Νέες ρυθμίσεις
για την ψηφιακή τεχνολογία και το διαδίκτυο

Αλλάζουν από μέρα σε μέρα οι ψηφιακοί κανόνες, άλλες φορές για την μείωση της γραφειοκρατίας και άλλες φορές για να διευκολυνθεί η διαδικασία προσφοράς των διαδικτυακών υπηρεσιών. Αποτέλεσμα είναι, για κάποιες οργανώσεις αυτό να φαντάζει ως περιορισμός των δικαιωμάτων των χρηστών. Εντούτοις, τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα.
Η Κομισιόν θεωρεί με τη νέα δέσμη μέτρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ψηφιακή τεχνολογία οι επιχειρήσεις της Ευρώπης, είτε είναι εργοστάσια, είτε νεοφυείς επιχειρήσεις, θα ξοδεύουν λιγότερο χρόνο σε διοικητικές εργασίες και στη συμμόρφωσή τους με τους ενωσιακούς κανόνες και περισσότερο χρόνο στην καινοτομία και την επέκτασή τους. 
Η πρωτοβουλία αυτή προσφέρει ευκαιρίες στις ευρωπαϊκές εταιρείες να αναπτυχθούν και να παραμείνουν στην πρώτη γραμμή της τεχνολογίας, προωθώντας παράλληλα τα υψηλότατα ευρωπαϊκά πρότυπα όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα, την προστασία των δεδομένων, την ασφάλεια και τη δικαιοσύνη.
Στον πυρήνα της, η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει ένα ψηφιακό omnibus που εξορθολογίζει τους κανόνες για την τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), την κυβερνοασφάλεια και τα δεδομένα, το οποίο μάλιστα συνοδεύεται από μια Στρατηγική για την Ένωση Δεδομένων που θα εξασφαλίσει δεδομένα υψηλής ποιότητας για την ΤΝ, καθώς και από τα ευρωπαϊκά πορτοφόλια επιχειρήσεων, που προσφέρουν στις επιχειρήσεις μια ενιαία ψηφιακή ταυτότητα, η οποία θα απλουστεύσει τη γραφειοκρατία και θα διευκολύνει την επιχειρηματική δραστηριότητα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Ρυθμίσεις για τα cookies
Η Κομισιόν, όμως, δεν περιορίζεται εκεί, αλλά περιλαμβάνει και το διαδίκτυο. Στις προθέσεις της λοιπόν, είναι στο μέλλον οι χρήστες του Διαδικτύου να κάνουν λιγότερα κλικ για τις ρυθμίσεις των cookies. 
Παρά τις έντονες κριτικές από τους υπερασπιστές της προστασίας των δεδομένων, η Αρχή θέλει να χαλαρώσει και άλλους κανόνες σχετικά με τα δεδομένα. Το εκτενές πακέτο μέτρων, που αποσκοπεί στην απλοποίηση των ψηφιακών κανόνων της ΕΕ, εστιάζει ιδιαίτερα στους τομείς της προστασίας δεδομένων, της κυβερνοασφάλειας και της τεχνητής νοημοσύνης (AI). Ιδιαίτερα από τις ΗΠΑ υπήρξαν πρόσφατα επανειλημμένες καταγγελίες σχετικά με τη νομοθεσία της ΕΕ.
Με τις προτάσεις της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να ανταποκριθεί στο αίτημα των κρατών μελών και των επιχειρήσεων για μείωση της γραφειοκρατίας και να διευκολύνει την καινοτομία. Ωστόσο, παρά τη διαβεβαίωση ότι «δεν πρόκειται για μείωση των προτύπων», έχει ήδη δεχτεί έντονη κριτική από τους υπερασπιστές της προστασίας των δεδομένων και των καταναλωτών.
Σφοδρή κριτική ήρθε, για παράδειγμα, από την οργάνωση προστασίας δεδομένων noyb του Βιεννέζου δικηγόρου Max Schrems. Το σχέδιο θα ωφελήσει κυρίως τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, «ενώ δεν θα προσφέρει απτά οφέλη στις μέσες επιχειρήσεις της ΕΕ», δήλωσε ο Schrems σε σχετική ανακοίνωση.
Προειδοποίησε ότι αμερικανικές εταιρείες, όπως η Google ή η Meta θα ενσωματώσουν στο μέλλον τα προσωπικά δεδομένα των Ευρωπαίων στους αλγορίθμους τους. «Αυτό θα διευκολύνει τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης να γνωρίζουν ακόμη και τις πιο προσωπικές λεπτομέρειες και, κατά συνέπεια, να χειραγωγούν τους ανθρώπους». Ο Schrems φοβάται επίσης την ουσιαστική κατάργηση των δικαιωμάτων πρόσβασης σε πληροφορίες έναντι των εταιρειών.
Ήδη πριν από την επίσημη ανακοίνωση των προτάσεων, περισσότερες από 120 οργανώσεις –μεταξύ των οποίων και η Διεθνής Αμνηστία– προειδοποίησαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ανοιχτή επιστολή να μην υπονομεύσει τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ. Οι ψηφιακοί κανόνες της ΕΕ αποτελούν την πιο σημαντική γραμμή άμυνας κατά της ψηφιακής εκμετάλλευσης και παρακολούθησης από εγχώριους και ξένους παράγοντες.
