Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Έχει αλλάξει η κατάσταση γενικά και οι άνθρωποι δεν δείχνουν και τόσο πρόθυμοι να συνεργαστούν μεταξύ τους, ώστε να μπορέσουν να πορευθούν με γνώμονα την αλληλεγγύη και την αλληλοβοήθεια, ειδικά σήμερα όπου τα κράτη προκειμένου να αντιμετωπίσουν την πανδημία, έχουν λάβει τέτοιας έκτασης μέτρα, που κανείς δεν ξέρει πια πόσα δικαιώματα παραμένουν εν ισχύ.

Οι συνθήκες ζωής μετά την πανδημία, που κατά τα φαινόμενα μέχρι το καλοκαίρι θα έχει πάψει οριστικά, δεν θα είναι ποτέ οι ίδιες. Δεν θα έχουμε να κάνουμε δηλαδή με σχέσεις που θα μπορούν να οριστούν, οι άνθρωποι μην το ξεχνάμε θα βγαίνουν από μία παρατεταμένη απομόνωση, όλα θα φαίνονται περίεργα χωρίς την προστατευτική μάσκα, χωρίς περιορισμούς στις επαφές και τις συναντήσεις.

Όσο και να φαίνεται περίεργο είναι σα να έχει αποσυρθεί κάποιος για δύο χρόνια, να έχει φυλακιστεί ή απομονωθεί από τον περίγυρο και μάλιστα με τις χειρότερες των προϋποθέσεων.

Ας μην θεωρούμε λοιπόν, τόσο εύκολη αυτή την μετάβαση στην λεγόμενη κανονικότητα και λέω «λεγόμενη» γιατί κρύβει ήδη από χρόνια ποικίλες παθογένειες και δυσκολίες από κάθε άποψη. Κάτι που περιπλέκει τα πράγματα και κάνει δύσκολη την μεταπανδημιακή εποχή.

Οι υφιστάμενες κοινωνίες είναι προβληματικές σε όλα τα επίπεδα, οι άνθρωποι δεν επιζητούν την αυτονομία, δεν αποφεύγουν την σαγήνη των μικροπαροχών, δεν είναι συνειδητοποιημένοι ως προς το πού βαδίζουν, δεν ξέρουν καν αν η πορεία που έχουν χαράξει θα τους βγάλει κάπου, αν υποτεθεί ότι υπάρχουν ακόμη στόχοι, αρχές και ιδεολογίες.

Η καθημερινότητα είναι αυτή που απασχολεί τον καθένα, το να καταπιάνεται δηλαδή με την κάθε ευτέλεια, να ασχολείται με την ζωή του άλλου, να σχολιάζει και να νοιώθει ανωτερότητα με την παραμικρή ευκαιρία, να νοιώθει ανακουφισμένος που δεν έχει τα προβλήματα του διπλανού.

Με αυτές τις συνθήκες και τα δεδομένα, το 2022 δεν πρόκειται κατά τα φαινόμενα να είναι ένα ξεχωριστό έτος εκτός και αν γυρίσει τούμπα ο κόσμος όλος, που δεν αναμένεται λόγω κυρίως της διστακτικότητας και της παθητικοποίησης της πλειοψηφίας του κοινωνικού ιστού.

Πολύ περισσότερο αυτό που αναμένεται είναι μία επικαιροποίηση του Οργουελικού 1984, μία αποχή από την τάση για αντίδραση και με αυτό δεν εννοώ ούτε την εμμονική τάση για αποσπασματικές βιαιότητες χάριν ενός αποπροσανατολισμένου γενικού και αόριστου ξεσηκωμού χωρίς κοινωνικά αιτήματα και ιδεολογική φαρέτρα.

Τουναντίον, εδώ μάλλον έχουμε να κάνουμε με μη συγκροτημένες αντιδράσεις χωρίς την κοινωνική αντίσταση αλλά πάνω απ' όλα χωρίς το ουσιαστικό αίτημα για το αύριο, το σχέδιο με λίγα λόγια για την επόμενη μέρα.

Η ζωή έχει αλλάξει οριστικά και οι άνθρωποι δείχνουν πλέον καθαρά πως δεν νοηματοδοτούν το σήμερα, δεν θέλουν να δώσουν προστιθέμενη αξία σε όλα αυτά που θα μπορούσαν να αλλάξουν αν επιθυμούσαν μία πραγματική δημοκρατία και όχι τα υφιστάμενα πασαλείμματα που κρύβουν κάτω από το χαλί τις πραγματικές επιθυμίες για μια λεύτερη ζωή, απαλλαγμένη από κάθε λογής αγκυλώσεις και τεχνητά προσκόμματα.

Αν κάποτε αυτό συμβεί, οι γενιές που θα το κάνουν, θα έχουν ήδη απαλλαγεί από τις ψευτοεξαρτήσεις, αλλά πάνω απ' όλα από τις εμμονές για την αποθέωση της τεχνολογίας και της κραταιάς διαφήμισης, που θα αντικατασταθούν από το ξεχασμένο για σήμερα μέτρο.

Θα μιλάμε απλά για την κοινωνία του πραγματικού νοήματος, την κοινωνία των πολλών και συνετών στην πράξη, για ένα όραμα που θα έχει λάβει σάρκα και οστά επειδή κάποια από όλες αυτές τις επόμενες γενιές θα πάρει επιτέλους τα πράγματα στα σοβαρά. Και με αυτό δεν εννοώ την υλοποίηση αόριστων επιθυμιών παρά την πίστη στην δυνατότητα της άμεσης δημοκρατίας και της αυτοοργάνωσης.

Εξάλλου, αρκετά δεν έχουμε ζήσει την αποξένωση, την αλλοτρίωση, την απομόνωση και ειδικότερα την αλλοίωση του νοήματος; Αρκετά δεν έχουμε ακούσει για πολυδιαφημιζόμενες κατεστημένες ανατροπές, που για μια ακόμη φορά κλείνουν τις διόδους και τα περάσματα;

Οι καιροί αλλάζουν, παρά το γεγονός ότι σήμερα οι άνθρωποι δεν επιθυμούν να αναπροσαρμόσουν δραστικά τη ζωή τους. Ποτέ, όμως, κάτι δεν μένει το ίδιο. Ο Ηράκλειτος το είχε πει καθαρά πριν από χιλιάδες χρόνια.

Στην ροή του χρόνου μπορεί να υπάρχει τρόπον τινά μία ευθυγράμμιση, το σημείο μηδέν, όμως, δεν είναι εκ προοιμίου ορατό. Αυτό δεν παραπέμπει σε αγνωστικισμό παρά σε περιορισμένη προφητεία για το αύριο πως τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν άρδην. Αν οι άνθρωποι βέβαια θελήσουν να ξεμασκαρέψουν την επικρατούσα κοινωνική δυσμορφία.