Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πλωμαρίου "Το Πόλιον", στο πλαίσιο των πολύπλευρων προσπαθειών του για τη διάσωση και την ανάδειξη της ξυλοναυπηγικής τέχνης, των παραδοσιακών καϊκιών και της ναυτοσύνης γενικότερα του Πλωμαρίου, της Λέσβου και του Αιγαίου, ολοκλήρωσε την δημιουργία του ντοκιμαντέρ και του λευκώματος με τίτλο: «Ξυλοναυπηγική παράδοση του Πλωμαρίου. Αφιέρωμα στους καραβομαραγκούς Δούκα Γιαμουγιάννη και Ανδρέα Λιόλιο», με την  χορηγία της Γεν. Γραμμ. Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και της Ποτοποιίας Πλωμαρίου Ισιδώρου Αρβανίτη.
Ειδική αναφορά στους καραβομαραγκούς του Πλωμαρίου, που έφυγαν πρόωρα και σχεδόν ταυτόχρονα το 2021, στους προγόνους τους, στους μαστόρους των ταρσανάδων και γενικότερα στη ναυτοσύνη του Αιγαίου. 
Στόχος και σκοπός του συλλόγου «Το Πόλιον» ήταν και είναι η διάσωση, η ανάδειξη της απαράμιλλης ξυλοναυπηγικής τέχνης τους που χάνεται, καθώς και η συνέχιση της ναυπήγησης και των ταξιδιών των ελληνικών παραδοσιακών σκαφών προς όφελος της Ελληνικής δημιουργικής οικονομίας.
Η Λέσβος, το μεγαλύτερο νησί του ανατολικού Αιγαίου, στο σταυροδρόμι των θαλασσινών διαδρομών, κοντά στις μικρασιατικές ακτές, που η θάλασσα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία και τον πολιτισμό της, περιλαμβάνει πολλές περιοχές, που έπαιξαν ιδιαίτερο ρόλο στη ναυτική ιστορία του Αρχιπελάγους, όπως η Μυτιλήνη, το Πλωμάρι, το Σίγρι, η Ερεσός, ο Μόλυβος, η Πέτρα, ο Πολιχνίτος, το Πέραμα, η Κουντουρουδιά, τα Λουτρά κ.ά.
Το Πλωμάρι αποτελούσε το πιο φημισμένο ναυπηγικό κέντρο της Λέσβου και έναν από τους σημαντικότερους ναυτότοπους στο Αιγαίο.
Σ' αυτό το κεφαλοχώρι, εδώ και τρεις αιώνες περίπου, η ναυπηγική και η ναυτική παράδοση γνώρισαν μεγάλη ακμή και φήμη στις θάλασσες του Αιγαίου, της Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου με τα καλοτάξιδα πλωμαρίτικα καΐκια και ιδιαίτερα τα "περάματα" που σκαρώνονταν στα ναυπηγεία του. 
Η γεωμορφολογία της περιοχής του Πλωμαρίου με το έντονο ανάγλυφο των βουνών και των ρεματιών, η αδυναμία χερσαίας πρόσβασης στις παράκτιες περιοχές και η αναγκαιότητα μεταφοράς των προϊόντων έπαιξαν σημαντικό ρόλο και αναγκάζει τους κατοίκους να στραφούν στη θάλασσα.
Οι αποδείξεις της ναυτικής δραστηριότητας των Πλωμαριτών από τα μέσα του 18ου αιώνα είναι πολλές: τα επίθετα Καπιτάνος και Καλαφάτης που έχουν διασωθεί βρίσκονται καταγεγραμμένα σε κατάστιχα του 1788, επίσης, στον στόλο των Υδραίων και των Ψαριανών, που έδρασαν στο πλευρό των Ρώσων κατά τον Ρωσο-Τουρκικό Πόλεμο του 1768-1774, πήραν μέρος και καράβια από το Πλωμάρι που σημαίνει ότι, στα μέσα του 18ου αιώνα, η ναυτιλία του ήταν σε μεγάλη ακμή κ.ά. 
Ο εμπορικός στόλος του Πλωμαρίου ήταν από τους μεγαλύτερους του Αιγαίου και όπως αναφέρει ο Γιώργος Γιαννουλέλλης "στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, το Πλωμάρι, είχαμε στις αρχές του αιώνα πάνω από 200 καΐκια, καραβόσκαρα, περάματα, τρεχαντήρια, σακολέβες, αλαμάνες, τσερνίκια κ.ά., που αρμένιζαν στα πέλαγα, στην Ρουμανία, τη Ρωσία, ως βαθιά στην Ανατολική Μαύρη Θάλασσα, στα μέρη του Ελληνικού Πόντου, τη Σαμψούντα, την Τραπεζούντα, κι αλλού στη Μεσόγειο".  
Αξιοσημείωτο παράδειγμα της φήμης των ταρσανάδων του Πλωμαρίου αποτελούν και οι παραγγελίες καϊκιών από τους Οινουσιώτες, οι οποίοι φτωχοί καθώς ήταν, κατάλαβαν πολύ γρήγορα, πως η μόνη τους σωτηρία ήταν η θάλασσα. Γι' αυτό πούλησαν ό,τι είχαν και δεν είχαν, έκαναν έρανο μεταξύ τους, μάζεψαν όσα μπορούσαν παραπάνω και παρήγγειλαν τα πρώτα δέκα καΐκια τους και στη συνέχεια άλλα δέκα. 
Στη συνοικία Ταρσανάς του Πλωμαρίου, όπου κατοικούσε ο ναυτικός πληθυσμός της πόλης, λειτουργούσαν τουλάχιστον τέσσερις οργανωμένοι ταρσανάδες από τα μέσα του 19ου αιώνα. Βέβαια, τα ιστορικά δεδομένα μας οδηγούν στην υπόθεση ότι πρέπει να υπήρχε και πολύ παλιότερη, δυναμική ναυπηγική δραστηριότητα. 
Οι πλωμαρίτικοι ταρσανάδες χρησιμοποιούσαν και τους δύο τρόπους σχεδίασης των καϊκιών που επιβίωσαν μέχρι τα τέλη του 20ου αιώνα και οι δύο τρόποι σχεδίασης των καϊκιών, τα «μοδέλα» με τη «σάλα», και τα «μονόχναρα» και αποτελεί μια έμμεση απόδειξη ότι το Πλωμάρι υπήρξε ένα σημαντικό ναυπηγικό κέντρο, όπου κατασκευάζονταν όλων των τύπων και μεγεθών αιγαιοπελαγίτικα σκαριά, άλλοτε με τη μια και άλλοτε με την άλλη μέθοδο.
Η τεχνική των Γιαμουγιάννηδων με τα «μισομόδελα» είναι μοναδική στην αιγαιοπελαγίτικη παράδοση, όπου τα σκαριά «χτίζονται» με νομείς και όχι με ισάλους.
Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΝΤΥΠΟ "Δ"