Κρίσιμα ζητήματα και ερωτήματα, που αφορούν στο μεγάλο πλήγμα που δέχθηκε η Λέσβος την περασμένη Δευτέρα, με το χτύπημα του φονικού σεισμού των 6,3 ρίχτερ, τέθηκαν την Πέμπτη το απόγευμα στο Περιφερειακό Συμβούλιο Λέσβου, όπου παρέστησαν και μίλησαν ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας ΟΑΣΠ Ευθ. Λέκκας, καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Αιγαίου, που έχουν ενεργό ρόλο στις εξελίξεις, τόσο της προστασίας των κατοίκων, όσο και της ανοικοδόμησης της Βρίσας.

Στο Περιφερειακό Συμβούλιο παρέστη και μίλησε ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής Γ. Γιαννέλλης, καθώς και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Πάλλης.

Ο Γ. Γιαννέλλης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων, στα γρήγορα αντανακλαστικά που επέδειξε η πολιτεία, λίγες μόνο ώρες μετά το σεισμό.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΚΡΙΣΙΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, έδωσε απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα, τα οποία απασχολούν τις τελευταίες ημέρες όλους τους κατοίκους της Λέσβου και ειδικότερα της Βρίσας και σχετίζονται με τη δραστηριότητα του σεισμού, αλλά και την ανοικοδόμηση του χωριού. 

Στη διάρκεια της τοποθέτησης του Ευθ. Λέκκα, αλλά και των υπολοίπων καθηγητών του Πανεπιστημίου Αθηνών που παρέστησαν στο Περιφερειακό Συμβούλιο, έγινε εκτενής αναφορά σε σημαντικά θέματα που αξίζει κανείς να έχει υπόψη του. Το σημαντικότερο στοιχείο, που ίσως θα πρέπει να γνωρίζει κάποιος, είναι ότι η περίπτωση της Βρίσας, έτσι όπως εξελίχθηκε, θεωρείται παγκόσμιο γεωλογικό φαινόμενο που θα μελετηθεί το επόμενο διάστημα από σεισμολόγους γεωλόγους και τεκτονολόγους, ώστε να υπάρξουν χρήσιμα συμπεράσματα. Όπως τόνισαν όλοι οι καθηγητές που μίλησαν στο Περιφερειακό Συμβούλιο, είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι η Βρίσα δέχθηκε σεισμική ενέργεια ισχύος που αντιστοιχεί με 9 της αντίστοιχης κλίμακας, ενώ άλλες πολύ κοντινές περιοχές και οικισμοί, δεν δέχθηκαν αντίστοιχη επιβάρυνση.

Μερικά από τα ερωτήματα που απαντήθηκαν στη διάρκεια της συνεδρίασης, είναι:

Από πού προήλθε ο σεισμός;

Ο σεισμός προήλθε από ένα υποθαλάσσιο ρήγμα διεύθυνσης βορειοδυτικά νοτιοανατολικά μήκους 25 χιλιομέτρων. Μετά τον κύριο σεισμό, εκδηλώθηκαν μέχρι την Πέμπτη το βράδυ 350 σεισμικές δονήσεις κάτω από 5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ. Όλοι οι μετασεισμοί προήλθαν από το ίδιο ρήγμα.

Πώς κρίνεται η μετασεισμική ακολουθία;

Αρκετά πλούσια σε φυσιολογικά πλαίσια. Σύμφωνα με τον Ε. Λέκκα, ίσως θα μπορούσε να είναι λίγο πιο αυξημένη, αναφορικά με τις διεθνείς μελέτες που υπάρχουν για την εξέλιξη των γεωδυναμικών συμβάντων στην περιοχή αυτή.

Θα γίνει νέος μεγάλος σεισμός;

«Αυτή τη στιγμή, ανέφερε ο Ευθ. Λέκκας, ευχόμαστε, όσο και αν φαίνεται παράδοξο, να γίνει ένας νέος σεισμός της τάξης των 5,5 με 5,6 ρίχτερ, ώστε να βεβαιωθούμε και επισήμως ότι είμαστε σε μια διαδικασία εκτόνωσης. Ο σεισμός αυτός θα είναι πολύ μικρότερος σε σύγκριση με τον αρχικό σεισμό και σε καμία περίπτωση δεν θα προκαλέσει τις ίδιες καταστρεπτικές συνέπειες, γιατί θα είναι τουλάχιστον 20 φορές μικρότερος σε ενέργεια».

Πότε θα εκτονωθεί το σεισμικό φαινόμενο;  

Η διαδικασία της σεισμικής εκτόνωσης αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον δύο μήνες και φυσικά οι αργοπορημένοι σεισμοί, θεωρούνται φυσιολογικό φαινόμενο.

Υπάρχει κίνδυνος ενεργοποίησης άλλου ρήγματος;

Ο καθηγητής Ευθ. Λέκκας ήταν αρκετά καθησυχαστικός, τονίζοντας ότι και οι 350 μετασεισμοί προέρχονται από το ίδιο σεισμικό ρήγμα και δεν έχουμε καμία διασπορά.

Η περίπτωση της Λέσβου δεν έχει καμία σχέση με την περίπτωση της Κεφαλονιάς, όπου ενεργοποιήθηκαν περισσότερα ρήγματα δίνοντας μεγάλους κύριους σεισμούς. Κάθε περιοχή αποτελεί ξεχωριστό πλαίσιο με διαφορετικές σεισμικές συμπεριφορές.

