Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

Τα ακόλουθα στοιχεία για τον αριθμό προσφύγων παγκοσμίως δημιουργούν μεγάλο πολύ προβληματισμό, που μάλλον οι ιθύνοντες ανά την υφήλιο δεν φαίνεται ως τώρα να ενστερνίζονται. Οι αριθμοί των προσφύγων αυξάνονται αλματωδώς, το ίδιο όπως και τα ασυνόδευτα παιδιά, με δεδομένο ότι σύμφωνα με τα στοιχεία τα μισά από τους πρόσφυγες παγκοσμίως είναι παιδιά. Οικογένειες ξεριζώνονται και στην κυριολεξία ψάχνουν για περιοχές ασφάλειας, που, όμως, κανείς δεν μπορεί να τους προσφέρει λόγω και της παράλληλης μεγάλης ανόδου της ξενοφοβίας. Τα στοιχεία λοιπόν, είναι αποκαλυπτικά. Ας τα δούμε αναλυτικά.

Σύμφωνα με την έκθεση που δημοσίευσε  η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.), οι συρράξεις και οι διώξεις είναι οι βασικές αιτίες που οδήγησαν στην απότομη αύξηση του αριθμού των αναγκαστικά εκτοπισμένων το 2015, φτάνοντας τα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί ποτέ και καταδεικνύοντας το μέγεθος του ανθρώπινου πόνου.

65 εκ. άνθρωποι εκτοπισμένοι από τις εστίες τους το 2015

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Υ.Α. «Παγκόσμιες Τάσεις», η οποία καταγράφει τους αριθμούς των αναγκαστικά εκτοπισμένων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο βάσει στοιχείων που συγκεντρώνονται από κυβερνήσεις, εταίρους - συμπεριλαμβανομένου του Κέντρου Παρακολούθησης του Εσωτερικού Εκτοπισμού, αλλά και από τα στοιχεία του ίδιου του Οργανισμού, 65,3 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν οι αναγκαστικά εκτοπισμένοι ως τα τέλη του 2015, σε σύγκριση με τα 59,5 εκατομμύρια της προηγούμενης χρονιάς. Είναι η πρώτη φορά που ξεπεράστηκε ο αριθμός των 60 εκατομμυρίων. Να σημειωθεί εδώ ότι το 2015, τα παιδιά αντιστοιχούσαν στο 51% των προσφύγων παγκοσμίως, σύμφωνα με στοιχεία που μπόρεσε να συλλέξει η Υ.Α. Συνολικά, 98.400 αιτήματα ασύλου υποβλήθηκαν από παιδιά ασυνόδευτα ή χωρισμένα από την οικογένειά τους.

Στα 65,3 εκατομμύρια των προσφύγων που αναφέρθηκαν, περιλαμβάνονται 3,4 εκατομμύρια άνθρωποι σε βιομηχανικές χώρες που ως τα τέλη του 2015 περίμεναν να βγουν οι αποφάσεις για τα αιτήματα ασύλου που είχαν υποβάλει (ο μεγαλύτερος αριθμός που έχει καταγράψει ποτέ η Υ.Α.), 21,3 εκατομμύρια πρόσφυγες σε όλο τον κόσμο, καθώς και 40,8 εκατομμύρια που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, παραμένοντας, όμως, στα γεωγραφικά όρια της χώρας τους ο υψηλότερος αριθμός που έχει καταγραφεί ποτέ, καθώς σημειώθηκε αύξηση της τάξης των 2,6 εκατομμυρίων από το 2014.

1 στους 113 πρόσφυγες ο αιτών άσυλο!

Οι αριθμοί αυτοί, αν συγκριθούν με το μέγεθος του πληθυσμού της γης που φτάνει τα 7,349 δισεκατομμύρια, δείχνουν ότι ένας στους 113 ανθρώπους παγκοσμίως είναι πλέον είτε αιτών άσυλο, είτε εσωτερικά εκτοπισμένος είτε πρόσφυγας φτάνοντας πρωτόγνωρα επίπεδα. Συνολικά, στις μέρες μας, ο αριθμός των εκτοπισμένων ξεπερνά τον πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας ή της Ιταλίας.   

Ανάμεσα στις χώρες που καλύπτει η έκθεση Παγκόσμιες Τάσεις πολλές ξεχωρίζουν, η Συρία με 4,9 εκατομμύρια, το Αφγανιστάν με 2,7 εκατομμύρια και η Σομαλία με 1,1 εκατομμύρια πρόσφυγες, είναι οι χώρες από όπου προέρχονται οι περισσότεροι από τους μισούς πρόσφυγες, υπό την εντολή της Υ.Α., παγκοσμίως. Στο μεταξύ, η Κολομβία με 6,9 εκατομμύρια, η Συρία με 6,6 εκατομμύρια και το Ιράκ με 4,4 εκατομμύρια είναι οι χώρες με τους μεγαλύτερους αριθμούς εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων. Η Υεμένη είναι η χώρα προέλευσης του μεγαλύτερου αριθμού πρόσφατα εκτοπισμένων ανθρώπων το 2015 καταμετρώντας 2,5 εκατομμύρια εκτοπισμένους εντός της χώρας, που αντιστοιχούν στο 9% του πληθυσμού της. 

Οι χώρες υποδοχής προσφύγων

Η Τουρκία αποτελεί παγκοσμίως την κυριότερη χώρα υποδοχής προσφύγων, με 2,5 εκατομμύρια. Στο μεταξύ, ο Λίβανος υποδέχτηκε τους περισσότερους πρόσφυγες σε σχέση με το μέγεθος του πληθυσμού του από οποιοδήποτε άλλη χώρα (183 πρόσφυγες ανά 1.000 κατοίκους). Σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας της, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό υποδέχτηκε τους περισσότερους πρόσφυγες (471 πρόσφυγες για κάθε κατά κεφαλή του ΑΕΠ δολάριο).

Στις βιομηχανικές χώρες, το 2015 σημειώθηκε ρεκόρ και στον αριθμό των νέων αιτήσεων ασύλου, φτάνοντας τα δύο εκατομμύρια. Η Γερμανία δέχτηκε τις περισσότερες αιτήσεις ασύλου από οποιαδήποτε άλλη χώρα (441.900), γεγονός που αντανακλά σε μεγάλο βαθμό την ετοιμότητά της να δεχτεί ανθρώπους που τράπηκαν σε φυγή προς την Ευρώπη διασχίζοντας τη Μεσόγειο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έχουν τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων ασύλου (172.700). Πολλοί από τους ανθρώπους αυτούς ξέφυγαν από τη βία των συμμοριών στην Κεντρική Αμερική. Σημαντικό αριθμό αιτήσεων ασύλου δέχτηκαν επίσης η Σουηδία (156.000) και η Ρωσία (152.500).