Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Στην Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες της Ευρώπης, οι ευκατάστατοι γονείς διαθέτουν πολλά χρήματα για τα παιδιά τους σε αντίθεση με τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα που δεν βρίσκονται στην ίδια θέση και άρα δεν δύνανται να συνδράμουν από την αρχή.

Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει αυτόματα ότι τα παιδιά αυτά αποκτούν τα κατάλληλα εφόδια ή εκτιμούν ανάλογα τα έξοδα των γονιών τους, καθώς από πολύ μικρά έχουν μάθει να ξοδεύουν.

Από την άλλη μεριά, η όποια στέρηση λόγω οικονομικών προβλημάτων  δεν σημαίνει αυτόματα και αποτυχία προόδου για τα παιδιά των φτωχών οικογενειών, που πολλές φορές έχουν αποδείξει ότι μπορούν να τα βγάλουν πέρα με τις σπουδές τους σε σχολείο και Πανεπιστήμιο.

Τα πολλά χρήματα λοιπόν, δεν είναι κριτήριο για την όποια μελλοντική επιτυχία ή αποκατάσταση, αφού δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι αυτή μπορεί να επιτευχθεί αναλόγως της διάθεσης περισσότερων κονδυλίων από τον οικογενειακό προγραμματισμό που είναι άμεσα συνυφασμένος με το εισόδημα.

Το θέμα πάντως, έχει να κάνει περισσότερο με την κοινωνική ανισότητα και όχι με την στείρα οικονομική επένδυση στα παιδιά.

Οι διαφορές στην διάθεση χρημάτων μεταξύ των αδύναμων οικονομικά τάξεων και ευημερούντων νοικοκυριών δείχνουν περισσότερο ότι ακόμη και η εκπαίδευση εξαγοράζεται, σε μία κοινωνία όπου οι περισσότερες ευκαιρίες προσφέρονται στους ευκατάστατους οικονομικά, άσχετα αν αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα την καλλιέργεια της πραγματικής κουλτούρας και πάνω απ' όλα Παιδείας.

Μια από τις χώρες ορόσημο που προσδιορίζουν τις σημαντικές διαφορές στην διάθεση μεριδίου από το οικογενειακό εισόδημα για την εκπαίδευση αλλά και γενικότερα την πριμοδότηση των παιδιών, αποτελεί η ηγέτιδα της ΕΕ Γερμανία.

Μια πολύ σημαντική και εξόχως διαφωτιστική δημοσκόπηση που παρέθεσε η γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine», καταγράφει τις σημαντικές αυτές διαφορές μεταξύ των ευημερούντων και ασθενέστερων οικονομικά τάξεων σε μία χώρα όπου τουλάχιστον φαινομενικά φαντάζει και λανσάρεται ως η ατμομηχανή της Ευρώπης.

Σύμφωνα λοιπόν, με τα στοιχεία της Γερμανικής Στατιστικής Υπηρεσίας και την αντίστοιχη μελέτη, τα έξοδα ανά παιδί στην Γερμανία είναι στενά συνδεδεμένα με το εισόδημα των γονέων. Ιδιαίτερα μεγάλες διαφορές, σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, υπάρχουν στα έξοδα για την Υγεία και την Εκπαίδευση. Συγκεκριμένα για την Εκπαίδευση, οι ισχυροί εισοδηματικά γονείς διαθέτουν τρεις φορές περισσότερα χρήματα απ' ό,τι οι γονείς με μικρότερο εισόδημα.  

Ειδικότερα, οι ασθενέστερες εισοδηματικά τάξεις του πληθυσμού ξοδεύουν 424 ευρώ μηνιαίως για το παιδί τους, την στιγμή που οι πιο ισχυρές οικονομικά διαθέτουν 1.212 ευρώ, τρεις φορές περισσότερο. Κατά μέσο όρο οι γονείς πληρώνουν για ένα παιδί σε μηνιαία βάση 763 ευρώ.

Ιδιαίτερα σημαντικές είναι, σύμφωνα με την προαναφερόμενη μελέτη, οι διαφορές στον τομέα της φροντίδας Υγείας. Στην περίπτωση αυτή, λαμβάνουν τα παιδιά από τις ασθενέστερες εισοδηματικά οικογένειες 11 ευρώ, έναντι 113 ευρώ από τις εισοδηματικά ισχυρές, μία διαφορά εις το δεκαπλάσιο.    

Για βιβλία, τα παιδιά των ευημερούντων οικονομικά οικογενειών παίρνουν 27 ευρώ, έναντι 9 ευρώ στις ασθενέστερες τάξεις, τρεις φορές λιγότερο. Το ίδιο ισχύει και για την Εκπαίδευση γενικά με 83 και 28 ευρώ αντίστοιχα. Για ρούχα και παπούτσια οι ευκατάστατες οικογένειες ξοδεύουν για το παιδί τους 87 ευρώ, ενώ οι φτωχότερες 36 ευρώ. Σε ότι αφορά τα ταξίδια δεν υπάρχει αριθμός για τις πιο φτωχές οικογένειες, καθώς τα ποσά είναι πολύ μικρά.

Τέλος, για δύο παιδιά οι γονείς επενδύουν κατά μέσο όρο 1.276 ευρώ, ενώ για 3 παιδιά 1.770. Όσο αυξάνεται ο αριθμός των παιδιών, αυξάνονται και τα έξοδα, αναφέρει η μελέτη. Ένα παιδί καταναλώνει 21% όλων των καταναλωτικών εξόδων των γονέων, ενώ για δύο παιδιά οι γονείς επενδύουν κατά μέσο όρο 41% των συνολικών δαπανών.

Θα το ξαναπούμε και πάλι: Τα χρήματα δεν αποτελούν απαραίτητα και ορμητήριο για μια επιτυχημένη ή εξασφαλισμένη επαγγελματική πορεία των παιδιών, καθώς αυτό που επιβάλλεται, είναι περισσότερο η παρακολούθηση της πορείας του κάθε παιδιού ξεχωριστά και όχι τι μερίδιο από τον οικογενειακό προϋπολογισμό καταναλώνει στην ένδυση, την διασκέδαση ή το χαρτζιλίκι.

Σε κάθε περίπτωση, βέβαια και η μηδαμινή ή μηδενική επένδυση στην Εκπαίδευση ή την Υγεία των παιδιών δεν σημαίνει ανάλογα μία επιτυχημένη πορεία και πάνω απ' όλα ασφάλεια για το ίδιο το παιδί.

Με λίγα λόγια, αυτό που μετρά είναι οι βάσεις που μπαίνουν εξαρχής και όχι η ποσότητα παρά η ποιότητα. Με δεδομένο ότι ζούμε σε μία καταναλωτική κοινωνία που μετρά την αξία με το χρήμα.