Τους κινδύνους προερχόμενους από κάθε εξωτερική ανθρώπινη επέμβαση, που μπορεί να διαταράξουν το σύστημα, επιβαρύνοντας ανεπανόρθωτα το περιβάλλον, επισημαίνει ο Αγροτικός Σύλλογος Παράκτιας Αλιείας Λέσβου «ο Άγιος Νικόλαος», απευθυνόμενος τόσο στην Περιφέρεια Β. Αιγαίου, όσο και στη Διεύθυνση Αποκεντρωμένης Διοίκησης Λέσβου, ζητώντας εξηγήσεις για τα όσα διαδραματίζονται στον πλούσιο και σπάνιο οικοσύστημα του Κόλπου Καλλονής, από «περίεργους επενδυτές».

Ο Σύλλογος εκφράζει τους φόβους του τόσο για την καταστροφή του Κόλπου και των αποθεμάτων του με θεμιτά και αθέμιτα μέσα, όσο και για τις συνέπειες που αυτό θα επιφέρει στην επιβίωση των ψαράδων και των οικογενειών τους.

Αρχικά γίνεται ένας απολογισμός των ύποπτων επεμβάσεων.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, χορηγείται άδεια για καλλιέργεια οστράκων, στην περιοχή από Αρχαία Πύρρα έως Σκαμνιούδι, η οποία ανακαλείται ύστερα από τις ισχυρές αντιδράσεις των αλιέων, καθώς τους απαγόρευαν να ψαρέψουν στην ευρύτερη περιοχή της οστρακοκαλλιέργειας και τους περιόριζαν το χρόνο αλίευσης οστράκων σε αντίθεση με τις μονάδες οστρακοκαλλιέργειας που είχαν αυτή τη δυνατότητα καθ' όλο το έτος, ανεξάρτητα από το μέγεθος των οστράκων, εμπορευόμενοι ακόμα και το γόνο.

Επιπλέον, οι αρχές πείστηκαν, με την προβολή ισχυρών επιχειρημάτων από τους συλλόγους αλιέων, πως ο σκοπός των «επενδυτών», ήταν η εκμετάλλευση των υπαρχόντων αποθεμάτων σε οστρακοειδή στις περιοχές για τις οποίες είχαν άδεια. Οστρακοειδή, που αφθονούσαν σε αυτές τις περιοχές (χτένια, κυδώνια και άλλα οστρακόδερμα).

Οι «επενδυτές», για να αποδείξουν την «πρόθεσή» τους για ανάπτυξη της παραγωγής του Κόλπου, χωρίς καμιά επιστημονική μελέτη σχετικά με το περιβάλλον και την ισορροπία του Κόλπου, μετέφεραν και εισήγαγαν για καλλιέργεια μύδια από άλλες περιοχές, με αποτέλεσμα την μετάλλαξη των μυδιών σε χάβαρα. Αυτό, αν μη τι άλλο αποτελεί εγκληματική ανθρώπινη πράξη σε βάρος της φύσης. Η ακόμα δυσμενέστερη συνέπεια, της εισαγωγής μυδιών από άλλη περιοχή, ήταν η ταχύτατη εξάπλωση των χαβάρων, σε βάρος των φυσικώς παραγομένων ειδών (χτένια, κυδώνια, καλόγνωμες, καλόγριες, πίνες, φούσκες), με κίνδυνο εξαφάνισής τους, καθώς επίσης και της μείωσης και άλλων θαλάσσιων οργανισμών (καβούρια, κοχύλες, αστερίες κ.α.). Η εξάπλωση των χαβάρων, γίνεται όπως το φυτό «αγριάδα» στη στεριά, που απλώνεται και καλύπτει κάθε άλλη βλάστηση. Το φαινόμενο της υπερανάπτυξης των χαβάρων σε βάρος των χτενιών που αλιεύονταν στο παρελθόν σε μεγάλες ποσότητες, αποδεικνύει επιστημονική έρευνα του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

ΠΝΙΓΕΤΑΙ Ο ΚΟΛΠΟΣ

Σήμερα, η από δωδεκαετίας εγκατεστημένη μονάδα υδατοκαλλιέργειας στον τομέα των οστράκων στο είδος «στρείδια/ χτένια» στην περιοχή «Σκαμιούδι», έχει μηδενική παραγωγή. Όμως, οι ιδιοκτήτες της μονάδας, πέτυχαν την τροποποίηση της αρχικής άδειας για την «παραγωγή» του είδους χάβαρα. «Παραγωγή», σε μια θαλάσσια περιοχή που ο βυθός της είναι καλυμμένος από τόνους χαβάρων. Η σκοπιμότητα είναι οφθαλμοφανής: Η χωρίς όριο εκμετάλλευση των αποθεμάτων του Κόλπου σε χάβαρα, με την κατ' επίφαση «επένδυση», αποξενώνοντας τους ντόπιους αλιείς από τους φυσικούς πόρους επιβίωσής τους. Με εμπειρικούς υπολογισμούς, οι ποσότητες των χαβάρων που καλύπτουν το 60% του βυθού του κόλπου είναι γύρω στα είκοσι εκατομμύρια τόνοι.

