«Δίκτυο»   

Του Σέεκ Μαξ

Εκδόσεις «Λιβάνης»

Τιμή: 18,50 ευρώ

Έξι μήνες έχουν περάσει από την εμπλοκή της Τζέσικα στη μυστηριώδη υπόθεση της οργάνωσης του κυνηγού μαγισσών. Η ομάδα ανθρωποκτονιών στην οποία ανήκει αναλαμβάνει τώρα μια υπόθεση δολοφονίας και μια νέα σειρά εξαφανίσεων. Το πτώμα μιας νεαρής γυναίκας έχει ξεβραστεί σε μια παγωμένη παραλία και δύο διάσημοι ινφλουένσερς του Instagram έχουν εξαφανιστεί ταυτόχρονα. Οι αγνοούμενοι και η γυναίκα φαίνεται πως συνδέονται μεταξύ τους με μια σκοτεινή λατρεία. Η Τζέσικα κατά τις έρευνές της βρίσκει τον απόκοσμο πίνακα ενός φάρου σε κάποιο παγωμένο νησί. Κάτω από την εικόνα υπάρχει ένα φρικιαστικό ποίημα που περιγράφει λεπτομερώς έναν φόνο.

Στο μεταξύ εφιάλτες με τη νεκρή μητέρα της την αναστατώνουν, καθώς φαίνονται πολύ αληθινοί, κάνοντάς τη να αναρωτιέται αν η γυναίκα προσπαθεί να της πει κάτι για τους φόνους. Κι ενώ η Τζέσικα εργάζεται μανιωδώς, το τρομακτικό παρελθόν της και η οργάνωση των μαγισσών, που παραλίγο να τη σκοτώσουν σοκαριστικά, ξαναεμφανίζονται και απειλούν να την καταστρέψουν.

 

«Μικρές κυρίες»

Της Louisa May Alcott

Μεταφραστής: Ουρανία Τουτουντζή

Εκδόσεις «Elxis»

Τιμή: 15,50 ευρώ

Η Μεγκ, η Τζο, η Μπεθ και η Έιμι μπορεί να είναι αδελφές, αλλά διαφέρουν πολύ η μία από την άλλη.

Μεγαλώνουν στη Νέα Αγγλία την εποχή του Αμερικανικού Εμφυλίου.

Η Μεγκ, η πιο μεγάλη, είναι όμορφη και γλυκιά, η Τζο είναι αντισυμβατική και ελπίζει μια μέρα να γίνει σπουδαία συγγραφέας, η Μπεθ είναι ήρεμη και ντροπαλή, με πολύ ταλέντο στο πιάνο, ενώ η μικρή και χαϊδεμένη Έιμι ζωγραφίζει.

Η καθεμία προσπαθεί να βρει τον δρόμο της και τη θέση της στον κόσμο.

Είναι παραμονή Χριστουγέννων και οι τέσσερις αδελφές Μαρτς είναι προετοιμασμένες να περάσουν τις πιο ιδιαίτερες γιορτές της ζωής τους, καθώς βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση και ο πατέρας τους λείπει στον πόλεμο...

Όμως τα Χριστούγεννα αυτά θα τους μείνουν αξέχαστα ως τα πιο όμορφα! Τι ρόλο παίζει σ' αυτό ο μυστηριώδης γείτονάς τους;

Νεανικοί έρωτες, δυνατές φιλίες και τραγικές ανατροπές σε ένα από τα πιο τρυφερά μυθιστορήματα ενηλικίωσης.

Τα χρόνια περνούν, τα κορίτσια μεγαλώνουν και μαθαίνουν να αντιστέκονται στις δυσκολίες, να ξεπερνούν τα εμπόδια, να αποδέχονται τα λάθη και τα ελαττώματά τους, να χαίρονται τη ζωή.

Οι Μικρές κυρίες περνούν ένα ηχηρό μήνυμα αγάπης και αλληλεγγύης και μιλούν για τη σημασία τού να πιστεύεις στα όνειρα.

Πρόκειται για ένα διαχρονικό βιβλίο που έχουν αγαπήσει γενιές και γενιές.