Η Κομισιόν θέλει να αναθεωρήσει τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR) που ισχύει από το 2018. Ο κανονισμός υποχρεώνει, για παράδειγμα, τους διαχειριστές ηλεκτρονικών καταστημάτων ή ψηφιακών πλατφορμών, να ζητούν τη συγκατάθεση των πελατών ή των χρηστών, όταν πρόκειται να επεξεργαστούν τα προσωπικά τους δεδομένα. Από τον ΓΚΠΔ προκύπτουν επομένως και οι αντιδημοφιλείς ερωτήσεις για τα cookies, που ακολουθούν κατά την πρόσβαση σε μια ιστοσελίδα.
Τα cookies είναι μικρά αρχεία που αποθηκεύονται κατά την περιήγηση στο διαδίκτυο από τη συσκευή ενός χρήστη. Επειδή αυτά τα αρχεία περιέχουν συχνά μοναδικούς αναγνωριστικούς κωδικούς, οι ιστοσελίδες μπορούν να αναγνωρίζουν τους επισκέπτες τους. Ένας browser μπορεί έτσι να απομνημονεύσει για παράδειγμα ένα login ή το περιεχόμενο ενός εικονικού καλαθιού αγορών. Πάνω απ' όλα όμως, τα cookies καθιστούν δυνατή την εξατομικευμένη διαφήμιση.
Σύμφωνα με τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι ερωτήσεις σχετικά με τα cookies θα εμφανίζονται λιγότερο συχνά κατά την περιήγηση στο διαδίκτυο. Ορισμένες δραστηριότητες που είναι αβλαβείς και απλά απαραίτητες για τη διαχείριση ενός ιστότοπου δεν θα απαιτούν τη συγκατάθεση των χρηστών στο μέλλον, σύμφωνα με την Επιτροπή. Επιπλέον, σύμφωνα με το σχέδιο, οι χρήστες θα μπορούν να αποθηκεύουν τις ρυθμίσεις τους για τα cookies στον browser.
Ο Τραμπ και οι αμερικανικές εταιρείες είχαν επικρίνει τους ψηφιακούς κανόνες
Μεγάλες ψηφιακές εταιρείες, όπως η Tiktok ή η Facebook Meta, είχαν χαρακτηρίσει στο παρελθόν τους ισχύοντες ψηφιακούς κανόνες της ΕΕ ως αντιφατικούς ή αντίθετους στον ανταγωνισμό. Λόγω των πολλών διαδικασιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά αμερικανικών εταιρειών, μεταξύ των οποίων η Google, η Amazon, η Apple και η Microsoft, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε επίσης επικρίνει τους κανόνες.
Ωστόσο, οι προτάσεις δεν επηρεάζουν ουσιαστικά τους νόμους για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) και τις ψηφιακές αγορές (DMA), βάσει των οποίων διεξάγονται οι περισσότερες διαδικασίες της Επιτροπής κατά των εταιρειών.
Προτάσεις για περισσότερες καινοτομίες στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης
Όπως ανακοίνωσε περαιτέρω η Επιτροπή, οι κανόνες για τη διαχείριση μη προσωπικών δεδομένων θα ενοποιηθούν. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τέσσερα νομικά κείμενα, τα οποία θα ενσωματωθούν σε έναν ήδη υπάρχοντα νόμο της ΕΕ για τα δεδομένα («EU Data Act»).
Παρόμοιες ενοποιήσεις προγραμματίζονται και στον τομέα της κυβερνοασφάλειας: στο μέλλον, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αναφέρουν τα περιστατικά που αφορούν την ασφάλεια σε ένα μόνο σημείο.
Ο νόμος της ΕΕ για την τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζεται επίσης από τις προτάσεις τροποποίησης, ακόμη και πριν τεθεί πλήρως σε εφαρμογή. Η Κομισιόν ισχυρίζεται ότι διαθέτει τον πρώτο νόμο αυτού του είδους στον κόσμο. 
Ο νόμος ρυθμίζει εκτενώς τις υποχρεώσεις που έχουν οι ChatGPT, Gemini και άλλες εταιρείες, για παράδειγμα, κατά την εκπαίδευση των μοντέλων τους. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τεχνητής Νοημοσύνης θα πρέπει να εφαρμόσει τους κανόνες εν μέρει από τον Αύγουστο του επόμενου έτους.
Ωστόσο, ο κλάδος είχε ζητήσει επανειλημμένα περισσότερο χρόνο για τις απαραίτητες προσαρμογές και τώρα ενδέχεται να τον πάρει. 
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει ότι οι κανόνες για τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης με ειδικούς κινδύνους μπορούν να εφαρμοστούν και αργότερα. Σύμφωνα με αυτό, οι εταιρείες θα μπορούσαν να έχουν 16 μήνες περισσότερο χρόνο, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2027.
Επιπλέον, οι μικρότερες εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης θα επωφεληθούν από απλουστευμένους κανόνες όσον αφορά την τεχνική τεκμηρίωση. 
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ότι αυτό θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση τουλάχιστον 225 εκατομμυρίων ευρώ. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με ένα στρατηγικό έγγραφο της Επιτροπής, στο μέλλον θα διατίθενται περισσότεροι υψηλής ποιότητας σύνολα δεδομένων στους προγραμματιστές τεχνητής νοημοσύνης.