«Έρως ανίατος»

Του Δημήτρη Μίγγα

Εκδόσεις «Μεταίχμιο»

«Ένας συγγραφέας επιχειρεί να γράψει ένα μυθιστόρημα θέλοντας να μιλήσει για τη φθορά του σώματος και τις εκπτώσεις φιλοδοξιών και ονείρων. Ωστόσο, ο ηθοποιός ήρωάς του (δίχως αυτό να είναι στα σχέδια του δημιουργού) ερωτεύεται μια μοναχική, ξεχωριστή και ιδιόμορφη γυναίκα. Ο συγγραφέας επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία του και αποφασίζει να ασχοληθεί επιπλέον με την έκρηξη και τον αναπότρεπτο μαρασμό της ερωτικής σχέσης. Σελίδα τη σελίδα ξαναβρίσκουν όλα τον κανονικό ρυθμό. Ώσπου ένα απόγευμα, η ηρωίδα επισκέπτεται τον συγγραφέα στο σπίτι του...

Κάποιες φορές οι ήρωες ανεξαρτητοποιούνται, λειτουργούν αυτόνομα, ακόμα και ανταγωνιστικά προς τον συγγραφέα. Από ένα σημείο και μετά είναι τέτοια η διαδοχή των γεγονότων, των σκηνών και των διαλόγων, που ο συγγραφέας δεν είναι σίγουρος για το πού θα οδηγήσουν οι ήρωές του τον ίδιο και το μυθιστόρημά του».

Ο συγγραφέας όπως έχει δηλώσει σε συνέντευξή του στο παρελθόν, επιλέγει για μυθιστορηματικό ήρωα ένα ηθοποιό που βρίσκεται σε παρακμή, ώστε στο πρόσωπό του να αναδείξει αυτή την έκπτωση φιλοδοξιών και ονείρων και να περάσει το μήνυμά του. Με οδηγούς τη μνήμη, την παρατηρητικότητα και τη φαντασία πλέκει τον μυθιστορηματικό ιστό.

Μικρό απόσπασμα από το «Έρως ανίατος»

«...Ο άγνωστος ακόμα συνομιλητής παραμένει άφωνος για κάποια δευτερόλεπτα, μέχρι να ελέγξει μάλλον αν κάλεσε το σωστό νούμερο και να σιγουρευτεί σε ποιον ανήκει ο βρυχηθμός ύστερα ξεσπά:

Εγώ είμαι, αγάπη μου... Παύση συνειδητοποιεί ότι μπορεί να τον ξύπνησε και συνεχίζει με επιτήδευση και νάζι: Μη μου πεις ότι κοιμάσαι ακόμα! Μια δροσερή, νεανική, σχεδόν κοριτσίστικη φωνή περνά απ' το ακουστικό και φτάνει ως το τύμπανό του ακούει, όμως, την προσφώνηση πεντακάθαρα και η γυναίκα που είναι ξαπλωμένη δίπλα του. Αντιλαμβάνεται αυτός πολύ αργά τι ακριβώς έχει συμβεί και ασυναίσθητα, ακόμα μισοκοιμισμένος, κλείνει τη συσκευή δίχως να απαντήσει, την πετά στο κομοδίνο βλαστημώντας, σκεπάζεται και προσποιείται πως θέλει τάχα να συνεχίσει τον ύπνο του. Η γυναίκα, ωστόσο, δεν του αφήνει περιθώρια διαφυγής. Ανασηκώνεται, κάθεται στο μαξιλάρι, τραβάει το σεντόνι να καλύψει το κορμί της αφήνοντάς τον σχεδόν ξεσκέπαστο και επιτίθεται: Ποια ήταν αυτή; Πού θες να ξέρω; Λάθος έκανε. Η απάντηση έρχεται με καθυστέρηση κάποιων δευτερολέπτων. Μιλά ανόρεχτα, δήθεν αδιάφορα, έχοντας συνεχώς στραμμένη την πλάτη προς το μέρος της. Αυτή δεν αντιδρά αμέσως. Έχει τραβήξει το σεντόνι ως τον λαιμό. Τρέμουλο ανεξέλεγκτο ταράζει το κορμί της κι ακούγονται τα δόντια να χτυπούν.

Το λάθος ήτανε δικό μου, βρε γελοίε, που σε πίστεψα. Μόλις που ακούγεται η φωνή της ο τόνος συγκαλύπτει ζήλια, θυμό, απογοήτευση κι αηδία.