 

«Συμφωνία ζωής (μαλακό εξώφυλλο)»

Του Φ. Μπάκμαν

Μετάφραση: Γ. Μαθόπουλος

Εκδόσεις «Κέδρος»

Τιμή: 6,60 ευρώ

Ένας άντρας που έχει κατακτήσει όλα όσα οι περισσότεροι άνθρωποι απλώς ονειρεύονται επιχειρήσεις, ακίνητα, περιουσία έρχεται αντιμέτωπος με τον καρκίνο. Στο νοσοκομείο κάνει έναν απολογισμό της ζωής του. Τις επιτυχίες στα επαγγελματικά διαδέχονται οι αποτυχίες στις προσωπικές σχέσεις, και κυρίως στη σχέση με τον γιο του.

Στο ίδιο νοσοκομείο νοσηλεύεται ένα πεντάχρονο κορίτσι που περνάει τον χρόνο του ζωγραφίζοντας, θαρρείς και έτσι θα καταφέρει να νικήσει την αρρώστια. Έχει καταλάβει βέβαια ότι αυτό είναι αδύνατο, αλλά συνεχίζει, για να δίνει κουράγιο στους μεγάλους.

Την παραμονή των Χριστουγέννων ο άντρας συνειδητοποιεί ότι μπορεί να ανατρέψει την προδιαγεγραμμένη μοίρα της μικρής και αποφασίζει να κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να τη σώσει. Για να το καταφέρει πρέπει πρώτα να μάθει αν η δική του ζωή είχε πραγματικά κάποια αξία· ο γιος του είναι ο μόνος που μπορεί να δώσει την απάντηση.

Με αυτή την τρυφερή ιστορία ο Μπάκμαν μας υπενθυμίζει ότι η ζωή είναι ένα ανέλπιστο δώρο· αυτό που αφήνουμε πίσω μας εξαρτάται από τον τρόπο που μοιραστήκαμε τη ζωή μας με όσους αγαπήσαμε.

 

- - ----=== = = == = = == = = =

Μαρία Γρηγορά-Φανή Μαρωνίτου

         «1919-1922»

Οι εφημερίδες της Λέσβου αφηγούνται

Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης

 

         Πρόσφατα κυκλοφόρησε το έργο της Μαρίας Γρηγορά και Φανής Μαρωνίτου με τίτλο «1919-1922», το οποίο πραγματεύεται με πρωτότυπο τρόπο το μεγάλο ζήτημα της μικρασιατικής καταστροφής, παρεμβάλλοντας ταυτόχρονα το ρόλο που έπαιξε η Λέσβος εκείνη την περίοδο.

         Ένα βιβλίο από αισθητικής πλευράς προσεγμένο, άρτιο, από δε λογοτεχνικής άποψης εμπεριστατωμένο, εντυπωσιακό. Στο έργο παρουσιάζονται ανταποκρίσεις που καλύπτουν τη χρονική περίοδο 1919-1924 των λεσβιακών εφημερίδων ¨Ελεύθερος λόγος¨ και ¨Σάλπιγξ¨, σωστά διαλεγμένες με τα σχετικά αποκόμματα κατάλληλα τοποθετημένα. Τα δε συνοδευτικά κείμενα πολύ κατατοπιστικά με σχόλια των συγγραφέων που αποκαλύπτουν ενδιαφέρουσες πτυχές του θέματος.

         Οι μαρτυρίες όπως εμφανίζονται στον τοπικό τύπο, παρουσιάζουν ταυτόχρονα με σαφήνεια και το ρόλο της νήσου Λέσβου, η οποία δέχθηκε ένα τεράστιο κύμα ρακένδυτων, απελπισμένων προσφύγων -λέγεται ότι πενήντα οκτώ χιλιάδες βρήκαν καταφύγιο- και ηττημένων στρατιωτών μας, υπήρξε δε το κέντρο μαζί με τη Χίο του εθνικού κινήματος των Γονατά-Πλαστήρα. Όμως και η ντόπια κατάσταση ήταν απογοητευτική. Η στερημένη πατρίδα φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο να περιθάλψει τόσες χιλιάδες ψυχές και να τις βοηθήσει να ενσωματωθούν στην εγχώρια κοινωνία.

         Το νησί προσφέρει ό,τι και όσο μπορεί.

