Kαι πάλι στο σημείο μηδέν

Της Κύρας Αδάμ

Με την συνεχή συμπαράσταση της Γερμανίας, Ιταλίας, Ισπανίας (που συνδέονται με διμερή οικονομικά συμβόλαια δις ευρώ με την Άγκυρα), αλλά και τη Μάλτα (που αν χρειαστεί θα δράσει ως «λαγός» στο Συμβούλιο), η Τουρκία αποκτά τη βεβαιότητα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα της επιβάλει βαριές οικονομικές κυρώσεις, τις μόνες που πραγματικά φοβάται η Άγκυρα ως ευρωπαϊκά αντίποινα για την έξαλλη παραβατική και παράνομη συμπεριφορά της στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο, στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Η ελληνική κυβέρνηση, πάντα διστακτική και με το ένα μάτι και τα δύο αυτιά στραμμένα στο Βερολίνο, δεν τόλμησε από τον περασμένο Οκτώβριο να ορθώσει ανάστημα και να απαιτήσει βαριές κυρώσεις στην Τελωνειακή Ένωση της Τουρκίας, χρησιμοποιώντας όλα τα εργαλεία που παρέχει ο ευρωπαϊκός μηχανισμός, ακόμα και το βέτο για την επιβολή των κυρώσεων. Σε πλήρη αντίθεση με άλλες ιδίου μεγέθους χώρες, που χρησιμοποιούν την απειλή βέτο για να ικανοποιήσουν στο τέλος, μερικώς αλλά ικανοποιητικώς, εθνικά οφέλη.

Η Γαλλία, η Αυστρία η Ολλανδία το Λουξεμβούργο κ.α. συμφωνούν στην επιβολή κυρώσεων που δεν κατονομάζουν- περιμένοντας προφανώς από την Αθήνα να ορίσει το πεδίο των οικονομικών κυρώσεων, που κατά κύριο λόγο αφορούν:

-Στην Τελωνειακή Ένωση με επιβολή δασμών σε διάφορα αδασμολόγητα μέχρι στιγμής προϊόντα.

-Στην επιβολή εμπάργκο σε αγορά από την Τουρκία ευρωπαϊκών οπλικών συστημάτων με απαγόρευση χρήσης τους εναντίον ευρωπαϊκής χώρας.

-Στο πάγωμα ευρωπαϊκών τραπεζικών διευκολύνσεων στην Τουρκία.

Αλλά εις μάτην. Η Αθήνα «παραπονιέται» στο Βερολίνο ότι δεν ίσταται στο ύψος των περιστάσεων. Αλλά μέχρις εκεί. Ουδέποτε παρουσίασε και επέμεινε σε ελληνικές προτάσεις για τις κυρώσεις.

Όμως, αν οι ευρωπαϊκές κυρώσεις μοιράζουν με εποχιακούς σχηματισμούς από ψαροπούλια, το αμερικανικό Κογκρέσο έχει φτάσει ένα βήμα πριν την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία για τους S-400. Η αποδοχή ή απόρριψή τους θα εξαρτηθεί από την χρονική στιγμή ψήφισης του σχετικού νομοσχεδίου, δηλαδή επί Τραμπ, (οπότε θα απορριφθεί ως αποχαιρετιστήρια φιλική κίνηση του Τραμπ προς τον Ερντογάν) ή θα εγκριθεί επί προεδρίας Μπάιντεν.

Αυτό το αμφίρροπο διάστημα μέχρι το Συμβούλιο Κορυφής, της 10ης Δεκεμβρίου επιτρέπει στην Άγκυρα να περάσει σε σαθρή αντεπίθεση, εμφανιζόμενη αυτή ως επισπεύδουσα για την έναρξη διαπραγματεύσεων με την Αθήνα.

Διαχωρίζοντας πλήρως τις ευρωτουρκικές από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις (κάτι που ανακουφίζει το Βερολίνο), η Άγκυρα δεν θέλει προϋποθέσεις για τον ελληνοτουρκικό διάλογο... αλλά δημοσιοποιεί από τώρα την ατζέντα των θεμάτων που θα θέσει, εφ όλης της ύλης. Ήτοι:

-Καθορισμός χωρικών υδάτων στην Αν. Μεσόγειο.

-Αποστρατιωτικοποίηση ελληνικών νήσων.

-Νομικό /ιδιοκτησιακό καθεστώς γεωγραφικών σχηματισμών στο Αιγαίο.

-Περιοχή θαλάσσιας έρευνας και διάσωσης.

-Εύρος ελληνικού εναερίου χώρου.

Το πρώτο θέμα της τουρκικής ατζέντας είναι καινούριο, καθώς για πρώτη φορά η Τουρκία θεωρεί ότι το Καστελόριζο ανήκει στη Μεσόγειο, όπου η Τουρκία έχει χωρικά ύδατα 12νμ και όχι 6νμ. Πράγμα που σημαίνει όχι μόνον στραγγαλισμό του Καστελόριζου, αλλά και αναδιάταξη του FIR Αθηνών/Κων/λης στην περιοχή. (Και όλα αυτά επειδή αναιτίως η ελληνική κυβέρνηση τον Οκτώβριο του 2019 πέταξε το Καστελόριζο στη Μεσόγειο..).

Επιπροσθέτως, η Άγκυρα προωθεί πάλι με τις πλάτες της Γερμανίας- την Πολυμερή διάσκεψη για την Αν. Μεσόγειο για τη λύση των προβλημάτων και της έντασης που η Τουρκία έχει δημιουργήσει, με τη συμμετοχή εκτός των άλλων χωρών και των Τουρκοκυπρίων, ως κρατικής οντότητας. Όλες τις προηγούμενες ημέρες στις Βρυξέλλες απεσταλμένοι του Ερντογάν συζητούν την πρόταση αυτή με την Γερμανική προεδρία.

Η Αθήνα και η Λευκωσία παραμένουν επιφυλακτικές.

Η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να κρατήσει σταθερό το κατενάτσιο  στην διαπραγματευτική «επίθεση» της Τουρκίας.

Ζητά -και σωστά- περίοδο πραγματικής αποκλιμάκωσης των ενεργειών της Τουρκίας στην παράνομη τουρκική ΑΟΖ.

Ζητά να σταματήσει η προβοκατόρικη ρητορική της Άγκυρας.

Και επιμένει στη συζήτηση της μόνης διαφοράς, του καθορισμού ΑΟΖ και Θαλασσίων Ζωνών στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, αποκλείοντας την τουρκική ατζέντα.

Στην περίπτωση που η Τουρκία, πράγμα μάλλον απίθανο, σταματήσει τις προκλητικές ενέργειες και γεωτρήσεις, η ελληνική κυβέρνηση θα υποχρεωθεί για τα καλά και στα σοβαρά να οργανωθεί για μια διμερή διαπραγμάτευση με την Τουρκία, με στόχο να μην θιγούν κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.

Στην περίπτωση, όμως, που η Τουρκία «ως αντίποινα» στείλει γεωτρύπανο στην τουρκο/λιβυκή ΑΟΖ -δηλαδή 6νμ από τις ακτές της Κρήτης (αφού η κυβέρνηση προασπίζεται μόνον τα 6νμ χωρικών υδάτων και 10νμ εναερίου χώρου και όχι τα κυριαρχικά δικαιώματα), τα πράγματα θα επιστρέψουν κάτω από το σημείο μηδέν.