Πώς εξηγείται το γεγονός ότι η Βρίσα δέχθηκε τόσο μεγάλη ισχύ σεισμικής ενέργειας σε σχέση με άλλες περιοχές;

Στη Βρίσα αναπτύχθηκε ένα μοναδικό σεισμικό φαινόμενο, που όμοιό του δεν υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο. Όπως αναφέρει ο Ευθ. Λέκκας, στην πολυετή του  εμπειρία σε 50 μεγάλους σεισμούς σε όλο τον κόσμο, δεν συνάντησε αντίστοιχο φαινόμενο.

Οι βλάβες είναι εντοπισμένες σε ένα συγκεκριμένο σημείο, ενώ στη γύρω περιοχή είναι διάσπαρτες και μικρότερης κλίμακας.

Θεωρούμε, επισήμανε ο καθηγητής, ότι η Βρίσα θα αποτελέσει παγκόσμιο πεδίο εφαρμογής νέων τεχνολογιών και επιστημονικών ερευνών.

Μέχρι στιγμής, όλοι υποψιαζόμαστε το αίτιο που προκάλεσε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση. Ωστόσο, αν δεν γίνουν δοκιμές και εφαρμογές σε πραγματικές συνθήκες στην περιοχή, δεν θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα.

Ποιοι είναι οι στόχοι για την ανοικοδόμηση της Βρίσας;

Στόχος μας είναι να χτιστεί το νέο χωριό στο ίδιο σημείο, διατηρώντας τα βασικά πολεοδομικά χαρακτηριστικά και αρχιτεκτονικά του στοιχεία. Το χωριό, όμως, θα είναι πολύ πιο ασφαλές από το προηγούμενο και αυτό θα στηριχτεί σε μια διαδικασία ερευνών που θα κάνουν τα πανεπιστήμια και η οποία θα περάσει άμεσα στην ελληνική νομοθεσία και τους αντισεισμικούς κανονισμούς.

Ποιες είναι οι δράσεις που πρέπει να γίνουν για τη συνολική αποκατάσταση των ζημιών;

Δράσεις για την αποκατάσταση του οδικού δικτύου, των εκκλησιών, των μνημείων, των σχολείων και για την αποκατάσταση της Βρίσας.

Σε πόσο χρονικό διάστημα θα μπορούσε να ολοκληρωθεί το πλαίσιο των δράσεων αυτών;

Σύμφωνα με την εμπειρία που υπάρχει από ανάλογες περιπτώσεις, αν προχωρήσουν άμεσα οι μελέτες, γεωλογικές τεκτονικές κ.λπ και δεν υπάρξουν ανυπέρβλητα εμπόδια ή γραφειοκρατικές δυσκολίες, είναι δυνατόν σε ένα χρονικό πλαίσιο 3-4 χρόνων να ολοκληρωθεί η ανοικοδόμηση της περιοχής και η αποκατάσταση των ζημιών.

Υπάρχει πιθανότητα να γίνει μετεγκατάσταση του οικισμού της Βρίσας σε άλλη περιοχή;

Αναφερόμενος σ' αυτό το ενδεχόμενο, ο καθηγητής Ευθ. Λέκκας τόνισε ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε ο οικισμός να χτιστεί στην ίδια θέση. Μετακίνηση θα γίνει μόνο εάν διαπιστωθεί ότι υπάρχουν ανυπέρβλητα εμπόδια στο υπέδαφος της περιοχής. Όπως είπε, η διεθνής και πανελλαδική εμπειρία σε περιπτώσεις μετακίνησης οικισμών, δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική, αφού οι κάτοικοι μετά από ένα χρονικό διάστημα επιστρέφουν στους παλιούς οικισμούς, ακόμη κι αν αντιμετωπίζει αυτός προβλήματα κατολισθήσεων, σεισμών κ.λπ. 

ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ

Στη διάρκεια της συζήτησης, ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου Νίκος Σουλακέλλης παρουσίασε την μελετητική προσπάθεια του Πανεπιστημίου Αιγαίου για τρισδιάστατη χαρτογράφηση της περιοχής της Βρίσας και των ζημιών που έχει υποστεί από τον ισχυρό σεισμό. Η μελέτη αυτή θα πραγματοποιηθεί μετά την υπογραφή προγραμματικής σύμβασης με την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο στην προσπάθεια μελέτης του φαινομένου και των δράσεων αποκατάστασης της περιοχής.

Σύμφωνα με τον Ν. Σουλακέλλη, η εργασία αυτή θα πραγματοποιηθεί στον επόμενο μήνα με πιθανότητα παράτασης άλλων τριάντα ημερών σε περίπτωση που υπάρξουν προβλήματα και καθυστερήσεις».

Στις τοποθετήσεις των περιφερειακών συμβούλων και των επικεφαλής των παρατάξεων που ακολούθησαν, αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων, η ανάγκη για άμεση υλοποίηση των υπεσχημένων, άμεση αποζημίωση των πληγέντων και παράλληλα έλεγχος των κτιρίων της Λέσβου για τον εντοπισμό προβλημάτων από το σεισμό.