Συνέντευξη στη Μαριάνθη Βάμβουρα

Την καταξιωμένη και πολυγραφότατη συγγραφέα ιστορικών μυθιστορημάτων Φιλομήλα Λαπατά, υποδέχεται απόψε το αναγνωστικό κοινό της Μυτιλήνης. Στο βιβλιοπωλείο-πολυχώρο Book and Art, η συγγραφέας θα συνομιλήσει με τους φίλους, αναγνώστες, σε μια παρουσίαση και αναφορά στο πρώτο βιβλίο της σειράς «Η Επιστροφή-Οι κόρες της Ελλάδας» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Η συνάντηση ορίζεται στις 8 το βράδυ, στην οδό Κομνηνάκη 5 (τηλ. 22510-37961).

Παραμονές της επετείου της Επανάστασης του 1821, η παρουσίαση του συγκεκριμένου βιβλίου φαντάζει περισσότερο από επίκαιρη, αν διαβάσουμε το οπισθόφυλλο.

«Μια γυναίκα, κόρη οικογένειας επιφανών αγωνιστών της Επανάστασης του 1821, επιστρέφει στην Αθήνα του 1836, έπειτα από αναγκαστική εικοσαετή απομάκρυνση απ' την Ελλάδα. Μια Ελληνίδα με προφίλ για μενταγιόν, η οποία δεν αγαπήθηκε όσο της άξιζε στην πατρίδα της και γι' αυτό στα μάτια της κρύβει τον πόνο της γυναίκας που της έκλεψαν την εφηβεία, επιστρέφει για να διεκδικήσει πίσω τον εαυτό της, για να εκδικηθεί όσους της στέρησαν την ταυτότητά της, για να μπορέσει να ζήσει. 

Βαθιές πληγές και ανοιχτοί λογαριασμοί προκαλούνται από μια θυσία, η οποία κατέληξε σε έναν απαγορευμένο έρωτα, που σημάδεψε τη ζωή μιας αρχοντικής οικογένειας κατά τη διάρκεια των προεπαναστατικών χρόνων στην Αθήνα. Ατμοσφαιρικές καταστάσεις, μυστήρια και γρίφοι της ανθρώπινης ύπαρξης κυριαρχούν σε ένα κοινωνικό περιβάλλον, όπου η παρουσία του άντρα βαραίνει ασφυκτικά. Εκδίκηση, συγχώρεση και λύτρωση γεννούν έντονα συναισθήματα στους ήρωες αυτής της κοινωνικής τοιχογραφίας. Ως προϊόν ιστορικής έρευνας, καταγράφεται μια λεπτομερέστατη περιγραφή της καθημερινής αθηναϊκής ζωής, με ανάλυση χαρακτήρων και επιμέρους ιστορίες που δένουν με την κεντρική ιστορία και πλουτίζουν την πλοκή. Έρωτες, πόλεμοι, πολιτική, σχέσεις Ελλήνων και Τούρκων, οθωμανική εξουσία συνθέτουν τον μύθο του αφηγήματος. 

Η Φιλομήλα Λαπατά σκιαγραφεί το πορτρέτο της Αθήνας του 1800, με ολοκληρωμένους χαρακτήρες που ξεδιπλώνονται σε μια ρεαλιστική και συναρπαστική πλοκή, θίγοντας θέματα ανθρωπίνων σχέσεων και υπαρξιακής αναζήτησης. Ανασυνθέτει, με έναν δικό της τρόπο, την ατμόσφαιρα μιας ολόκληρης εποχής της Ιστορίας μας. Μιλάει για τη ζωή, τη μοίρα, τις επιλογές μας, τις σχέσεις, τη μνήμη ως κατάρα, το μίσος, την οργή, την υπέρβαση ορίων και τη λύτρωση».

