Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Μια σημαντική έρευνα για την πανδημία του κορωνοϊού και την στάση των Ελλήνων πολιτών απέναντί της δημοσιεύθηκε πριν λίγο καιρό και συγκεκριμένα τον Οκτώβριο από τον Οργανισμό έρευνας και ανάπτυξης «ΔιαΝΕΟσις».

Η έρευνα με τίτλο «Πώς ζουν οι Έλληνες στην πανδημία» διεξήχθη τον Σεπτέμβριο του 2020. Από τις απαντήσεις των πολιτών διαπιστώνεται μεταβολή στην αρχική αισιοδοξία του πρώτου lockdown, όταν οι πολίτες ήλπιζαν πως ο κορωνοϊός θα αντιμετωπιζόταν αργά ή γρήγορα και πως αυτά τα έκτακτα μέτρα δεν θα κρατούσαν πολύ.

Καθοριστικό κριτήριο για την αλλαγή της στάσης των πολιτών έπαιξε, καθώς φαίνεται, αφενός η ανθεκτικότητα του ιού το καλοκαίρι και στις υψηλές θερμοκρασίες, και αφετέρου η αβεβαιότητα των πολιτικών αλλά και των ίδιων των επιστημόνων και ερευνητών, για την σύντομη εξεύρεση του κατάλληλου εμβολίου.

Βέβαια, τώρα βρισκόμαστε ήδη στο 2ο lockdown και η ανησυχία είναι πλέον διάχυτη στην χώρα μας, καθώς τα κρούσματα αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς.

Για δε το εμβόλιο, αναμένεται την επόμενη άνοιξη.

Μείωση αισιοδοξίας

Η αρχική αισιοδοξία λοιπόν, για την πορεία της χώρας λόγω της επιτυχούς αντιμετώπισης της πανδημίας μειώθηκε σημαντικά στην εν λόγω έρευνα. Το ποσοστό όσων θεωρούν ότι τα πράγματα στη χώρα πηγαίνουν "προς τη σωστή κατεύθυνση", από το 86% του περασμένου Απριλίου κινείται τώρα στο 57% με συνεχή επιβάρυνση.

Τον περασμένο Απρίλιο η πλειοψηφία των πολιτών (55%) είχε την εντύπωση ότι η πανδημία θα αντιμετωπιστεί το πολύ σε ένα τετράμηνο.

Σήμερα, οι αντίστοιχες εκτιμήσεις για τη διάρκεια της πανδημίας δείχνουν λιγότερο αισιόδοξες, καθώς ένα ποσοστό σχετικά πλειοψηφικό (32,4%) θεωρεί πως για να επανέλθουμε σε μία φυσιολογική καθημερινότητα θα περάσει και το 2021.

Η ενημέρωση για την πανδημία

Η τηλεόραση παραμένει η βασική πηγή ενημέρωσης για τον κορωνοϊό,  ωστόσο από το 73,8% του Απριλίου, το ποσοστό όσων την επιλέγουν για να ενημερωθούν για την Covid-19 έφτασε σήμερα στο 68,1%. Σημαντική μείωση εμφανίζουν και η ενημέρωση από τους γιατρούς (21,8% τώρα από 28,8%) αλλά και την οικογένεια/φίλους (19,4% τώρα από 31,4%).

Πόσο έχει αλλάξει η ζωή

Στην έρευνα αποτυπώνεται αυτό που αποτελεί προσωπικό λίγο-πολύ βίωμα σχεδόν όλων: Τρεις στους τέσσερις δηλώνουν ότι η πανδημία έχει αλλάξει τη ζωή τους αρκετά έως πάρα πολύ. Αν προσθέσουμε και αυτούς που δηλώνουν ότι άλλαξε η ζωή τους έστω και λίγο, σχεδόν οι πάντες (92%) νιώθουν η ζωή τους να έχει αλλάξει.

Τήρηση αποστάσεων

Παρ' όλα αυτά, η τήρηση των αποστάσεων όταν οι άνθρωποι συνυπάρχουν σε δημόσιους χώρους φαίνεται να είναι η δυσκολότερη υπόθεση, αφού στη σχετική ερώτηση "αν τηρούν τις αποστάσεις" μόνο ένας στους δυο (49,5%) δήλωσαν "πολύ συχνά", ενώ οι απαντήσεις των υπολοίπων κυμάνθηκαν από το "συχνά" έως και το "ποτέ".

Χρήση μάσκας

Σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα των YouGov/Imperial College London, σε δείγμα 21.000 ατόμων σε 29 χώρες, (14-20/09), καταγράφονται μεγάλες διαφοροποιήσεις στη χρήση μάσκας από χώρα σε χώρα.

Το 96% των Ισπανών δηλώνει ότι φορά πάντα/πολύ συχνά μάσκα εκτός σπιτιού, ενώ στη Γαλλία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 84% και στο Ηνωμένο Βασίλειο πέφτει στο 64%.

Στην εν λόγω έρευνα, το ποσοστό όσων απαντούν "πολύ συχνά" και στα τρία βασικά μέτρα προφύλαξης περιορίζεται μόλις στο 37% και στις νεότερες ηλικίες (17 έως 24 ετών) στο 21%. Βέβαια, η ισχύουσα υποχρεωτική χρήση μάσκας, προφανώς έχει αλλάξει άρδην τα δεδομένα.

Υποχώρηση εμπιστοσύνης στους επιστήμονες - εμβολιασμός

Η υποχώρηση της εμπιστοσύνης στους επιστήμονες/τεχνοκράτες από το 85% του περασμένου Απριλίου στο 66% τον Σεπτέμβριο είναι χαρακτηριστικό. Ένα μέρος βέβαια, αυτής της υποχώρησης οφείλεται στη γενική τάση υποχώρησης της αισιοδοξίας.

Σε ότι αφορά τις απαντήσεις που δόθηκαν στην υποθετική ερώτηση εμβολιασμού εάν υπήρχε ένα εμβόλιο δωρεάν και εγκεκριμένο από το κράτος, το 42% δηλώνει πως δεν θα εμβολιαζόταν.

Επιπτώσεις στην οικονομία & την εργασία

Το συντριπτικό ποσοστό 87,1% (από 84,3% στο πρώτο κύμα) των ερωτηθέντων θεωρούν ότι οι μακροχρόνιες επιπτώσεις στην οικονομία θα είναι αρνητικές και επιπλέον το 53,4% (από 57,9%) ότι αρνητικές θα είναι οι επιπτώσεις στην προσωπική οικονομική κατάσταση.

Τέλος, αρνητικές εκτιμάται ότι θα είναι οι επιπτώσεις και στον τρόπο εργασίας (άρα και στις εργασιακές σχέσεις) από το 57% (45,8% στο πρώτο κύμα), ενώ και η εμπιστοσύνη στην ιδιωτική πρωτοβουλία φαίνεται να κάμπτεται, αφού μόλις το 32% (από 44,2%) θεωρεί ότι θα είναι θετικές οι επιπτώσεις.