Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Δεν ξέρω αν πραγματικά υπάρχει κάποιο αμυδρό φως στο τούνελ της καθημερινότητας. Αυτό που ξέρω, είναι πως οι ευκαιρίες πνευματικής ανάνηψης εξαντλούνται όσο η ζωή παραμένει προβλέψιμη και ως εκ τούτου ουδαμώς προκλητική.

Δεν ξέρω καν αν η Ελλάδα έχει κάτι να προσφέρει πλέον στην Ευρώπη αλλά και όλο τον κόσμο, αν οι εκπρόσωποί της από τον πολιτικό, πνευματικό και καλλιτεχνικό κόσμο έχουν την δυνατότητα να συγκλονίσουν τον επισκέπτη, όπως κάποτε συνέπαιρναν τον καθένα και την καθεμιά τα ποιήματα, τα διηγήματα, τα έργα τέχνης και τα φιλοσοφικά έργα αυτού του τόπου.

Δεν γνωρίζω τον τρόπο που θα κυκλοφορήσουν ξανά ευρέως ποιητικές ή λογοτεχνικές  συλλογές πέραν του εξειδικευμένου κοινού δεν ξέρω καν αν υπάρχει από κάπου διάθεση να ακουστούν απόψεις πέραν των τετριμμένων και των βαρετά αναπαραγόμενων στερεοτύπων. Αυτό που ξέρω είναι ότι οι άνθρωποι που έχουν κάτι να πουν ακόμη κλείνονται ολοένα και περισσότερο στον δικό τους κόσμο, κρατώντας μεν το όνειρο για μια άλλη ζωή ζωντανό, χωρίς, όμως, να μπορούν να μοιραστούν την εμπειρία του.

Ομολογουμένως αυτό που βιώνεται σήμερα είναι ένας φτηνός ατομικός μικρόκοσμος, με επιδερμικές σχέσεις που διανθίζονται από τυποποιημένες λεπτομέρειες μιας φτωχής ατομικής ζωής εντός οικογένειας ή μη, αλλά πάνω απ' όλα ένας στενωπός περίγυρος που δεν έχει να προτείνει κάτι άλλο πέραν από την οικονομική ανταμοιβή του.

Σαχλές αστειότητες και χωρατά, ανέκδοτα και αποφθέγματα κατά μειονοτήτων και ευαίσθητων ή ευπαθών κοινωνικών ομάδων γίνονται viral στο διαδίκτυο έτσι απλά, συνοδευόμενα από πατριωτικά άσματα που εξυμνούν την τωρινή παρακμή και όλα αυτά μαζί πασπαλισμένα με εθνική υπερηφάνεια δημιουργούν αυτό το συνονθύλευμα αμορφωσιάς και σκεπτικής τεμπελιάς, με παράλληλη δήθεν (και μάλιστα λανσαριζόμενη ως νεωτερίζουσα) αμφισβήτηση θεσμών όπως οικογένειας ή σχολείου, για να μην μάθουν οι νέοι άνθρωποι αύριο πως κάποτε οι γονείς έστελναν τα παιδιά τους στο σχολειό «για να γίνουν άνθρωποι» και όχι απαραίτητα για να τρώνε ξύλο.

Όμως και σήμερα οι περίφημοι «νέοι γονείς» εγκαταλείπουν από νωρίς τα παιδιά τους γιατί έχουν άλλες ασχολίες, το facebook, το twitter, το instagram, ή την κάθε αθλιότητα που σερβίρεται από τις τηλεοράσεις για την ζωή του/της κάθε επωνύμου. Έχουν να σχολιάσουν για όλα αυτά, όπως και το πότε πήγαν κομμωτήριο ή έκαναν μπάνιο, πότε χαλάρωσαν με την μουσική ή δείπνησαν στο καλύτερο εστιατόριο. Και είσαι υποχρεωμένος να βομβαρδίζεσαι με την κάθε σαχλότητα προϊόν της «παθητίκεψης», που έλεγε και ο Καστοριάδης, του κόσμου ή την επιβράβευση της αποσιώπησης της ποιότητας που «αφορά μόνο τους διανοούμενους και τους καλλιτέχνες». 

Με λίγα λόγια, η αντιθετικότητα για να εφεύρω και εγώ μια λέξη δεν αφορά τον εργάτη (που ούτως ή άλλως είναι πλέον αλλοδαπός «και δεν γνωρίζει από αυτά...»), παρά μόνον αυτόν που δήθεν έχει χρόνο να συλλογιστεί.

Αυτά και άλλα πολλά ακούς σήμερα σε τούτο τον δύσμοιρο κόσμο, τον κόσμο της υποτακτικότητας, όχι μόνο στην επιβεβλημένη κεντρική εξουσία, αλλά τον κόσμο που είναι κλεισμένος στην πολυπόθητη εγωπάθειά του, έναν κόσμο που ηδονίζεται για φήμη και famous αναζητήσεις.

Δεν ξέρω αν υπάρχουν πια λόγια για να εκφράσει κανείς την δυσφορία ή την απογοήτευσή του, δεν ξέρω αν φτάνουν πια οι λέξεις για να περιγράψεις το μέγεθος της συναισθηματικής ατασθαλίας και του ψυχικού βρασμού, στο όνομα του οποίου οι μοντέρνοι άνθρωποι πράττουν ό,τι πράττουν. Αυτό που ξέρω, είναι ότι η μόρφωση δεν θεωρείται αγαθό που πρέπει να ξοδέψει κανείς χρόνο για να το αποκτήσει από το να στηθεί έξω από το κατάστημα με gadget για να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του.

Πάνω απ' όλα ζει και βασιλεύει, καθώς φαίνεται, αυτός ο όχι μόνο τεχνητός κόσμος, αλλά ο κόσμος της αδυναμίας για άλλη σκέψη πέραν του καθημερινού προγραμματισμού που αφορά το καθιερωμένο δρομολόγιο από την δουλειά στο σπίτι και το αντίθετο.

Δεν ξέρω, όμως, αν αυτό το δρομολόγιο θα διαρκέσει για πολύ, ούτε αν τα στερεότυπα αφορούν μόνο τους κάθε είδους νεωτεριστές. Αυτό που γνωρίζω καλά με βεβαιότητα είναι ότι για να πάψει να φορά κανείς την μάσκα δεν αρκεί μόνο το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, αφού η μάσκα των ανθρώπων έχει προσαρμοστεί από καιρό στα ανθρώπινα πρόσωπα. Και ότι για αυτή την μάσκα δεν τίθεται θέμα ανεύρεσης σωτήριου ιδεολογικού φαρμάκου.