Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Καταιγιστικές οι εξελίξεις στο ρωσο-ουκρανικό μέτωπο. Με τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα στοιχεία, η όλη κατάσταση οδηγείται προς στρατιωτική αναμέτρηση, καθώς μετά την αναγνώριση από τον Πούτιν της ανεξαρτησίας των «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας, εξασφαλίζεται το άλλοθι που ήθελε η Ρωσία για να επέμβει με πανομοιότυπο τρόπο, όπως επενέβη πριν χρόνια στην Γεωργία.

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, καθώς και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Σαρλ Μισέλ χαρακτήρισαν, βέβαια την απόφαση του Βλαντιμίρ Πούτιν ως κατάφορη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Στην ίδια γραμμή πλεύσης και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς εξέφρασε την αντίθεσή του στην αναγνώριση αυτή. Τι ρόλο, όμως, μπορεί να παίξει στην κρίση η ήδη τραυματισμένη από κάθε άποψη ΕΕ;

Και το παιχνίδι αυτό παύει από ένα σημείο και μετά να είναι τακτικιστικό, καθώς πλέον τα πράγματα μπαίνουν σε μία σειρά και η αναμέτρηση φαντάζει προ των πυλών.

Ποιες ήταν οι εικόνες μετά την αναγνώριση; Λίγες δεκάδες αυτονομιστών που πανηγύριζαν σε στημένο σόου ενώπιον των τηλεοπτικών καμερών.

Και διερωτάται κανείς: Αυτό το συγκεκριμένο σόου και δεν εννοώ μόνο των ρωσόφωνων αλλά το παρατεταμένο επικοινωνιακό παιχνίδι που στήθηκε εδώ και πολλές μέρες σε βάρος χιλιάδων ανθρώπων στην επίμαχη περιοχή αλλά και εκατομμυρίων άλλων σε ολόκληρη την ΕΕ, μπορεί να καταλήξει σε μία παρατεταμένη ανθρώπινη τραγωδία; Μπορεί.

Αίσθηση προκάλεσε στο τηλεοπτικό διάγγελμα του Πούτιν η ιστορική αναδρομή για τα «λάθη» των ηγετών της ΕΣΣΔ και η αναφορά στον Στάλιν. Φάνηκε σαν στο πρόσωπό του ο Πούτιν να βλέπει τον νέο ηγέτη οραματιστή της μεγάλης Ρωσίας, στα αχνάρια της ΕΣΣΔ. Και είναι λογικό αυτό, καθώς επί πολλά χρόνια η Ρωσία επενδύει σημαντικά κονδύλια στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς για να κερδίσει τον χαμένο χρόνο από το ΄91 και μετά.

Η Ευρώπη διατρέχει θανάσιμο κίνδυνο από την κρίση αυτή και πολύ περισσότερο αν διατηρηθεί για περαιτέρω λόγους που σχετίζονται με τον εμπορικό και οικονομικό πόλεμο. Ρωσία και Κίνα βρίσκονται ήδη πολύ κοντά και σχεδιάζουν από κοινού την πόρευσή τους. Στην περίπτωση της Ουκρανίας λοιπόν, τα ψέματα τέλειωσαν και ο κάθε κατεργάρης στον πάγκο του.

Ο Πούτιν έχει δώσει από χρόνια δείγματα γραφής και στον πόλεμο στην Τσετσενία και στην αντιμετώπιση των αντιφρονούντων και ειδικότερα πως φιγουράρει δεσποτικά αποφεύγοντας με θαυμαστό τρόπο τα κριτικά προς αυτόν ΜΜΕ. Κοινώς στην χώρα, δεν υπάρχει άλλη άποψη.

Από την άλλη, η Δύση συλλαμβάνεται απροετοίμαστη και ουσιαστικά δεν απαντά στις αιτιάσεις του Πούτιν ότι υπάρχει σχέδιο για ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στην ίδια την Ρωσία και την εδαφική της ακεραιότητα. Και δεν υπάρχει απάντηση για τον λόγο ότι και οι ΗΠΑ είναι «σκληροί» παίκτες, αλλά και το ΝΑΤΟ γενικότερα παίζει επικίνδυνα παιχνίδια. Αναρωτιέται λοιπόν, κάποιος: τι κάνουν στην περίπτωση αυτή οι λαοί της Ευρώπης;

Πώς δεν αντιδρούν στο ενδεχόμενο να ξεσπάσει σοβαρή πολεμική αναμέτρηση και να δημιουργηθεί νέα εστία κρίσης αυτή την φορά σε ολόκληρη την Ευρώπη, που πέραν όλων των άλλων θα έρθει αντιμέτωπη και με μία νέα έντονη προσφυγική κρίση;

Η σιγή των λαών δεν σημαίνει απαραίτητα και μοιραία αποδοχή των εξελίξεων. Οι Ουκρανοί πριν μερικά χρόνια συνασπίστηκαν, προερχόμενοι από διαφορετικούς ιδεολογικούς χώρους, για να αντιμετωπίσουν το δικτατορικό καθεστώς της χώρας. Και σήμερα εμφανίζονται ενωμένοι, αυτή την φορά έχοντας απέναντί τους ένα νέο νοσταλγό της σταλινικής περιόδου, ασχέτως αν το φιλοτεχνημένο προφίλ του στοχεύει στο να διαλύσει τις όποιες υποψίες περί νέας δικτατορίας.

Πώς γίνεται, όμως και επί Πούτιν συνέβησαν πράματα και θάματα; Πώς είναι δυνατόν να υπάρχει ακόμη κόσμος που δεν έχει καταλάβει πως εδώ πέραν των όποιων οικονομικο-στρατιωτικών συμφερόντων διαδραματίζεται μία κρίση που απειλεί να τινάξει στον αέρα τις όποιες ισχνές εδώ και χρόνια ειρηνευτικές προσπάθειες σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο;

Τα γεγονότα τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Το μέτωπο Ρωσίας Ουκρανίας κυριαρχεί στην ειδησεογραφία.

Μακάρι στο τέλος να καταλάβουν οι λαοί πως από ένα σημείο και μετά τα τηλεφωνήματα μεταξύ των ηγετών θα πάψουν και τον λόγο θα πάρουν τα όπλα. Ακόμη δε και στο σενάριο της ειρηνικής επίλυσης της κρίσης κανείς πλέον δεν θα μπορεί να μιλήσει για οριστική εκεχειρία.

Δυστυχώς, η Ευρώπη και ο κόσμος όλος έχει εισέλθει σε μία νέα εποχή. Την εποχή του άκρατου εθνικισμού, του ρατσισμού και της στρατοκρατίας. Αν οι λαοί το εμπεδώσουν αυτό και αποφασίσουν να αντιδράσουν, ίσως υπάρξει κάποια ελπίδα. Σε αντίθετη περίπτωση, ο βρόγχος θα καταπνίξει τις ελάχιστες εναπομείνασες ελευθερίες.