= == === Βιβλιοπαρουσιάσεις

Στο Πολύκεντρο Πλωμαρίου, από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πλωμαρίου «Το Πόλιον», παρουσιάστηκε το βιβλίο θεματικός - οδηγός "Πολιτιστικές και Περιβαλλοντικές διαδρομές στο Πλωμάρι" ενώ έγινε και η προβολή ντοκιμαντέρ με το ίδιο θέμα.
Εκ μέρους του Δ.Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου του Πλωμαρίου, η Πρόεδρος του Συλλόγου «Το Πόλιον», Μυρσίνη Βαρτή Ματαράγκα, μίλησε για το θεματικό οδηγό «Πολιτιστικοί και Περιβαλλοντικοί περίπατοι στο Πλωμάρι» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των σκοπών που αναφέρονται στο Καταστατικό του σε συνδυασμό με τους στόχους και την αναπτυξιακή στρατηγική του προγράμματος Leader, με αντικείμενο το σχεδιασμό ενός δικτύου 4 θεματικών διαδρομών που αναδεικνύουν το πλούσιο φυσικό, πολιτιστικό και ιστορικό περιβάλλον, δηλαδή την ταυτότητα και την ιδιαιτερότητα του τόπου.
Τόνισε δε, το γεγονός ότι ο Σύλλογος με το βιβλίο αυτό δεν προσβλέπει απλά στη διατήρηση της ιστορίας και της παράδοσης του τόπου, αλλά στην ανάπτυξη του ποιοτικού θεματικού τουρισμού με τη δημιουργία νέων πόλων έλξης με τις προφανείς διαστάσεις οικονομικού οφέλους. Αφιέρωσε την εκδήλωση στο Πλωμάρι και στον αλησμόνητο λάτρη του Πλωμαρίου Μανώλη Γάζελα, που, δυστυχώς, δεν πρόλαβε να δημοσιεύσει το βιβλίο του που είναι ένας ύμνος για το Πλωμάρι και τα περίχωρα του.
Οι προτεινόμενες θεματικές διαδρομές σχεδιάστηκαν με στόχο να προβάλουν και να αναδείξουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής Πλωμαρίου, δηλαδή α) την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των κατοικιών της, β) την αρχιτεκτονική και την ιστορία των παλιών βιομηχανικών κτηρίων, γ) το φυσικό πλούτο του Πλωμαρίου με παράδειγμα αυτόν της χαράδρας του Σεδούντα. και δ) τη ναυτική ναυπηγική παράδοση του Πλωμαρίου. Στην πορεία συγγραφής των διαδρομών, παρουσιάστηκε η ανάγκη παρουσίασης 5ης διαδρομής, της Ιστορικής, που άμεσα συνδέεται με τον πολιτιστικό και περιβαλλοντικό πλούτο του Πλωμαρίου και ευχαρίστησε την Αμφιτρίτη Καζάζη Καπερώνη για τη συγγραφή της.
Ο πρώτος εισηγητής, ο δημοσιογράφος Νικόλας Βουλέλης, Διευθυντής της Εφημερίδας των Συντακτών, στην εισήγησή του αναφέρθηκε κατ' αρχήν στο γεγονός ότι το βιβλίο-οδηγός ανταποκρίνεται στο στόχο που τέθηκε, αναδεικνύει το Πλωμάρι, προβάλλει τα πλεονεκτήματα της περιοχής και δημιουργεί νέους πόλους έλξης γι' αυτήν. Στη συνέχεια, ξεκινώντας από την προσωπική εμπειρία του ως Αιγυπτιώτη Έλληνα, με καταγωγή από τη Λέσβο, τόνισε την ιδιαίτερη σημασία που έχουν για την προβολή του τόπου τους, οι τρόποι με τους οποίους οι απόδημοι Μυτιληνιοί μετέφεραν στα παιδιά τους την αγάπη τους για το νησί τους.