Για την υπεύθυνη και σοβαρή εργασία, αξίζουν πολλά θερμά συγχαρητήρια στις δημιουργούς. Μπράβο τους! Το βιβλίο τους θ' αποτελέσει πολύτιμο κόσμημα για τις λεσβιακές και όχι μόνο βιβλιοθήκες.

         Οι δημοσιογραφικές ανταποκρίσεις αρχίζουν θριαμβευτικά με την κατάληψη της Σμύρνης την 1η Μαΐου του 1919. Αλλά η χαρά είναι προσωρινή, κρατά λίγο. Ο Πρωθυπουργός Βενιζέλος, ο οποίος συμφώνησε με τους συμμάχους του η Ελλάδα να αναλάβει την «τήρηση» της τάξης στο σαντζάκι της Σμύρνης, στις 20 Νοεμβρίου του 1920 χάνει τις εκλογές, ενώ οι Τούρκοι συστηματικά οργανώνονται και εξαγριωμένοι αντιδρούν βίαια, όπου τύχει, με κάθε τρόπο.

Στη μητροπολιτική πατρίδα το πολιτικό καθεστώς περιέρχεται στα χέρια ανίκανων και αφρόνων πολιτικών, υπό την επίβλεψη ενός πεισματάρη, άμυαλου και άρρωστου βασιλιά, ενώ στη Σμύρνη εγκαθίσταται ως ύπατος αρμοστής ο αντιπαθής και ιδιόρρυθμος Αρ. Στεργιάδης.

Και επιμένουν να προχωρούν στα ενδότερα, να διασχίζουν κατακαλόκαιρο την Αλμυρή έρημο, νηστικοί και καταταλαιπωρημένοι οι φαντάροι μας λόγω καθυστερημένων εφοδιοπομπών, με προορισμό πλέον ακαθόριστο. Και το κυριότερο! Χωρίς πλέον συμμάχους οι οποίοι, ο ένας μετά τον άλλο έστρεψαν τα νώτα και εγκατέλειψαν την ελληνική «πρωτοβουλία».

         Μια ιστορία διηγώντας την να κλαίς. Τ' αποτελέσματα είναι γνωστά, φρικιαστικά.

         Είναι δίκαιο να αναφερθούν δυο ξεχωριστά περιστατικά: Κατά τις αποτρόπαιες ώρες των βανδαλισμών της κακότυχης Σμύρνης μόνο οι Αμερικανοί στρατιωτικοί και πολιτικοί παράγοντες, και είναι άκρως τιμητικό γι' αυτούς, έτειναν χείρα βοηθείας στους κατατρεγμένους κι έσωσαν όσο κόσμο μπόρεσαν σε ...αντίθεση με τη φωνή  Γάλλου αξιωματικού που ακούστηκε ν' απευθύνεται ενθουσιώδης προς τους σφαγείς τσέτες:

         «Le jour de gloire est arrive!»...οι ανέκαθεν φίλοι μας Γάλλοι.

         Κατακλείδα το κίνημα των συνταγματαρχών Πλαστήρα-Γονατά στη Λέσβο και Χίο με αποτέλεσμα τη δίκη και εκτέλεση των «Έξι». Πράξη εξιλέωσης και ικανοποίησης των αδικημένων. Μα τόσοι και τόσοι βασανισμένοι, ξεσπιτωμένοι αθώοι, οι χιλιάδες πεσόντες στρατιώτες ικανοποιήθηκαν;

         Όχι βέβαια! Τούτο ακούγεται ανεπαρκέστατο, ακατανόητο.

                                                   *

         Των νεκρών μας αδελφών και στρατιωτών τιμούμε κάθε χρόνο τη μνήμη, με κάθε τρόπο κι αυτό θα γίνεται στο διηνεκές, όπως κι ο σεβασμός μας στη δυστυχία που βίωσαν τόσοι κατατρεγμένοι είναι ειλικρινής και αμέριστος. Δεν θα σταματήσουμε να τους θυμόμαστε, ούτε στιγμή.

         Όμως την ίδια ώρα δεν πρέπει το μεγάλο αυτό συμβάν, η εκστρατεία που κατέληξε σε καταστροφή, να μας μείνει ως ένα εθνικό μειονέκτημα. Ναι, γράφτηκε τότε μια ματωμένη σελίδα στην ιστορία μας. Η ζωή, όμως, δεν σταματά, εξακολουθεί σ' ένα περιβάλλον ερεθισμένο, προκλητικό. Η περηφάνια μας ως λαού με αρχές και προοπτικές οφείλει όχι μόνο να' ναι ψηλά, ακέραιη αλλά να ενδυναμώνεται συνεχώς. Αυτό ταιριάζει στο λαό μας που χαρακτηρίζεται από ιστορία λαμπρή και ένδοξη.

