Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Δεν φτάνει πάντα η θέληση για την αλλαγή και ο πόθος για ένα νέο αύριο. Μεγάλη σημασία σε αυτό έχει ο αστάθμητος παράγοντας που αλλάζει τα δεδομένα από στιγμή σε στιγμή, μαζί με το γεγονός ότι για να πάει καλά η επόμενη μέρα δεν εξαρτάται από τις ατομικές επιλογές του καθενός, παρά από την ανταπόκριση των άλλων.

Η επικοινωνιακή διαδικασία λοιπόν, μπορεί να διαταραχθεί από το παραμικρό, καθώς άλλες είναι οι ατομικές επιδιώξεις και άλλα τα στάνταρ του εξωτερικού κόσμου. Οι κανόνες του παιχνιδιού των συναλλαγών αλλά και των νοημάτων επικοινωνίας διαταράσσονται ρητώς από την οικονομική κατάσταση του καθενός, από το αν δηλαδή ο ένας ασθμαίνει υπό το βάρος των ελλείψεων και ο άλλος καμώνεται πως δεν του λείπει τίποτε.

Μπορούν άραγε, να μοιραστούν τις στιγμές της όποιας προσχηματικής ελευθερίας το ίδιο εκείνοι που στερούνται βασικών πραγμάτων και εκείνοι που πορεύονται με γεμάτες τις τσέπες; Μπορεί να υπάρξει κάποιου είδους επικοινωνία ανάμεσα σε εκείνους που χάνουν καθημερινά το έδαφος κάτω από τα πόδια τους και εκείνους που δεν συγκινούνται από την γύρω φτώχεια και στέρηση; Όχι.

Θα πρέπει να υπάρχει Παιδεία και κατάλληλη μορφωτική κατάρτιση, ώστε ο ένας να μην προκαλεί τον άλλο. Ειδικά εκείνοι που κατορθώνουν και επιβιώνουν οικονομικά δεν θα πρέπει να παρουσιάζουν ως «εύκολη υπόθεση» το να μπορεί να αποκτήσει κανείς την προσφορότερη οικονομικά εργασία, αρκεί τάχα να ψάξει με υπομονή και να έχει τα «κατάλληλα προσόντα». Ποτέ δεν «δουλεύει» έτσι το όλο σύστημα και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, μηδέ της Ευρώπης εξαιρουμένης, όπου για να βρει κανείς μια αξιοπρεπή εργασία, θα πρέπει να καλύπτει τις μεγάλες απαιτήσεις κατά την προκήρυξη μιας θέσης που σε πολλές των περιπτώσεων είναι φωτογραφική.

Όσοι πρεσβεύουν άλλα μάλλον έχουν «τακτοποιηθεί» με άλλους τρόπους και πουλάνε μετά παραμύθια. Αλλά δεν αξίζει να ασχολείται κανείς με αυτούς, με δεδομένο ότι όσοι ξέρουν πώς λειτουργεί η «πιάτσα», δεν χαλάν την ώρα τους με ανοησίες.

Δεν υπάρχουν σήμερα «κατάλληλα προσόντα» που καλύπτουν τις θέσεις εργασίας, παρά πονηρές συνεντεύξεις παγίδες, που ρίχνουν στάχτη στα μάτια του υποψηφίου. Η θέληση για το καλύτερο δεν ορίζεται από αυτόν που την έχει, αλλά όλο εκείνο το σύμπλεγμα συμφερόντων που μεσολαβεί για να μην μπορεί κανείς να καλυτερεύσει το αύριο. Κι, όμως, υπάρχουν ακόμη αδίστακτοι εξαπατητές που ακριβώς γιατί δεν αξίζουν δεκάρα, αναλαμβάνουν αυτό τον ρόλο.

Η επικοινωνία με τον άλλο λοιπόν, πέρα από την οικονομική σύμπνοια, πρέπει να συνοδεύεται και από την απαραίτητη ευγενή συμπεριφορά των συμμετεχόντων. Αλλά μιλάμε πια για ψύλλους στ' άχυρα, για εξαιρέσεις των εξαιρέσεων.

Κάποτε, όμως, έρχεται το πλήρωμα του χρόνου και αλλάζουν τα δεδομένα για τον καθένα. Κάποτε δικαιώνονται όσοι αγωνίζονται με πάθος για τη ζωή, που στάζουν αίμα για να αποκτήσουν τα στοιχειώδη. Τουναντίον, οι κάθε λογής βολεμένοι που μοιράζουν ψέματα κάποτε ξεπέφτουν και διασύρονται λόγω αυτής ακριβώς της υποκρισίας τους.

Η επικοινωνία λοιπόν, έχει να κάνει πέρα από την οικονομική κατάσταση με τον καθορισμό των κανόνων που λαμβάνουν χώρα. Εκατομμύρια άνθρωποι αγωνίζονται για μια θέση στον ήλιο και βρίσκονται αντιμέτωποι με απάνθρωπες συμπεριφορές. Πρόκειται για μια αλήθεια που οι κάθε λογής βολεμένοι δεν αποδέχονται γιατί είναι εκ των πραγμάτων ωφελημένοι με την υποτακτική τους συμπεριφορά.

Η ευθύνη ανήκει σε όλα αυτά τα εκατομμύρια των ανθρώπων που καθημερινά χάνουν το δρόμο τους και λοξοδρομούν ηθελημένα. Γιατί δηλαδή να κοιτάξει ο άλλος τον πένητα, που δεν έχει τα προς το ζην και να μην πει το αμίμητο «μόνος του έφαγε το κεφάλι του;». 

Γιατί να σταματήσει για λίγο την προκαθορισμένη του πορεία ο ντελάλης της δεκάρας, που διαλαλεί τον εύκολο πλουτισμό, αφού το σταμάτημα αυτό θα σημάνει και αλλαγή του στόχου;

Γιατί είπαμε, ο χορτάτος δεν έχει ανάγκη την διαμαρτυρία, ούτε ο βολεμένος το πολιτικό σύνθημα. Είναι ο βασικός κανόνας νομοτελειακά, η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε αυτόν που έχει και αυτόν που δεν έχει. Και κατά περίεργο τρόπο, αυτός που περνά καλά οικονομικά έχει πάντα την ίδια φτηνή επιχειρηματολογία για τον πλουτισμό και την ευμάρεια: Ότι τάχα κόπιασε πολύ και έπλυνε σκάλες και πιάτα για να κάνει καράβια πχ. ως εφοπλιστής.

Το ίδιο λέει και το golden boy που αλλάζει τις δουλειές σαν τα πουκάμισα λόγω των «προσόντων» που δεν είναι άλλα παρά το «άδειασμα» του συναδέλφου, η υποτακτικότητα και η υποκριτική συμπεριφορά που αμείβονται αδρά.  Φοβερά και τρομερά προσόντα.