάνει τίποτε. Και για τους δικούς μας έφτανε μόνο που ήταν δεξιοί. Κι ας ήταν και αθώοι. Οι πραγματικοί ένοχοι συνήθως τη γλιτώνουν γιατί πάντα είναι «στα μέσα και στα έξω» και πάντα έχουν τις άκρες τους και τον τρόπο τους. Οι αθώοι την πληρώνουνε πάντα. Εκεί που ανακατεύεσαι θέλω να μην ξεχνάς τούτο το πηγάδι. Να σκέφτεσαι πως αν αυτά γίνονταν σήμερα, θα μπορούσαν κάποιοι δικοί μας να είχαν ρίξει εδώ μέσα τον γείτονά μας τον κυρ-Στάθη και την γυναίκα του την Ουρανία, που τόσο μας αγαπάνε, που μας δίνουν από το σπίτι τους και ρεύμα, για να μπορείς να διαβάζεις. Μόνο και μόνο γιατί, επειδή έτσι το βρήκαν από τους γονείς τους εκεί στο Λεβίδι, απ' όθε ήρθαν, είναι δεξιοί. Θα το δεχότανε η ψυχή σου;

    -Τι λες ρε Μάνα; Θα βάλουμε στην ίδια ζυγαριά τα εγκλήματα που έκαναν οι χίτες, με όποια λάθη έκαναν κάποιοι δικοί μας;

- Όταν φωλιάζει το σαράκι του μίσους στην ψυχή του ανθρώπου, δεν έχει ζυγαριά για να βρει το δίκιο ή το άδικο, το ξεπιτούτου ή το λάθος. Και δεν υπάρχει αγριότερη φαγωμάρα από εκείνη που γίνεται ανάμεσα στ' αδέλφια. Δεν ξέρω τι μου λες για λάθη. Δηλαδή, μιας και ανάφερα τον Κυρ-Στάθη, αν τον καθάριζαν και σου λέγανε ότι ήταν λάθος, θα ήσουνα εντάξει;

Γ. Π. ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ

giorgis@massavetas.gr