         Και πάλι μεγάλος έπαινος στις δημιουργούς του ωραίου βιβλίου!

                                                                Στρατής Αλ. Μολίνος

...........................  ..............................

 

Παναγιώτης Σκορδάς: Λεσβιακό Ημερολόγιο 2023.

Γράμματα Τέχνες Πολιτισμός

Εκδόσεις «Μύθος»

Γράφει η Ανθούλα Δανιήλ, δρ φιλολογίας, συγγραφέας, κριτικός

 

Η παράδοση συνεχίζεται και πάντα με μεγάλη επιτυχία. Ο διδάκτωρ φιλολογίας και συγγραφέας Παναγιώτης Σκορδάς, ο οποίος χρόνια τώρα επιμελείται το Λεσβιακό Ημερολόγιο, στην Εισαγωγή του, επισημαίνει τα προβλήματα του όμορφου και θαυματουργού νησιού του.

Η Λέσβος η θεϊκή, το καμάρι των νησιών του Αιγαίου μας με τον τεράστιο ελαιώνα της, τις αλυκές της, τα πλεούμενά της, τα αρχοντικά της, την αρχαία και νεότερη παράδοσή της, τους λογοτέχνες της και την δική της προσωπική «Άνοιξη», τα ιστορικά και αρχαιολογικά της μνημεία, τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει μείωση του πληθυσμού της. Βεβαίως το φαινόμενο είναι πανελλαδικό, αλλά ο καθένας τον τόπο του σκέφτεται και για τον τόπο που ζει και μεγαλώνει τα παιδιά του ανησυχεί.

Ο εκλεκτός συνάδελφος και καθόλα ευαίσθητος άνθρωπος, διανοούμενος και βαθύς λάτρης του νησιού του αγωνιά. Μετρά τα νούμερα και βρίσκει ότι το νησί του φθίνει, ο πληθυσμός γερνάει, οι νέοι φεύγουν, οι παλιοί ξεθυμαίνουν και όπως λέει χαρακτηριστικά «ένας τόπος που μαραζώνει δημογραφικά και συρρικνώνεται πληθυσμιακά έχει δυσοίωνο μέλλον».

Φυσικά στη συνέχεια του κειμένου θα μνημονεύσει την Μικρασιατική Καταστροφή και τα 100 χρόνια που φέτος θυμόμαστε με ιδιαίτερο πόνο και θλίψη για τα εθνικά πράγματα, ενώ ο αδηφάγος γείτονας απειλεί να διασκελίσει την απόσταση που τον χωρίζει από τα ελληνικά χώματα και να βγει «περίπατο» φίδι που τον έφαγε.

Ωστόσο, ο Σκορδάς έχει και ευχάριστα να σχολιάσει, όπως είναι το  επιτυχημένο Διεθνές Τριήμερο Συνέδριο για την Ελιά, «Elia Lesvos confest», και τον σύλλογο που κάνει «Πράγματα και θαύματα» και φυσικά το μοναδικό στο είδος του Ελαιοτριβείο Τιρπιντίρη. Επίσης, δυο νέες επιχειρηματικές κινήσεις η Κούκος Κατασκευαστική Αναπτυξιακή που μετέτρεψε το ξενοδοχείο Κάτια σε τουριστική μονάδα υψηλών απαιτήσεων στης Κρατήγου τα νερά και ο ιδιοκτήτης των Εργοστασίων Καλαμάρης που ετοιμάζει μεγάλα πράγματα για την ανάπτυξη του τουρισμού, όπως θα δούμε στη συνέχεια. Να αναφέρουμε ακόμα και το Porto Plomari που έχει πάντα πληρότητα.

Από τα επιχειρηματικά θα μεταφερθούμε στα Αρχαιολογικά, με το πλούσιο ανασκαφικό έργο στην πόλη της Μυτιλήνης αλλά και στην επαρχία.

