Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας του Συμβουλίου της Ευρώπης (ECRI) δημοσίευσε πριν από λίγες ημέρες την ετήσια έκθεσή της για το 2013, ζητώντας, μεταξύ άλλων, την έγκαιρη και αποτελεσματική δράση κατά των εξτρεμιστικών οργανώσεων που προωθούν το ρατσισμό, προκειμένου να αποφευχθεί η κλιμάκωση της βίας, αλλά και οι συναφείς εγκληματικές δραστηριότητες. Όπως θα διαπιστώσουμε και παρακάτω, νεοφασιστικές αμάδες και κόμματα στην Ευρώπη παίρνουν μεγάλα ποσοστά στις εκλογές και διαδραματίζουν ήδη σημαντικό ρόλο στην πολιτική σκηνή της κάθε χώρας ξεχωριστά.
Στην Ελλάδα, είναι από καιρό γνωστή η κατάσταση. Η ECRI υπογράμμισε με τη σειρά της την αύξηση υποστήριξης εθνικιστικών, λαϊκιστικών και ξενοφοβικών κομμάτων στην Ευρώπη, όπως και τη διαφαινόμενη εμμονή στη φασιστική νοσταλγία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου σε διάφορα κράτη μέλη, φωτογραφίζοντας εμμέσως πλην σαφώς την ανεξέλεγκτη δράση της Χρυσής Αυγής στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Η έκθεση, η οποία εξετάζει τις κύριες τάσεις το 2013, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα για τη θετική εικόνα, αλλά και την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων μιας ποικιλόμορφης και πολυπολιτισμικής κοινωνίας και προέτρεψε τις χώρες να υιοθετήσουν εθνικά σχέδια δράσης για την καταπολέμηση του ρατσισμού και των διακρίσεων. Είναι γεγονός, θα πρέπει να σημειωθεί εδώ, ότι πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν αντελήφθησαν έγκαιρα, δεν θέλησαν ή απλά ανέχτηκαν την παρουσία και δράση των ακροδεξιών ομάδων ή κομμάτων. Η δε αστυνομική καταστολή δεν έκανε την εμφάνισή της όπως γίνεται σε άλλες περιπτώσεις, κάτι που επισημαίνει και η ίδια η ECRI. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως σημειώνει στην έκθεσή της, η αποτυχία της αστυνομίας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, οδήγησε σε αυξημένα επίπεδα ξενοφοβίας. Στη χώρα μας να σημειώσουμε- η ευθύνη της ελληνικής αστυνομίας είναι πολύ μεγάλη με την ανοχή στις νεοναζιστικές ομάδες.
Η ECRI κάνει έκκληση για την ταχεία και αποτελεσματική δράση για τον περιορισμό των ρατσιστικών επιθέσεων, προειδοποιώντας ταυτόχρονα τις αρχές να είναι προσεκτικές, για να μην τροφοδοτούν πιθανό νέο φαύλο κύκλο βίας. Παρά το γεγονός ότι το 2013 ήταν μία ακόμα σκοτεινή χρονιά, με τις τραγωδίες προσφύγων και μεταναστών στη Μεσόγειο, οι πολιτικές ασύλου έχουν γίνει πιο περιοριστικές σε ορισμένες χώρες και έχουν ληφθεί δραστικά μέτρα για να κρατηθούν μακριά των συνόρων οι μετανάστες και πρόσφυγες, που έχουν υποστεί παράλληλα επιθέσεις, αλλά και καμπάνιες μίσους. «Η ECRI καλεί τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να εξασφαλίσουν ότι όλοι οι πολίτες στην επικράτειά τους, θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα, ανεξάρτητα από το μεταναστευτικό καθεστώς τους», δήλωσε ο πρόεδρος της ECRI Christian Ahlund. «Τους ζητάμε να καθιερώσουν μηχανισμούς, μέσω των οποίων οι πρόσφυγες και μετανάστες να είναι σε θέση να καταγγέλλουν άφοβα τις καταπατήσεις των δικαιωμάτων τους», δήλωσε χαρακτηριστικά. Η ECRI σημειώνει ότι η μισαλλοδοξία εξακολουθεί να παραμένει σημαντικό πρόβλημα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τόσο η ΕΕ, όσο και τα κράτη που δεν είναι μέλη της ΕΕ, έχουν υιοθετήσει εθνικές στρατηγικές ένταξης των Ρομά. Τώρα πρέπει να επικεντρωθούν οι προσπάθειες για την εφαρμογή συγκεκριμένων σχεδίων δράσης με επαρκείς δημοσιονομικούς πόρους και τη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών. Η ετήσια έκθεση υπενθυμίζει ότι η ECRI παρακολουθεί επισταμένως τις ρατσιστικές εκδηλώσεις και την ασκούμενη βία ενάντια στους ΛΟΑΤ και θα προβεί σε υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις πολιτικές για την καταπολέμηση των διακρίσεων και της μισαλλοδοξίας εις βάρος αυτών των ομάδων. Ο Πρόεδρος της ECRI τόνισε, τέλος, την ανάγκη για την ανάληψη δράσης κατά των ρατσιστικών ύβρεων στον αθλητισμό.