Εκείνος δεν μιλά αγουροξυπνημένος, στριμωγμένος, με μυαλό θολό και κεφάλι ζαλισμένο, επιλέγει τη σιωπή αναγκαστικά. Ούτε η γυναίκα, όμως, συνεχίζει τυλιγμένη στα σκεπάσματα, ακίνητη, τα χείλη άσπρα...» και η συνέχεια στις σελίδες του βιβλίου που επιδιώκει να εγείρει αισθήματα, συλλογισμούς και διαλογισμούς που θα φωτίσουν και θα αναδείξουν έναν κόσμο αξιών που βρίσκεται κατά τον συγγραφέα και όχι μόνο- σε ξεπεσμό.

Ας γνωρίσουμε τον συγγραφέα:

Ο Δημήτρης Μίγγας γεννήθηκε στη Μεσσηνία και ζει στη Θεσσαλονίκη. Ξεκίνησε το 1995 με την ποιητική συλλογή «Αγκαλιάζεις τον άνθρωπο αν αγγίξεις τη θάλασσα» από τις εκδόσεις Εντευκτηρίου. Το 1999 εκδόθηκε η συλλογή διηγημάτων του με τίτλο «Των κεκοιμημένων» από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ. Για το βιβλίο αυτό τιμήθηκε το 2000 με το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου πεζογράφου του περιοδικού Διαβάζω. Το 2001 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ το μυθιστόρημά του «Σπάνια χιονίζει στα νησιά» και τον Νοέμβριο του 2003 από τις εκδόσεις METAIXMIO η συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Της Σαλονίκης μοναχά...». Το 2005 κυκλοφόρησε πάλι από τις εκδόσεις METAIXMIO το μυθιστόρημά του «Στα ψέματα παίζαμε!». Το μυθιστόρημα «Σπάνια χιονίζει στα νησιά» μεταφράστηκε στα ιταλικά και κυκλοφόρησε τον Οκτώβρη του 2004 από τις εκδόσεις Crocetti Editore με τίτλο «Sulle isole non nevica mai», ενώ το μυθιστόρημα «Στα ψέματα παίζαμε!» κυκλοφόρησε το 2006 στα σέρβικα από τις εκδόσεις Geopoetika με τίτλο «Samo smo se igrali!» και τον Αύγουστο του 2007 το ισπανικό INSTITUT DEL CINEMA CATAL, S.A. απέκτησε το δικαίωμα να το διασκευάσει σε σενάριο. Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και κινέζικα.

«Αν ήξερα αλλιώς να σ' αγαπώ»

Της Γιόλας Δαμιανού - Παπαδοπούλου,

Εκδόσεις «Ψυχογιός»

«Το πάθος της για τον χορό κράτησε τη Γιολάντα μακριά από τις οικογενειακές επιχειρήσεις, παρόλο που ήταν βαθιά επιθυμία του πατέρα της να τον διαδεχθεί. Προτίμησε να ακολουθήσει το όνειρό της: Μουσική Ακαδημία, Laban Dance Centre, και μετά... κατάκτηση όλων των μουσικών σκηνών του κόσμου!

Μα ένας κεραυνοβόλος έρωτας ορμά σαν τυφώνας στον δρόμο της εκτροχιάζοντας τη ζωή της και θέτοντας υπό αίρεση τους στόχους της. Ένας έρωτας αντιφατικός, επίμονος, αντίθετος προς τις αρχές της, ένας έρωτας εκμαυλιστής την εξουσιάζει, κι αυτή, ανυπεράσπιστη, ακολουθεί πειθήνια τις προσταγές του.

Τι είναι εκείνο που κάνει μια γυναίκα έξυπνη, χαρισματική και επιτυχημένη, να αισθάνεται μπερδεμένη και ανασφαλής; Γιατί η Γιολάντα έπαψε να έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό της, στις δικές της αξίες, και αφέθηκε να εγκλωβιστεί μέσα σ' αυτό που πίστευε πως είναι ευτυχία; Απ' όλους τους δικούς της ανθρώπους, μόνο ο παιδικός της φίλος Στέφανος μπόρεσε να προβλέψει την εξέλιξη αυτής της σχέσης, γιατί μόνο αυτός ήταν ικανός να της προσφέρει την αγάπη που της άξιζε.

Η κάθαρση θα είναι για όλους τραγική...».