Το 2023 είναι ακόμη έτος μνήμης, εφόσον συμπληρώνονται 100 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου λογοτέχνη μας Αργύρη Εφταλιώτη, το πορτρέτο του οποίου, φιλοτεχνημένο από τη Ρένα Ανούση-Ηλία, κοσμεί το οπισθόφυλλο του Ημερολογίου μας.

Τα θέματα, όπως θα δούμε, είναι πολλά και οι ευχές του Σκορδά για «Υγεία, Αισιοδοξία, Δημιουργικότητα και Προκοπή» θερμότατες.

Στα επιμέρους λοιπόν, όπως πάντα, το Ημερολόγιο ανοίγει με τις ευχές του Μητροπολίτη Ιακώβου και τους χαιρετισμούς του Περιφερειάρχη και Πρύτανη Κώστα Μουτζούρη, του Δημάρχου Μυτιλήνης Ευστράτιου Κύτελη και του ετέρου Δημάρχου Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχη Βέρρου.

Ακολουθούν σελίδες για τη Λέσβο του Δημήτρη Καλαντζάκη, ο οποίος ασχολείται με τη σχέση του σώματος με το νερό. Σε μια προσπάθεια να «ξανασυναντηθεί ο σύγχρονος άνθρωπος με τις ρίζες του». Τα καταπληκτικά εικαστικά, τα χρώματα των διαθλάσεών του, το νερό έξω αλλά και μέσα στους εσωτερικούς χώρους, η έμφαση στο σώμα και όχι στο κεφάλι, καθώς και το κείμενο της Εύης Σαμπανίκου σχολιάζουν τη φιλοσοφική διάσταση των έργων και τους προβληματισμούς του καλλιτέχνη. Δικό του φυσικά και το έργο στο εξώφυλλο.

Αξιολογότατα κείμενα θα βρούμε στην ενότητα «Πρώτη Γραφή και Ανάγνωση», ενώ στην «Γραμματολογία» θα συναντήσουμε τις λογοτεχνικές μελέτες της Μαρίας Γνησίου για τον Ελύτη, της Ευαγγελίας Καπετάνου για τον Μίλτο Κουντουρά, του Κρεσέντσιο Σανζίλιο για τον Τάκη Ελευθεριάδη και της Έλενας Σοφιαναύ για τον Ξενοφώντα Μαυραγάνη. Όλες εκλεκτές καθεμία στο είδος της.

Στην ενότητα «Ανθρώπινα έργα», ο Αλέκος Κιουρέλλης γράφει για τα μοναδικά «Βοτσαλωτά δάπεδα στη Λέσβο» που μεταμορφώνουν τις αυλές σε έργα τέχνης και εκείνο το μακρινό, από τον 19ο αιώνα, τόσο καλοδεκτικό και καλωσοριστικό «ΧΑΙΡΕ» στον προσερχόμενο.

Το «Πήλινο ενεπίγραφο πώμα ...από την Αγιάσο», το οποίο υπογράφουν ο Γιάννης Κουρτζέλης, ο Παναγιώτης Κουτσκουδής και η Ροδοθέα Πιττού, αποδεικνύει πόσο σημαντική ήταν η Αγιάσος για την κεραμοποιεία και πώς δημιουργήθηκε, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά το 1877, ο νέος οικισμός γύρω από την Παναγία, όπου βρήκαν καταφύγιο οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Ο Ηλίας Κουρτζής γράφει για τα ξεχασμένο πρώτα ελληνικά Αβάκια.

Στην ενότητα «Τέχνες και εικαστικά», ο Δημήτρης Αναγνωστής και η Μάγδα Αναγνωστή καταθέτουν εκτενές κείμενο και πλούσιο εικαστικό υλικό για τους Ζεϊμπέκηδες του Θεόφιλου καταγωγή, ιδιότητα, ήθος, δραστηριότητα- πράγμα που τελικώς αποδεικνύει πως ο Θεόφιλος και σε πολλά ενημερωμένος ήταν, και διάβαζε, και ό,τι ζωγράφιζε το είχε καλά μελετήσει. Στην Αγία Παρασκευή ετοιμάζεται Μουσείο ύστερα από μεγάλη δωρεά έργων τέχνης που έκανε το ζεύγος Αναγνωστή και οφείλουμε να χαιρετίσουμε το γεγονός.

