Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Μεγαλώνει ασταμάτητα ο αριθμός των δημοσιογράφων που βρίσκονται φυλακισμένοι διεθνώς, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελεύθερη άσκηση του εν λόγω επαγγέλματος αλλά και την ελευθερία έκφρασης γενικότερα.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι διανύουμε σε πολλές περιοχές του κόσμου μία σκοτεινή περίοδο και εκεί που κανείς περίμενε πως με το πέρασμα των χρόνων θα αλλάζουν σταδιακά και οι νοοτροπίες, βρίσκεται αντιμέτωπος με σοβαρές παραβιάσεις στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αυτό δεν συμβαίνει μόνο στις χώρες με τα απολυταρχικά καθεστώτα, αλλά και χώρες που υπάρχει υποτιθέμενη αντιπροσωπευτική δημοκρατία.

Στην Νοτιοανατολική Ασία, την Άπω Ανατολή, στην Ρωσία, την Κίνα και αλλού, η άσκηση του δημοσιογραφικού επαγγέλματος προσκρούει σε σημαντικά εμπόδια και η αληθινή πληροφόρηση βγαίνει με αφάνταστη δυσκολία και με το σταγονόμετρο. 

Δυστυχώς, λοιπόν, υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός που πρέπει να αναφερθεί, ένας αριθμός με τον οποίο είναι συνδεδεμένη η τύχη και η μοίρα δεκάδων ανθρώπων.

Πράγματι, σύμφωνα την έκθεση και τον απολογισμό των «Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα», 488 είναι οι δημοσιογράφοι που βρίσκονται φυλακισμένοι στο τέλος του τρέχοντος έτους. Ο αριθμός αυτός είναι 20% αυξημένος συγκριτικά με πέρυσι. 488  άτομα λοιπόν, κρατούνται αυθαίρετα σε συχνά απάνθρωπες συνθήκες. Από το 1995, που η Οργάνωση καταγράφει τον καθιερωμένο αριθμό στον ετήσιο απολογισμό, ποτέ άλλοτε δεν υπήρξαν τόσοι πολλοί φυλακισμένοι δημοσιογράφοι.

Η οργάνωση αναφέρει ότι πάνω απ' όλα, οι κυβερνήτες των δικτατορικών καθεστώτων στην Κίνα, τη Μιανμάρ και τη Λευκορωσία είναι υπεύθυνοι για την κατάσταση αυτή. Η εξέλιξη δείχνει πόσο αδίστακτες είναι οι αυταρχικές εξουσίες, πώς συμπεριφέρονται σε όλο τον κόσμο και πόσο άτρωτες αισθάνονται.

Η απότομη αύξηση, όπως σημειώνεται, είναι πιθανώς απόρροια και αποτέλεσμα των νέων γεωπολιτικών σχέσεων εξουσίας, όπου τα καθεστώτα αυτά δέχονται πολύ μικρή αντίσταση από τις δημοκρατίες του κόσμου.

Μεταξύ των φυλακισμένων, οι 60 είναι γυναίκες. Αυτός ο αριθμός είναι επίσης ο υψηλότερος από την αρχή της καταμέτρησης από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα.

Μετά τη βίαιη καταστολή των δημοκρατικών διαδηλώσεων κατά των νοθευμένων προεδρικών εκλογών πέρυσι, το καθεστώς του Αλεξάντερ Λουκασένκο έβαλε στη φυλακή έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό γυναικών δημοσιογράφων - στη Λευκορωσία, και οι περισσότερες γυναίκες εργαζόμενες στα ΜΜΕ της χώρας βρίσκονται στη φυλακή, αναφέρεται στον απολογισμό.

Οι περισσότεροι από αυτούς, δηλαδή 127 δημοσιογράφοι, είναι φυλακισμένοι στην Κίνα, ανάμεσά τους 19 γυναίκες. Μερικοί από αυτούς βρίσκονται στα παγωμένα κελιά των φυλακών προφυλακισμένοι εδώ και μήνες χωρίς κατηγορίες, αντιμετωπίζοντας  μεγάλες ποινές φυλάκισης.

Αλλά υπάρχουν και τα θετικά στοιχεία του φετινού απολογισμού. Ο  αριθμός των εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης που σκοτώθηκαν σε σχέση με την εργασία τους είναι ο χαμηλότερος από το 2003. Ωστόσο, κατά μέσο όρο, ένας δημοσιογράφος πεθαίνει σχεδόν κάθε εβδομάδα λόγω της εργασίας του.

Μόλις πριν από λίγες ημέρες, το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης απονεμήθηκε, για πρώτη φορά μετά από 80 χρόνια, σε δημοσιογράφους, και συγκεκριμένα στη Maria Ressa από τις Φιλιππίνες και στον Dmitri Muratow από τη Ρωσία.

Οι ΔΧΣ θεωρούν την απόφαση της Επιτροπής απονομής Βραβείου Νόμπελ ως ένα νέο κάλεσμα αφύπνισης.