Επανακαθορισμός των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά στα οποία διαμορφώθηκαν την 1η-1-2022 αναμένεται το 2023 σε πολλές περιοχές της χώρας.

Ο επανακαθορισμός θα γίνει στις περιοχές για τις οποίες θα αποδειχθεί η βασιμότητα των καταγγελιών των τοπικών δημοτικών Αρχών ότι οι αυξήσεις, οι οποίες επιβλήθηκαν την 1η-1-2022 ήταν υπέρμετρες και δεν δικαιολογούνταν από τα πραγματικά δεδομένα της κτηματαγοράς.

Για τον επανακαθορισμό θα ληφθούν υπόψη γνωμοδοτήσεις που θα κληθούν να υποβάλουν οι ίδιοι οι δήμοι της χώρας, οι οποίοι διαμαρτύρονται για αδικαιολόγητα μεγάλες αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών στις περιοχές των χωρικών τους αρμοδιοτήτων.

Οι νέες μειωμένες αντικειμενικές αξίες που θα καθοριστούν με τη διαδικασία αυτή δεν θα ισχύσουν αναδρομικά από την 1η-1-2022, αλλά από το 2023.

Μείωση ΕΝΦΙΑ

Η επανάληψη της διαδικασίας καθορισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε πολλές περιοχές της χώρας θα έχει ως συνέπεια να μειωθεί εκ νέου ο ΕΝΦΙΑ για χιλιάδες φορολογουμένους που κατοικούν στις περιοχές αυτές. Επιπλέον, το αποτέλεσμα του επανακαθορισμού θα είναι να μειωθούν οι φορολογικές επιβαρύνσεις στις μεταβιβάσεις, στις γονικές παροχές, στις δωρεές και τις κληρονομιές ακινήτων, καθώς και πλήθος άλλων φορολογικών και λοιπών επιβαρύνσεων στην κατοχή και την απόκτηση ακινήτων, για τους φορολογουμένους των συγκεκριμένων περιοχών.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αποφάσισε να θεσπίσει μια έκτακτη διορθωτική διαδικασία ανάκλησης των αυξήσεων που επιβλήθηκαν την 1η-1-2022 στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων σε πολλούς δήμους της ελληνικής επικράτειας. Η διαδικασία θα προβλέπει, για τους συγκεκριμένους δήμους, την ακύρωση των υψηλών αντικειμενικών τιμών ζώνης που καθορίστηκαν την 1η-1-2022 σε ορισμένες περιοχές των δήμων αυτών, την επανάληψη της διαδικασίας αναπροσαρμογής των τιμών από μηδενική βάση και τον επαναπροσδιορισμό τους, έπειτα από μια προσεκτικότερη εξέταση και εκτίμηση των συνθηκών της κτηματαγοράς. Ο εκ νέου προσδιορισμός των αντικειμενικών τιμών θα γίνει με βάση στοιχεία και προτάσεις που θα υποβάλουν στο υπουργείο Οικονομικών οι ίδιοι οι δήμοι που διαμαρτύρονται για τις υπερβολικές αυξήσεις.

Νομοθετική ρύθμιση

Η έκτακτη αυτή διαδικασία θεσπίζεται με νομοθετική ρύθμιση που περιλαμβάνεται σε ένα νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο έθεσε σε δημόσια διαβούλευση, στις 11 Νοεμβρίου, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Η εν λόγω ρύθμιση βρίσκεται στο άρθρο 34 του νομοσχεδίου και προβλέπει, συγκεκριμένα, τη δυνατότητα επανάληψης της διαδικασίας καθορισμού των αντικειμενικών τιμών ζώνης ανά τ.μ., δηλαδή των τιμών εκκίνησης των περιοχών, οι οποίες είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων.

Οι γνώμες των δήμων θα πρέπει να κατατεθούν ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων που τηρείται στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και να συνοδεύονται από κάθε πραγματικό αποδεικτικό στοιχείο, που ανάγεται στο χρονικό διάστημα συλλογής στοιχείων.

Στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τη νέα αυτή έκτακτη νομοθετική ρύθμιση η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών επισημαίνει ότι «κατά τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των περιοχών που είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων, διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν περιοχές στη χώρα, για τις οποίες δεν εκφράστηκε η γνώμη των δημοτικών συμβουλίων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη σημαντική άνοδο των τιμών εκκίνησης σε ορισμένες περιοχές, δημιούργησε σε κάποιους δήμους επιφυλάξεις, καθώς επικαλούνται πραγματικά στοιχεία, τα οποία ίσως δεν ελήφθησαν υπόψη και σε επανεξέταση θα οδηγούσαν ενδεχομένως σε διαφορετικά αποτελέσματα, ως προς τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης του συστήματος προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των εντός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμού ακινήτων».

Επιπλέον, από την αιτιολογική έκθεση προκύπτει -εμμέσως πλην σαφώς- ότι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους αποφασίστηκε από την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών να επαναληφθεί η διαδικασία καθορισμού των αντικειμενικών τιμών σε πολλές περιοχές της χώρας είναι το γεγονός ότι εξαιτίας των υπέρμετρων αυξήσεων των τιμών αυτών πολλοί φορολογούμενοι υποχρεώθηκαν να πληρώσουν σημαντικά αυξημένους φόρους για τα ακίνητά τους ή έχασαν δικαιώματα να εισπράξουν από το κράτος κοινωνικές παροχές, για τις οποίες ισχύουν περιουσιακά κριτήρια χορήγησης που αφορούν στο ύψος της συνολικής αντικειμενικής αξίας των ακινήτων τους.