Η Αναστασία Αβούρη, γράφει για τις «Σύγχρονες ανθρώπινες Σχέσεις» -«διάρκειας ενός διπλού καφέ» μελετώντας το έργο του ζωγράφου Δημήτρη Καραπιπέρη, ο οποίος παρατηρώντας στην καφετέρια τους ανθρώπους, πράγμα που έκαναν και επιφανείς ξένοι και Έλληνες καλλιτέχνες, από το πλήθος των οποίων επιλέγω, λόγω οικονομίας χώρου, μόνο τον Λωτρέκ και τον Γκωγκέν, μελετά τη μοναξιά του θαμώνα που πίνει καφέ και κινητό (για να παραφράσω τον Γιάννη Ρίτσο «καπνίζουν τη σβουνιά και τη νύχτα»). Η Αβούρη θα εστιάσει καλά τη ματιά και τη σκέψη της στα έργα για να ανασύρει αυτό που δεν φαίνεται πίσω από την απλή καθημερινή εικόνα ενός ανθρώπου στην καφετέρια.

Η Βίκυ Γκόλντμπεργκ μελετά την ιστορία του νησιού μέσα από το έργο του ζωγράφου και φωτογράφου Δημήτρη Γέρου, του οποίου μας καταπλήσσουν τα εντυπωσιακά ασπρόμαυρα τοπία και σώματα γυμνά, που «παίζουν ένα παιχνίδι κρυφτού με τον χρόνο». Σώματα που δεν είναι παρά η προέκταση του τοπίου, προκαλούν το μάτι και ενεργοποιούν τη διάνοια... Τίποτα δεν είναι μόνο ό,τι φαίνεται.

Οι άλλες τέχνες και η Μουσική έχουν μερίδα στο Ημερολόγιο, αφού ο  Στέφανος Φευγαλάς (κείμενο), ο Νίκος Τσιριγώτης (εναρμόνιση), ο Αργύρης Αραναβανόπουλος (ποίηση) και ο Νίκος Μυρογιάννης (Μουσική) συνέθεσαν κείμενο και παρτιτούρα με μια «Προσευχή στη Σαπφώ». Η αρχαία ποιήτρια θα συγκινεί πάντα όχι μόνο τους συμπατριώτες της, αλλά και όλους τους ομοτέχνους της και τους μελετητές των αιώνων για την αλήθεια της φωνής της. Λοιπόν κι εμείς μαζί προσευχόμαστε: «Σαπφούλα, να μας έρθεις αντιστύλι».

Στα «Γλωσσικά» ο Αθανάσιος Φραγκούλης θα καταθέσει επιστημονικά τεκμηριωμένη και εκτεταμένη μελέτη για το «Λεσβιακό ιδίωμα», το οποίο εξετάζει παρακολουθώντας την εξέλιξη των ελληνικών γλωσσών και τις περιστάσεις που έκαναν την Αττική διάλεκτο διεθνή ως γλώσσα πολιτισμού (kultusprache) και γλώσσα συναλλαγών (lingua granca). Ο συγγραφέας θα διατρέξει όλη τη γλωσσική ιστορία για να καταλήξει στο σημερινό γλωσσικό ιδίωμα των συναναστροφών των χωριών μεταξύ τους, ρυάκια λέξεων που πέφτουν στο ίδιο ποτάμι.

Στο Θέατρο Σκιών, ο Χρήστος Στανίσης, μας μιλάει για τον Καραγκιόζη αλλά και τον Θεόφιλο ως φουστανελά και φιγούρα του Καραγκιόζη.

Με την Σαπφώ να περνά στο θέατρο των Σκιών, ασχολείται και ο Γιάννης Χατζής, ο οποίος συνδέει την αρχαία ποιήτρια με την υμνωδό της βυζαντινής εποχής, την Κασσιανή. Σε μια σύνθεση, ας πούμε, με αρχή τον Βιζυηνό από τον οποίο δανείζεται τον μικρό ραπτάκο και  αλλάζοντας την πριγκιποπούλα με την αρχαία ποιήτρια, εισπράττει μέσα στο όνειρό του, το πρώτο του ερωτικό φιλί. Ευρηματικό.