«Αυτό το βιβλίο-οδηγός είναι ένα καλό εργαλείο για να κεντρίσει το ενδιαφέρον», είπε ο Ν. Βουλέλης. «Το μεγάλο ζήτημα όμως είναι να υπάρξει ευρύτερο ενδιαφέρον για το Πλωμάρι σε ολόκληρο τον κόσμο. Υπάρχουν περιθώρια πρωτοβουλιών, φτάνει να κινητοποιηθούν άνθρωποι, οργανώσεις και φορείς. Αφού το Δημόσιο δεν μπορεί πλέον να βοηθήσει, μπορούν ιδιωτικοί φορείς να συμβάλουν.
Μια ιδέα είναι να κινητοποιηθούν οι απανταχού Μυτιληνιοί για ένα συγκεκριμένο έργο και να ζητηθεί η συνδρομή τους. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα για συνεργασίες και συνέργειες με πανεπιστήμια, ιδρύματα και μουσεία σε όλο τον κόσμο, που μπορούν να ενδιαφερθούν για τα βιομηχανικά κτίρια, τη ναυτική παράδοση του Πλωμαρίου ή την εκπληκτική χαράδρα του Σεδούντα. Υπάρχουν ανάλογες επιτυχημένες προσπάθειες που ανέδειξαν επωφελώς πολλές περιοχές».
Τέλος, ο Ν. Βουλέλης τόνισε ότι «Η Εφημερίδα των Συντακτών» θα συμβάλει μέσα από τις σελίδες της στην προσπάθεια για την ανάδειξη του Πλωμαρίου και ευρύτερα της Λέσβου.
Ο δεύτερος εισηγητής, Μάκης Αξιώτης, Δρ Πολιτισμικής Τεχνολογίας και συγγραφέας της περιβαλλοντικής διαδρομής, παρουσίασε μία από τις ωραιότερες διαδρομές όχι μόνο του Πλωμαρίου αλλά και ολόκληρης της Λέσβου, που είναι αυτή της χαράδρας της Σεδούντας με τον ομώνυμο ποταμό, με σπάνιο φυσικό πλούτο και βιοποικιλότητα, καθώς και μεγάλο αριθμό μνημείων του ανθρώπου, όπως, πεζούλες με περίτεχνες σκάλες, λιθόστρωτα μονοπάτια, εξωκκλήσια ακόμη και αρχοντικά, ξύλινα γεφύρια που δεν υπάρχουν σε άλλη περιοχή της Λέσβου - όπως και τα πλυσταριά της Λέσβου 14 υδρόμυλοι, λιοτρίβια, ντάμια, σέτια κ.ά. Αναφέρθηκε, επίσης, στους παλιούς οικισμούς της περιοχής, όπως αυτόν του «Σιζούντα» ο οποίος το 1548 είχε 28 χριστιανικές οικογένειες. Τόνισε δε την καταστροφή του τοπίου που συντελέστηκε με την προσπάθεια δημιουργίας της λιμνοδεξαμενής, χωρίς ακόμη να μπορέσει να ολοκληρωθεί. Παρόλα αυτά, θεωρεί ότι αποτελεί ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής, με δυνατότητα ανάπτυξης περιπατητικού τουρισμού.
Τέλος, αναφέρθηκε και στην αναγκαιότητα ανάδειξης των δύο προϊστορικών οικισμών που υπάρχουν στο Πλωμάρι (Άγιος Ισίδωρος και Κόκκαλα)
Η Μυρσίνη Βαρτή Ματαράγκα περιέγραψε σύντομα 2 διαδρομές των οποίων οι συγγραφείς απουσίαζαν. Ο περίπατος στην αρχιτεκτονική του Πλωμαρίου, - συγγραφείς του οποίου είναι ομάδα μεταπτυχιακών σπουδαστών του ΕΜΠ με την επίβλεψη της καθηγήτριας Ελένης Μαϊστρου- προβάλει την πλούσια και αξιοσημείωτη αρχιτεκτονική του, που οφείλεται στη μεγάλη οικονομική βιομηχανική ανάπτυξη του στο τέλος του 19ου αιώνα και αρχές του 20ου αιώνα Η τυπολογία και μορφολογία των κατοικιών του, παραπέμπουν σε μεγάλο αστικό κέντρο με τις πιο χαρακτηριστικές, αρχοντικές και λαϊκές κατοικίες στο νησί της Λέσβου, μετά τη Μυτιλήνη. Η έλλειψη θεσμικού πλαισίου προστασίας του οικισμού ως σύνολο (δεν είναι κηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός), αλλά και των βιομηχανικών κτηρίων σε συνδυασμό με την έντονη οικοδομική δραστηριότητα, εμπεριέχει τον κίνδυνο αλλοίωσης και απώλειας ενός εκ των σημαντικών συγκριτικών του πλεονεκτημάτων.
