Πραγματοποιήθηκε στον Άγιο Ευστράτιο η εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, ο Δήμος Αγίου Ευστρατίου και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα: «50 χρόνια από τον σεισμό του Αγίου Ευστρατίου».

Ένας καταστροφικός σεισμός τον Φεβρουάριο του 1968, που ισοπέδωσε το νησί και άφησε στο πέρασμά του 20 νεκρούς, 39 τραυματίες και εκατοντάδες άστεγους, καθώς συνολικά και στη Λήμνο κατέρρευσαν 175 οικήματα και άλλα 2.000 υπέστησαν σοβαρές ζημιές.

Όπως επισημαίνει σε δημοσίευμά της η Ελένη Κωνσταντάτου στο «Βήμα» της 17ης τρεχ.

«Η μετασεισμική ακολουθία ήταν έντονη, με τον μεγαλύτερο μετασεισμό να γίνεται δύο μήνες μετά, με ένταση 5,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Οι κάτοικοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τον Αι Στράτη φοβούμενοι αφενός τα συνεχή ταρακουνήματα και αφετέρου λόγω της ανησυχίας που είχε προκαλέσει η ύπαρξη ενός υποτιθέμενου ηφαιστείου, καθώς, σύμφωνα με μαρτυρίες, την ώρα του σεισμού κάτοικοι παρατήρησαν μια περίεργη λάμψη στον ουρανό και στη συνέχεια ακολούθησε καπνός.
Ο δεύτερος λόγος διαψεύστηκε άμεσα από γεωλόγους που μετέβησαν στο νησί. Σε μικρό χρονικό διάστημα ο πληθυσμός του νησιού συρρικνώθηκε σημαντικά. Ο τότε νομάρχης του νησιού δήλωνε - όπως γράφει «Το Βήμα» στις 23 Φεβρουαρίου 1968 - ότι ο νέος οικισμός, ο οποίος χτίστηκε στη μοναδική πεδινή έκταση του νησιού, στις δύο πλευρές του βασικού χειμάρρου, θα είναι «μοντέρνος με ωραία και γερά σπίτια».

«Χάθηκαν τελείως ο χαρακτήρας, η προσωπικότητα και το ύφος του τόπου αυτού και δημιουργήθηκαν οι κατάλληλες συνθήκες για να αρχίσει να παίρνει μια κάθοδο το νησί» σημειώνει η δήμαρχος του νησιού Μαρία Κακαλή συμπληρώνοντας: «Έφυγε πολύς κόσμος, σταμάτησαν οι γεωργικές καλλιέργειες και αυτή η αλλαγή οδήγησε σε μια απομόνωση και αποξένωση των κατοίκων. Από τη στιγμή που τους ξερίζωσαν από τη γειτονιά τους και τους έδωσαν σπίτια με κλήρωση για τα μέρη που ήταν τα χωράφια τους, καταλαβαίνετε το σοκ που υπέστησαν».

Τα τελευταία χρόνια έχει υιοθετηθεί η ιδέα της επανασύστασης του παλιού χωριού του Αγίου Ευστρατίου με την επανακατασκευή των δημόσιων και ιδιωτικών κτισμάτων, εφαρμόζοντας τα ίδια αρχιτεκτονικά στοιχεία που είχε ο οικισμός πριν από την καταστροφή του. Για τον σκοπό αυτόν εκδόθηκε και σχετικό Προεδρικό Διάταγμα (13/1/2005 ΦΕΚ 171/16-2-2005 Δ') με το οποίο τμήμα του οικισμού χαρακτηρίζεται ως παραδοσιακό».

Αποκατάσταση της ιστορίας

Το έργο ξεκινά άμεσα, η χρηματοδότησή του ξεπερνά τα 3 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 2,5 εκατομμύρια προέρχονται από ευρωπαϊκούς πόρους, σε μια έκταση περίπου 18.200 τετραγωνικών μέτρων και έχει ως αντικείμενο αρχικά την απομάκρυνση των οικοδομικών υλικών που έχουν καθαιρεθεί και καταπλακωθεί μετά τον σεισμό, ώστε να καταστεί δυνατή η αποκατάσταση των κοινόχρηστων χώρων που θα αποκαλυφθούν με στόχο τη διάσωση παραδοσιακών στοιχείων αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος και τη δημιουργία προϋποθέσεων για την ανάδειξη και αποκατάσταση του παραδοσιακού οικισμού. Θα χρησιμοποιηθούν οι δομικοί λίθοι που θα απομακρυνθούν με το παρόν έργο για τον λόγο αυτόν δημιουργείται δανειοθάλαμος δομικών λίθων.

Αρχικά στην εκδήλωση τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση για τα θύματα του σεισμού στον Ιερό Ναό της Γέννησης του Χριστού. 

Εν συνεχεία, στην ομιλία της στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δήμου Αγίου Ευστρατίου, η Χριστιάνα Καλογήρου μίλησε για την προσπάθεια «επανασύστασης» του παλιού ερειπωμένου οικισμού του Αγίου Ευστρατίου:

«Η μνήμη είναι ζωή.

Η λήθη είναι θάνατος.

Οι φυσικές καταστροφές, που δυστυχώς, ο άνθρωπος δεν μπορεί ούτε να προβλέψει ούτε να αποφύγει, θα είναι πάντα στον δρόμο μας.

Αφήνουν συχνά πίσω τους ερείπια. Άνθρωποι χάνονται. Κερδίζει ο θάνατος.

Τη νύχτα της 19ης προς την 20η Φεβρουαρίου 1968 ισχυρή σεισμική δόνηση έπληξε τον Άγιο Ευστράτιο. Είκοσι άνθρωποι χάθηκαν. Ο οικισμός καταστράφηκε.

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΝΤΥΠΟ «Δ»