«Και διηγώντας τα να κλαις», ο Στρατής Π. Πάντας ξαναθυμάται την παλιά ζωή στο χωριό, το σπίτι, τον ξυλόφουρνο, στη Σκάλα Πολιχνίτου, τον πατέρα που γύρισε από τον πόλεμο, την πείνα, τη φτώχια, τους μαυραγορίτες, το ΕΑΜ, τον αγροφύλακα. Στο νησί που βγάζει λάδι η μάνα δεν έχει σταγόνα για το φαγητό. Ο καλός Θεός, όμως, θα βρει τρόπο να τα καταφέρει και με την εκούσα αντάρτισσα και με τον άκοντα παπά... Ο τίτλος δικαιολογεί πολύ καλά το κείμενο, καθώς και το παράπονο του πατέρα: «Πήγαινα με τις τράτες, ψάρευαν τα γριτέλια. Πήγαινα με τα γριτέλια, πιάναν ψάρια οι τράτες». «Μιλημένη η μοίρα έκανε πως δεν μ' έβλεπε» έγραψε ο Οδυσσέας Ελύτης, και να που και εδώ ταιριάζει ο λόγος του.

Στην ενότητα «Πρόσωπα», έχουμε τον Μακεδονομάχο Ιεράρχη και ήρωα Γερμανό Καραβαγγέλη. Η προτομή του στην αυλή του σχολείου και το πατρικό του σπίτι σώζονται στη γενέτειρά του τη Στύψη... Από το Υψηλομέτωπο, ένα χωριό ανατολικά της Στύψης, κατάγεται ο Νεομάρτυρας Κωνσταντίνος εξ Αγαρηνών. Οι Τούρκοι του πέρασαν πυρακτωμένο σκούφο, τον κρέμασαν από τις μασχάλες, τον βασάνισαν και τέλος τον απαγχόνισαν. Τον έθαψαν σε τουρκικό κοιμητήρι για να μην τον λατρέψουν οι Χριστιανοί. Το σπίτι του σώζεται στο Υψηλομέτωπο και το ματωμένο του πουκάμισο στη Σκήτη της Αγίας Τριάδας των Καυσοκαλυβίων.

Δεν θα μπορούσε να μας διαφύγει και η ενότητα «Η φύση της Λέσβου» με πρώτη και προβαλλόμενη τη Δρυ, δέντρο θεών και ανθρώπων, σε ένα κείμενο επιμελημένο από τους Μάκη και Στρατή Αξιώτη. Ζει διακόσια χρόνια, υπάρχουν 200 είδη, στην Ελλάδα 15, στη Λέσβο 7. Η Δρυς και οι νύμφες της οι Δρυάδες. Από τους ανθούς της και τους καρπούς της είναι φτιαγμένο το στεφάνι του Φίλιππου στη Βεργίνα και νομίσματα πολλά φέρουν την εικόνα τους. Η περιπέτεια της εξαγωγής της στο εξωτερικό αξιοθαύμαστη.

Από την εκκλησιαστική ιστορία, ο Ιωάννης Γ. Βλάχος μάς γράφει πώς ο Άγιος Βαλεντίνος έφτασε στη Λέσβο, πίσω από το όνομα του Διόνυσου Φαλήνος, περνώντας από μια εκτεταμένη επιστημονική έρευνα των πηγών και των γραφών που συνδέουν τους δυο θεούς με τα αμπέλια και το κρασί, με την υγεία και την ελευθερία και εσχάτως με τον ερωτικό τουρισμό.

Ο επίτιμος Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων, Αναστάσιος Στέφος, καταθέτει κείμενο με τις «Απόψεις του Άγγλου Ουίλσωνος για τη Λέσβο και τις Κυδωνίες», όπου το κυρίαρχο θέμα είναι «η ελληνικότητα των νομών Προύσης και Σμύρνης στη Μικρά Ασία». Ο Ουίλσων ήταν έκτακτος πράκτορας της Αγγλίας στη Μικρά Ασία, ο οποίος διακρίνοντας τη δραστηριότητα του ελληνικού στοιχείου, επεσήμανε πως αν είχε μείνει αδιατάρακτο θα είχε δημιουργήσει «ισχυρό ελληνικό κράτος στην Ασία» και, φυσικά, παραθέτει τα αναγκαία τεκμήρια.