Ακολουθώντας τα συγγραφικά αποτυπώματα σε βάθος χρόνου της Φιλ. Λαπατά, αντιλαμβανόμαστε πως δεν πρόκειται για μια τυχαία συγγραφική παρουσία στο χώρο του ιστορικού μυθιστορήματος. Δομεί άρτια, συγγράφει συγκριτικά, μελετά και εξιχνιάζει κάθε ιστορικό στοιχείο, ώστε να μεταφέρει τον αναγνώστη με σαφήνεια στους δρόμους της Ιστορίας. Δηλώνει μόνιμη μαθήτρια της ζωής, μοιράζει τον χρόνο και τη βιωτή της μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας και το συγγραφικό της έργο περιλαμβάνει τα βιβλία: Οι κόρες του νερού, μυθιστόρημα, 2002, Lacryma Christi Το δάκρυ του Χριστού, 2004, Εις το όνομα της μητρός, 2005, Επικίνδυνες λέξεις, 2007, Η ξυπόλυτη των Αθηνών, 2010, Η χήρα του Πειραιά, 2012, που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Καστανιώτη. Στην Ιταλία τιμήθηκε το 2005 και το 2006.

Με αφορμή την αποψινή παρουσίαση του βιβλίου «Η Επιστροφή», η Φιλ. Λαπατά παραχώρησε συνέντευξη, για τους αναγνώστες του «Δημοκράτη».

-Κυρία Λαπατά, το βιβλίο σας «Η Επιστροφή», του οποίου την παρουσίαση θα έχει την τιμή και χαρά να απολαύσει το αναγνωστικό κοινό της Μυτιλήνης, αποτελεί το πρώτο μέρος της σειράς «Οι κόρες της Ελλάδας» και εντάσσεται στην κατηγορία Ιστορικό Μυθιστόρημα. Τι είναι αυτό που σας έκανε να επιλέξετε Ιστορικό Μυθιστόρημα;

Είμαι συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων. Το πρώτο μου μυθιστόρημα «Οι κόρες του νερού» (Εκδόσεις Καστανιώτη) είναι η μαρτυρία της ιστορίας της οικογένειάς μου από το 1750 (Γαλάτσι, Οδησσός, Βράιλα, Βιέννη, Κωνσταντινούπολη, Αμβέρσα) μέχρι και το 1913. Εκτός του οικογενειακού μου Αρχείου, το οποίο είχα ως πυξίδα την περίοδο της συγγραφής, χρειάστηκε να κάνω και μια λεπτομερέστατη ιστορική έρευνα για τους πληθυσμούς των περιοχών στις οποίες αναφέρομαι. Η έρευνα με συνεπήρε και αποφάσισα να συνεχίσω με την ιστορία των Ελλήνων της Σικελίας και Σαρδηνίας και έτσι έγραψα το μυθιστόρημα «Lacryma Christi» (Εκδόσεις Καστανιώτη). Κατόπιν έγραψα και το τρίτο, το «Εις το όνομα της μητρός» (Εκδόσεις Καστανιώτη και αυτό) για την ιστορία των Ελλήνων της Νάπολης, καθότι έμενα εκείνη την εποχή εκεί, και έτσι συμπλήρωσα την τριλογία της Διασποράς. Τα επόμενα μυθιστορήματα ήταν μονόδρομος στο ιστορικό είδος, όπως αντιλαμβάνεστε. Λατρεύω το ιστορικό μυθιστόρημα. Η έρευνα και η αναπαράσταση μιας εποχής είναι «ταξίδια» ανεπανάληπτα.

-Ποια η γνώμη σας για τη σχέση του Έλληνα με την Ιστορία;

Ο Έλληνας δεν έχει καλή σχέση με την Ιστορία. Τείνει να ξεχνά το παρελθόν του και να διαιωνίζει έτσι συμπεριφορές, οι οποίες δεν είναι υγιείς και οι οποίες τον οδηγούν σε λανθασμένες επιλογές. Και βέβαια, στο τέλος δεν δέχεται τις συνέπειες των επιλογών του και πάντα κάποιος άλλος φταίει για τα δεινά του. Μην ξεχνάμε πως όλη μας η ζωή είναι επιλογές και συνέπειες. Από τις πιο απλές μέχρι τις πιο πολύπλοκες, όπως ποιον ερωτευόμαστε ή το πώς επιλέγουμε να κρίνουμε τους άλλους.

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΝΤΥΠΟ «Δ»