Η γνωριμία με τη ναυπηγική παράδοση του Πλωμαρίου, συγγραφέας της οποίας είναι ο Δρ Κώστας Δαμιανίδης ιστορικός παραδοσιακής ναυπηγικής, αναδεικνύει την πλούσια ναυπηγική-ναυτική παράδοση, με φημισμένους σε όλο το Αιγαίο ταρσανάδες. Θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ναυτότοπους του Αιγαίου, που έγραψε τις δικές του σελίδες στην ιστορία του ελληνικού ναυτικού πολιτισμού κατά τον 19ο και 20ό αιώνα, οπότε ο εμπορικός στόλος του Πλωμαρίου αριθμούσε περισσότερα από 200 πλοία. Η πλωμαρίτικη τεχνική με τα «μισομόδελα» είναι μοναδική στην αιγαιοπελαγίτικη παράδοση.
Ο Γιώργος Κακές, MSc αναστηλωτής, πολιτικός μηχανικός και συγγραφέας του περιπάτου στην αρχιτεκτονική και την ιστορία των βιομηχανικών κτηρίων, αφού τόνισε τη σημασία του θεματικού οδηγού για τον επισκέπτη στο Πλωμάρι αναφέρθηκε στη γνωριμία, μέσω αυτού του περιπάτου, δέκα βιομηχανικών κτηρίων στην πόλη του Πλωμαρίου Λέσβου, σε δύο ενότητες: 1η ενότητα: τα «παρά-Σεδούντεια» και 2η ενότητα: τα «παρά-Ταρσάνεια». Ο περίπατος ξεκινά από την κεντρική πλατεία Πλωμαρίου και γίνεται παράλληλα στο Σεδούντα για τα «παρά-Σεδούντεια» και παράλληλα στο παραλιακό μέτωπο για τα «παρά-Ταρσάνεια». Σκοπός του περίπατου είναι η παρουσίαση του κτηριακού αποθέματος των κυριότερων βιομηχανικών κτηρίων του Πλωμαρίου, με στόχο τη γνωριμία, την προστασία και τη βέλτιστη αξιοποίηση της πλούσιας βιομηχανικής κληρονομιάς και της ιστορίας του Πλωμαρίου.
Τέλος, ο τέταρτος εισηγητής καθ. Κώστας Μουτζούρης, τ. Πρύτανης ΕΜΠ, επισήμανε ότι υπάρχει στο ΕΜΠ πλούσιο υλικό ερευνών για το Πλωμάρι, δήλωσε εντυπωσιασμένος από τη δραστηριότητα του «Πόλιον» και τόνισε ότι, πέρα από την προβολή των πλεονεκτημάτων του Πλωμαρίου, την αναγκαιότητα βελτίωσης της χερσαίας και θαλάσσιας (πύλη Schengen) προσβασιμότητας του.
Ακολούθησε η προβολή του ντοκιμαντέρ με το ίδιο θέμα, που χειροκροτήθηκε από όλους καθώς και συζήτηση με ερωτήσεις, απόψεις και παρεμβάσεις.
Το βιβλίο διανεμήθηκε δωρεάν στους παριστάμενους.

«Τότε που τραγουδούσαν οι θεοί»
Οι εκδόσεις "Διόπτρα" και το βιβλιοπωλείο "Book and Art", διοργάνωσαν στο Μουσείο - Ελαιοτριβείο Βρανά, στον Παπάδο εκδήλωση για την παρουσίαση του τέταρτου μυθιστορήματος της βραβευμένης συγγραφέως Άννας Γαλανού «Τότε που τραγουδούσαν οι θεοί».
