Γράφει η Μαριάνθη Βάμβουρα

Στις 2 Απριλίου 1805 στο Όντενσε στο νησί Φιονία της Δανίας γεννήθηκε ο μεγάλος παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.

Το μολυβένιο στρατιωτάκι, Η δύναμη της αγάπης, Το ασχημόπαπο, Το κοριτσάκι με τα σπίρτα, Η Τοσοδούλα, Τα καινούρια ρούχα του Αυτοκράτορα, είναι μερικοί παγκοσμίως γνωστοί και πολύ αγαπημένοι μικρών και μεγάλων τίτλοι παραμυθιών που έγραψε ο Δανός παραμυθάς με τον τρυφερό και ευαίσθητο ψυχισμό.

Φτωχοί, αδικημένοι άνθρωποι, με ασυνήθιστα ψυχικά χαρίσματα, ευγένεια, ταλέντο, μεγαλοψυχία είναι οι ήρωες που διαλέγει για τα παραμύθια του ο Άντερσεν. Στα έργα του απεικονίζει τη ρεαλιστική και σύγχρονή του ζωή της μικροαστικής τάξης  των πόλεων και χαρακτηρίζονται από δράση, χιούμορ και λεπτή σάτιρα. Διαβάζοντας Άντερσεν , ο αναγνώστης αλλού θα συναντήσει τη λύπη, το δράμα και αλλού τη χαρά, την αισιόδοξη πλευρά της ζωής γεμάτη τρυφερότητα πάντα και ευαισθησία που συγκινεί.

Αυτή την ημέρα διάλεξε η ΙΒΒΥ, Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα και καθιέρωσε ως Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου που γιορτάζεται από το 1966.

Από τότε, κάθε χρόνο, ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της οργάνωσης αυτής ετοιμάζει ένα μήνυμα και μια αφίσα, που διανέμονται σε όλο τον κόσμο, με σκοπό να τονίσουν την αξία των βιβλίων και της ανάγνωσης, και να ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία για την ανάπτυξη και τη διάδοση της παιδικής λογοτεχνίας.

Τη φετινή χρονιά 2015 υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το Τμήμα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.

Το μήνυμα το έγραψε η Marwa Obald Rashid Al Aqroubi, συγγραφέας παιδικών βιβλίων και Πρόεδρος του Τμήματος των ΗΑΕ της IBBY, με εξαιρετική δραστηριότητα στην εκτέλεση προγραμμάτων για την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας, τόσο στη χώρα της όσο και στο εξωτερικό, ιδιαίτερα σε περιοχές όπου οι πολεμικές συγκρούσεις ή οι φυσικές καταστροφές έχουν δημιουργήσει τραγικές καταστάσεις για τα παιδιά με σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή τους.

Την αφίσα φιλοτέχνησε η Nasim Abaeian.

Γεννήθηκε στο Ισπαχάν του Ιράν και πέρασε την παιδική της ηλικία στη Γένοβα της Ιταλίας. Σπούδασε καλές τέχνες στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στις ΗΠΑ και σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Zayed, ενώ παράλληλα εικονογραφεί παιδικά βιβλία.

Σε όλες τις χώρες το παιδικό βιβλίο γιορτάζεται με πλήθος εκδηλώσεων που ευτυχώς δεν περιορίζονται σε μια ημέρα μόνο. Εκπαιδευτικοί, μαθητές , συγγραφείς, εικονογράφοι,  μεταφραστές,  βιβλιοθηκάριοι, εκδότες γιορτάζουν την παγκόσμια αυτή ημέρα με διάφορες εκδηλώσεις σε σχολεία, βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία, πλατείες και άλλους χώρους, δείχνοντας έτσι την αγάπη και το ενδιαφέρον τους για τα βιβλία και το διάβασμα.

Στην Ελλάδα, όπως κάθε χρόνο, το Ελληνικό Τμήμα της IBBY/ Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου φρόντισε να μεταφραστεί το μήνυμα στα ελληνικά και παρότρυνε τους φορείς που ενδιαφέρονται για τα παιδιά και τα βιβλία τους να συμβάλουν στον εορτασμό της παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου. Η αφίσα με το μήνυμα τυπώθηκε στα ελληνικά με χορηγό τις εκδόσεις Πατάκη και διανέμεται με τη φροντίδα τους.

Το φετινό μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου που έγραψε η Marwa Obald Rashid Al Aqroubi αναφέρει:

Πολλοί πολιτισμοί- μια ιστορία

 «Μιλάμε πολλές γλώσσες και έχουμε ρίζες διαφορετικές.

 Μοιραζόμαστε όμως τις ίδιες ιστορίες" Παγκόσμιες ιστορίες ... Λαϊκά παραμύθια Είναι η ίδια ιστορία που μας έχουν πει

Με διαφορετικές φωνές

Με διάφορα χρώματα

Δεν αλλάζει όμως ποτέ

 Aρχή... Πλοκή... Και τέλος ...

Είναι η ίδια ιστορία που ξέρουμε όλοι και την αγαπάμε

Την ακούσαμε όλοι

Σε διαφορετικές εκδοχές, με διαφορετικές φωνές

 Ωστόσο, είναι πάντοτε η ίδια

 Υπάρχει ένας ήρωας ... μια πριγκίπισσα ... και ένας κακοποιός

Δεν έχει σημασία η γλώσσα

Τα ονόματά Ή τα πρόσωπά

 Είναι πάντα η ίδια Aρχή... Πλοκή... Και τέλος ...