Ο Παναγιώτης Σκορδάς επιμελείται το Αφιέρωμα στον Παναγιώτη Πολυχρόνη, ζωγράφο, χαράκτη, αγιογράφο και φωτογράφο που έδρασε στη Λέσβο και στην Αθήνα, γεννήθηκε στον Ασώματο και πέθανε στη  Χαλκίδα. Η Μυρτώ Σταματοπούλου καταθέτει βιογραφικά και καλλιτεχνικά στοιχεία για τον καλλιτέχνη, έργα κοσμικά και εκκλησιαστικά. Πρόκειται για μια προσωπικότητα, η οποία παρακολουθεί τα καλλιτεχνικά ρεύματα στην Ευρώπη, αλλά σέβεται και ακολουθεί την παράδοση της εποχής του.

Η τελευταία ενότητα, «Η Λέσβος, οι άνθρωποι, ο χρόνος, οι ιστορίες τους» συγκεντρώνει μια ποικιλία θεμάτων, με μεγάλο πάντα ενδιαφέρον, όπως: ο Μάκης Μπεκιάρης θυμάται το Διεθνές Ράλι Λέσβου το 1979 (όχι μόνο Νόμπελ το '79, αλλά και Ράλι). Ο Γιάννης Αγριτέλλης μας γράφει για τα «Αγαπημένα ξωκλήσια του χωριού». Ο Ευάγγελος Σάλτας για τις «Βιοτεχνίες Σύκων στο Ίππειος». Ο Σταύρος Ξ. Βαλτάς για τον κάμπο της Καλλονής και «Του κάμπου τα Μπλουζ». Ο Στρατής Δελόγκος για τα «Νεκρικά και ταφικά έθιμα». Ο Λευτέρης Γ. Καρμίρης για τη «Βουβή καμπάνα» που είχε έρθει από τη Μασσαλία, και καθόλου δεν ήτανε βουβή, είχε και τον Κουασιμόδο της άλλωστε, μέχρι που πρόσφατα κρύωσε και πάγωσε και ράγισε κι έχασε τη φωνή της, σαν άνθρωπος και αυτή. Η Μαρίτα Στεφανέλλη μάς γράφει για την «Παναγιά στα κύματα», με τον Καπετάν Καραντώνη Δεκαπενταύγουστο στο Πυργί. Σε ένα εκκλησάκι γαντζωμένο στην πλαγιά μέσα στα ελαιόδεντρα, στην αγκαλιά του Κόλπου.

Και το Ημερολόγιο θα κλείσει και πάλι με τον Παναγιώτη Σκορδά, όπως άνοιξε, και τα «Εργοστάσια Καλαμάρη», που απέκτησαν νέο ιδιοκτήτη τον Βασίλη Καρποδίνη, ο οποίος ανέλαβε να καθαρίσει καλά τον χώρο, να εγκαταστήσει μια πολυτελή τουριστική ξενοδοχειακή μονάδα στην Επάνω Σκάλα, να φτιάξει Μουσείο, αίθουσα εκδηλώσεων του Συλλόγου «Φίλοι Καλαμάρη» με δραστηριότητα στην πολιτιστική και κοινωνική ζωή του τόπου. Θα βρούμε ακόμα ποιος είναι ο ταλαντούχος Βασίλης Καρποδίνης, που έζησε (Ελευσίνα και Αθήνα) και σπούδασε (στο ΕΜΠ) και πήρε τα πτυχία του και ασχολήθηκε με πολλά ακόμα τα οποία τον καθιστούν  σημαντικό οικονομικό παράγοντα.

Να λοιπόν, που κλείνει αισιόδοξα για το μέλλον και το φετινό Λεσβιακό Ημερολόγιο. Και μια πολύ σημαντική επισήμανση. Αυτό το πολυτελές στην ύλη και στην ουσία του βιβλίο, που θα πάρει τη θέση του στη Βιβλιοθήκη τη δημόσια και την προσωπική μας, δίνει σελίδες σε επιστήμονες και καλλιτέχνες, οι οποίοι αναδεικνύουν τη δουλειά τους, όταν δεν έχουν πού αλλού να στεγαστούν. Και γι' αυτό, πέραν όλων των άλλων, είναι ένα θησαυροφυλάκιο επιστημονικών και καλλιτεχνικών εργασιών, μια σημαντικότατη προσφορά στον πολιτισμό.