Ένα απόσπασμα:

«Μέσα στην κλούβα καθόταν ακίνητη, ευθυτενής, με τα φρύδια σμιχτά κι ένα κουβάρι μπερδεμένες σκέψεις που δεν οδηγούσαν πουθενά. Με την ίδια ακαμψία λίγο αργότερα ατένισε το πέτρινο κτίριο με τα ψηλά, στενά παράθυρα και τις σιδεριές. Περπάτησε στους σκοτεινούς διαδρόμους με πρόσωπο κέρινο και μια αφύσικη ηρεμία... Ο χώρος μύριζε μούχλα και αντισηπτικό ανάμεικτο μ' ένα ανεπαίσθητο άρωμα γιασεμιού. Ήταν σίγουρη πως το άρωμα αναδινόταν από τις μασχάλες της φρουρού που την κρατούσε σφιχτά απ' το μπράτσο. Αυτό το άρωμά της ήταν οικείο. Από πού; Από ποιο σημείο της ζωής της ανάβλυζε; Έστυψε το μυαλό με πείσμα, μα εκείνη την ώρα που την έσερναν τίποτα δε θυμόταν. Ήταν σαν να μην υπήρχε παρελθόν, ούτε μέλλον, παρά μονάχα ένα σκοτεινό παρόν χωρίς διαφυγή. Μια δεύτερη, άτεγκτη γυναίκα κατέγραψε τα στοιχεία της, την έστησε στον τοίχο και τράβηξε δύο φωτογραφίες, ανφάς και προφίλ. Η πρώτη φρουρός την οδήγησε σε μια σκοτεινή κάμαρα όπου την παρέδωσε σε μια τρίτη, ξερακιανή, με τραβηγμένο δέρμα. Εκείνη την κοίταξε με μισό μάτι, λες και τη ζύγιζε. Με αργές κινήσεις φόρεσε γάντια κι άρχισε να εξετάζει μαλλιά, στόμα, μασχάλες. Ακούμπησε το χέρι στο στήθος της μ' ένα παρατεταμένο ψαχούλεμα το πρόσωπό της έμεινε ανέκφραστο, μα μια πονηρή σπίθα άστραψε στο βλέμμα της. Με επιτακτική φωνή είπε: «Βγάλε τα ρούχα, σκύψε και βήξε». Μεσολάβησε μια παγωμένη στιγμή ακαμψίας, μονάχα μια στιγμή, μέχρι που αυστηρή η φωνή, σαν ηχογραφημένη, επανέλαβε τη φράση με την ίδια ένταση: «Βγάλε τα ρούχα, σκύψε και βήξε». Δε φαινόταν να δέχεται αντίρρηση, και το κορμί πήρε την ταπεινωτική στάση. Το βλέμμα στο πάτωμα, ο πόνος βουβός... το μυαλό είχε κολλήσει σ' εκείνη τη μυρωδιά από γιασεμί που δεν μπορούσε να συνδέσει με τη ζωή της. Στο διπλανό δωμάτιο της έκαναν κολπικό έλεγχο. Κρύα εργαλεία, δάχτυλα τραχιά που μπήγονταν μέσα της και δεν είχαν τίποτε από το διακριτικό άγγιγμα της γυναικολόγου της. Αποστείρωση... μικρόβια... αρρώστια! Το μυαλό της κατέγραφε εικόνες, πράξεις, ήχους, μυρωδιές, και ήταν σαν όλα να συνέβαιναν πλάι της, όχι μέσα της... Λες και τα τραχιά χέρια άγγιζαν ξένο σώμα. Το ξύπνημα της νοητικής αφύπνισης έγινε αργότερα, όταν βρέθηκε στη νεφελώδη υγρή κάμαρα, όταν άκουσε το στεγνό τρίξιμο της βαριάς σιδερόπορτας να κλείνει πίσω της. Εκείνο το τρίξιμο που κρατά δευτερόλεπτα και διαιωνίζεται στο μυαλό, και το ακούς για χρόνια αργότερα στα όνειρά σου. Στάθηκε άκρη άκρη στο κελί, με την πλάτη ακουμπισμένη στην κλειστή πόρτα, μέχρι να εγκλιματιστεί στον χώρο γύρω της. Το θαμπό φως απ' τον φεγγίτη έδινε μια εξωπραγματική διάσταση των πραγμάτων, και ήταν σαν να έβλεπε έργο στην τηλεόραση. Το μυαλό της αντιστέκεται στην πραγματικότητα. Δυο ντιβάνια με κομοδίνα στο πλάι ακουμπούσαν στους βρόμικους τοίχους. Ένα σώμα ήταν κουλουριασμένο σε εμβρυϊκή στάση στο ένα ντιβάνι, γυρισμένο στον τοίχο ούτε που γύρισε να την κοιτάξει. Μακριές κατάξανθες μπούκλες ήταν απλωμένες σαν βεντάλια στο μαξιλάρι και το κορμί φαινόταν ντελικάτο, έμοιαζε με παιδί... Ένα παιδί σε κελί... Ένα κύμα λύπης την πλημμύρισε. Οι κρατούμενες από τα διπλανά κελιά βρήκαν φρέσκο υλικό να χορτάσουν την πλήξη τους κι άρχισαν έναν διάλογο μεταξύ τους που έφτανε στ' αυτιά της σαν μελίσσι που ορμάει έξω απ' τη φωλιά του. «Έχουμε μουσαφίρισσα», φώναξε κάποια. «Τι έγινε, κοπελιά, εκεί θα στέκεσαι για πολλή ώρα;» «Δεν καταδέχεσαι το κελί; Απ' τα ψηλά στρώματα είσαι του λόγου σου;» «Αυτές από τα ψηλά δεν μπαίνουν στη στενή για ψιλοδουλειές σαν τις δικές μας. Κάποια χοντράδα θα 'χει κάνει. Μίλα, μωρή!» Η φωνή ήταν αυταρχική και την έκανε να ανατριχιάσει...».

