Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Μεγαλώνοντας μαθαίνεις πώς να αποφεύγεις τις κακοτοπιές και να συναλλάσσεσαι με εύσχημο στην καθημερινότητα. Αυτό που δεν μαθαίνεις - και δεν θες να μάθεις - είναι να ελίσσεσαι προκειμένου να πετύχεις τους στόχους σου, που συνήθως δεν είναι άλλοι από το να αράξεις στο λημέρι σου και ας καίγεται ο κόσμος όλος τριγύρω.

Την τακτική αυτή, ακολουθούν πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι στην Ελλάδα και όλως περιέργως τώρα τελευταία και πολλοί ιδιωτικοί υπάλληλοι που κατά την διάρκεια της πανδημίας βρήκαν την ευκαιρία είτε μέσω της τηλε-εργασίας, είτε με το να μην σηκώνουν τα τηλέφωνα λόγω αυτής ακριβώς της κατάστασης που χαρακτηρίζει επί κορωνοϊού πολλές δημόσιες υπηρεσίες, αλλά και εταιρείες του ιδιωτικού τομέα, να δηλώσουν την εργασιακή τους απουσία.

Και ενώ τα προβλήματα τρέχουν, ενώ για κάποιους οι υποχρεώσεις αυξήθηκαν ή πολλαπλασιάστηκαν στην πανδημία, για πολλούς το Δημόσιο αποτέλεσε κάτι σαν παράδεισο υποδειγματικής ακαματοσύνης. 

Μιλώ συγκεκριμένα για πολλές υπηρεσίες του Δημοσίου, όπου τα τηλέφωνα χτυπούν ασταμάτητα, χωρίς απόκριση και ας έχει μεγάλη ανάγκη ο πολίτης. Και όταν ως εκ θαύματος απαντά κάποιος, η φράση «κάντε το ηλεκτρονικά» είναι θέσφατο, παρά το γεγονός ότι πολίτες ειδικά σε μεγάλη ηλικία - δεν έχουν άλλο τρόπο από το να ρωτήσουν.

Και στον ιδιωτικό τομέα, όμως, όπως στις ιδιωτικές εταιρείες ταχυμεταφορών ή εταιρείες κινητής τηλεφωνίας μπορεί να περιμένεις ώρες για να εξυπηρετηθείς «λόγω αυξημένης κίνησης». Φαίνεται πως κάτι δεν πάει καλά γενικότερα στην χώρα τώρα τελευταία και όχι μόνο λόγω πανδημίας. Μήπως συρρικνώθηκαν οι θέσεις εργασίας και δεν το έχουμε αντιληφθεί; Λέω τώρα...

Από την άλλη, η χώρα φημίζεται εδώ και δεκαετίες για το αραλίκι του Δημοσίου ή το βόλεμα σε μία θέση χωρίς καν να εξετάζεται ο εργαζόμενος αν παρέχει σωστά τις υπηρεσίες του και αυτό όχι να ελέγχεται μέσω κάποιας κάμερας, αλλά να υπάρχει με κάποιον τρόπο στοιχειώδης αξιολόγηση.

Βέβαια η λέξη αυτή προκαλεί τρόμο σε πολλούς δημόσιους υπαλλήλους, καθώς συνδέεται με κάποιου είδους «εξετάσεις», που πρέπει να δίνουν καθημερινά ή ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Τίποτε απ΄όλα αυτά.

Το μόνο που πρέπει να γίνει, είναι η οριστική εγκατάλειψη της επιθυμίας του καθενός και της καθεμιάς να «ριζώσει στην καρέκλα» χωρίς να προσφέρει καν τα στοιχειώδη. Υπάρχει βέβαια, από την άλλη, και κάποιας μορφής απαξίωση του Δημοσίου από το ίδιο το κράτος αλλά και ταυτόχρονης μεταφοράς της καθεστωτικής νοοτροπίας του και στον ιδιωτικό τομέα όπου και εκεί τα κριτήρια προσλήψεων ομοιάζουν, καθώς οι προτιμήσεις των προσλήψεων γίνονται πρωτίστως από στόμα σε στόμα.

Κοινό μυστικό έχουν γίνει όλα αυτά, σε μία εποχή όπου το να βρεις εργασία φαντάζει τρελή περιπέτεια που αποκτά έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα από την στιγμή που για πολλούς δεν καταβάλλεται καν μηνιάτικο παρά «έναντι».

Για ποια αξιοκρατία λοιπόν ομιλούν κάποιοι και πού εδράζεται; Το δυστύχημα είναι ότι πολλοί νέοι άνθρωποι εξακολουθούν να αναμασούν την καραμέλα του Δημοσίου και εν μέρει αυτό γίνεται γιατί στον ιδιωτικό τομέα οι απαιτήσεις είναι ενίοτε εξωφρενικές. Το τελευταίο όμως χρονικό διάστημα βλέπεις  και εκεί πολλούς να χαζεύουν στα social media και λόγω της άνεσης που παρέχει η εργασία από το σπίτι.  

Παρατηρείται λοιπόν μία γενικευμένη αναποτελεσματικότητα, αν όχι ασχετοσύνη στις συνδιαλλαγές σε Δημόσιο αλλά και ιδιωτικό τομέα. Λες και άλλαξαν τα πάντα, λες και η πανδημία μεταμόρφωσε εργοδότες και εργαζομένους.

Οι θέσεις εργασίας πάντως συρρικνώνονται και το παιχνίδι χοντραίνει. Η «λούφα» αναγάγεται σε ύψιστη προτεραιότητα, την ίδια στιγμή που οι μισθοί που καταβάλλονται είναι πολύ χαμηλοί.

Μεγαλώνοντας λέω, μαθαίνει κανείς να βλέπει τους άλλους να ελίσσονται μανιωδώς, χωρίς στόχο και σκοπό, χωρίς όραμα και επιδίωξη. Ακόμη και ο πλουτισμός γίνεται με ταχείς ρυθμούς και διαδικασίες, με άλλους τρόπους σε σχέση με το παρελθόν.

Νοσεί το Δημόσιο, νοσεί και ο ιδιωτικός τομέας λοιπόν. Και σε καμία περίπτωση δεν έρχεται η σωτηρία από ένα ακόμη πιο νοσηρό κράτος που καλλιεργεί τις νοοτροπίες ή μοιράζει λεφτά λόγω πανδημίας, που θα τα ξαναπάρει πίσω από την φορολογία. Και άντε πάλι από την αρχή.