Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

Τι καταγράφει έρευνα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Σύρους πρόσφυγες

Πρόσφυγες και μετανάστες συνεχίζουν να έρχονται κάθε μέρα αντιμετωπίζοντας μεγάλους κινδύνους στη θάλασσα από την Τουρκία. Η έξοδος από τη Συρία γίνεται πλέον μαζικά και με κάθε τρόπο και μέσον. Τελικός προορισμός, η Κεντρική Ευρώπη.

Συνολικά έχουν καταφτάσει σχεδόν 800.000 άνθρωποι εντός του 2015.

Η πλειοψηφία των νεοαφιχθέντων έχει τραπεί σε φυγή λόγω της σύρραξης στη Συρία. Από πλευράς εκπαίδευσης, θεωρούνται η αφρόκρεμα της χώρας τους, καθώς το 86% αναφέρει ότι έχει τελειώσει τη δευτεροβάθμια ή πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Οι μισοί από αυτούς έχουν φοιτήσει σε πανεπιστήμιο.

Το δράμα τους, όμως, είναι ατελείωτο, καθώς ένας στους πέντε εξακολουθεί να αναζητά κάποιο μέλος της οικογένειάς του που έχει χαθεί στη Συρία. Και αυτή είναι μόνο μία από τις τραγικές πτυχές του προβλήματος. Γιατί πέραν όλων των άλλων, ανάμεσα στους πρόσφυγες είναι και πάρα πολλά παιδιά που ήδη έχουν χάσει τη ζωή τους στη θάλασσα.

Νέοι και μορφωμένοι οι περισσότεροι πρόσφυγες

Τα προαναφερθέντα στοιχεία είναι μερικά από τα ευρήματα έρευνας που δημοσίευσε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) την Τρίτη 8 τρεχ. στη Γενεύη. Η έρευνα, που δίνει πολύτιμα στοιχεία, βασίζεται σε συνεντεύξεις που έκαναν ομάδες του τομέα προστασίας των συνόρων της Υ.Α. σε διάφορες τοποθεσίες στην Ελλάδα στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Συνολικά 1.245 Σύροι απάντησαν σε ερωτήσεις το διάστημα από τον Απρίλιο - Σεπτέμβριο του 2015.

Η μεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων (78%) ήταν κάτω των 35 ετών.

Το επάγγελμα που αναφέρεται συχνότερα είναι φοιτητής. Το 16% των ερωτηθέντων είπε ότι φοιτούσε στο πανεπιστήμιο πριν τραπεί σε φυγή. Ακολουθούσαν οι έμποροι σε ποσοστό 9%, οι ξυλουργοί, ηλεκτρολόγοι και υδραυλικοί σε ποσοστό 7%, οι μηχανικοί και αρχιτέκτονες σε ποσοστό 5% και τέλος, οι γιατροί ή φαρμακοποιοί σε ποσοστό 4%.

Συνολικά, το προφίλ του πληθυσμού που βρίσκεται σε μετακίνηση είναι μεγάλης εξειδίκευσης.

Έλλειψη εργασίας και φόβος για την ασφάλεια οι αιτίες φυγής

Σχεδόν τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων -το 63%- είπαν ότι εγκατέλειψαν τη Συρία το 2015. Και το 85% δήλωσαν ότι έφτασαν σε ένα από τα ελληνικά νησιά με την πρώτη τους απόπειρα. Οι περισσότεροι από όσους απάντησαν στο ερωτηματολόγιο, το 65% δήλωσαν ότι δεν είχαν κάποιες ιδιαίτερες ανάγκες. Το 5% είπε ότι είχε υποστεί βασανιστήρια.

Η πλειοψηφία είχε περάσει λιγότερο από τρεις μήνες σε μια τρίτη χώρα πριν διασχίσει τη Μεσόγειο. Πολύ λίγοι, μόνο το 13%, είχαν επάνω τους τα απαραίτητα έγγραφα που τους επέτρεπαν να παραμείνουν σε μια τρίτη χώρα. Μεταξύ αυτών, ένα συντριπτικό ποσοστό της τάξης του 91% όσων διέμεναν σε μια τρίτη χώρα για περισσότερο από ένα μήνα, έμεναν σε ιδιωτική κατοικία. Μόνο το 3% έμενε σε καταυλισμούς.

Οι κύριοι λόγοι που ανέφεραν, για τους οποίους εγκατέλειψαν τη χώρα και διέσχισαν τη Μεσόγειο, ήταν η δυσκολία εύρεσης εργασίας και ο φόβος για την ασφάλειά τους.

Ελπίδα για χορήγηση ασύλου

Περίπου το 58% των ερωτηθέντων είπαν ότι η πρόθεσή τους ήταν να φέρουν αργότερα και άλλα μέλη της οικογένειάς τους στη χώρα όπου θα τους χορηγηθεί άσυλο.

Καθώς η σύρραξη στη Συρία πλησιάζει στο πέμπτο έτος της, οι περισσότεροι από αυτούς που καταφτάνουν στις ευρωπαϊκές ακτές είπαν ότι ελπίζουν να τους χορηγηθεί άσυλο στη Γερμανία. Η επόμενη ευρωπαϊκή χώρα της λίστας προτίμησής τους ήταν η Σουηδία. Οι βασικές αιτίες που έδωσαν οι ερωτηθέντες ήταν: οικογενειακή επανένωση, παροχή βοήθειας για τους πρόσφυγες, δυνατότητες εύρεσης εργασίας και ευκαιρίες εκπαίδευσης.

«Η έρευνα αυτή είναι η πρώτη μιας σειράς αξιολογήσεων που διεξάγει η Υ.Α., προκειμένου να κατανοήσει ποιοι είναι οι πρόσφυγες, από πού έρχονται και τι έχουν περάσει», ανέφερε η Diane Goodman, Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Γραφείου Ευρώπης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Οι Σύροι διακινδυνεύουν τη ζωή τους, καθώς και των παιδιών τους, στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη ψάχνοντας να βρουν κάποιες ευκαιρίες εκπαίδευσης και απασχόλησης, για τη δυνατότητα να ζήσουν σε ασφάλεια και ειρήνη», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η έρευνα της Υ.Α. δεν είναι αντιπροσωπευτική για το σύνολο του προσφυγικού πληθυσμού που φτάνει στην Ελλάδα. Η μεθοδολογία δεν ήταν μια τυχαία δειγματοληψία.

Αλλά η ανάλυση δίνει μία συνολική εικόνα του «προφίλ» των Σύρων που έφτασαν στην Ελλάδα από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο του 2015.