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα.

Η Γιόλα Δαμιανού- Παπαδοπούλου γεννήθηκε στη Λευκωσία. Έζησε πολλά χρόνια στο Κονγκό και στη Νιγηρία. Σπούδασε δημοσιογραφία και συνεργάστηκε με ραδιοφωνικούς σταθμούς, περιοδικά και εφημερίδες της Κύπρου σε χρονογράφημα, πολιτιστικά και έρευνα. Έχει γράψει μυθιστορήματα για ενηλίκους και παιδιά, ενώ για το έργο της έχει αποσπάσει κρατικά βραβεία και πολλές διακρίσεις σε Κύπρο, Ελλάδα και Ευρώπη.

Μαριάνθη Βάμβουρα

vamvouramar@gmail.com

= = = = == == = == = = = = ==  ==  === = === = = = = =

«Και με τον ήχον των για μια στιγμή επιστρέφουν»

Η ελληνική ποίηση στον εικοστό αιώνα Επίτομη Ανθολογία

Ανθολόγηση-Πρόλογος: Δώρα Μέντη

Εισαγωγικά σημειώματα: Ευριπίδης Γαραντούδης

Εκδόσεις «GUTENBERG»

Η ανθολογία μας επανασυνδέει με ιδανικές φωνές κι αγαπημένες, με συναισθήματα, χαρές, λύπες, παρέες και μοναξιές, με την πρώτη ποίηση της ζωής μας.

«Σα μουσική, τη νύχτα μακρυνή», όπως λέει και το ποίημα του Καβάφη από όπου και ο τίτλος της, φιλοδοξεί να συντροφεύσει ακόμα κι εκείνους που δεν έχουν συνηθίσει να ψάχνουν πολλούς παλιούς, εξαφανισμένους συχνά, τόμους. Να τους κάνει να επανέλθουν, να βρουν τα «δικά τους» ποιήματα, τους αγαπημένους τους ποιητές.

Είναι, όμως, οργανωμένη και με τέτοιο τρόπο, που δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη να παρακολουθήσει την εξέλιξη και τις διάφορες τάσεις της ελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα. Αναδεικνύει τη συνύπαρξη της παραδοσιακής και της μοντέρνας ποίησης, των «ελασσόνων» και των «μειζόνων» ποιητών, των επικαιρικών και των καταξιωμένων έργων.

Σαν μια δέσμη από τριαντάφυλλα, προσφέρεται τόσο στους ειδικούς, όσο και στους απλούς εραστές του ωραίου, με την ευχή να απολαύσουν την ανάγνωση, κρατώντας, με πραγματική συγκίνηση στα χέρια τους το δικό τους «δώρο ασημένιο ποίημα».

Χωρίζεται σε τέσσερα μέρη:

Ποιητές των αρχών του 20ου αιώνα

Μοντέρνοι και σύγχρονοι ποιητές του μεσοπόλεμου Μεταπολεμικοί ποιητές

Ποιητές της μεταπολίτευσης