Ο Αγροτικός Σύλλογος Παράκτιας Αλιείας Λέσβου «Ο Αγ. Νικόλαος», ζητά από τις αρμόδιες υπηρεσίες της διεύθυνσης του Τμήματος Αλιείας της Περιφέρειας, καθώς και του τμήματος του Υπουργείου Γεωργίας, να εξηγήσουν ποια ήταν η φιλοσοφία της εισήγησης για την τροποποίηση της άδειας της μονάδας υδατοκαλλιέργειας, δεδομένου ότι η εγκατάσταση της συγκεκριμένης μονάδας βρίσκεται κοντά σε αρχαιολογικό χώρο και δίνονται για την παραμονή της, προσωρινές παρατάσεις μονοετούς διάρκειας και αν υπήρξε περιβαλλοντική μελέτη για την αρχική άδεια και για την τροποποιημένη.

Παράλληλα, πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι, κατά του υφιστάμενου Χωροταξικού του ΥΠΕΚΑ, έχουν ασκηθεί προσφυγές ενώπιον του ΣτΕ, από φορείς όλης της χώρας, χωρίς ακόμη να έχουν εκδικαστεί.

Θα πρέπει επίσης, να ενημερώσουμε, ότι εκτός από την αρχική άδεια υδατοκαλλιέργειας, που χορηγήθηκε για την περιοχή από «Κουκμό» έως «Αποθήκα», στη συνέχεια το ΥΠΕΚΑ ενέκρινε ακόμη πέντε άδειες από τη θέση «Γλάρος» έως τη θέση «Αχλαδερή»-Νοτιοανατολική πλευρά του κόλπου, εκεί όπου υπάρχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα οστράκων με ταχύτατη ανάπτυξη, βασιζόμενοι στο νέο Χωροταξικό Σχέδιο του 2011. Καθώς η περιοχή αυτή παρουσιάζει υψηλό αρχαιολογικό ενδιαφέρον, η Εφορία Ενάλιων Αρχαιοτήτων θα πρέπει να προβεί στις απαγορεύσεις που ορίζει ο νόμος, καθώς για την δημιουργία των εγκαταστάσεων της μονάδας οστρακοκαλλιέργειας, θα ποντίσουν δομικά υλικά μεγάλου βάρους και η ανεξέλεγκτη κατάδυση θα είναι καθημερινό φαινόμενο στην περιοχή.

Και καταλήγει ο Σύλλογος: «Πολύ φοβούμαστε πως οι αρμόδιοι φορείς (ΥΠΕΚΑ κ.α.), που με ευκολία προτείνουν την έγκριση αδειών οστακοκαλλιέργειας στις θέσεις «Γλάρος», «Αχλαδερή», «Κούκμος» και «Αποθήκα», αγνοώντας τις εκκλήσεις και την προτεινόμενη συνεργασία του συνδικαλιστικού οργάνου των αλιέων του νησιού, ή δεν γνωρίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Κόλπου Καλλονής, ή οικονομικά συμφέροντα επιβάλλουν τη θέλησή τους στους φορείς. Οι φορείς πρέπει να κατανοήσουν ότι οι βλέψεις αυτών των συμφερόντων, είναι η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων του κόλπου και όχι η δημιουργία και η παραγωγή.

Η προστασία του κόλπου, για να εξακολουθήσει να αποτελεί πηγή ζωής και πλούτου για τους κατοίκους και το νησί, απαιτεί τη σωστή διαχείρισή του, με αυστηρή εφαρμογή της υφιστάμενης Αλιευτικής Νομοθεσίας και της συνεχούς βελτίωσής της προς όφελος του οικοσυστήματος του κόλπου».

Γι' αυτό και προτείνει:

-Την άμεση ανάκληση από το Περιφερειακό Συμβούλιο της υφιστάμενης άδειας χαβαροκαλλιέργειας, ευθυγραμμιζόμενο με την ανάγκη της προστασίας του περιβάλλοντος και με το περί κοινού δικαίου αίσθημα.

-Διενέργεια επιστημονικής μελέτης, με πρωτοβουλία της Περιφέρειας σε συνεργασία με Πιστοποιημένο Ειδικευμένο Κέντρο για το αν είναι δυνατή και χρήσιμη η χαβαροκαλλιέργεια στον κόλπο. Ποιοι κίνδυνοι εγκυμονούνται για τον Κόλπο και το φυσικό περιβάλλον από μια τέτοια δραστηριότητα.

-Την μη έγκριση άδειας οστρακοκαλλιέργειας για μια πενταετία.

«Με αυτές τις προϋποθέσεις, τονίζει η διοίκηση του Συλλόγου, είμαστε έτοιμοι να συμβάλουμε με όλες μας τις δυνάμεις, λαμβάνοντας ή υποδεικνύοντας και περιοριστικά μέτρα όπου χρειάζεται, τα οποία θα διασφαλίσουν την προστασία και την αύξηση των φυσικών αποθεμάτων σε ψάρια και οστρακοειδή».