Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Ποιος περίμενε αυτή την κατάληξη της ανθρωπότητας μετά από τόσες δεκαετίες αγώνων για τα δικαιώματα του κόσμου, ιδεολογικών αντιπαραθέσεων και αλλεπάλληλων εξεγέρσεων για την διεκδίκηση βασικών δικαιωμάτων, αλλά πάνω απ' όλα για την αλλαγή αυτής της από πολλές απόψεις άνισης κοινωνίας;

Ποιος θα πίστευε ότι από ένα υγειονομικό πρόβλημα θα ξεπηδούσαν τόσες αντιφατικές θεωρίες για την αντιμετώπισή του και θα επανεμφανίζονταν στο προσκήνιο μεσαιωνικές αντιλήψεις για το «εμβόλιο διάβολο» ή τον «σατανά» που καθορίζει τις τύχες των ανθρώπων;

Μπήκαμε στο 2022 με συνοπτικές διαδικασίες. Εισήλθαμε χωρίς να το καταλάβουμε εδώ και δύο χρόνια σε μία νέα δεκαετία που επιφυλάσσει πολλές και διάφορες εκπλήξεις. Πάνω απ' όλα, όμως, φτάσαμε έως εδώ -και με αυτό εννοώ την υπαναχώρηση των ιδεολογιών και την εξάλειψη της έννοιας της αλληλεγγύης πληρώνοντας το τίμημα της έλλειψης Παιδείας και Γνώσης για όλα αυτά που διαδραματίστηκαν, που πλέον ανήκουν στην ιστορία αλλά και αυτά που εξακολουθούν να συμβαίνουν καθημερινά και καταγράφονται.  

Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε είναι επιτακτική η ανάγκη επίλυσης σημαντικών προβλημάτων με γνώμονα την ορθή κρίση αλλά πάνω απ' όλα αντίληψη. Οι άνθρωποι, με λίγα λόγια, έχουν ανάγκη την εδώ και τώρα αλλαγή. Αν αυτό δεν συμβεί, η ιστορία θα καταγράψει μια ακόμη μεγάλη ήττα της δημοκρατίας. Πολλές δε ήττες μαζί οδηγούν στη νίκη και επικράτηση του δεσποτισμού, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ελευθερία των πολιτών και την πανδημία της βαρβαρότητας.

Για κάποιον λόγο, που δεν μπορεί να παρατεθεί έτσι απλά σε ένα μόνο κείμενο, οι μάζες έχουν αποτραβηχτεί από την ενεργό δράση, αφήνοντας πεδίο δόξης λαμπρόν σε ακροδεξιές και παραθρησκευτικές σέχτες, να υπερασπίζονται τάχα την ανθρώπινη επιβίωση και να εκφράζονται μάλιστα και κατά του ολοκληρωτικού ελέγχου!

Οι αιτίες για το αποτράβηγμα αυτό έχουν να κάνουν με την απουσία ιδεολογικών κινήτρων, αλλά πάνω απ' όλα με την παρατεταμένη διάπραξη του ίδιου λάθους από την μεριά των διαμαρτυρόμενων πολιτών με το να μην σκέφτονται την συνολική αλλαγή της κοινωνίας άρα το τι θα γίνει μετά από μία πιθανή καθολική ανατροπή αλλά και για το γεγονός ότι περιορίζονται απλά σε μερικές ικανοποιητικές επιλύσεις κλαδικών αιτημάτων.

Με λίγα λόγια, αυτό που θέλω να πω: άλλο πράγμα να ζητάς περισσότερα χρήματα από το κράτος, βουλευόμενος σε τούτη τη ζωή, και άλλο πράγμα να επιζητάς γενικά και αόριστα την ανατροπή των θεσμών, χωρίς να γνωρίζεις, όμως, με τι θα τους αντικαταστήσεις. Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει κάτι κοινό: δεν υπάρχει ιδεολογική τεκμηρίωση, αλλά και διάθεση για μια πραγματικά διαφορετική κοινωνία.

Μετά από όλες αυτές τις αποτυχημένες απόπειρες αλλαγής των κοινωνιών, που ναι μεν οδήγησαν σε κάποιας μορφής σχετικές ελευθερίες, αλλά που δεν άλλαξαν άρδην τα ισχύοντα δεδομένα, μετά από την συνταγματική κατοχύρωση σε καθεστώς κοινοβουλευτικής δημοκρατίας μερικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, φτάσαμε στο σήμερα, όπου όλα καταργούνται με συνοπτικές διαδικασίες, και με αυτό εννοώ τις διατάξεις αυτές που ψηφίστηκαν από δεκαετίες τώρα και που προστάτευαν τρόπον τινά τον πολίτη.

Φτάσαμε δηλαδή, στην κατάληξη αυτή που σχετίζεται ιδιαζόντως με την γενικευμένη διαφθορά που είναι ο στυλοβάτης των σημερινών κοινωνιών. Το κράτος δικαίου δεν είναι παρά ένα ξεπερασμένο τσιτάτο, ενώ αυτό που αποκαλείται ελευθερία έκφρασης συρρικνώνεται σε απελπιστικό βαθμό.

Το περίμενε κανείς αυτό μετά από τόσα χρόνια αγώνων και θυσιών από μεριά των εξεγερμένων μαζών; Ποιος μπορούσε να φανταστεί πως θα έφτανε η στιγμή όπου η ακροδεξιά και η θρησκεία θα ήταν και πάλι «το όπιο των λαών»;  

Το λέω αυτό με πάσαν συνείδηση του λόγου και της έκφρασης. Και το διαπιστώνει κανείς παντού, σε όλα τα επίπεδα στο διεθνές κοινωνικό στερέωμα.

Θέλει πολύ προσοχή η εξέταση και η παρατήρηση του κόσμου που ζούμε. Θέλει να εντρυφήσει κανείς στις συνήθειες των ανθρώπων μετά την πλύση εγκεφάλου από τα ΜΜΕ και την trash tv. Θέλει να πάρει κανείς στα σοβαρά την όλη υπόθεση, για να μπορέσει να αντιληφθεί με ποιο τρόπο θα οδηγηθούν οι μάζες στην πραγματική αλλαγή της κοινωνίας.

Σε αντίθετη περίπτωση, ελλοχεύει ο κίνδυνος της επικράτησης μίας κοινωνίας προσανατολισμένης στο φόβο για τον άλλο, στην απόρριψη του διαφορετικότητας, αλλά πάνω απ' όλα στην κατοχύρωση της απαίδευτης κριτικής αντίληψης, χωρίς την παραμικρή διάθεση για γνώση. Και χωρίς Γνώση και Παιδεία δεν υπάρχει πολιτισμός. Και χωρίς πολιτισμό κάνει την εμφάνισή της η βαρβαρότητα σε όλα τα επίπεδα.