Η βιβλιοπαρουσίαση έγινε στις 20 τρεχ, με τη συμμετοχή της ίδιας της συγγραφέως. Για το βιβλίο μίλησε ο δικηγόρος Χαράλαμπος Λαμπριανού και η κλινική ψυχολόγος Σοφία Κιστάνη, ενώ αποσπάσματα του βιβλίου δίαβασε ο ηθοποιός Μπάμπης Αλατζάς.

«Η Πύρρα και ο Μυστικός Χάρτης - Από τη Μικρασία στη Λέσβο»
Ο Δήμαρχος Λέσβου, Δημήτρης Βουνάτσος, με τον Αντιδήμαρχο Καλλονής, Δημήτρη Ζαφειρίου, παρουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μηθύμνης κ.κ. Χρυσοστόμου, στον αύλειο χώρο του «Λουτρού» Καλλονής, - το οποίο έχει διασκευαστεί σε Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο,- παρακολούθησε την παρουσίαση του βιβλίου της Αντιγόνης Μώρου, με τίτλο: «Η Πύρρα και ο Μυστικός Χάρτης Από τη Μικρασία στη Λέσβο», που οργάνωσε ο Σύλλογος Καλλονιατών Λέσβου Αθήνα.
Το βιβλίο παρουσίασαν οι: Χρήστος Σταυράκογλου, συγγραφέας φιλόλογος και Δημήτρης Βανέλλης, σεναριογράφος κόμικς λογοτέχνης.
Στο χαιρετισμό του ο Δήμαρχος, συνεχάρη τη συγγραφέα, τους παρουσιαστές και τον εκδοτικό οίκο, τονίζοντας ότι πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό πνευματικό πόνημα.
Ζήτησε για μία φορά ακόμα, η κοινωνία του τέως Δήμου Καλλονής, να εμπλουτίσει το ως άνω Λαογραφικό Δημοτικό Μουσείο με διάφορα αντικείμενα, στολές, βιβλία, λοιπά ντοκουμέντα κλπ., γιατί τα υφιστάμενα έχουν μεταφερθεί από το Παλιό Λιμεναρχείο Μυτιλήνης (πρώην Λ.Ο.Λ.Τ) και τοποθετήθηκαν στο Λουτρό της Καλλονής, όταν διαπιστώθηκε ότι η στέγη στο κτίριο του Παλιού Λιμεναρχείου, επί μακρά σειρά ετών έβαζε νερά και υπήρχε άμεσος κίνδυνος, ο πλούτος των εκθεμάτων που είχαν συγκεντρωθεί και τοποθετηθεί στον πρώτο υπέρ το ισόγειο όροφο του εν λόγω κτιρίου, με πρωτοβουλία της Ε.Λ.Μ.Ε. Λέσβου, πριν 15 περίπου χρόνια και λειτούργησε ως Λαογραφικό Μουσείο του Δήμου Μυτιλήνης, να καταστραφεί οριστικά.

«Αγιάσος 1912 2012 Εκατό χρόνια ελεύθερου βίου»
Στον αύλειο χώρο του παλαιού ξενώνα της Παναγίας της Αγιάσου (Χάνια), έγινε η παρουσίαση του σημαντικού ιστορικού βιβλίου του εκπαιδευτικού Βασίλη Κωμαϊτη, με τίτλο: «Αγιάσος 1912 2012 Εκατό χρόνια ελεύθερου βίου». Η εκδήλωση αυτή, αποτελεί συνέχεια πολλών και ποικίλων εκδηλώσεων, ενταγμένων στον πανηγυρισμό των 120 χρόνων ζωής και εξαιρετικής διαχρονικής πνευματικής και πολιτιστικής παρουσίας του Ιστορικού Αναγνωστηρίου Αγιάσου «Η Ανάπτυξη».