Ποιες περιοχές  είναι «υποψήφιες»  για μειώσεις στις αντικειμενικές αξίες

Εκατοντάδες δήμοι της χώρας αναμένεται να υποβάλουν τον Δεκέμβριο στην αρμόδια, για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών, τις εισηγήσεις τους, για τα επίπεδα στα οποία πρέπει -κατά τη γνώμη τους- να διαμορφωθούν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, σε περιοχές των χωρικών τους αρμοδιοτήτων. Αξιοποιώντας, δηλαδή, τη διάταξη του άρθρου 34 του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, το οποίο έχει τεθεί προς το παρόν σε δημόσια διαβούλευση, μπορούν να αμφισβητήσουν τις τιμές ζώνης που όρισε το υπουργείο Οικονομικών, υποβάλλοντας, εντός του χρονικού διαστήματος από 1/12/2022 έως 31/12/2002, υπομνήματα συνοδευόμενα από αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία θα τεκμηριώνουν ότι τα ποσά των τιμών που αποφάσισε ο υπουργός Οικονομικών για μία ή περισσότερες ζώνες-περιοχές υπαγόμενες στις χωρικές τους αρμοδιότητες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και θα πρέπει να χαμηλώσουν σημαντικά.

Υπομνήματα

Σύμφωνα με πληροφορίες, 300 δήμοι, επί συνόλου 332 που υπάρχουν στην ελληνική επικράτεια, δεν υπέβαλαν υπομνήματα με τις απόψεις τους κατά την αρχική διαδικασία προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών την περίοδο 2020-2021, αν και είχαν προσκληθεί ένας προς έναν με επιστολές από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Το αποτέλεσμα ήταν να μη γίνουν γνωστές στην αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών ορισμένες ιδιαιτερότητες που έχουν κάποιες περιοχές τους και να μη ληφθούν υπ' όψιν κατά τον τελικό καθορισμό των τιμών, που έγινε τον Ιούνιο του 2021, με αποτέλεσμα να προκύψουν στρεβλώσεις με υπέρμετρες αυξήσεις αντικειμενικών τιμών από την 1η-1-2022 στις συγκεκριμένες περιοχές. Οι διαμαρτυρίες ορισμένων από τους δήμους αυτούς εκδηλώθηκαν εκ των υστέρων, αφού δηλαδή καθορίστηκαν και εφαρμόστηκαν οι τιμές. Ωστόσο, υπήρξαν και άλλοι 32 δήμοι, οι οποίοι υπέβαλαν τις γνώμες τους στην αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών, όμως σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις οι γνώμες τους δεν ελήφθησαν υπ' όψιν. Το αποτέλεσμα ήταν να προκύψουν και σε ορισμένους εκ των δήμων αυτών προβλήματα με υπερβολικές αυξήσεις αντικειμενικών αξιών. Και αυτοί οι δήμοι διαμαρτυρήθηκαν στο υπουργείο Οικονομικών, προβάλλοντας ως αιτία το γεγονός ότι οι εισηγήσεις τους δεν εισακούσθηκαν.

Από τα κείμενα των ερωτήσεων, καθώς επίσης και από επισημάνσεις που γίνονται πλέον στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επί του άρθρου 34 του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, αναδεικνύονται τα εξής χαρακτηριστικά παραδείγματα υπέρμετρων και άδικων αυξήσεων στις αντικειμενικές αξίες, που είναι πολύ πιθανό να αντιμετωπιστούν με την ενεργοποίηση της έκτακτης διαδικασίας επανακαθορισμού των αξιών, την οποία προβλέπει το άρθρο 34 του φορολογικού νομοσχεδίου.

Παραδείγματα υπέρμετρων & άδικων αυξήσεων που ενδέχεται να επανεξεταστούν:

ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Λήμνος: Σε επιστολή του Επάρχου της Λήμνου και του Αγίου Ευστρατίου που εστάλη στο υπουργείο Οικονομικών εκφράστηκε η δυσαρέσκεια των κατοίκων της Λήμνου και του Αγίου Ευστρατίου για τις νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, που τέθηκαν σε ισχύ από 1-1-2022. Χαρακτηριστικά, στην επιστολή αναφέρονταν μεταξύ άλλων και τα εξής: «...Στην Π.Ε. Λήμνου επιβλήθηκε τα τελευταία χρόνια αύξηση των αντικειμενικών αξιών της τάξης του 50%, και μάλιστα σε χωριά και οικισμούς, που δεν δικαιολογείται. Δεν υπάρχει καμία λογική εξήγηση για την αύξηση από 600 ευρώ σε 900 ευρώ ανά τ.μ., σε χωριά και οικισμούς, όπως η Φυσίνη (25 κάτοικοι), η Αγία Σοφία (30 κάτοικοι), η Δάφνη (60 κάτοικοι), η Παναγιά (200 κάτοικοι), τα οποία τα τελευταία χρόνια οδηγούνται σε εγκατάλειψη και δεν έχουν καμιά τουριστική δραστηριότητα, όταν τουριστικές περιοχές και η πρωτεύουσα του νησιού έχουν ίσες ή μικρότερες αντικειμενικές αξίες...». (Πηγή «Ελεύθερος τύπος»)

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΝΤΥΠΟ «Δ»