Πάντα εκείνος ο ήρωας ...η πριγκίπισσα ... εκείνος ο κακός

Αναλλοίωτοι από αιώνες

Μας κρατούν συντροφιά

Μας ψιθυρίζουν στα όνειρά μας

Μας νανουρίζουν το βράδυ...

Οι φωνές τους έχουν σβήσει από καιρό

Αλλά ζουν για πάντα στην καρδιά μας

 Για να μας φέρνουν κοντά σε μια χώρα μυστηρίου και φαντασίας

 Και έτσι οι διάφοροι πολιτισμοί ενώνονται όλοι σε Μια ιστορία

(Μετάφραση Λότυ Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου)

Παρόλες τις προσπάθειες που γίνονται παγκοσμίως, ώστε το κάθε παιδάκι να βρίσκεται αγκαλιά με ένα βιβλίο, ένα παραμυθάκι που θα το ταξιδέψει στον κόσμο της φαντασίας , της περιπέτειας του μυαλού και της ψυχής του , πολλά παιδάκια στον κόσμο δεν έχουν την τύχη και χαρά να βρεθούν παρέα με ένα βιβλίο, μια ιστορία. Κι αυτό το επισημαίνει στο περιοδικό «Διαδρομές, Άνοιξη 2015» η Λότυ Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου με τον τίτλο:

 « Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, Γιορτή για όλα τα παιδιά;»

«Κι ενώ στις 2 Απριλίου γιορτάζεται φέτος για 50η φορά η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, ας τονίσουμε και πάλι ότι το παιδικό βιβλίο αποτελεί άγνωστο αγαθό για εκατομμύρια παιδιά, που αντί να χαίρονται την παιδική τους ηλικία αγκαλιά μ' ένα βιβλίο, είναι αναγκασμένα να εργάζονται και μάλιστα κάτω από αντίξοες συνθήκες. Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, ένα στα έξι παιδιά του πλανήτη εργάζεται σε κάποιο περιβάλλον που βλάπτει την ψυχική και σωματική του υγεία. Πάνω από 70 εκατομμύρια είναι τα εργαζόμενα παιδιά ηλικίας κάτω των δέκα ετών και κάθε χρόνο τουλάχιστον 22 χιλιάδες από αυτά σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα. Περίπου 171 εκατομμύρια παιδιά στον πλανήτη εργάζονται σε ορυχεία, λατομεία και άλλους επικίνδυνους χώρους δουλειάς ή με επικίνδυνα υλικά, όπως χημικά, εντομοκτόνα ή βαρύ μηχανικό εξοπλισμό, σύμφωνα με έκθεση της UNICEF. Περιλαμβάνονται στα κατ' εκτίμηση 246 εκατομμύρια εργαζόμενα παιδιά, κάτω των 18 ετών, τα οποία κανονικά θα έπρεπε να μορφώνονται στις σχολικές αίθουσες. Παιδιά ακόμη και πέντε ετών δουλεύουν εξοντωτικά ωράρια, εξορύσσοντας βράχια, χρυσάφι, διαμάντια και πολύτιμα μέταλλα στην Αφρική, στην Ασία και τη Νότια Αμερική, διατρέχοντας μόνιμο κίνδυνο να πεθάνουν λόγω εργατικού ατυχήματος, να τραυματισθούν ή να μετατραπούν σε χρονίως ασθενή. Στην Ελλάδα, περί τα 50.000 ανήλικα παιδιά δουλεύουν σε μαγαζιά, βιοτεχνίες, εργοστάσια, αγροτικές εργασίες, ενώ κάθε χρόνο 10.000 παιδιά εγκαταλείπουν την υποχρεωτική εκπαίδευση. Τα στοιχεία είναι κατ' εκτίμηση, καθώς δεν υπάρχουν ανάλογες έρευνες για το θέμα, όπως έχει επισημαίνει η επικεφαλής του «Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού», Μυρσίνη Ζορμπά. Ας ευχηθούμε λοιπόν ολόψυχα να έρθει σύντομα ο καιρός που θα μπορούν να συνεορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου όλα τα παιδιά της γης όπως τους αξίζει. Και ως τότε, ας πράττει ο καθένας μας προς την κατεύθυνση αυτή, ατομικά ή ομαδικά, ό,τι οφείλει ως ενεργός πολίτης.»

Όπως και να έχει ας δούμε αυτή την ημέρα ως μια ευκαιρία ακόμη να πάρουμε τα παιδιά μας από το χέρι και να τα οδηγήσουμε σε μια βιβλιοθήκη, σε ένα βιβλιοπωλείο να ψηλαφήσουν βιβλία, να τα φυλλομετρήσουν, να χαθούν στα  μηνύματα και χρώματα των σελίδων, να επιλέξουν και να πάρουν να διαβάσουν ώστε να απολαύσουν τον κόσμο της περιπέτειας που θα απογειώσει το μυαλό και την ψυχή τους, θα κάνει τη γλώσσα τους να ζωντανέψει και να μιλήσει .... 

vamvouramar @gmail.com