Το βιβλίο παρουσίασαν οι: Γιώργος Ξενέλλης, Μυρσίνη Κουτσκουδή Βουρλή, Σωτήρης Μουτζουρέλλης και Παναγιώτης Σκορδάς.

---- - -- - -- Βιβλιοκριτική----

Χρονογραφία - Ποίηση Γιώργου Ζεϊμπέκη
Αριστείδη Καλάργαλη
Σε μια εποχή όπου το γλωσσικό ζήτημα ήταν σε έξαρση, ο Δάσκαλος Γιώργος Ζεϊμπέκης απολύθηκε γιατί πήρε τη θέση του δημοτικιστή στα λογοτεχνικά - ποιητικά δημιουργήματά του. Υπήρξε ένας πολύ σημαντικός λόγιος, με αξιόλογο και πρωτοπόρο ρόλο στην πρωτοπερίοδο του εικοστού αιώνα.
Ο Αριστείδης Καλάργαλης, με υψηλού επιπέδου σπουδές στα παιδαγωγικά και σε άλλες επιμορφωτικές εξειδικεύσεις, ερευνητής και συγγραφέας βιβλίων με εξαίρετη σπουδαιότητα, μελέτησε σε βάθος το έργο του Πλωμαρίτη ποιητή και με εύστοχη γραφή, με σαφή και απλή διατύπωση, το παρουσιάζει σε ένα καλαίσθητο βιβλίο του, εκδοτική προσφορά της Λέσχης Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος».
Με τις πολλές βιογραφικές μαρτυρίες, τις οποίες ανέσυρε κατόπιν μεγάλης ερευνητικής και ασφαλώς πολύκαιρης προσπάθειας, κατατοπίζει προλογικά τον αναγνώστη και με τη λεπτομερή τεκμηρίωση των γεγονότων και περιστατικών, που σημάδεψαν τον δημοτικιστή Ζεϊμπέκη στην κρίσιμη περίοδο για το Νησί μας.
Ακολουθεί μια εκτεταμένη χρονογραφία για τη ζωή και το έργο του λογοτέχνη - ποιητή, την οποία χρονογραφία αναπτύσσει ο Αριστείδης Καλάργαλης με αίσθημα ευθύνης, ύστερα από μεθοδική συγκριτική σκέψη και ακριβόλογη εδραίωση των συμβάντων στα πολυτάραχα αυτά χρόνια της εκκίνησης της πνευματικής Λεσβιακής ανθοφορίας.
Ας μη διαφεύγει άλλωστε ότι ο Αριστείδης Καλάργαλης πρόσφατα ερευνά με διαφωτιστικό μεράκι το πνευματικό φαινόμενο της Λεσβιακής Άνοιξης, που ξεπήδησε στο Νησί μας στην ανώμαλη αυτή εποχή της εθνικής και κοινωνικής μας εξέλιξης.
Και ολοκληρώνεται το βιβλίο με σχεδόν όλα τα ποιήματα του Γιώργου Ζεϊμπέκη, στα οποία κυριαρχεί ο ποιητικός στοχασμός με αυθόρμητες συγκινήσεις και έντεχνες στιχουργικές μορφές, χωρίς ν' απολείπουν οι επίκαιρες αναφορές.
Ο ποιητής εκφράζει την αναζήτηση της ζωής, καθώς πορεύτηκε ελπιδοφόρα, μ' έναν αγώνα αισιόδοξης κατεύθυνσης και προτροπής προς ζωοποιό ενατένιση.
Ο Αριστείδης Καλάργαλης τον ανέσυρε από το βάθος της λησμονιάς με το μαεστρικό και δεξιότεχνο τρόπο, που η λογοτεχνική γνώση και η έμπειρη πνευματική του καρποφορία τον έχει καταξιώσει σε παρόμοια εγχειρήματα.
Αλλά και για να εκπληρώσει ένα χρέος απέναντι στην ιστορία της Λεσβιακής Γραμματείας, πλουτίζοντας τη μελλοντική πνευματική μας κληρονομιά.
Στρατής Μισγίρης